Trybuna Ludu, sierpień 1982 (XXXV/181-206)
1982-08-02 / nr. 181
Proletariusze wszystkich krajów, łączcie się! #Trybuna Ludu/*"* ORGAN KOMITETU CENTRALNEGO POLSKIEJ ZJEDNOCZONEJ PARTII ROBOTNICZEJ Nr 181 (11805) Rok wyd. XXXV WARSZAWA, poniedziałek 2 sierpnia 1982 r. Nakład 802.800 egz. Cena 5 zł AA ........ ........... ' ' ......................................................................................................................■............................ ........... , ......................... ............... Konieczny jest ścisły kontakt z ludźmi pracy, znajomość ich spraw, n Gen. Wojciech Jaruzelski wśród warszawskich hutników za sobą już 20 lat pracy w hucie W stołówce kuźni tłoczno, gorąco, duszno. osób je przy stołach Kilkanaście zupę ze sporym kawałkiem zagryzają Chlebem. Na kiełbasy, innych talerzach widzimy makaron Premier pyta Józefa Popczyka jak smakuje zupa. w odpowiedzi słyszy, że owszem, niezła Ale trzeba się po nią wystać. W kolejce do okienka dziesiątki ludzi. Z otaczają gościa, zainteresowaniem skarżą sic — co widać i bez tego — na opieszałą obsługę, na brak herbaty, marnotrawstwo czasu stać Żeby cóś zjeść, trzeba odtrzy kwadranse — mówią. Wkrótce okazuje się, że zupy już zabrakło, jest jeszcze kiełbasa na gorąco. Szmer niezadowolenia, część osób rezygnuje z posiłku, więle wyraża głośno swoje opinie. Notuję niektóre: — To karygodne. W sobotę czynne są tylko dwie stołówki, orzychodzimy do nich z całej huty. Czy nikt nie myśli dc czasu się na to marnuje? Czy taka obsługa to ma być zachęta do pracy? Dobrze, że premier zaczął kontrolę od zaplecza, niech zobaczy jak o nas dbają, może po tym coś się zmieni Generał rozmawia z ludźmi o warunkach pracy, kłopotach z dojazdami, zarobkach, zaopatrzeniu sąsiedniego, hutniczego osiedla, pracy komisji socjalnej. Pada sporo słów krytycznych o systemie płac Niezadowolenie budzi zaopatrzenie. rozmówcy zwracają uwagę na coraz dotkliwszy brak obuwia i skarpet. Pozytywnie natomiast oceniana jest praca komisji .socjalnej, słyszymy uznanie za bardzo dobrze zorganizowane kolonie dla dzieci, żal, że na wczasach nad morzem jest za mało miejsc. (DOKOŃCZENIE NA STR 2) W sobotę, 31 łipca br. przewodniczący Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego, l sekretarz K-C PZPR, premier, gen. armii Wolcłech Jaruzelski odwiedził załogę Huty Warszawa. Towarzyszyli mu m. In. członek Biura Politycznego KC PZPR, I sekretarz Komitetu Warszawskiego, Marian Wożniak I prezydent m. st. Warszawy gen. dyw. Mieczysław Dębicki. wną, idziemy długą aleją. Przejeżdżający elektrycznym wózkiem robotnicy pozdrawiają Generała, Niecrv dalej szefowi rządu kłania ■ się spawacz ze stalowni. Stefan Wietrak Premier zatrzymuje się, wita. rozpoczyna rozmowę, dowiaduje, że robotnik wybiera , si? właśnie do stołówki na pbsiłek — No to chodźmy razem — mówi tow. W Jaruzelski zobaczymy iak was karmia W drodze Stefan Wietrak informuje gościa o pracy w systemie czterobrygadowym. Ma Gen. armii Wojciech Taruzelski przygląda się pracy operatora walcowni zgniatacza Kazimierza Szafarza. Fot. caf — w. rozmysłowicz RELACJA NASZEGO REPORTERA Sobota, wolna dla większości pracujących. Już w godzinach porannych czuje się zapowiedź upalnego dnia Kilka minut po godz 9.00 genera) Jaruzelski, towarzyszące mu osoby i grono zaproszonych dziennikarzy, zajmują miejsca w mikrobusie Tak jak zazwyczaj w podobnych przypadkach, dopiero gdy samochód rusza, dowiadujemy się o celu nie zapowiedzianej wizyty: Huta Warszawa Po posiłek w kolska Mikrobus zatrzymuje się na chwilę pod gmachem dyrekcji ale premier decyduje: jedziemy dalej, wprost na teren huty. Przechodzimy bramą głó- WSPÓLNA ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA POLSKI Dziś w cyklu naszych wypowiedzi zabiera głos Edward Szuster — literat, działacz OKONI w Łodzi, Przede wszystkim: rozmawiać EDWARD SZUSTER S ĄDZĘ, że deklaracjo w sprawie Patriotycznego Ruchu Odrodzenia Narodowego otwiera przed nami wazkq, szeroką perspektywę. Mamy już za sobg pierwsze działania tych niewielkich grup, zmierzajqcych do zdobyć o zaufania współobywateli Temu przecież służyły służq rozmaite starania o załatwienie spraw szczegółowych, a ważnych dla mieszkańców danej osady czy dzielnicy lub dla pracowników danego zakładu pracy Sq to starania doniosłe i potrzebne, ale przecież rozumiemy wszyscy, że podpowiadanie władzy stopnia podstawowego, co robić trzeba, że pilnowanie, by to coś zostało załatwione, zrobione — nie może być głównym celem ruchu odrodzenia narodowego. Prędzej czy później organa te zacznq pracować sprawniej lepiej, ożyjq także różne ciała i przedstawicielskie Funkęje konsultacyjne i kontrolne orzejmq od OKON-ów wybrane do tego zespoły. I dobrze, że się tak stanie. Nie lekceważqc dotychczasowej działalność OKOŃ lestem przekonany, że prędzei czy później muszq one zabrać się do realizaci1 zadań politycznych. Może nawet nie tyle zadań co do jednego najważniejszego zadania Mam na myśl' aktywne uczestnictwo ruchu w tworzeniu warunków przybliżających zaweszenie i zniesienie stanu wojennego. Tego celu nie osiągnie się tylko zabiegami o poprawę zaopatrzenia czy walkę ze śrubowaniem cen Porozumienie narodowe nie zrodz' się na gruncie uzgodnienia poglądów na potrzeby konsumentów czy styl pracy naszych urzędów Po to, by to porozumienie przybliżyć trzeba porozmawiać z rodakami o sprawach trudniejszych i budzących więcej wątpliwości. O czym rozmawiać? Najogólniej biorge tematem rozmów musi być to wszystko, co nas uwiera, co utrudnia nam czucie się w naszym kraju gospodarzami, świadomymi twórcami jego i naszej teraźniejszości i przyszłości Służyć będq te rozmowy określeniu tego, co razem pragniemy osiggngć i jak te pragnienia realizować zamierzamy; szukać w nich trzeba tego, co łączy obywateli ludowej Polski w niełatwym roku 1982 i z tej perspektywy uświadomić sobie nasze własne miejsce, naszq rolę w życiu narodu i naszą odpowiedzialność. Z kim rozmawiać? Z tymi wszystkimi współobywatelami, których bolą doświadczenia i huśtawki foku ubiegłego i których przygnębiło wprowadzenie stanu wojnnego Ze wszystkimi, których mierziło rozpasana samowola ' moralny terror, z tymi, których irytowało zastępowanie jednych nieomylnych prominentów przez innych, z równą pewnością podających narodowi (DOKOŃCZENIE NA STR. 2J Minął mi OLEJNY miesiąc 1982 roku mamy za sobą. Jaki on był? Tak jak i poprzednie, obfitował w ważne wydarzenia polityczne i społeczne. Był to też miesiąc pracy i wypoczynku. Na łX plenarnym posiedzeniu zebrał się Komitet Centralny PZPR Jego obrady oczekiwane były z wielkim zainleresowa niem nie tylko przez młodzież, gdyż sprawy dziś i jutra młodego pokolenia interesują całe społeczeństwo Odbyło się pośiedze nie Sejmu, podczas którego bogate w treści przemówienie wygłosił premier Wojciech Jaruzelski, a nasz parlament potwierdzi! to stosowną uchwałą. i W lipcu — tradycyjnie już, część społeczeństwa przebywała na urlopach i wakacjach Wbrew pesymistycznym prognozom w ośrodkach wypoczynkowych, na koloniach, obozach, szlakach turystycznych panował duży ruch. Jak co roku, nąstę puje teraz „zmiana warty” przy warsztatach produkcyjnych biurach itd. Jedni udają się na wypoczynek, drudzy wracają d( pracy, od której — w skali i następnego miesiąca i całego roku zależy nasze jutro. REDAKTOR WYDANIA K Odznaczenia dla byłych żołnierzy • Wystawa „Warszawa walczy” • Wieńce i kwiaty w hołdzie bohaterom walk Obchody 38 rocznicy Powstania Warszawskiego tą W kalendarzu warszawskim — 1 sierpnia 1944 r. jest daniezapomnianą, dniem wielkiego, patriotycznego zbrojnego zrywu umęczonych okupacją niemiecką mieszkańców stolicy. Powstanie Warszawskie, które zapisało się na trwale złotymi zgłoskami w dziejach najnowszych narodu polskiego. stało się wymownym przejawem jedności szeregów tych wszystkich, którzy przed 38 laty — nie żałując krwi i życia — mieli jeden cel: Polskę sprawiedliwą, wolną i niepodległą, 31 lipca br. w związku z tą pamiętną rocznicą w Teatrze Polskim w Warszawie odbył się uroczysty koncert: na terenie dawnych zakładów Norblina otwarto wystawę materiałów i dokumentów „Warszawa walczy” — 63 dni Powstania Warszawskiego: w stołecznym Klubie im. Pietrzaka kolejna grupa powstańców uhonorowana została „Warszawskim Krzyżem Powstańczym 1944’ Koncert w teatrze Polskim Doniosłym punktem obchodów stał się uroczysty koncert w Teatrze Polskim w Warszawie zorganizowany staraniem Zarządu Wojewódzkiego ZBoWiD województwa stołecznego warszawskiego oraz kombatantów zrzeszonych w warszawskich środowiskach powstańczych Salę teatru wypełnili powstańcy kombatanci II wojny światowej, przedstawiciele władz naczelnych ZBoWiD, reprezentanci ludowego* Wojska Polskiego, a także mieszkańcy stolicy — współuczestnicy zbrojnego ęzynu z sierpnia 1944 r. ci wszyscy którzy w pierwszych latach powojennych wnieśli wkład w odbudowę i rozbudowę Warszawy, miasta pokoju, miasta niepokonanego, a dzisiaj swoją patriotyczną postawą i ofiarną praca — służą dobrze socjalistycznej ojczyźnie. Przybyli przedstawiciele najmłodszego pokolenia Polaków, wśród nich harcerze reprezentujący Chorągiew Warszawską ZHP im Bohaterów Warszawy. Obecni byli gospodarze stolicy. W głębi sceny — szarfa o barwach narodowych i emblemat ustanowionego w roku ubiegłym przez Sejm PRL — Warszawskiego Krzyża Powstańczego. Rozlegają się dźwięki Mazurka Dąbrowskiego. Uroczystość otworzył prezes Zarządu Wojewódzkiego ZBoWiD — płk Stanisław Książkiewicz, który’ nawiązując do genezy i historii 63 dni Powstania Warszawskiego podkreślił m. m., że stało się ono — jakże wymownym — przejawem jedności szeregów walczących, niezależnie od organizacyjnej przynależności. Na barykadach stolicy walczyli żołnierze Armii Krajowej Armii Ludowej, a nawet Batalionów Chłopskich oddziałów przybyłych z okręgu z warszawskiego, harcerze i członkowie Związku Walki Młodych robotnicy inteligenci, komuniści, duchowni Wszyscy oni. nie żałując krwi i życia myśleli o jednym — o Polsce wolnej, sprawiedliwej i niepodległej Ta jedność na gruncip nadrzędnych racji socjalistycznego państwa, jest nam | dzisiaj potrzebna nade wszystko. Następnie refleksjami dotyczącymi Powstania Warszawskiego podzielił się b. zastępca dowódcy batalionu szturmowego AL im. Czwartaków gen. bryg Edwin Rozłubirski — „Gustaw*” dziś. gdy w 38 lat po pamiętnym Sierpniu składamy hołd bohaterom warszawskiej epopei — powiedział m. in — nie jest1 przypadkiem . że czynią to nie tylko żołnierze AK. że sa razem z nimi. prze(DOKOŃCZEN1E NA STR. 2) PAilMiUF Od 1 sierpnia do 2 października br. na terenie dawnej fabryki Norblina przy ul. Zela»nej w Warszawie czynna jest niecodzienna wystawa pt. „Warszawa walczy”. Ekspozycja prr „»gotowana została z'inicjatywy i staraniem społecznego komitetu, w skład którego wchodzą b*4i żołnierze Powstania Warszawskiego. Fot. P. dzięciołowski Rozejm w rozumieniu Tel-Awiwu jest nic nie znaczącym słowem Zmasowany atak Izraela na Bejrut Celem agresji - fizyczna likwidacja Palestyńczyków Q Siły agresora opanowały międzynarodowy port lotniczy • Posiedzenie Rady Bezpieczeństwa BEJRUT, PARYŻ, LONDYN, NOWY JORK, RZYM (PAP). W niedzielę nad ranem oddziały izraelskie przypuściły zmasowany szturm na zachodnią część Bejrutu, atakując miasto przy użyciu wojsk lądowych, morskich i powietrznych. Izrael naruszył więc' ósme zawieszenie broni, w swym dążeniu do pełnej likwidacji palestyńskiego ruchu oporu w Bejrucie i w Libanie. Według agencji zachodnich, był to najbardziej intensywny atak Izraela, w ciągu dwumiesięcznych, krwawych bojów w Libanie. ciu Agresorzy m. in. przy użyamerykańskich samolotów „Phantom”, bombardowali i ostrzeliwali, także pociskami kulkowymi i fosforowymi, gęsto zaludnione dzielnice zachodniego Bejrutu. Gwałtowne boje toczyły się o szosę łączącą zachodnie i centralne dzielnice miasta. Bojownicy palestyńscy wraz z ich lewicowymi, libańskimi sojusznikami, udaremnili próbę desantu wojsk izraelskich w dzielnicy nadmorskiej. Natomiast, po czterech nieudanych próbach, oddziały izraelskie opanowały międzynarodowe lotnisko w Bejrucie. Agencje donoszą, te w niedzielnych walkach wraz z wojskami agresora walczyły przeciw Palestyńczykom i lewicowym oddziałom libańskim, grupy! skrajnie prawicowych falangistów. Według agencji zachodnich, przed południem 1 sierpnia Palestyńczycy zestrzelili izraelski samolot i zniszczyli' 12 czołgów agresora, zabijając też ponad 30 żołnierzy Izraela. Niedzielny szturm spowodował setki ofiar nie tylko Wśród bojowników palestyńskich, lecz także wśród ludności cywilnej miasta, udręczonego dwumiesięcznymi walkami. Dziewiąte porozumienie o przerwaniu ognia Jednocześnie kontynuowane były rozmowy zmierzające do ponownego zawieszenia broni. Amerykański negocjator Philip Habib rozmawiał na ten temat z prezydentem i premierem Li(DOKOŃCZENIE NA STR. 7} (ORAZ częściej dochodzą do nas sygnały o inicja- V—^tywach młodych ludzi służących poprawie ich osobistej sytuacji życiowej. Przybywa też przykładów dokładania przez młodzież nawel niewielkiej cegiełki do postępującej z ogromnym trudem stabilizacji życia w kraju Przekonanie, że przede wszystkim my sami — i o własnych siłach — musimy przebijać się przez czas wielkiego kryzysu zyskuje coraz powszechniejsze prawo obywatelstwa. W Łomży powstaje młodzieżowa spółdzielnia pracy, w której będzie się szyło dziecięcą bieliznę W Zarębach Kościelnych zetesempowcy otwierają w tych dniach „zielone przedszkole” dla dzieci pracujących w polu rolników. Członkowie ZMW organizują w swoich wsiach zespoły przysposobienia rolniczego, które już jesienią zaczną zajęcia. Odradzają się też zespoły młodych rolników. W planach na przyszłość m. in. wycieczki specjalistyczne do wzorowych gospodarstw, by torować drogę postępowi. Oto przykłady z jednego tylko wojewńrlTit.wn. Żadne pokolenie nie przychodzi na gotowe — mówił na IX Plenum KC PZPR tow. Wojciech Jaruzelski. Musi wnieść wkład w tworzenie własnej przyszłości. Oczywiście łatwiej ją układać, gdy sprzyjają obiektywne warunki. A te nie są obecnie dla młodych łaskawe. Nie czas jednak licytować się, komu było łatwiej startować. Dzieciom? Rodzicom? Każdy może snuć długą opowieść, ilu to rzeczy nie było, a i czego się wyrzekało, w tym najbujniejszym najbardziej twórz czym okresie życia Tylko co tych licytacji przyjdzie? Dziś potrzebna jest realna ocena faktów i zakasanie rękawów ZISIEJSZA Polska liczy |na każdego obywatela. __ Ma jednak prawo wymagać najwięcej od młodych niejednokrotnie lepiej od swych rodziców wykształconych, nie steranych latami trosk. 6 min obywateli właśnie młodzi ludzie w wieto ku" 15—25 lat. Połowa żyjących obecnie Polaków nie przekroczyła jeszcze trzydziestego roku życia, 40 proc mieszkańców naszego kraju, którzy w rubryce „zawód” wpisują robotnik, to właśnie młodzież. Ogromna to zbiorowość, potężny potencjał sił i myśli, które powinny zostać właściwie spożytkowane, Śą realne przesłanki, że inicjatywy młodych mają szansę nabrania konkretnych kształtów. W ostatnim półroczu zapadły decyzje, które stwarzają szerokie pole do działania. M. in. w czerwcu został przyjęty rządowy program poprawy warunków startu życiowego i zawodowego młodzieży, zmodyfikowano zasady polityki mieszkaniowej. Zostały też określonf ścisłe obowiązki resortów, etapy i sposoby rozwiązywania postawionych zadań. Opinia publiczna będzie na bieżąco informowana o wcielaniu programu w życie. Uchwala IX Plenum KC PZPR zobowiązuje wszystkie ogniwa partii do popierania m. in. gospodarczych inicjatyw młodzieżowych spółdzielni mieszkaniowych, wytwórni materiałów budowlanych, sieci tanich usług, rozwijania małych spółdzielni budowlano-mieszkaniowych, skracających drogę do upragnionych „M-4”. W uchwale stwierdza się również, że musi wzrosnąć udziai młodych w organach władzy państwowej, we wszystkich formach samorządu, że awans społeczno-zawodowy młodych ludzi musi się opierać na sprawiedliwych zasadach polityki kadrowej i płacowej. Na przedsiębiorczość i pomysłowość młodzieży liczy społeczny ruch kulturalny, zagospodarowanie wolnego od pracy i nauki czasu. Organizacje młodzieżowe po raz pierwszy zyskały uprawnienia do współdecydowania o charakterze istotnych dla życia i pracy młodych ludzi państwowych rozwiązań. Dotyczy to m. in. opiniowania zamierzeń administracji państwowej i gospodarczej, udziału w pracach legislacyjnych nad aktami prawnymi dotyczącymi młodego pokolenia, a także kontroli nad stanem realizacji decyzji. Najwyższe władze naszej partii zaleciły powołanie komitetu ds młodzieży przy Radzie Ministrów dla koordynacji działalności organów państwowych w żywotnych sprawach młodego pokolenia Klub poselski PZPR został zobowiązany uchwałą IX Plenum partii do wniesienia na forum Sejmu wniosku o uchwaleniu ustawy młodzieży, która by na trwałe usankcjonowała w społecznym życiu prawa młodego pokolenia, obowiązki państwa wobec niego. ale i obowiązki młodych wobec własnej ojczyzny STATNIE miesiące przyniosły więc niemało korzystnych dla młodego pokolenia faktów. Powinno ono zacząć z nich wyciągać wnioski, trzymać za słowo. Nie brak bowiem, obok tych pozytywnych, także i smutnych przykładów blokowania młodzieżowych inicjatyw Najświeższy sygnał z Wrocławia, gdzie organizującej się młodzieżowej spółdzielni budowlanej towarzyszy nieprzychylność spółdzielczości mieszkaniowej Toczy się walka o lokalizację, przydział materiałów itp. Podobnie się dzieje i w innych dziedzinach życia, gdy chęć działania spotyka się z biurokracją, formalnym traktowaniem państwowych decyzji, obawą przed zajęciem miejsca przez lepszego. Trzeba się także liczyć i z tym, że gdy krótka kołdra, każdy ją ciągnie w swoją stronę. W tej konkurencji o wynikach powinny decydować najwyższe wartości i największe potr'zeby „Z kryzysów narody wychodzą — mówił na IX Plenum I sekretarz partii — Kryzys nie musi stać się klęską Wręcz przeciwnie, stać się może szansą dla młodego pokolenia, które wiele spraw pragnie rozwiązywać od nowa, po swojemu”. BOGDANA GAJDECZKOWA A ktywne -nie stracone i Nieudana próba wojskowego zamachu stanu w Kenii LONDYN (PAP). W Nairobi grupa oficerów podjęła próbę zamachu stanu. Spiskowcy przystąpili do akcji w niedzielę o świcie, W centrum miasta doszło do strzelaniny, która trwała przez 6 godzin. Brak na razie doniesień o ofiarach w ludziach. Zamachowcy opanowali tralną rozgłośnie radiową cen— „Głos Kenii’ , za pośrednictwem której nadali komunikaty informujące o obaleniu prezydenta Daniela Arap Moi i utworzeniu „wojskowej rady ocalenia narodowego”. Komunikaty mówiły ponadto o zawieszeniu konstytucji, wprowadzeniu w całym kraju godziny policyjnej, zamknięciu lotnisk i granic państwa, położeniu kresu represjom politycznym naruszaniu praw człowieka, u- i wolnieniu więźniów politycznych. Zamachowcy oznajmili ponadto, że Kenia powraca do sytuacji z pierwszych lat po obaleniu kolonializmu brytyjskiego i że pozostaje neutralnym, a rewolucja krajem jest sprawą wewnętrzną tego państwa. Jednostki wojskowe lojalne wobec dotychczasowego rządu, podjęły operację likwidacji przewrotu. Wierne rządowi prezydenta Moi oddziały odbiły rozgłośnię radiową, przez którą nadano apel do ludności o zachowanie spokoju, oznajmiono o opanowaniu sytuacji orzez dotychczasowe władze oraz zapowiedziano surowe ukaranie spiskowców. AFP podaje, że już po komunikatach radiowych, informujących o likwidacji próby przewrotu, w Nairobi słychać jeszcze było sporadyczną strzelaninę. w numerze: Czy sytuacja w jakiej znalazł się nasz kraj, nie wpłynie negatywnie na losy absolwentów szkót różnych szczebli? Na te oytania poszukuje odpowiedzi M. Wieczorek w rozmowie z dyr. Departamentu Zatrudnienia w Ministerstwie Pracy, Płac i Spraw Socjalnych Ireneuszem Sekułą. Tytuł rozmowy, którą zamieszczamy na str 3 PRACA DLA ABSOLWENTÓW Wszelka działalność nacelowana na zaspokajanie niematerialnych potrzeb człowieka to USŁUG) SPOŁECZNE Na str. 4 pisze na ten temat Z. Krzyżanowska RUCH OPORU I NOWE BARYKADY — to tytuł rozmowy (str. 6) korespondenta ,TL" na Bliskim Wschodzie Z. Słowikowskiego z członkiem Biura Politycznego Palestyńskiej Partii Komunistycznej — Arab! Awwadi.