Trybuna Ludu, czerwiec 1972 (XXIV/152-181)
1972-06-23 / nr. 174
2 Trybuna Ludu ......... ■-■■■■ ....-........ ....... DEPESZA Z OKAZJI ŚWIĘTA NARODOWEGO LUKSEMBURGA Z okazji święta narodowego Luksemburga, przypadającego w dniu 23 bm„ przewodniczący Rady Państwa Henryk Jabłoński wystosował depeszę gratulacyjną do Wielkiego Księcia Luksemburga — Jana. DELEGACJA CENTRALNEJ KOMISJI REWIZYJNEJ KPZR W WARSZAWIE W ramach wymiany doświadczeń I Współpracy między PZPR I KPZR przybyłą 22-_biru—-do -Poi-śSj delegacja CentraInej Komisji RewizvineTlvTZFr"z przewödruczacym komislL.=—Gennadi jem Siłówem. Na warszawskim lotnisku Okęcie golci witali przedstawiciele KC PZPR z członkiem Sekretariatu Komitetu Centralnego, kierownikiem Wydziału Organizacyjnego KC — Zdzisławem Żandarowskim oraz przewodniczący Centralnej Komisji Rewizyjnej PZPR - Arkadiusz Laszewicz. Obecny był ambasador ZSRR w Police - Stanisław Piłotowicz. W czasie pobytu w naszym kraju goście radzieccy spotkają się z aktywem partyjnym centralnym i wojewódzkim — Warszawy, Lodzi i Bydgoszczy oraz zwiedzą szereg zakładów pracy przemysłowych i rolnych. RZECZNIK RZĄDU PRL PRZYJĄŁ DORADCĘ PREZYDENTA SFRJ 22 bm. rzecznik rządu PRL Włodzimierz Janiurek przyjął doradcę prezydenta SFRJ do spraw prasy Blado Mandica i odbył z nim przyjacielską rozmowę. (PAP) Me|ise spetkeme Kohl - Bahr BONN (PAP). W czwartek przed południem zostały wznowione w Bonn rozmowy między sekretarzami stanu NRD i NRF, Michaelem Kohlein Egonem Bahrem w sprawie zai sadniczego uregulowania '■ stosunków między obydwoma państwami niemieckimi. Zakończyły się one po trzech godzinach Rocznica napości hitlerowskiej na ZSRR Artykuł „Prawdy" MOSKWA (PAP). W czwartek, 22 czerwca br. upłynęła 31 rocznica napaści niemiec hitlerowskich na Związek Radziecki. Moskiewska „Prawda“ poświęca temu wydarzeniu artykuł, w którym zwraca uwagę na znaczenie tej daty „Owoce zwycięstwa narodu radzieckiego nad faszyzmem zbieramy j dzisiaj w postaci historycznych sukcesów światowego systemu socjalistycznego, rozwoju ruchu narodowowyzwoleńczego, międzynarodowych wzmocnienia sił socjalizmu, demokracji i pokoju“. • „Prawda“ przypominając wskazania XXIV Zjazdu KPZR mówiące o polityce zagranicznej Związku Radzieckiego pisze, że niedawne rozmowy radziecko-amerykańskie na najwyższym szczeblu służą sprawie umocnienia zasady pokojowego współistnienia państw o różnych ustrojach, przyczyniają się do likwidacji groźby wojny jądrowej i do zahamowania wyścigu zbrojeń Do międzynarodowego odprężenia i rozszerzenia pokojowej współpracy w Europie przyczyniło się również wejście w życie układów między Związkiem Radzieckim ą NRF Oraz między Polską a NRF, a także porozumienia czterostronne w sprawie Berlina Zachodniego. Przyjacielska, serdeczna atmosfera rozmów Światowe echa wizyty Josipa Br oz Tito w Polsce BELGRAD (PAP). Wizytę prezydenta Tito w Polsce relacjonuje ponad 40 wysłanników prasy, radia i telewizji ju. goslowiańskiej. Wszyscy oni — informując opinię publiczną o przebiegu wizyty marszałka Tito — podkreślają, że rozmowy polsko - jugosłowiańskie przebiegają w przyjacielskiej, serdecznej atmosferze. Próbuje się na bieżąco dokonywać pierwszych ocen wizyty i prowadzonych rozmów. Organ ZKJ, dziennik „Komunisto pisał w czwartek, że wizyta będzie stanowić nowy bodziec dla pomyślnego rozwoju stosunków między oboma krajami i szerszej współpracy na płaszczyźnie międzynarodowej. Tego rodzaju spotkanie na szczycie otwiera perspektywę dla realizacji szerokiego, bo-gatego programu współpracy politycznej, gospodarczej, naukowej i kulturalnej Jugosławii i Polski. Relacjonując trzeci dzień wizyty marszałka Tito w Warszawie, podkreślono serdeczność spotkań przywódcy jugosłowiańskiego z mieszkańcami stolicy PRL. Dziennik „Politika“ napisał, iż w środę rozmawiano na temat współpracy międzypartyjnej. Wizyta prezydenta SFRJ, przewodniczącego ZKJ marszałka Josipa Broz Tito w Polsce jest nadal szeroko relacjonowana na łamach prasy światowej. Wiele uwagi poświęcono jej też w programach telewizyjnych w różnych krajach. Wiedeńska „Die Presse“ uważa pobyt prezydenta Tito w Polsce za wyraz chęci obu krajów do dalszego rozwoju stosunków gospodarczych, politycznych i kulturalnych. Zdaniem dziennika stosunki między Polską i Jugosławią są szczególnie dobre i współpraca między obu krajami pozwija się nieustannie. Gazety NRF podkreślały w informacjach serdeczne przyjęcie zgotowane marszałkowi Tito. Prasa Stanów. Zjednoczonych poinformowała o pobycie w Polsce prezydenta Tito i zwróciła uwagę czytelników na widoczny rozwój handlu między Polską a Jugosławią. Szeroko o pobycie prezydenta Tito w Polsce informuje prasa krajów socjalistycznych Oecydująca faza rozmów socjalistów z komunistami Francji PARYŻ (PAP). W czwartek, 22 czerwca po południu, odbyło się w Paryżu spotkanie przywódców pierwsze dwóch głównych partii opozycyjnych we Francji: Francuskiej Partii Komunistycznej i Partii Socjalistycznej. W skład delegacji obu partii weszło 9 osób. FPK przewodniczył Delegacji zastępca sekretarza generalnego KC, Georges Marchais, a delegacji Partii Socjalistycznej je; pierwszy sekretarz, Francois Mitterrand. Obecnie rozmowy weszły w decydującą fazę i redagowany jest wspólny program rządowy komunistów i socjalistów. üfxeit domaga się kredytów na zbrojenia WASZYNGTON (PAP). Na zaimprowizowanej w czwartek konferencji prasowej prezydent Nixon wezwał Kongres, aby zatwierdził postulowane przez rząd kredyty na modernizację uzbrojenia armii amery kańskiej. Twierdził on, że ratyfikowanie przez kongres zawartych w Moskwie układów w sprawie ograniczenia zbrojeń ofensywnych, przy odrzuceniu postulatów rządowych w sprawie kredytów na modernizację uzbrojenia, stworzy sytuację niebezpieczną dla Stanów Zjednoczonych. H. Kissinger gościem Uniwersytetu w Pekinie PF.KTN (PAP). 22 bm. przed południem przebywający w Chinach doradca USA Henry Kissinger prezydenta był gościem uniwersytetu pekińskiego, gdzie — jak sądzą obserwatorzy — omawiał zagadnienia wymiany naukowej, stażów naukowych oraz praktyk studenckich w USA. W związku z tym warto przypomnieć, że kilku profesorów tego uniwersytetu studiowało w Stanach Zjednoczonych KOMENTARZ Taktyka faktów dokonanych W 5 lat po agresji izraelskiej na kraje arabskie, Bliski Wschód stanowi nadal niebezpieczne ognisko zapalne. Wojska izraelskie raz po raz prowokują zbrojne incydenty. Ostatnio izraelskie siły lądowe dokonały kolejnego napadu na Liban, co spowodowało dalszy wzrost napięcia w tym rejonie świata. Mimo nacisków ze strony szerokiej opinii publicznej świata, Izrael—zbrojony i popierany przez administrację waszyngtońską — uporczywie odmawia zastosowania się do rezolucji Rady Bezpieczeństwa z 1967 r. postulującej konieczność wycofania się wojsk izraelskich z terytoriów okupowanych. Zasłaniając się gotowością do rozpoczęcia rozmów z krajami arabskimi, Tel Awiw torpeduje równocześnie misję mediatora ONZ, Jarringa. Taktyka władz izraelskich polega bowiem przede wszystkim ha stwarzaniu faktów dokonanych. Gwałcąc 49 artykuł IV konwencji genewskiej z 1949 1., która głosi, iż państwo okupujące nie ma prawa osiedlać swej ludności na terytoriach okupowanych, rząd izraelski tworzy osady na ziemiach arabskich. Od chwili zakończenia wojny czerwcowej Izraelczycy zorganizowali już 40 takich osad. Znajdują się one w strefie Gazy, ńa syryjskich Wzgórzach Golan, na egipskim Synaju i w jordańskiej dolinie rzeki Jordan. Izrael kolonizuje zresztą nie tylko obszary wiejskie, lecz również — a nawet przede wszystkim — miasta, np. egipskie miasto Szarm el Szejch oraz arabską część Jerozolimy, w której nawiasem mówiąc, proces izraelizacji jest już najbardziej zaawansowany. Zakładanie osad izraelskich na ziemiach okupowanych odbywa się, rzecz jasna,- kosztem ludności arabskiej zamieszkałej na tych terenach od dawien dawna. Ludność tę eksmituje się z owych ziem i to, oczywiście, przy użyciu siły. W Izraelu wiele mówi się o pokoju-i bezpiecznych granicach. W rzeczywistości jednak, prowadząc politykę izraelizacji terytoriów okupowanych mającą na celu utrwalenie aneksji tych ziem oraz stosując taktykę faktów dokonanych, Tel Awiw oddala perspektywę ustanowienia pokoju w rejonie Bliskiego Wschodu i gromadzi tam materiał wybuchowy. B. STASKO Pomoc Polski dla górnictwa Egiptu KAIR (PAP). 16 do 23 czerwca W dniach od przebywała w Kairze delegacja podkomite. tu d/s górnictwa, działającego w ramach polsko-egipskiegc komitetu do spraw współpracy przemysłowej. Na czele delegacji stał wiceminister Górnictwa i Energetyki Mieczysław Glanowski Podczas rozmów oceniono dotychczasowe wyniki o współ, pracy, której zakres ustala umowa z dnia 7 grudnia 1964 roku o dostawach polskich maszyn i urządzeń górniczych w zamian za egipskie fosforyty. Kairska sesja podkomitetu wytyczyła dalszy kierunek działania, a w podpisanym protokole końcowym mowa jest o powzięciu ważnych decyzji, Jedna z nich dotyczy utworzenia jeszcze w bieżącym roku, przy współpracy Głównego Biura Studiów i Projektów Górniczych w Katowicach, Górniczego Biura Projektów w Kairze. Protokół mówi ponadto współpracy w zakresie dalszej o mechanizacji egipskich kopalń fosforytów, a także o wymianie poglądów na temat zagospodarowania złóż surowców. Chodzi tu m. in. o bogate złoża fosforytów w rejonie oaz Kharga i Dakhla, których importem zainteresowana jest Polska, Depesza przywódców Republiki Wietnamu P'd. de przywódców ZSRR MOSKWA (PAP). Wyrażając szczerą wdzięczność za pozdrowienia z okazji trzeciej rocznicy utworzenia TRR RWP, przewodniczący Prezydium KC NFW Wietnamu Płd. i przewodniczący Rady Doradczej TRR RWP, dr Nguyen Huu Thu oraz przewodniczący TRR RWP, Huynh Tan Phat przesłali depeszę do sekretarza generalnego KC KPZR, Leonida Breżniewa, przewodniczącego Prezydium Rady Najwyższej ZSRR Nikołaja Podgórnego i premiera Aleksieja Kosygina. Chcielibyśmy wyrazić — piszą przywódcy Wietnamu Płd. — głębokie uznanie narodu, NFW i TRR RWP za niezwykle cenne poparcie, ogromną, wszechstronną i skuteczną pomoc, jakiej udziela nieustannie słusznej sprawie naszego narodu Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego, rząd radziecki i bratnie narody ZSRR. Polska — Jugosławia Rozszerzenie handlu współpracy przemysłowej ?DOKOŃCZENIE ZE STR. 1) sklej Muhamed Hadżic. Przy podpisaniu umowy obecni byli: wicepremier Kazimierz Olszewski, minister Handlu Wewnętrznego i Usług Edward Sznajder, wiceminister Spraw Zagranicznych Józef Czyrek, wiceministrowie szeregu zainteresowanych resortów gospodarczych. Ze strony jugosłowiańskiej — m. in. premier Rządu Autonomicznego Okręgu Kosovo Ili ja Vakić. Ministrowie T. Olechowski i M. Hadżic dokonali również wymiany poglądów na tematy wiążące się z pogłębieniem współpracy dotyczącej eksportu na rynki trzecie. Omówili też bardziej szczegółowo sprawy związane z doskonaleniem tych wszystkich instrumentów ekonomicznych, które mają wpływ na wzajemny wzrost obrotów i podnoszenie ich efektywności oraz na zacieśnianie związków kooperacyjnych. (PAP) Rozmowy gospodarcze /- Wiceprezes Rady Ministrów \Jan Mitręga przyjął 22 bm. przebywającego w Warszawie w związku z wizytą w Polsce prezydenta SFR Jugosławii Josipa Broz-Tito, premiera rrządu Autonomicznego Okręgu «.Kosovo Iliję Vakica. W rozmowie uczestniczyli: ze strony polskiej — wiceminister Handlu Zagranicznego Marian Dmochowski, a ze strony jugosłowiańskiej — podsekretarz w Związkowym Sekretariacie do spraw Handlu Zagranicznego Viteslav Vanicek. W czasie spotkania omawiano sprawy związane z kontynuacją i rozszerzaniem współpracy gospodarczej w dziedzinie górnictwa węglowego, metali kolorowych i energetyki. Biorąc pod uwagę znaczny udział Okręgu Autonomicznego Kosovo w polsko-jugosłowiańskiej współpracy gospodarczej, obie strony wyraziły zgodny pogląd co do celowości i możliwości jej dalszego rozwoju. 22 bm. minister Handlu Wewnętrznego i Usług — Sznajder i wiceminister Edward Handlu Zagranicznego — Marian Dmochowski przeprowadzili rozmowy ze Związkowym . Sekretarzem Handlu Zagranicznego Jugosławii Muhamedem Hadżicem. Rozmowy dotyczyły m. in. nawiązania współpracy towarów rynkowych i wymiany pomiędzy domami towarowymi i domami mody obu krajów oraz współpracy kooperacyjnej w produkcji maszyn i urządzeń dla handlu i przemysłu drobnego. Ministrowie omówili również warunki współpracy sprzyjające rozwojowi instytutów i ośrodków naukowych obu krajów zajmujących się problematykę rynku. (PAP). Bengalia Walka przeciw spekulantom DELHI (PAP). Rząd Bengalii wydał walkę spekulantom, przemytnikom i innym aspołecznym elementom, których działalność potęguje trudności gospodarcze młodej republiki Oświadczył o tym premier Bengalii, Mudżibur Rahman przemawiając w czwartek ne wiecu w Noakhali, w południowej Bengalii. Podkreślił on że rząd jest zdecydowany walczyć o polepszenie warunków życia szerokich mas ludowych Mudżibur Rahman zapewni że rząd Bengalii robi wszystko, co w jego mocy, aby jak najszybciej rozwiązać probiercy stojące pized krajem, Amerykańska eskalacja wojny w Wietnamie Konferencja prasowa w Ambasadzie DRW (Obsł. wł.). 22 bm. w Ambasadzie DRW w Warszawie odbyła się konferencja prasowa z udziałem ambasadora nadzwyczajnego i pełnomocnego Demokratycznej Republiki Wietnamu w Polsce. Le Tranga, na którą przybyli dziennikarze polscy i zagraniczni. W konferencji udział wziął przedstawiciel Republiki Wietnamu Południowego. cji Głównym akcentem konferenprasowej była treść oświadczenia Ministerstwa do Spraw Nawadniania DRW, złożonego na konferencji prasowej 16 czerwca 1972 r. w Hanoi — oświadczenia potępiającego ataki lotnictwa USA na tamy i urządzenia nawadniające w Wietnamie Płn. Lotnicy USA używają bomb kulkowych przeciwko robotnikom naprawiającym tamy, chroniące nie tylko uprawy żywiące nież naród wietnamski, lecz rówżycie wielu milionów ludzi zamieszkujących tę równinę. Zmasowane bombardowania mogą doprowadzić do całkowitego zalania tych ziem, a w wyniku tego zapadnięcia się gruntu. Zagrażałoby to tyciu setek tysięcy ludzi i stworzyłoby groźbę zalania równinnych obszarów . uprawnych. prowincji Nghe An i Ha Tinh. K. M, Rozpoczęcie obrad XVII Zjazdu Komunistycznej Partii Izraela RZYM (PAP). „Przeciwko okupacji terytoriów arabskich, za pokojem“ — pod takim hasłem rozpoczął obrady w Teł Awiwie XVII Zjazd Komunistycznej Partii Izraela. Zjazd otworzył członek Biura Politycznego KC KPI, T. Tubi. Z referatem sprawozdawczym na zjeżdzie wystąpił sekretarz generalny partii, Meir Wilner. W części wstępnej, poświęconej omówieniu ogólnych problemów międzynarodowych, M. Wilner wysoko ocenił układy zawarte w Moskwie między ZSRR a USA, a także układy między NRF a ZSRR i Polską. Omawiają^ sytuację na Bliskim Wschodzie, mówca stwierdził, że imperializm amerykański wykorzystuje okupowanie przez Izrael terytoriów arabskich jako środek nacisku i szantażu w stosunku do arabskiego narodowego ruchu antyimperialistycznego. Sekretarz generalny nistycznej Partii Izraela KC Komuzdecydowanie potępił szeroko zakrojoną kampanię antyradzieckich oszczerstw, prowadzoną przez rząd izraelski. Ta oszczerczą kampania, która szkodzi narodowym interesom Izraela, służyć ma odwróceniu uwagi społeczeństwa Izraelskiego od jego bieżących problemów, od poważnych niepowodzeń oficjalnej polityki, od pogłębiającej się izolacji Tel Awiwu na arenie międzynarodowej. Rząd Izraela systematycznie zataja wszystkie międzynarodowe wysiłki skierowane na osiągnięcie sprawiedliwego i trwałego pokoju na Bliskim Wschodzie. Dla izraelskiej i światowej społeczności staje się coraz bardziej jasne, że Tel Awiw dąży do ziem arabskich, narzucenia aneksji wojskowego dyktatu, do podeptania słusznych praw arabskiego narodu Palestyny, do storpedowania realizacji rezolucji Rady Bezpieczeństwa z 22 listopada 1967 roku. M. Wilner oświadczył, że rząd Goldy Meir prowadzi gorączkową akcję osiedlania Izraelczyków na zagarniętych silą ziemiach, stosuje też dyskryminację Arabów w samym Izraelu Dyskryminacja ta daje się odczuć we wszystkich dziedzinach. Arabscy chłopi zmuszeni są sprzedawać swe produkty po zaniżonych cenach. Średni zarobek robotnika arabskiego wynosi zaledwie 70 proc. zarobku robotnika-Żyda. Większość robotników arabskich nie ma stałego miejsca pracy. Komunistyczna Partia Izraela zawsze występowała przeciwko uciskowi i dyskryminacji ludności arabskiej. Zdaniem Komunistycznej Partii Izraela, jedyną drogą rozwiązania problemu bliskowschodniego jest wycofanie się wojsk izraelskich ze wszystkich terytoriów okupowanych i ustanowienie pokoju na podstawie rezolucji Rady Bezpieczeństwa z listopada 1967 r W referacie zwraca się następnie uwagę na to, że wskutek nasilonej militaryzacji Izraela gwałtownie pogarsza się położenie ekonomiczne i społeczne ludzi pracy w kraju. Wydatki wojskowe pochłaniają połowę budżetu państwowego, co doprowadziło do rosnącej inflacji i chronicznego deficytu bilansu płatniczego. Stopa życiowa ludności izraelskiej stale się obniża. W samym 1971 roku ceny towarów pierwszej potrzeby wzrosły o 25 proc. Podstawową przyczyną obniżenia płacy realnej jest prowadzona przez rząd polityka agresji. Dlatego walka o rozwiązanie społecznych jest ściśle problemów związana z walką przeciwko polityce wojny i okupacji, z walką o pokój. W pracach zjazdu KPI biorą udział liczne delegacje zagraniczne, a wśród nich delegacja KC PZPR, w której skład wchodzą: członek Centralnego, pierwszy Komitetu sekretarz KW PZPR w Białymstoku, Zdzisław Kurowski i zastępca kierownika Wydziału Propagandy, Prasy i Wydawnictw KC Wiesław Klimczak Piątek, 23 czerwca 1972 r. — Nr 174 NASI KORESPONDENCI PISZĄ Sesja węgierskiego parlamentu BUDAPESZT Rozpoczęła się tu druga w tym roku sesja parlamentu WEL. Biorą W niej udział J. Kadar, P. Losonczi i J. Fock. Na obrady przybyła również — owacyjnie witana przez zebranych — premier Indii, Indira Gandhi, która od kilku dni przebywa na Węgrzech z wizytą oficjalną, Porządek obrad obejmuje sprawozdanie z wykonania budżetu państwowego za 1971 r. oraz dwa projekty ustaw c sądownictwie 1 prokuraturze. Sprawozdanie budżetowe .złożył minister Finansów L. Faluvegi podkreślając, że w ub. r. nastąpił 7-procentowy wzrost dochodu narodowego WRL w stosunku do roku poprzedniego, tempo zaś rozrwoju gospodarki narodowej było wyższe od przeciętnej lat ubiegłych, Mówca stwierdził, że przyrósł dochodu narodowego w ub. r pochodził w całości ze wzrostu wydajności pracy, przy nie zmienionym stanie zatrudnienia. W 1971 r. w porównaniu z rokiem poprzednim dochody realne ludności wzrosły o 5 proc., płace realne o 3 proc. przy równoczesnym średnim wzroście cen konsumpcyjnych o 2 proc. W godzinach popołudniowych dłuższe przemówienie na temat polityki zagranicznej WRL wygłosił minister Spraw Zagranicznych J. Peter, poświęcając wiele uwagi problemom bezpieczeństwa i współpracy w Europie. W. URBAŃSKI Kongres dziennikarzy NRD BERLIN. w stolicy NRD roz" począł w czwartek obrady IX Kongres Stowarzyszenia Dziennikarzy NRD (VDJ) z udziałem przeszło 400 delegatów, reprezentujących blisko 7-tys. rzeszę pracowników tutejszej prasy, radia i te. lewizji. W obradach biorą udział przedstawiciele najwyższych władz partyjnych i państwowych NRD, z członkiem Biura Politycznego i sekretarzem KC SED, tow. W. Lamberzem i wicepremierem, H. Weizem oraz przedstawiciele związków dziennikarzy z krajów socjalistycznych. Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich reprezentuje jego przewodniczący, red. Stanisław Mojkowski, prezes RSW „Pra-C! I sekretarz KC SED, tow. E. Honecker wystosował list powitalny do Kongresu, w którym wysoko ocenił udział pracowników prasy, radia i telewizji w realizacji uchwał VIII Zjazdu SED. VDJ poszerzył swe kontakty międzynarodowe. Na podstawie umów wieloletnich współpracuje ze związkami dziennikarskimi z przeszło 20 krajów. Zorganizowana przez VDJ w Berlinie tzw. „Szkoła solidarności“ pomaga w kształ. ceniu kadr dziennikarskich w krajach rozwijających się. W centrum ożywionej dyskusji na Kongresie stoją i aktualne zadania prasy, radia telewizji. wynikające z uchwał VIII Zjazdu SED W pierwszym dniu obrad wystąpił przewodniczący SDP, red. St. Mojkowski, który przekazał serdeczne pozdrowienia Kongresowi od dziennikarzy polskich. Podkreślając coraz ściślejsze więzy łączące obydwie nasze organizacje, stwierdził on, że SDP i VDJ wspólnie wyciągają wnioski dla współdziałania w nowym, wyższym etapie współpracy między PRL I NRD. J. LEGUT Kto chciał podsłuchiwać? WASZYNGTON, od kilku dni wielką sensacją Waszyngtonu jesl włamanie do głównej kwaterj Partii Demokratycznej, połączone z nieudaną próbą wykradzenia dokumentów partyjnych i założenia aparatury podsłuchowej w gabinecie przewodniczącego 0‘Briana. Piątka włamywaczy została ujęta na gorącym uczynku przez policje. Afera ta nabrała szczególnej pikanterii, gdy się okazało, że jeden z nich, James McCord, był do 1970 r. pracownikiem CIA, a ostatnio koordynatorem służby bezpieczeństwa naczelnego komitetu wyborczego Partii Republikańskiej. Dyrektor kampanii wyborczej prezydenta Nixona, były minister Sprawiedliwości, John Mitchell, oświadczył w związku z tym, iż McCord jest właścicielem prywatnej agencji detektywistycznej i Partia Republikańska nie była jego jedynym klientem. Przynajmniej dwóch innych aresztowanych miało powiązania CIA, zaś trzech — z antykoz munistyczną emigracją kubańską. Na ślad włamywaczy wpadł strażnik ekskluzywnego gmachu Watergate, gdzie mieszczą się biura Partii Demokratycznej, kiedy w nocy zauważył dowody podejrzanej obecności. Zaalarmowani przezeń policjanci zastali intruzów w gumowych rękawiczkach, ze sprzętem podsłuchowym przygotowanym do zainstalowania w zdjętych juź okładzinach sufitu* z a« paratami fotograficznymi, kompletem wytrychów i 2300 dolarów gotówką. Rewizja przeprowadzona później w sąsiednim hotelu ujawniła w walizkach sprawców dalsze części elektronicznej aparatury oraz jeszcze 4200 doi. Tak dużych sum w gotówce nikt w zwykłych warunkach nie przechowuje. Było to już trzecie z kolei włamanie do kwatery demokratów w ciągu ostatnich kilku tygodni. W poprzednich wypadkach nikogo nie ujęta Nie stwierdzono również wtedy prób założenia aparatury podsłuchowej, ale tym razem sprawa jest na tyle jasna, że Ó‘Brian zaskarżył republikański komitet na rzecz reelekcji prezydenta na milion dolarów. M. BEREZOWSKI i, Stern’ ’ oskarża Hupkę BONN Tygodnik „Stern“ który ukazał się w czwartek przynosi artykuł oskarżający posła do Bundestagu (i czołowego działacza rewizjonistycznego) H. Hupkę o ujawnienie protokołów z negocjacji poprzedzających zawarcie układu między NRF a ZSRR Hamburski tygodnik opiera się na potwierdzonym notarialnie i złożonym pod przysięgą oświadczeniu szwajcarskiego dziennikarza F. J. Dislera, który był sekretarzem osobistym pisarza i publicysty Hansa Habe, znanego ze swych konserwatywno - reakcyjnych poglądów. Wg oświadczenia Dislera, Hans Habe przyjaciel osobisty Springera i współpracownik jego wydawnictwa — jeszcze w końcu stycznia 1971 r, otrzymał od Hupki, wówczas deputowanego SPD, dokument, który Habe później powielił, a odbitki wysłał do Springera, G. Loewenthala (kierownik telewizyjnego „Magazynu“, zacięty wróg polityki wschodniej Brandta), R. Heizlera — redaktora naczelnego prochadeckiej gazety „Koelner Rundschau“ — a także do placówek wywiadu brytyjskiego i amerykańskiego. Gdy tygodnik „Der Spiegel“ z 24.IV. przyniósł fotokopie tych tajnych protokołów, Disler zidentyfikował, na podstawie różnych szczegółów, widziany dokument, Jak wiadomo, tekst tego protokołu prasa springerowska opublikowała w kwietniu br, — tuż przed wyborami do Landtagu Badenii-Wirtembergii. Koła rządowe określiły ten fakt jako zdradę państwową. Hupka i Habe jeszcze środę odrzucili, oczywiście, omówione powyżej zarzuty jako całkowicie „zmyślone“ zaskarżyli sądownie wydawcę ł „Sterna“, H. Nannena oraz Dislera. Trudno jednak sobie wyobrazić, by Nannen się wysunąć tego rodzaju ważył zarzuty i narażał się na przykre konsekwencje, gdyby nie był tej sprawy całkowicie pewny. Opinie prasy są zróżnicowane. Gazety springerowskie i prochadeckie przypuściły, oczywiście, na „Sterna“ niewybredny atak. „Neue Rhein Zeitung“ domaga się, aby Bundestag powołał komisję do wyjaśnienia tej sprawy, ponieważ „parlament nie może sobie pozwolić, aby na jego ławach znajdował się deputowany, wobec którego możliwe by było publiczne wysunięcie tak ciężkiego oskarżenia“ ST. ALBINOWSKI Perspektywy współpracy kulturalnej państw europejskich HELSINKI (PAP). W czwartek międzynarodowa konferencja UNESCO na temat polityki kulturalnej w Europie kontynuowała w Helsinkach dyskusję nad zgłoszonymi projektami rezolucji w sprawie środków i metod upowszechnienia kultury oraz ogólnych założeń aktywizacji kulturalnej na naszym kontynencie. Rozpatrywano aktualna sytuację i perspektywy rozszerzenia współpracy kulturalnej między krajami europejskimi. W dyskusji głos zabrał delegat Polski, dyrektor PISM Marian Dobrosielski, który stwierdził, że rok 1972 może stać się rokiem przełomowym w powojennej historii Europy, Doniosłe wydarzenia, takie jak wejście w życie układów ZSRR i Polski z NRF, porozumienia czterostronnego w sprawie Berlina Zachodniego, porozumień między NRD a NRF, wyniki rozmów radziecko-amerykańskich— to fakty które mogą utorować drogę do nowej fazy rozwoju Europy, do twórczej wszechstronnej współpracy krajów ustrojach społecznych. o różnych Nic nie stoi obecnie na przeszkodzie szybkiemu zwołaniu europej. skiej konferencji bezpieczeństwa i współpracy, która zapoczątkuje erę wspólnego poszukiwania dróg i metod przezwyciężenia podziału Europy i zapewnienia jej trwałego pokoju i bezpieczeństwa. Rola kultury w realizacji tego dzieła jest ogromna, Funt się chwieje LONDYN FunJ okazał się w tym tygodniu walutą niechcianą, i fakt ten znalazł wyraz w gorączkowej ucieczce od angielskiego pieniądza na rynku międzynarowym. Masowa wyprzedaż zachwiała funtem, stawiając duży znak zapytania nad realnością jego obecnego kursu wymiennego. Na porządku dziennym znalazło się więc znowu słowo „dewaluacja“. Na możliwość dewaluacji w lipcu-sierpniu tego roku zwrócił uwagę wypowiadając się w Izbie Gmin, Denis Healey, były minister, a dziś polityk odpowiedzialny za resort finansów w tzw. gabinecie cieni działającym w opozycyjnej Partii Pracy. Od schyłku 1970 roku kryzys ten — pisze „Times" — wydawał się zawsze prawdopodobny w jakimś momencie przed upływem roku 1973. Gospodarkę brytyjską trawi bowiem szereg chronicznych trudności systemowych: słaba dynamika produkcji i inwestycji, szczególnie wysoka inflacja, jak również bezrobocie. Według opublikowanych przez prasę brytyjską w czwartek danych oficjalnych, Bank Anglii wprowadził do obiegu w ciągu jednego miesiąca obrachunkowego, zamkniętego w dniu 17 maja, 280 min funtów szterlingów, zwiększając tym samym ogólną ilość znajdujących się w obiegu pieniędzy c 1,25 proc. Jednakże dane za ostatni kwartał wykazują emisję średnią miesięczną na poziomie blisko 2 proc. W tym samym kwartale wydatki inwestycyjne w przemyśle spadły o 2,5 proc., krajowy zai produkt globalny — o 1 proc Roczne tempo inflacji w W' Brytanii wynosi — jak się oblicza — 6—7 proc. rocznie. Bezrobocie, mimo pewnego spadku, drugi już miesiąc rzędu nadal bije wszelkie przez ciętne rekordy za okres szeregu ostatnich lat. Bankierzy europejscy lansują prognozę dewaluacji funta szterlinga w granicach 8 proc. Trudności funta mogą zagrozić nowym elementem destabilizacji międzynarodowemu systemowi walutowemu świata kapitalistycznego. Prof. Harry Johnson, wykładowca londyńskiej Szkoły Ekonomii i Uniwersytetu w Chicago, sugeruje oczywistość, wcześniej czy później, nowego kryzysu dolara. Tak więc dziś chwieje się funt, a jutro może znowu dolar. Swoista karuzela trudności systemu pieniężnego Zachodu jest w ruchu... WŁ. KRAJEWSKI JNIEPRAWDOPODOBNE ALE PRAWDZIWE WÖRCY obowiązującej w RPA rasistowskiej doktryny apartheidu itąjwidoczniej nie przewidzieli komplikacji,^ do jakieĄ prowadzić musi stosowanie ich haniebnej teorii, w praktyce. Z punktu codziennej widzenia przepisów wszystko jest proste: „białym“ nie wolno mieszać się z „kolorowymi“, segregacja obowiązuje wszędzie — na ulicy, w miejscu pracy, w kościele, szkole, autobusie, nie mówiąc juź o małżeństwach, które mogą być zawierane przez partnerów posiadających ten sam skóry. Ale życie sprawia odcień ra- sistom wiele niespodzianek. Oto niedawno „biała" mieszkanka Johame&burgaaimieiaa się poślubić zamieszkałego tu na stałe Chińczyka. Sytuacja — zdawałoby się — bez wyjścia dla południowoafrykańskich prawników. A jednak sposób się znalazł. Aby uprąwomocnić to małżeństwo dziewczyna musiała przed ślubem podpisać deklarację, że czuje się przedstawicielką rasy żółtej i raz na zawsze wyrzeka się przynależności do „białych". W diametralnie odmienne) sytuacji znalazła się „biała“ rodzina Peplerów, których 17- letnia córka Jane-Anne uznawąna jest de facto za „kolorową". Dziewczyna przeszła skomplikowaną operację, w której następstwie jej skóra zabarwiła sin trwale ną ciemny „Kolorowi” kolor. W efekcie „biała" rodzina Peplerów — jak pisze brytyjski „Guardian“ — przeżywa obecnie czarne dni. „Serce mi się kraje — mówi matka dziewczyny — kiedy widzę jak ludzie pomiatają Jane-Anne biorąc ją za „kolorową". Jest to szczególnie kłopotliwe dla nas, ponieważ jesteśmy rodziną czysto afrikaanerską i jako gorliwi nacjonaliści wierzymy w supremację białych". A swoją drogą wcale nam nie żal „czysto afrikaanersskiej” mamusi — nacjonalistki. Może kłopoty z córeczką pomogą rodzinie Peplerów zrozumieć, co nie co z piekła, w jakim żyje 15 milionów rdzennej ludności południowoafrykańskiej. . LES *' ..