Trybuna Ludu, marzec 1973 (XXV/59-89)
1973-03-23 / nr. 81
z Proletariusze wszystkich krajów, łączcie się! ** Trybuna Ludu ę ORGAN KOMITETU CENTRALNEGO POLSKIEJ ZJEDNOCZONEJ PARTII ROBOTNICZEJ Nr 81 (8827) Warszawa, piqtek 23 marca 1973 r. Wydanie A Cena 1 zł Właściwe kojarzenie możliwości regionu z zadaniami kraju Przemówienie tow. Edwarda Gierka Tow. Jerzy Zasada I sekretarzem KW PZPR w Poznaniu POZNAŃ. 22 bm. zakojic%vIa dwudniowe obrady wo- Jgwódzka konferencja sprawozdawczo-wyborcza PZPR w Poznaniu. Uczestniczyło w niej 4ÖÜ delegatów, reprezentujących drugą co do wielkości po katowickiej, liczącą blisko 200 tysięcy członków, organizację partyjną Wielkopolski. Konferencja dokonała wnikliwej oceny działalności wojewódzkiej organizacji partyjnej w ub. dwóch latach, dając odpowiedź na pytanie jak właściwie kojarzyć zadania, potrzeby i możliwości regionu poznańskiego z zadaniami rozwojowymi całego kraju. Celem uchwalonego programu jest zapewnienie wysokiego tempa rozwoju przemysłu, budownictwa i rolnictwa, a tym samym dalsza poprawa życia społeczeństwa. W pracach konferencji czestniczył . serdecznie witany przez delegatów, I Sekretarz KC PZPR Edward Gierek. Obecny był członek Sekretariatu KC PZPR — Ry\ szard Frelek. PodstawąTlyskusji plenarnej i prac pięciu zespołów Przemówienie I Sekretarza KC PZPR tow. E. GIERKA - str. 3 były referaty wygłoszone przez I sekretarza KW PZPR Jerzego JZasadę_ i przewodniczącego prezyydium WRN Tadeusza Grabłaskiego oraz projeH~prograrfrcrtlziałania wojewódzkiej organizacji partyjnej na lata 1973—1974. Nawiązując do zadań postawionych przed społeczeństwem przez VI Zjazd partii uczestnicy dyskusji — reprezentanci wszystkich zawodów i grup społecznych podkreślali, że przyspieszone tempo rozwoju kraju wymaga bardzo dobrej roboty, pełnego zaangażowania w pracy zawodowej i społecznej. szerokiej inwencji i inicjatywy w rozwijaniu i wprowadzaniu do praktyki najnowszych zdobyczy nauki i techniki. W pierwszej linii znajdować się powinni członkowie partii, których autorytet związany jest nierozerwalnie 2 przodownictwem na wszystkich powierzonych im stanowiskach pracy. (DOKOŃCZENIE NA STR. 4\ i Sekretarz KC PZPR zwiedził targi „Wiosna-73” Srzebywający w Wielkoa ce z okazji wojewódzkteJ"""E5nferencji sprawozdawczo-wyborczej, I Sekrer tarz KC PZPR — Edward Gierek, zwiedził w czwartek przed-”południem, ekspozycję targów krajowych „Wiosna Edwarda Gierka oraz towarzyszących mu: członka Sekretariatu KC PZPR Ryszarda Frelka oraz I sekrefirzä KW PZPR w Pójznaniu — Jerzego Zasadę zaznajomił ~ z-ekspozycją' targową minister Handlu Wewnętrznego i Usług — Edward Sznajder. Poinformował on, że łączną wartość tegorocznej oferty przemysłu j drobnej wytwórczości Wynosi ponad 47 miliardów złotych. Przegląd nowości targowych rozpuczęto od pawilonów mieszczących kolekcję wzorów dziewiarstwa, odzieży i obuwia proponowanych przez przemysł na drugie półrocze br. Wiele z nich to — nowości. Np, przemysł dziewiarski prezentuje na tegorocznych targach blisko pół tysiąca nowych wyrobów więcej niż W roku ubiegłym. W opinii handlowców niedostateczny jeszcze postęp charakteryzuje obecną ofertę przemysłu obuwniczego. Serie, które cieszą się uznaniem proponowane są w zbyt małych ilościach. Dotyczy to również niektórych innych gałęzi przemysłu lekkiego i spożywczego. Ten ostatni przedstawił handlowym ofertę wartości ok. 11,7 mld zł, wzbudziła ona zainteresowanie gości. Dominują w niej — jak wskazał minister Przemysłu Spożywczego i Skupu — Emil Kołodziej gotowe lub uszlachetniono wyroby cukiernicze, ziemniaczane, mięsne, mleczarskie i rybne. Rozszerzenie produkcji koncentratów spożywczych pozwalających na szybkie przygotowanie posiłków stanowić będzie ważny krok na drodze dalszego ułatwienia życia pracujących kobiet i unowocześniania prowadzenia gospodarstwa domowego. Przedstawiciele poszczególnych branż poinformowali E. Gierka o wielkości tegorocznych dostaw rynkowych oraz zaprezentowali nowe bardziej funkcjonalne opakowania. W toku zwiedzania terenów targowych Edward Gierek wyraził nadzieję, iż zapowiedzi przemysłów zostaną w pełni zrealizowane umożliwiając tym samym dalsze wzbogacenie rynku wewnętrznego. (PAP) Transakcje wartości 27,8 mld zl POZNAŃ. Na poszczególnych stoiskach targowych toczą się nadal ożywione rozmowy handlowe. Największy ruch panuje na wielkich giełdach przemysłu lekkiego. Do 22 bm. handlowcy z całego kraju zawarli 32 tys. transakcji na dostawę towarów przeznaczonych dla rynku w drugim półroczu, a częściowo jeszcze w najbliższych miesiącach. Wartość tych transakcji oblicza się na 27,8 mld zł, 2 czego na artykuły spożywcze przypada 8,1 mld zł. Na giełdzie odzieżowej zakupiono duże partie modnych okryć damskich, męskich i młodzieżowych wartości 2.3 mld zł. Powołana decyzją Ministra Handlu Wewnętrznego i Usług oraz Międzyresortowego Zespołu dla spraw Targów i Wystaw Krajowych — komisja ekspertów przebadała około 1900 wyrobów', eksponowanych przez przemysły: kluczowy, terenowy, spółdzielczość i rzemiosło. W wyniku prac komisji zakwestionowano 84 wyroby, które nie odpowiadały wymogom jakościowym oraz polskim normom. Największą grupę zakwestionowanych wyrobów stanowią eksponaty branży elektrotechnicznej i metalowej. Wszystkie zakwestionowane wyroby zostały usunięte z oferty targowej. (PAP) Dokumenty na konferencję wojewódzką Plenum KW PZPR we Wrocławiu 22 bm. odbyło się plenarne posiedzenie Komitetu Wojewódzkiego PZPR we Wrocławiu, na którym rozpatrzona "sprawozdanie KW na XVII wojewódzką konferencję sprawozdawczo-wyborczą PZPR. I sekretarz KW Ludwik Drożdż pomówił przebieg kampanii sprawozdawczo-wyborczej na /Dolnym Śląsku i — przedstawione w projekcie sprawozdania — osiągnięcia instancji i organizacji partyjnych w 0- statnich dwóch latach. Członkowie plenum dzielili się w dyskusji swoimi doświadczeniami z bieżącej kampanii wyborczej i uwagami na temat materiałów, przygotowywanych na wojewódzka konferencję sprawozdawczowyborczą PZPR. Plenum zatwierdziło sprawozdanie KW (PAP) Infrastruktura społeczna do roku 1990 Posiedzenie Rządowego Zespołu Ekspertów Prace nad przyszłym kształtem przestrzennym naszegc kraju cechuje nie notowany dotychczas rozmach i kompleksowość. Wyrazem tego jes1 przygotowany — po raz pierwszy — program rozwoju i rozmieszczenia infrastruktury społecznej, tj. ogółu placówek urządzeń i instytucji Świadczących usługi socjalne, oświatowe i kulturalne. Projekt tegc programu był 22 bm. przedmiotem obrad kolejnego posiedzenia Rządowego Zespoli Ekspertów d's Planu Przestrzennego Zagospodarowani e Kraju, któremu przewodniczy! I zastępca przewodniczącegc (DOKOŃCZENIE NA STR. 4) Drugi turbozespół „Kozienic” na pełnych obrotach Po rekordowo krótkim okresie rozruchu, drugi turbozespół elektrowni „Kozienice“ osiągnął już pełną, planowaną moc 200 megawatów. Według skróconego harmonogramu prac turbina miała ruszyć 31 bm. (PAP) Konferencjo bezpieczeństwo w Europie Rozmowy robocze HELSINKI (PAP). Specjalny wysłannik PAP red. Ludwik Mysak pisze: Od ubiegłego tygodnia weszło już w praktykę, że uczestnicy wielostronnych rozmów przygotowawczych do europejskiej konferencji bezpieczeństwa i współpracy zbierają się dwa razy dziennie. W czwartek przed południem grupa robocza, w której uczestniczą delegacje wszystkich 34 państw, kontynuowała obrady nad zagadnieniami współpracy gospodarczej. Przewodniczył szef delegacji fińskiej. Żywa dyskusja toczyła się zwłaszcza nad sprawą wymiany handlowej między państwami europejskimi. Zgłoszono kilka interesujących propozycji Po południu odbyło się kolejne spotkanie komisji redakcyjnej opracowującej projekt pierwszego punktu porządku dziennego konferencji dotyczący problemu bezpieczeństwa europejskiego. W piątek zbierze się ponownie sesja plenarna, która omówi m. in. polską propozycję przewidującą utworzenie specjalnej grupy roboczej. Zadaniem tej grupy byłoby uzgodnienie spraw finansowych i technicznych europejskiej konferencji bezpieczeństwa ' współpracy Porażka na sesji w Panamie Amerykańskie weto w Radzie Bezpieczeństwa (OD SPECJALNEGO WYSŁANNIKA „TRYBUNY LUDU") Amerykańskie weto w Radzie Bezpieczeństwa ONZ stało się sensacją ostatnich godzin panamskiej sesji Wiele delegacji latynoskich odebrało ten krok Stanów Zjednoczonych jako wyzwanie pod adresem całej Ameryki Łacińskiej. Po głosowaniu w Radzie Bezpieczeństwa (13 jej członków z ogólnej liczby 15 poparło stanowisko Panamy, W. Brytania wstrzymała się od głosu) panamski minister Tack wyrazi) się, iż weto amerykańskie zostało obalone przez większość świata. Ta myśl znalazła też wyraz w nagłówkach prasy panamskiej. Projekt rezolucji wniesiony przez Panamę i Peru wszedł ostatecznie pod obrady jako „Projekt ośmiu“, wśród których znalazły się ponadto Jugosławia, Indie, Indonezja, Gwinea, Sudan i Kenia. Mówił on o przyjęciu do wiadomości przez Radę Bezpieczeństwa gotowości rządów USA i Panamy do zniesienia konwencji z 1903 roku i zawarcia nowego układu, który spełniłby „uprawnione panamskie aspiracje i gwarantował pełne poszanowanie rzeczywistej suwerenności Panamy na całym jej terytorium“. ADAM STANEK (DOKOŃCZENIE NA STR. 2] USS znów wstrzymują ewakuację wojsk z Wietnamu Płd. Biały Dom stawia nowe warunki PARYŻ (PAP). W czwartek, na 6 dni przed upływem terminu ewakuacji wojsk amerykańskich z Wietnamu Południowego i zakończenia wymiany jeńców, w obu tych sprawach wynikł nowy impas, ponieważ Stany Zjednoczone uzależniły ewakuację swych wojsk od nowych warunków. Delegacja USA w czterostronnej mieszanej komisji wojskowej oznajmiła czwartek rano, że wstrzymuw je ewakuację reszty swych wojsk z Wietnamu Południowego do czasu, gdy DRW i TRR RWP rozpoczną czwartą . i ostatnią fazę uwalniania jeńców amerykańskich i zapewnią uwolnienie jeńców amerykańskich znajdujących się w niewoli Patet Lao yv Laosie. Paryskie porozumienie pokojowe z 27 stycznia przewiduje, że ewakuacja wojsk amerykańskich powinna następować jednocześnie i równolegle z uwalnianiem jeńców i zakończyć się w ciągu 60 dni, tj. 28 marca. Nie daje ono nikomu prawa do żądania od drugiej st-rony, aby uczyniła coś wcześniej niż inni. Porozumienie paryskie dotyczy pokoju w Wietnamie i nie wspomina o jeńcach amerykańskich w Laosie, pozostawiając tę sprawę dobrej woli sil patriotycznych w Indochinach. Rzecznik delegacji TRR RWP w czterostronnej komisji wojskowej kpt. Phuong Nam oświadczył w związku z wystąpieniem delegacji USA. że takie postawienie sprawy jest de facto równoznaczne z (DOKOŃCZENIE NA STR. 2) WIOSENNY SIEW Dlaczego nie wykonano planu? Optymizm na kredyt (Relacja naszego reportera) U LOKOWANE w głębi województwa warszawskiego, w powiecie węgrowskim Zakłady Urzg- , dzeń Technicznych „Bumar-Proma“ wykonały plan za pierwsze dwa miesiące br. w 82 proc. Zakłady produkują ciężki sprzęt budowlany: koparkó-ładowarki i żurawie samochodowe o udźwigu 4 ton, a takie lżejsze, nie mniej potrzebne urządzenia, jak wózki transportowe, kołowy nośnik sprzętu i inne. W STYCZNIU I LUTYM ZAKŁADY NIE SPRZEDAŁY ANI JEDNEJ KOPARKI I ANI JEDNEGO ŻURAWIA, -Zaopatrzeniowcy i dyrektorzy dużych i małych firm budowlanych, które miały odebrać w pierwszych dwóch miesiącach roku przydzielone im maszyny, telefonują, przyjeżdżają osobiście, interweniują u władz zwierzchnich. Bezskutecznie. Prezentacja ■Dyrektor naczelny tow. Zdzisław Rutkowski przedstawia przedsiębiorstwo: w Ostrówku Węgrowskim, gdzie mieści się dyrekcja i zakład nr 1, pracuje około 600 osób, przede wszystkim przy montażu wyrobów finalnych. W odległym o kilka kilometrów ~ Baćżko wieiTżaKIad nr 2, zatrudniający 1270 0S0B, produkuje głównie jęzęści do wyrobpi£3ä2asnycF, a także dla innych przedsiębiorstw. Plany nieustannie rosną, etatów przybywa, tymczasem w okolicy brak wolnych rąk do pracy. Przemysł Warszawy przyciąga co lepszych fachowców proponując wryższe płace. W jednej i drugiej miejscowości odczuwa się brak mieszkań dla pracowników. Słyszę również opinię o niełatwych warunkach produkcji: za mała w stosunku do potrzeb powierzchnia i za mała liczba maszyn i osprzętu. Kryzys narastał długo No tak, lecz przecież w latach minionych zakłady wykonywały plan. W roku 1972 przekroczyły go we wszystkich wskaźnikach. Cóż zatem stało się w styczniu i lutym br.? Dalsze rozmowy zarówno z dyrektorem Rutkowskim, jak też I sekretarzem KZ--RZKŁ tow/ Jannskem^ Bardadynem. z RThymi członkami załogi, a potem z I. sekretarzem KTLRZPR Sokolskim, pozwalają na przynajmniej częściowe wyjaśnienie przyczyń stanu dzisiejśze-A więc sytuacja zaczęła psuć się w 1971 r„ gdy zakłady w Ostrówku i Baczkowie, śćiśle ze. sobą współpracujące i kooperujące, podległe tej samej jednostce nadrzędnej, ale sa-ROMUALD WISNIEWSKI (DOKOŃCZENIE NA STR. 41 W woj. olsztyńskim w tym roku do siewów wiosennych, jako pierwsze przystąpiło gospodarstwo Gumiaka Wielkie, należące do WPGR — Małdyty, pow. Morąg. Dzięki użyciu nowoczesnego sprzętu do 21 bm. wykonano tam siewy w 50 proc. Na zdjęciu: siew owsa w Gumiskach Wielkich. FOT. CAF — MOROZ „Kosmos 552” na orbicie MOSKWA (PAP). W czwar tek w Związku Radzieckiir wystrzelono kolejnego sztucznego satelitę Ziemi — „Kosmos 552“. Aparatura naukowa zainstalowana na pokładzie satelity pracuje normalnie. Władze amerykańskie aresztowały hitlerowski zbrodniarkę NOWY. JORK (PAP). W Nowym Jorku zakomunikowano w czwartek, że wiadze amerykańskie aresztowały Hcrmine .Braunstciner-Rvan. h.~ 'straz-i niczkę oTkTźow koncentracyjnych m. in. na Majdanku i w Ravensbrueck. o której ekstradycję przed kilku dniami wystąpiła Polska a następnie NRF (O żądaniu ekstradycji przez NRF -str. 2). Oddziały patriotyczne na przedpolach Phnom Penh Skandaliczne nadużycia w armii Łon Hola LONDYN (PAP). Jak donosi z Phnom Penh Agencja Reutera, prezydent Lon Nol polecił w czwartek, aby wszystkie samoloty kambodżańskich sił powietrznych pozostawały w hangarach i na lotniskach. Lon Nol obawia się nowego ataku powietrznego na swój pałac w Phnom Penh. Tymczasem policja nadal dokonuje aresztowań. Według źródeł wtrącono oficjalnych, od soboty do więzienia około 400 osób. Są wśród nich politycy opozycyjni, dowódcy wojskowi, dziennikarze, nauczyciele, byznesmeni i członkowie rodziny królewskiej. Żandarmeria kambodżańska zatrzymała także dziesięciu pułkowników sił lądowych i powietrznych. Nie wysunięto przeciwko nim żadnych formalnych oskarżeń. Nie jest wykluczone, że przynajmniej część z nich zamieszana jest w skandaliczne nadużycia w armii Lon Nola, wykryte przez inspektorów rządowych i przedstawicieli Stanów Zjednoczonych, które udzielają proamerykańskiemu rządowi Lon Nola pomocy sięgającej 35 min dolarów miesięcznie. Przeprowadzone niedawno śledztwo wykazało, że na listach żołdu w oddziałach kambodżańskich znajdowało się co najmniej 100 tys. „martwych dusz“ wpisanych tam przez dowódców. Zarabiali oni w ten (DOKOŃCZENIE NA STR: 2) Gen. Ludvik Svebeda wybrany prezydentem CSRS (OD STAŁEGO KORESPONDENTA „TL“) 22 bm. generał armii Ludvik Svoboda został ponownie wybrany przez Zgromadzenie Federalne CSRS prezydentem Czechosłowackiej Republiki Socjalistycznej na okres 5 lat. Wspólne, uroczyste posiedzenie obu izb Zgromadzenia Federalnego rozpoczęło się w Wielkiej Sali skiej praskiego Wladysławow- Zamku na Hradczanach o godz. 10.30, Posiedzeniu przewodniczy! Alois Indra — przewodniczący Zgromadzenia. Na trybunię, honorowej miejsca zajęli sekretarz generalny KC KPCz, przewodniczący KC Frontu Narodowego CSRS, Gustav Husak, premier rządu Sztrougal, federalnego, Lubomir członkowie Prezydium KC KPCz, sekretarze KC KPCz, członkowie Prezydium Zgromadzenia Federalnego oraz wicepremierzy rządu federalnego W uroczystym akcie udział wzięli ponadto rządu federalnego członkowie oraz obu rządów republikańskich. członkowie KC Frontu Narodowego, członkowie Czeskiej JANUSZ LITWIN (DOKOŃCZENIE NA STR. 2) Depesza gratulacyjna z Polski Towarzysz LUDVIK SVOBODA prezydent Czechosłowackiej Republiki Socjalistyczne] Pragę Drogi towarzyszu Svoboda I W związku z ponownym wyborem na stanowisko Prezydenta Czechosłowackiej Republiki Socjalistycznej najserdeczniejsze przesyłam Wam gratulacje w imieniu Rady Państwo Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i własnym. Naród polski szanuje w Waszej osobie wybitnego męża stanu, gorącego patriotę i szczerego internacjonalistę, cieszącego się poważaniem i uznaniem w świecie. Wysoko cenimy Was Jako wypróbowanego przyjaciela Polski, rzecznika, serdecznej przyjaźni łaczgcej nasze bratnie' narady. Proszę przyjąć, drogi Towarzyszu Prezydencie, najlepsze życzenia długich lat życia, dobrego zdrowia oraz dalszych sukcesów w Waszej owocnej działalności dla dobra bratnich narodów socjalistycznej Czechosłowacji, dla dobra wspólnei nam sprawy socjalizmu i pokoju. HENRYK JABŁOŃSKI Przfewodmczący Rady Państwa Polskiej Rzeczypospolitej Ludowe] Impas wyborczy trwa Parlament Turcji odrzucił poprawkę do konstytucji LONDYN (PAP). Jak podaje Agencja Reutera, Zgromadzenie Narodowe Turcji odrzuciło w czwartek poprawkę do konstytucji w sprawie przedłużenia kadencji obecnego prezydenta republiki Cevdela Sunaya o dalsze dwa lata. Strajk robotników duńskich obejmuje nowe zakłady w KOPENHAGA (PAP). Strajk Danii rozszerza się. Vt czwartek przerwały pracę dalsze zakłady. Zapowiedziany został strajk pracowników przemysłu spożywczego. Zaczyna brakować mięsa, którego sprzedaż wzrosła w ciągu ostatnich dni kilkakrotnie. Strajkuje około 280 tysięcy metalowców, marynarzy, stoczniowców i pracowników innych specjalności. Pracownicy są zdecydowani kontynuować strajk aż do zwycięstwa. Dziś 12 stron W numerze: Przed wojewódzkimi konferencjami partyjnymi - KIELCE A. DĘBOWSK! Badać i kształtować (Problemy I dyskusje) K. SZELESTOWSKA Komu dewizy J. RUSZCZYĆ Przed studenckim kongresem TARGOWE KONFRONTACJE „Wiosna-73" T. WALAT Socjaldemokracja w walce o punkt] Z. SKOWRON Spółdzielczość wiejska (Szansa Trzeciego Świata) R. SZYDŁOWSKI Myśl i forma (Po występach Teatru im. Majakowskiego)