Trybuna Ludu, listopad 1973 (XXV/304-333)
1973-11-01 / nr. 304
Proletariusze wszystkich krajów. łączcie się! Trybuna Ludu es , ORGAN KOMITETU CENTRALNEGO POLSKIEJ ZJEDNOCZONEJ PARTII ROBOTNICZEJ Nr 304 (9050) Warszawa, czwartek 1 listopada 1973 r. Wydanie AA Cena 1 zł 75 rocznica urodzin tow. Maxa Reimanna Depesza gratulacyjna tow. E. Gierka I Sekretarz KC PZPR Edward Gierek wystosował depeszę gratulacyjną do hono-Niemieckiej Partią Komunistycznej (DKP), Maxa Reimanna w związku z 75 rocznicą jego urodzin. (PAP) I Sekretarz KC PZPR przyjął ambasadora PRL w Bułgarii W dniu 31 października I Sekretarz KC PZPR Edward Gierek przyjął nowo mianowanego ambasadora PRL w Ludowej "Republice Bułgarii Jerzego Muszyńskiego. (PAP) DZIŚ 10 STRON Więź przyjaźni i braterstwa Przewodniczący Rady Państwa Henryk Jabłoński z wizytą w Bratysławie i Brnie BRATYSŁAWA (PAP). 31 października br., w trzecirtT dniu przyjacielskiej wizyty w CSRS, Przewodniczący Rady Państwa PRL prof, dr Henryk Jabłoński wraz ze wszystkimi członkami polskiej delegacji przebywał w stolicy bratniej Słowacji — Bratysławie, a w godzinach popołudniowych odwiedził największy ośrodek przemysłowy Moraw — Brno, W obu tych miastach, podobnie jak w Pradze polscy goście podejmowani byli serdecznie, a atmosfera licznych spotkań z miejscowym społeczeństwem jeszcze raz udokumentowała przyjacielskie braterskie stosunki między obu naszymi krajami. Przewodniczącemu Państwa PRL towarzyszą Rady w podróży po Czechosłowacji: wicepremier rządu CSRS Matej Luczan oraz inne czechosłowackie osobistości, a także ambasador PRL w Pradze, Lucjan Motyka i ambasador CSRS w Warszawie, Jan Muszal. Specjalny samolot, na pokła. dzie którego znajdowała się polska delegacja wylądował na pięknie udekorowanym lotnisku bratysławskim przed godziną 10.00. Na lotnisku zgromadziły się setki mieszkańców stolicy Słowacji, przed, stawiciele licznych zakładów pracy, młodzież miejscowycb szkół. Przewodniczącego Rady Państwa PRL prof. H. Jabłońskiego, członka Biura Politycznego, sekretarza KC PZPR Franciszka Szlachcica i pozostałych r“tnn1n'i \ ' delegacji witali rphwłjmdniczący polskiej Słowackiej RacJy Narodowej Ondrej Klokocz, premier rządu Socjalistycznei Republiki Słowacji prof, di Peter Colotka, członkowie Prezydium KC Komunistycznej Partii Słowacji, Gejza Szlapka i Miroslav Valek, burmistrz Bratysławy Ladislav nak oraz przedstawiciele Martior. ganizacji politycznych i społecznych. Obecny był konsul generalny PRL w Bratysławie Bolesław BendSfl członkowie korpusu konsularnego akredytowani w SRS. Orkiestra odegrała hymn państwowy Polski. Na cześć Przewodniczącego Rady Państwa PRL oddano 21 salw ar. tyieryjskich. Henryk Jabłoński w towarzystwie Ondreja Klokocza odebrał raport dowódcy kom. panii honorowej Czechosło. wackiej Armii Ludowej, a następnie dokonał jej przeglądu, pozdrawiając żołnierzy. (DOKOŃCZENIE NA STR. 2) Wspólny program pokoju Echa przemówienia tow. E. Gierka w krajach socjalistycznych Przemówienie wygłoszone przez I Sekretarza Komitetu Centralnego PZPR na spotkaniu z aktywem robotniczym organizacji partyjnej Sosnowca spotkało się z zainteresowaniem prasy, radia i telewizji bratnich krajów. Dzienniki przytaczają obszerne fragmenty przemówienia, akcentując stwierdzenia dotyczące znaczenia Światowego Kongresu Sił Pokoju w Moskwie oraz część dotyczącą programu pokojowego rozwoju świata, wysuniętego z trybuny przez Sekretarza Generalnego KC KFZIL,„,£eonjda kongresu Breżniewa. ^ MOSKWA (PAP). Poniedziałkowe przemówienie I Sekretarza Komitetu Centralnego PZPR Edwarda Gierka wywołało szeroki oddźwięk w radzieckich środkach masowego przekazu. Główne tezy wystąpienia podały dzienniki: „Prawda* organ KC KPZR, „Trud“ — organ związków zawodowych i radio. Telewidzowie mieli okazję obejrzenia w programie informacyjnym „Wremia“ relacji filmowej z przebiegu spotkania. Omawiając wystąpienie polskiego przywódcy „Prawda“ w sprawozdaniu opatrzonym tytułem „Niezłomna ostoja*1 zwróciła uwagę swych czytelników przede wszystkim na przedstawioną przez Edwarda Gierka ocenę ostatnich wydarzeń na arenie międzynarodowej i stosunek Polski do tych wydarzeń, Dziennik cytuje m. in. te fragmenty przemówienia I Sekretarza KC PZPR, w których podkreśla on znaczenie światowego Kongresu Sił Pokoju oraz akcentuje pilną konieczność trwałego, pokojowego uregulowania całości problemu (DOKOŃCZENIE NA STR. 2) Opolskie cementownie: Myślimy dziś o jutrze Cementownie „Odra“, „Piast“, „Groszowice“ i „Bolko“, wchodzące w skład opolskich zakładów przemysłu cementowego, z godną uznania konsekwencją przestrzegają rytmiczności produkcji. Do tej pory załogi opolskich cementowni wyprodukowały dodatkowo 35 tys. ton cementu a do końca roku zamierzają jeszcze dostarczyć ponad plan dalszych pięć tysięcy ton tego produktu. Przyjęliśmy taką zasadę — mówi I sekretarz KZ PZPR, tow. Zbigniew Ukraiński — myśl dzisiaj co będziesz robił jutro. Zgodnie z nią sta- Po I Krajowej Konferencji PZPR NA FINISZU 1973 ROKU Poprawa gospodarności (RELACJE NASZYCH REPORTERÓW) Poprawa gospodarności na każdym stanowisku pracy oto problem, który skupia uwagę towarzyszy podczas spotkań z delegatami na I Krajowq Konferencję PZPR. Spotkania te stajq się doskonała, okazjq do krytycznego spojrzenia na dotychczasowy dorobek, szukania dróg podniesienia efektywności naszego działania, poprawy jakości produkcji, zwiększenia wydajności pracy i usprawnienia gospodarki materiałowej. ramy się tworzyć warunki niezbędne dla rytmicznej, wydajnej pracy wszystkich urządzeń cementowni. Chodzi o to, aby każdy z maksymalną starannością robił to co do niego należy. Bez takiego ścisłego współdziałania wszystkich służb w zakładach trudno byłoby mówić o sukcesach produkcyjnych Dobra organizacja pracy, troska o to co będzie jutro i pojutrze przynosi wymierne efekty: codziennie dajemy — powiada tow. Ukraiński 150, a nawet więcej ton cementu ponad plan. A równocześnie przymierzamy się dc nowych, wyższych zadań roku przyszłego. Zdajemy sobie sprawę, że coraz trudniej będzie je wykonywać wyłącznie w drodze zagospodarowywania rezerw prostych, wynikających np. z dobrej organizacji pracy, Te bowiem staramy się wyzyskiwać maksymalnie. Dlatego, aby sprostać rosnącemu zapotrzebowaniu na cement, uciekamy się do pomocy nauki, postępu technicznego. Przykładem może być dalsza automatyzacja procesów wytwórczych w „Odrze“, modernizacja cementowni „Groszowice“ (DOKOŃCZENIE NA STR. 4) Obserwatorzy ONZ na brzegach Kanału Sueskiego KAIR, NOWY JORK, MOSKWA (PAP). Wzdłuż linii przerwania ognia na Bliskim Wschodzie trzeci dzień z rzędu panował w środę spokój. Prezydent Egiptu Anwar Sadat wezwał Izrael do wycofania wojsk na pozycje z 22 października. Sekretarz Generalny ONZ kontynuował w Nowym Jorku konsultacje na temat składu wojsk ONZ dla Bliskiego Wschodu. W Tel Awiwie podał się do dymisji izraelski minister sprawiedliwości, który żądał ustąpienia generała Mosze Dajana. W ciągu środy nie nadeszły żadne informacje o jakichkolwiek incydentach na frontach syryjsko-izraelskim i egipsko-izraelskim. Przedstawiciel ośrodka informacyjnego ONZ w Kairze zakomunikował, że dowódca Nadzwyczajnych Sił Zbrojnych ONZ, gen. Ensio Siilasvuo (Finlandia) przeprowadził w ostatnich dniach rozmowy w Kairze i w Teł Awiwie, aby ustalić rozmieszczenie pozycji wojsk egipskich i izraelskich według stanu z 22 października. Obserwatorzy ONZ przebywają obecnie na obu brzegach Kanału Sueskiego i uściślają przebieg linii zawieszenia broni. Z Ismaili i Suezu podążają naprzeciw siebie oddziały szwedzki i fiński Nadzwyczajnych Sił Zbrojnych ONZ. Szwedzi i Finowie będą wspólnie czuwać nad sytuacją w tym rejonie. Według stanu z 29 października wieczorem, liczebność wojsk ÓNZ na Bliskim Wschodzie wynosiła 616 ludzi. Rządy Austrii. Finlandii i Szwecji zgodziły się przysłać dodatkowe pododdziały, aby zwiększyć rozmiary swych kontyngentów międzynarodowych każdy do jednego batalionu. Rząd Irlandii zgodził się przerzucić na Bliski Wschód swą jednostkę w siłach pokojowych ONZ na Cyprze i skierować dodatkowo z Irlandii 250 żołnierzy. Otwarcie drogi do politycznego rozwiązania konfliktu OD NASZEGO BLISKOWSCHODNIEGO KORESPONDENTA Działa ucichły I obecnie uwaga arabskiej opinii publicznej skupia się na szybko rozwijanej działalności dyplomatycznej. Ocena perspektyw tej działalności przez arabskie koła polityczne nie jest jednolita. Przeważa jednak opinia, że umacniają się szanse na otwarcie drpgi prowadzącej do politycznego rozwiązania konfliktu. Wyraża się ostrożną nadzieją, że w życie wprowadzona zostanie ta część rezolucji Rady Bezpieczeństwa z 22 października. Analizując szansę politycznego rozwiązania konfliktu bliskowschodniego, arabskie (DOKOŃCZENIE NA STR. 4) Prezydent Francji proponuje zachodni „szczyt” PARYŻ (PAP). Jak poinformował rzecznik rządu francuskiego Jean-Philippe Lecat, prezydent Francji Georges Pompidou zwrócił się do szefów rządów krajów członkowskich Wspólnego Rynku z propozycją zwołania przed zakończeniem bieżącego roku spotkania na najwyższym szczeblu w celu omówienia sytuacji na Bliskim Wschodzie i innych spraw. Zakończenie Światowego Kongresu Sił Pokoju w Moskwie Solidarny wysiłek w umacnianiu pokoju i współpracy Dokumenty kongresu©Sprawozdania z obrad komisji problemowych MOSKWA (PAP). Sprawozdawcy PAP, Michał Skalenajdo i Zbigniew Suchar relacjonują: po 7 dniacb owocnych debat, w których uczestniczyli przedstawiciele 144 krajów ze wszystkich kontynentów, reprezentanci przeszło 120 międzynarodowych i narodowych organizacji, delegaci 1.100 partii i stronnictw politycznych, ruchów narodowowyzwoleńczych, związków zawodowych, stowarzyszeń społecznych i religijnych. zakończył się w środę w stolicy Kraju Rad Światowy Kongres Sił Pokoju. Na posiedzeniu końcowym w Kremiowskim Pałacu Zjazdów delegaci uchwalili apel do wszystkich ludzi świata, w którym wezwali do zespolenia wysiłków w celu zapewnienia sprawiedliwego i trwałego pokoju na ziemi. Uchwalono dokument w sprawie Bliskiego Wschodu, podkreślający konieczność niezwłocznego wykonania rezolucji Rady Bezpieczeństwa z 22 i 23 października br. Uchwalony został takie dokument. w którym delegaci wezwali wszystkie organizacje, partie i ruchy do kontynuowania działalności w duchu współpracy, dialogu i wspólnych poczynań, jaki cechował obrady kongresu. Przejdzie on do historii wielkich zmagań ludzkości o ocalenie świata przed wojną i zapewnienie mu trwałego, powszechnego pokoju, jako wydarzenie wyjątkowej wagi. Było to pierwsze tak masowe i reprezentatywne międzynarodowe zgromadzenie przedstawicieli światowej społeczności poświęcone najbardziej szczytnym ideałom, jakimi są pokojowe współistnienie, zagwarantowanie bezpieczeństwa i stworzenie warunków do wszechstronnej współpracy narodów we wszystkich dziedzinach. 31 października był ostatnim dniem moskiewskiego spotkania przedstawicieli światowych sił pokoju. Na przedpołudniowym plenarnym posiedzeniu rozpatrzono wyniki działalności 14 komisji problemowych. Jak stwierdzono, wypowiedziało się w toku ich prac ponad tysiąc delegatów. W czasie obrad delegaci uczcili minutą milczenia pamięć b. sekretarza generalnego Afrykańskiej Partii Niepodległości Gwinei-Bissau i Wysp Zielonego Przylądka, Amiicara Cabrala, który oddał swe życie walce o wyzwolenie Afryki. Zabrała głos wdowa po zasłużonym bojowniku. Uczestnicy kongresu powitali z uznaniem fakt utworzenia Republiki Gwinei-Bissau Bezpieczeństwo europejskie i współpraca Przewodniczący komisji, która obradowała nad problemami związanymi z bezpieczeństwem europejskim współpracą, kanonik Raymond i Goor z Belgii oświadczył, iż w dyskusji na forum komisji panowało porozumienie i jej uczestniey osiągnęli jednomyślność w większości podstawowych zagadnień. W dyskusji nad problemem bezpieczeństwa i współpracy w Europie komisja stwierdziła, że znaczne postępy osiągnięte w ciągu ostatnich lat na drodze odprężenia w Europie mieszczą się w ogólnej tendencji poprawy stosunków międzynarodowych w skali światowej. Wielką wagę przywiązuje komisja do Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie. Bliski Wschód Sprawozdanie komisji która zajmowała się problemami Bliskiego Wschodu jest bardzo krótkie •— oświadczył Ivor Monteguy z W. Brytanii. Sprawozdanie to wyraża nasze oburzenie wobec tego, co dzieje Się w tym rejonie świata.- Obrady komisji przypadły na'czas kryzyśu: podćzas gdy dyskutowaliśmy nad projektem sprawozdania, na Bliskim Wschodzie nadal umierali ludzie. Mówca stwierdził, iż wszyscy uczestnicy komisji byli jednomyślni co do tego. że okupowanie przez Izrael ziem arabskich jest absolutnie nie do przyjęcia i że naród palestyński powinien uzyskać należne mu prawa. Podstawą dla rozwiązania tego problemu jest rezolucja Rady Bezpieczeństwa z 22 listopada 1967 r, (DOKOŃCZENIE NA STR. 2) Końcowy akcent światowego Kongresu Sił Pokoju Fot. CAF — TASS Obszar przyspieszonego r o z w o j u Poselska ocena perspektyw Warszawskiego Zespołu Miejskiego Zespół poselski stolicy zapoznał się 31 października a projektem planu społeczno-gospodarczego rozwoju i przestrzennego zagospodarowania Warszawskiego Zespołu Miejskiego do roku 1990. Jest to nowy program; jego założenia wynikają bezpośrednio z nakreślonych przez VI Zjazd PZPW perspektyw aglomeracji warszawskiej, z dążenia do pełnego wykorzystania istniejącego tutaj potencjału intelektualnego i wytwórczego. Obradom zespołu poselskiego przewodniczy! zastępca członka Biura Politycznego KC, I sekretarz KW PZPR — Józef Kępa. Nad planem pracują jeszcze specjaliści. Ostateczna wersje będzie wynikiem konfrontacji poglądów wielu środowisk i grup zawodowych, praktyków ł ludzi nauki. Posłowie warszawscy — wyrazili opinię o kierunkowych przesłankach planu. Zgodnie z koncepcją przestrzennego zagospodarowania Polski, Warszawski Zespól (DOKOŃCZENIE NA STR. 4) I Apel do wszystkich ludzi na świecie MOSKWA (PAP). Światowy Kongres Sił Pokoju wezwał wszystkich ludzi do zjednoczenia wysiłków w celu zapewnienia sprawiedliwego i trwałego pokoju na świecie Uchwalony 31. X. apel kongresu głosi, że w ostatnim okresie międzynarodowy klimat polityczny zaczął polepszać się dzięki sukcesowi sil pokoju. Pojawiła się realna nadzieja na to, że obecne i przyszłe pokolenia mogą zostać wyzwolone od koszmaru katastrofy nuklearnej. Gorycz i konfrontacja w stosunkach międzynarodowych stopniowo ustąpią miejsca pokojowej, wzajemnie korzystnej współpracy i większemu zaufaniu między państwami. Jednakże - czytamy w apelu - na śwrecie wciąż jeszcze są rejony, gdzie napięcie jest tak samo wielkie, jak poprzednio i gdzie wciąż nie zostały zlikwidowane ogniska agresji, niebezpieczne dla całej ludzkości. ' Kongres wezwał narody, by domagały wszystkie się realizacji zasad pokojowego współistnienia, opartego na międzynarodowym bezpieczeństwie i wzajemnie korzystnej współpracy oraz likwidacji rasizmu, kolonializmu i neokolonializmu. Narody powinny wystąpić z żądaniem powszechnego i całkowitego rozbrojenia, likwidacji wszystkich baz i sojuszów wojskowych, przyjęcia międzynarodowej konwencji, zakazującej stosowania, produkcji i gromadzenia broni jądrowej oraz dokonywania prób z tą bronią, jak również położenia kresu wszelkim formom agresji. Apel zawiera żądanie wykorzystania zasobów, przeznaczanych na cele wojskowe, dc likwidacji ubóstwa i analfabetyzmu, do rozwoju oświaty i ochrony zdrowia, jak również domaga się usunięcia wszelkiej i przyznania niesprawiedliwości narodom prawa do dysponowania swymi zasobami naturalnymi według własnego uznania. Apel głosi konieczność wypełnienia rezolucji ONZ jaka nieodzownego warunku zapewnienia pokoju, bezpieczeństwa i sprawiedliwości, Postulaty te - czytamy w apelu - odpowiadają zasadom Karty NZ, zasadom konferencji w Bandungu, konferencji państw niezaangażowanych, jak również zasadom proklamowanym w niedawnych porozumieniach i deklaracjach w sprawie zachowania pokoju, podpisanych przez przywódców państw o odmiennych ustrojach społecznych. PAMIĘCI TYCH CO ODESZLI znów, jak co roku, idziemy w jesienny dzień na cmentarze, by na grobach zapalić znicze, położyć wiązanki późnych kwiatów, by wskrzesić pamięć o tych, którzy odeszli od nas na zawsze. Święte Zmarłych To już coś więcej niż tradycja, nakaz ludowego obyczaju. Wspominamy w tych chwilach zadumy naszych najbliższych, ale wspominamy też - i przede wszystkim - dni, w których żyli, pracowali, byli wśród nas. We wspomnieniach wraca życie, wracają treści, które nie zeszły i zejść nie mogą do. grobu. Umiera człowiek, to naturalne, ale przecież zostawia po sobie cząstkę swej obecności. cząstkę pracy, która na zawsze pozostanie w świecie żywych Zadziwiająca | jakże piękne jest w tym dniu bezimienna solidarność Polaków. Nie ma mogił zapomnianych, opuszczonych bez reszty. No każdyrr grobie pali się choćby jeder wątły płomień świecy, czyjaś anonimowa ręka położy kwiat Najbardziej osobiste przeżycia wiążą się w dniu Święta Zmarłych z osobami nam najbliższymi, z członkami naszych rodzin, naszych matek, ojców, sióstr, braci, których już nie ma. Ale budzą się i ogólniejsze refleksje. Refleksje o śmierci złożonej w ofierze Ojczyźnie. Rzędy identycznych krzyży z betonu czy drewna, wspólne mogiły. I przypomina się najstraszliwsza z wojen, która zostawiła swój ponury ślad właśnie na cmentarzach. Bohaterowie Września, bohaterowie walk na wszystkich frontach II wojny światowej, żołnierze partyzant-ki, Powstania ludzie zamęczeni Warszawskiego w obozacf kaźni, działacze ruchu rewolucyjnego, żołnierze radzieccy polegli na polskiej ziemi. Oddali życie, abyśmy my mogl żyć i pracować w spokoju Chylimy dziś czoła przed ich mogiłami z poczuciem głębokiego szacunku, ze świadomością wielkości ich ofiary. Nastrój tego dnia przepojony jest głębokim smutkiem, zadumę nad przemijaniem dni ale ma w sobie przecież co: pięknego i wzruszajgeego. Tc nie jest jedynie krótkie misterium, odprawiane dorocznie nc cmentarzach w blasku migotliwych ogni. To kulminacyjny moment wspomnień o tych, którzy odeszli, ale sq i pozostaną no zawsze w naszej pamięci i w naszych sercach. Fot. ANDRZEJ MARCZAK