Trybuna Ludu, kwiecień 1989 (XLI/77-101)
1989-04-01 / nr. 77
WYDANIE SOBOTA-NIEDZIELA Proletariusze wszystkich krajów, łączcie się! JÄ FM1 1 JSA?ril ^lM mm tttt »trybuna Łudiir" ■ORGAN KOMITETU CENTRALNEGO POLSKIEJ ZJEDNOCZONEJ PARTII ROBOTNICZEJ Przemówienie Michaiła Gorbaczowa na spotkaniu z przedstawicielami kierownictwa środków masowego przekazu sir. 9 Ani „bankructwo jo polsku”, ani „spalona ziemia” 0 Stoczni Pańskiej w fionącji spokojnej str. 5 XI Plenum prowadzi! ! sekretarz ICC PZPR Wojciech Jaruzelski Położniczo-Ginekologiczny Pomnika Szpitala łM-trii 1 AL CZMP w Łodzi przyjął 30 marca w późnych godzinach wieczornych pierwszą pacjentką Marię Bobrowskq-Puciaio, która w nocy urodziła tu córeczkę Juliannę^ Dyrektor CZMP, prof, Marian Szpakowski poinformował dziennikarzy, ze pierwsza pacjentka i jej córka czują się bardzo dobrze. HiW 4-5 maja Krajowa Konferencja Delegatów w Warszawie XI Plenum KC PZPR Przyjęcie uchwal © Zatwierdzenie regulaminu pracy KC 31 marcu for. członkowie Komitetu Centralnego zebrali się na krótkim, ściśle roboczym posiedzeniu. Od poprzedniego, X Plenum, nie minęły jeszcze trzy miesiące, ale szybko następujące w kraju wydarzenia polityczne i rysujący się na najbliższą przyszłość ich kalendarz dyktowały potrzebo tego zebrania. Porządek obrad zawiera! przyjęcie stanowiska wobec; dotychczasowych uzgodnień „okrągłego stoki", pakietu wniesionych do Sejmu projektów ustaw; strategii partii w zbliiającej się kampanii wyborczej; zwołania Krajowej Konferencji Delegatów PZPR; organizacji pracy Komitetu Centralnego. Otwierając XI Plenum KC Wojciech Jaruzelski powiedział: „Nasze dzisiejsze posiedzenie odbywa się w niespełna trzy miesiące od poprzedniego X Plenum Otwarty przez jego decyzje proces obrad „okrągłego stcłu” jest towarzyszom znany z obszernych i gruntownych relacji przekazanych na poi przednich XVI (z 6 marca br.) dzisiejszych XVII spotkaniach informacyjno-konsultacyjnych. Obrady trwają — trudno więc o ich podsumowanie i ostateczną, jednoznaczną ocenę, Biuro Polityczne uważa, iż opracowana przez Komitet Centralny i mająca aprobatę sił koalicyjnych platforma toczącego się obecnie dialogu, powinna być politycznym drogowskazem dla końcowych rozmów i ustaleń przy „okrągłym stole”. Oczekujemy, że zostaną one uwieńczone osiągnięciem porozumienia w sprawach najżywotniejszych dla pomyślności narodu, siły ludowego państwa, dla procesów, reform w warunkach socjalistycznej demokracji parlamentarnej. Rezultaty dotychczasowych uzgodnień „okrągłego stołu” w sprawach zmian w Konstytucji i strukturze naczelnych instytucji państwa zawarte są w pakiecie projektów ustaw skierowanych do Sejmu PRL. Do suwerennych praw parlamentu należą ostateczne decyzje. Jednakże z uwagi na doniosłość projektów powinniśmy zobowiązać Klub Poselski PZPR do ich poparcia. W partii zakończyła się kampania sprawozdawczo-programowa. Dominował w niej nurt krytycyzmu, konstruktywnego poszukiwanie źródeł osiągania słabości i sposobów założonych celów społeczno-politycznych i gospodarczych. Linia X Plenum, mimo zrozumiałych wahań, obaw i wątpliwości, zyskiwała coraz pełniejszą aprobatę. Dzisiejsze obrady, bogatsze o dorobek kampanii są kolejną okazją, aby w wielu kwestiach zadania zaktualizować, skonkretyzować, a ich realizację przybliżyć. Na dzisiejszych 'przedpołudniowych spotkaniach omówi-liśmy także najważniejsze obecnie problemy sytuacji społeczno-politycznej i gospodarczej kraju. W ich świetle sprawy partii, jej ideowo-politycznej tożsamości, śmiałości myślenia i działania, zwartości i dyscypliny nabierają szczególnej wagi. Z tego punktu widzenia musimy też patrzeć na stojące przed nami zadania wobec zbliżającej się Krajowej Konferencji Delegatów. Odbywać się ona będzie w toku trudnej kampanii wyborczej do Sejmu PRL, co przesądza o jej wyjątkowym charakterze. Musimy dołożyć starań, aby to doniosłe w życiu partii wydarzenie nie ograniczyło się do wypełnienia statutowego obowiązku sprawozdania z dotychczasowej realizacji Uchwały X Zjazdu, aby zapewniając wysoką temperaturę twórczego krytycyzmu nie ugrzęzło w targach i sporach 0 stopień naszych osiągnięć 1 opóźnień. Konferencja powinna stać się przede wszystkim przeglądem i manifestacją bojowości i zwartości partyjnych szeregów, potwierdzeniem determinacji i woli realizowania programu głębokich reform politycznych i społeczno-gospodarczych, wpływać mobilizująco na nastroje i postawy członków partii — słowem musi odegrać rolę swego rodzaju naszej wielkiej konwencji wyborczej” Następnie została, „ wybrana Komisja Uclmiaź. XI Plenum KC, która ukonstytuowała się z członkiem Biura Politycznego, sekretarzem JCC, Józefem Czyrkiem jako przewodniczącym Informację w sprawie zwołania Krajowej Konferencji Delegatów PZPR przedstawił. wraz z rekomendacją uchwały na ten temat, sekretarz KC Zygmunt Czarzasty. (Tekst str. 3). ~ ” Członek Sekretariatu KC Bogusław Kołodziejczak zaprezentował zmiany organizacyjne w Komitecie Centralnym, które — zgodnie z decyzją X Plenum, mają na celu odejście od struktury branżowej,. ściślejsze zespolenie działalności aparatu etatowego i aktywu społecznego oartii, w tym komisji KC i kadry jego pracowników politycznych. — Głównym celem zmian — powiedział m. in. Bogusław Kołodziejczak — jest większe uspołecznienie. ornev na rui wzrost rnli j rahgi wybieralnych władz partyjnych skuteczności oraz zwiększenie* funkcjonowania KC w dynamicznie zmieniających się warunkach. W Komitecie Centralnym powstało rS^TtomTsji.' "'które maj ą charakter funkcjonalny, zadaniowyTula ~srod o w iskowy; na ich czele stoją członkowie Biura Politycznego i sekretarze KC W skład komisji wchodzą członkowie KC, aktyw, specjaliści i pracownicy partii W charakterze . konsuUaataa mogą być również mmoluwa. ni bezpartyjni Podkreślając, że formowanie składów komisji nie jest jeszcze ostatecznie zakończone, B. Kołodziejczak zaproponował przyjęcie uchwały w sprawie organizacji pracy Komitetu Centralnego, PZPR wraz z regulaminem pracy KC, jego komisji, ich sekretariatów i wydziałów KC oraj obsadą stanowisk kicrownP ków~wydziaio w-st&retär iatów komisji i kierowników wydzialowlcć. ......... " Dyskusję nad projektami dokumentów poprowadził w imieniu Komisji Uchwał Wniosków kierownik Wydzia; łu Maciej Lubczyński. Uchwały“'zostały przyjęli* w głosowaniu jednomyślnie. Na funkcję rzecznika Komitetu CenlraincŁlu_IŁZPU plenum powołało Jana Risztygę (Rozmowę z rzecznikiem publikujemy na str. 1—4). Na zakończenie obrad Wojciech Jaruzelski przypomniał długi v proces konsekwentnego dojrzewania głębokich reform politycznych, jaki prowadził do obrad „okrągłego stołu”. Powołał się przy tym na wyniki referendum z jesieni 1987 roku, kiedy to ponad 12 milionów obywateli Polski opowiedziało się właśnie za taką przebudową, Na zakończenie XI Plenum odśpiewano Międzynarodówkę ANNA PAWŁOWSKA Pozosteie uchwały mm konferencja presewa po plenum — str. 3 Podczas obrad. Fot. CAF — KWIATKOWSKI U C H W A Ł A Komitet Centralny PZPR aprobuje działania Biura Politycznego, wynikające z uchwały i stanowiska X Ple num. Wyznaczają one kierunki radykalnych reform polityczno-ustrojowych. Ich celem jest społeczeństwo obywatelskie i państwo socjalistycznej demokracji parlamentarnej. 2 Komitet Centralny przyjmuje informację tow. Czesława Kiszczaka • o przebiegu prac „okrągłego stołu''. Aprobuje dotychczasowe uzgodnienia głównych sprawach dotyczących przyspiew szenia i pogłębienia reform politycznych, społecznych i gospodarczych. Komitet Centralny wyraża nadzieję, że rozmowy przy „okrągłym stole” zostaną uwieńczone zawarciem umowy społecznej w sprawach najżywotniejszych dla pomyślności narodu i socjalistycznego państwa, a nie uzgodnione dotąd problemy powinny być rozwiązane w poczuciu realizmu i odpowiedzialności za stabilność i efektywność funkcjonowania tworzonego systemu politycznego i ekonomicznego PRL Prawnokonstytucyjne podstawy dotychczasowych uzgodnień „okrągłego • stołu” zawarte są w skierowanych do Sejmu PRL projektach ustaw. Komitet Centralny wysoko ceni zaangażowanie i aktywność partyjnych posłów. współdziałających z nimi posłów sojuszniczych klubów i posłów bezpartyjnych, ich wrażliwość na żywotne problemy kraju. Wyraża głębokie przekonanie, że Sejm IX kadencji, decydując o najważniejszych dla przyszłości Polski sprawach, zapisze się w świadomości narodu jako kontynuator głębokich reform społeczno-politycznych i gospodarczych oraz jako współtwórca nowej karty w dziejach polskiego parlamentaryzmu W związku ze zbliżającymi się wyborami do Sejmu i Senatu, na pod ► stawie punktu 30 Statutu PZPR, Komitet Centralny postanawia, że tryb wyłaniania i promowania kandydatów na posłów wybieranych w okręgach wyborczych oraz promowania kandydatów na senatorów z ramienia PZPR ustalają komitety wojewódzkie PZPR. Komitet Centralny upoważnia Biuro Polityczne KC do podjęcia współdziałania z naczelnymi władzami partii koalicyjnych — ZSL, SD, z ruchami świeckich katolików i chrześcijan — PAX, UChS i PZKS, a także PRON w celu przygotowania imiennych propozycji kandydatów na posłów z krajowej listy wyborczej, KOMITET CENTRALNY PZPR 4 Warszawa, 31 marca 1989 Premier Mariens zakończył oficjalna część wizyty 31 marca premier Królestwa Belgii Wilfried Martens zakończył oficjalną część wizyty w Polsce. Uroczystość pożegnania beligijskiego gościa i jego małżonki przez premiera Mieczysława F. Rakowskiego z małżonką odbyta się w godzinach porannych na lotnisku Okęcie w Warszawie z udziałem kompanii reprezentacyjnej WP Belgijskiego premiera żegnali także: Ireneusz Tadeusz Olechowski, Sekuła, Michał Janiszewski, przedstawiciele władz Warszawy i pracownicy Ambasady Belgijskiej. Obecny był dziekan korpusu dyplomatycznego, ambasador Marojta, Abdesselani Ouazzani Dalszy program wizyty przewiduje podroż W. Martensa po Polsce. Natomiast towarzyszący mu minister Spraw Zagranicznych Belgii, Leo Tindemans, powrócił do Brukseli. Szef rządu Belgii przybył do Krakowa, gdzie powitali go gospodarze miasta. Bezpośrednio z iotniska gość udał się na teren byłego niemieckiego obozu zagłady. Auschwitz-Birkenau. Dyrektor oświęcimskiego muzeum, Kazimierz Smoleń zapoznał go z eksponowaną w pawilonie IV ekspozycją dokumentującą ogrom ludobójstwa popełnionego także na Belgach. Obrazuje to stała muzealna wystawa martyrologii i walki Belgów w czasie II wojny światowej. (DOKOŃCZENIE NA STR. 2) Zjazd ZHP zakończył obrady lie tylko dokumenty wyznaczają przyszłość związku Piątek był ostatnim dniem obrad 26 Zjazdu Związku Harcerstwa Polskiego - szczególnie pracowitym, gdyż opróci dalszego ciągu dyskusji plenarnej i rozważań nad nowym Statutem, delegaci musieli przyjąć stanowisko Zjazdu i Uchwałę Programową. Od rana kontynuowane były wybory, a ściślej mówiąc, komisja skrutacyjna przedstawiła wyniki głosowania na członków Bady Naczelnej Centralnej Komisji Jńśt0% torskięj. i Centralnej Komisji Rewizyjnej. W nowo wybranych harcerskich gremiach, sądząc po stopniach instruktorskich, znalazło się wielu ludzi młodych ze stopniami przewodnika Przed południem zebrała się po raz pierwszy nowa Rada Naczelna. 26 Zjazd ZHP gościł przedstawicieli organizacji młodzieżowych m. in.: z Czechosłowacji, Bułgarii i Szwecji oraz Światowej Federacji Młodzieży Demokratycznej. W swoich piątkowych wystąpieniach podkreślali oni szczególne znaczenie Zjazdu ZHP. Odbywa się on w korzystnej atmosferze międzynarodowej, sprzyjającej umacnianiu sił pokojowych na świecie. Życzyli również wytrwałości nowym władzom, a Zjazdowi — pomyślnego zakończenia obrad. Nie zabrakło również polskich gości — sympatyków ZHP. Byli wśród nich: Leszek Miller — sekretarz KC PZPR, Jacek Fisiak — minister Edukacji Narodowej, Ma-rek Józefiak — przewodniczący Rady Naczelnej Zrzeszenia Studentów Polskich. Wystąpienie Leszka Millera Z trybuny zjazdu słowa uznania za ofiarną służbę ojczyźnie i ideałom harcerskim w imieniu kierownictwa PZPR, jej I sekretarza Wojciecha Jaruzelskiego przekazał sekretarz KC PZPR Leszek Miller. Stwierdził, iż ZHP, mimo wszystkich krytykowanych dziś słabości, pozostaje nadal godnym kontynuatorem tradycji ruchu harcerskiego; tradycji, które są obecnie przedmiotem pożądania i zabiegów różnych sił społecznych. Odnosząc się do przebiegu zjazdowej dyskusji sekretarz KC podkreślił, iż taka otwarta dyskusja jest potrzebna i okaże się pożyteczna. Wyraził przy tym przekonanie, że przy ogromnym soołecznym zainteresowaniu nikt lepiej poza instruktorami i harcerzami starszymi nie potrafi rozwiązać problemów ZHP. W swoim wystąpieniu L. Miller nawiązał do pojawiającego się w toku dyskusji pytania (DOKOŃCZENIE NA STR. 4) Działając przy „otwartej kurtynie” rzecznik musi pokazywać kulisy polityki Rozmowa z Janem Bisztygą, rzecznikiem Komitetu Centralnego PZPR Decyzją XI Plenum Komitetu Centralnego powołany został towarzysz na rzecznika Komitetu Centralnego PZPR. Do Waszych obowiązków należeć będzie m. in. komentowanie różnych decyzji kierownictwa partii. Czy możecie zatem rozpocząć od komentarza dotyczącego Waszej nominacji? To dowód, że kierownictwo partii zdecydowane jest bardziej otwarcie niż było to w przeszłości ujawniać społeczeństwu, a także zagranicy motywacje podejmowanych przedsięwzięć i inicjatyw dotyczących reform oraz zmian systemowych, jakie zachodziły i będą zachodzić w naszvm kraju. Tak, ale nasi Czytelnicy chcieliby wiedzieć, kim jest rzecznik KC PZPR i czym się będzie zajmować? — Do tego zmierzam. Poczynając od X Plenum przeprowadzane są ważner zmiany w aparacie Komitetu tralnego. Dotychczasowo Cenwydziały przekształcono w sekretariaty komisji KC. spełniaj fące ściśle służebną rolę wobec tychże komTśp'~Trr£E>una. Ludu" pisała Jüz ö tym. Mniej ludzi wie, że z dotychczasowego Wydziału ..Empar gandy KC, w którym byłem zastępcą“ Kierownika, powstał Sekretariat Komisji Polityki Informacyjnej. Rezygnacja ze słowa ..propaganda” kryje za sobą głębsza treść. Jak należy to rozumieć! — Jako radykalną zmianę w sposobie komunikowania się partii ze swoją bazą oraz całym społeczeństwem. Akceptujemy pluralizm informacyjny. Traktujemy swobodę wyboru informacji jako prawo obywatela do prawdy. Ale w takim różnorodnym świecie informacji mamy — jako partia o wyraziście sprecyzowanej tożsamości politycznej i ideologicznej — prawo do komentowaąia informacji, polemiki, zwrócenia uwagi swoich członków i społeczeństwa na problemy ważne dla interesów narodu. Wychodzimy z założenia, że tylko taka polityka informacyjna służyć będzie zwiększeniu poparcia społeczeństwa dla polityki partii _ Nasi Czytelnicy mogliby odpowiedzieć: „Przecież zawsze mówiliście dotąd, towarzysze, o polityce realizowanej przy otwartej kurtynie.,* — Trzymając się tej teatralnej przenośni, powiem, że teraz należy także pokazywać kulisy, czyli różnice w sposobie myślenia członków partii, (DOKOŃCZENIE NA STR. 4) Dżalalabad pod ogniem Wywiad pakistański pianowa! ofensywę KABUL (PAP). Oddziały armii afgańskiej odparły w piątek kolejny atak mudżahedinów czyli „bojowników świętej wojny” na Dżalalabad, ale miasto jest bez przerwy ostrzeliwane ogniem rakietowym. Przedstawiciel radzieckiego MSZ Wadim Pasllliew poinformował, że zginęło 56 osób, a 200 odniosło rany. Mudżahedini przyznali, że ich operacje przeciwko ufortyfikowanym w Dżalalabadzie obrońcom są nieskuteczne. Agencja Reutera pisze z Quetty w Pakistanie, że zdaniem dowódców partyzantki działania konwencjonalne przeciwko wojskom rządowym stawiają mudżahedinów na straconych pozycjach. Obecnie rozważa się możliwość zastosowania zupełnie innej taktyki, która ma polegać na dywersji i próbach przeciągnięcia obrońców poszczególnych miast na stronę (Przeciwników władzy. „Męczeństwo jest rzeczą dobrą, ale porażka jest rzeczą złą” — powiedział jeden z dowódców partyzantki Mohamnlad Nur Amini komentując działania w okolicach Dżalalabadu, gdzie mudżahedini — według ich własnych ocen — stracili od kilkuset do dwu tysięcy ludzi (strona rządowa szacuje tę liczbę na 3500). że Dowódcy partyzantki, a takobserwatorzy obwiniają o porażkę w Dżalalabadzie pakistański wywiad wojskowy trzech rodzajów sil zbrojnych (ISI), co jest dowodem bezpośredniego, choć cały czas negowanego przez Islamabad udziału tego kraju w ofensywie przeciwko Afganistanowi. Szczegółowe rozmowy z przywódcami sojuszu siedmiu partii islamskich na temat przyszłości Afganistanu przeprowadził w Pakistanie brytyjski sekretarz ds. zagranicznych Geoffrey Howe. Tymczasem Nadżibullah, jak informowaliśmy wcześniej, zaproponował mudżahedinom autonomię w zamian za zaniechanie działftń wojennych. Jak dotychczas — nie udzielili żadnej odpowiedzi.