Żołnierz Wolności, maj 1970 (XXI/102-126)
1970-05-04 / nr. 103
SZTAFETY iíinAKUTfpn'JP zwycięstwa Uma! jSłAIJŁIII ŁKmm€JŁ I WOLNOŚCI tEiÜMj 13p|ff WOLNOŚCI kontynuują GAZETA CODZIENNA WOJSKA POLSKIEGO mm " NR 103 (6032) ROK XXI (XXVIII) WARSZAWA. PONIEDZIAŁEK 4 MAJA 1970 R. CENA 50 GR K3BBb? swój marsz ..................„——^ mT Już 8 dni kontynuują swój marsz szlakiem walk oddziałów partyzanckich oraz regularnych jednostek ludowego Wojska Polskiego i Armii Radzieckiej dwie Sztafety Zwycięstwa i Wolności. W swej wędrówce sztafety odwiedziły po drodze na terenie wielu województw liczne miasta, dziesiątki miasteczek i wsi, gdzie społeczeństwo zgotowało członkom sztafet gorące przyjęcie. Sztafeta biegnąca trasą południową z Chełma Lubelskiego do Wrocławia przebyła już około 700 kilometrów i dotarła w niedzielę 3 maja br. do przemysłowego miasteczka w woj. kieleckim —Olkusza. Przemierzająca od trzech dni tereny woj. zielonogórskiego Sztafeta prowadząca szlakiem wzdłuż Odry pokonała w niedzielę kolejny swój odcinek, przybywając na metę w Lubsku. KOLEJNE RELACJE NASZYCH SPECJALNYCH WYSŁANNIKÓW. TOWARZYSZĄCYCH OBU SZTAFETOM, ZAMIESZCZAMY NA STR. 4 Zygmunt Hanusik triumfatorem XIII Wyścigu o Puchar MON Nagroda „łołnierza Wolności" dla Zdzisława Cytryniaka (Flota) ZYGMUNT HANUSIK x Górnika Lędziny został zwycięzca tradycyjnego kolarskiego wyścigu o Puchar ministra Obrony Narodowej gen. broni WOJCIECHA JARUZELSKIEGO. który odbył się w niedzielę w Warszawie na tradycyjnej trasie ze startem 1 meta przed stadionem Wojska Polskiego. Wyście «»lal w tym roku szczególnie fazoczysta oprawę Rtlyi odbywa! sie * okazji: 23 rocznicy zwycięstwa nad faszyzmem, 100-lecia urodzin W. I. Lenma- S0-lecia Polskiego Związku Kolarskiego i 40-lecia Warszawskiego Okręgowego Związku Kolarskiego. Na dystansie 100 km startowało M Zawodników w tym zaproszeni goicie * klubów wojskowych ZSRR, Bułgarii. Czechosłowacji, NRD ł Litewskiej SRR ora* cała polska czołówka naszych zawodników z Szurkowskim. Hanusiklem. teórskim, Czechowskim i Stecem na Czele. Wyścig miał baTdzo emocjonujący gramatyczny przebieg. Zespołowe zwycięstwo odniósł Oórnik Lędziny, a nagrodę Redakcji „Żołnierz Wolności” dla najlepszego zawodnika klubów wojskowych zdobył reprezentant gdyńskiej Floty - Zdzisław CFTRVNIAK, który w ogólnej klasyfikacji zajął 12 miejsce. SZCZEGÓŁY Z WYSCIGU ORAZ Pozostałe wiadomości sportowe Z KRAJU I ZAGRANICY CZYTELNICY ZNAJDĄ NA STR. 8. Plenum Jarząchi Głównego ZLP (A) (PAP). 3 bm., w przeddzień obrad XIII zjazdu pisarzy Ziem Zachodnich i Północnych, odbyło się plenarne zebranie Zarządu Głównego ZLP, któremu przewodniczył Jarosław Iwaszkiewicz. Zebranie poświęcone było kwestiom organizacyjnym. Decyzją plenum przyjęto w szeregi Związku Literatów Polskich 17 nowych ezłonkcw, w większości młodych pisarzy z oddziałów ZLP w Gdańsku, Wrocławiu, Zielonej Górze. Łodzi, Lublinie, Warszawie oraz z Białegostoku i Kielc, gdzie nie ma jeszcze oddziałów ZLP. Podczas zebrania Zarządu Głównego ©mówiono m. in. sprawę gromadzenia dokumentacji obrazującej życie literackie w minionym 25-!ec5u w trosce o przekazanie dorobku kulturalnego I literackiego Polski Ludowej. Rozpotztfł się Tydzień Ihm Zachodnich i Północnych Sesja Rady Naczelnej TRZZ (A) (PAP). W Olsztynie zakończyła się w niedzielę 2-dniowa sesja plenarna Rady Naczelnej Towarzystwa Rozwoju Ziem Zachodnich, inaugurująca obchody XIII Tygodnia Ziem Zachodnich i Północnych. W drugim dniu obrad uczestnicy sesji omówili najważniejsze zamierzenia TRZZ w bieżącym roku. Główny kierunek tegorocznej działalności Towarzystwa związany jest z obchodami 25-lecia powrotu Ziem zachodnich i Północnych do Macierzy. Działalność wydawnicza służyć bądsie przede wszystkim popularyzowaniu 2S-tetniego dorobku Ziem Zachodnich i Północnych. Towarzystwo Jest patronem - współorganizatorem szeregu Imprez i U- roczystości jubileuszowych przygotowywanych m. In. przez Ministerstwo Kultury i Sztuki, ZB0W1D, ZSP, ZNP, Towarzystwo „Polonia”, organizacje młodzieżowe. i Podczas sesji omówiono również niektóre sprawy organizacyjne, m. in. przygotowania do wojewódzkich zjazdów TRZZ. które odbędą się na jesieni. Zjazdy te poświęcone zostaną omówieniu dorobku towarzystwa w poszczególnych regionach, a także dokonała wyboru delegatów na walny zjazd TRZZ. Inauguracja Dni Oświaty Książki i Prasy <A) (PAP) W całym kraju niedziela upłynęła pod znakiem inauguracji tradycyjnych już „Dni Oświaty, Książki i Prasy“. Zbiegają się one w tym roku z ważnymi rocznicami obchodzonymi przez całe nasze społeczeństwo — 25 rocznicą zwycięstwa nad faszyzmem i powrotu Ziem Zachodnich i Północnych do Macierzy oraz 75-leciem ruchu ludowego. W imprezach inauguracyjnych „Dni Oświaty, Książki i Prasy“ uczestniczyli przedstawiciele wojewódzkich władz, działacze kultury i oświaty, pisarze. W kiermaszach książek, spotkaniach autorskich, quizach i konkursach czytelniczych wzięły udział dziesiątki tysięcy mieszkańców miast i wsi. Czytelnicy mogli wybieraó w bogatym zestawie książek, od literatury pięknej, poprzez społeczno-polityczną, popularnonaukową, do książek dla dzieci i młodzieży. Konferencja prasowa w ambasadzie DRW (B) (PAP). Pod koniec kwietnia — jak już informowaliśmy — w jednym z punktów pogranicznego rejonu Laosu, Wietnamu i Chin odbyła się konferencja, w której uczestniczyły delegacje narodów Kambodży, Laosu, Republiki Wietnamu Płd i DRW. Uczestnicy narady przyjęli wspólne oświadczenie, w którym dają wyraz jednomyślnej ocenie obecnej sytuacji w Indoehinach i wytyczają dalszy program walki trzech narodów indochińskicb przeciwko wspólnemu wrogowi — imperializmowi USA i rządom wiernych mu reżimów. W sobotę, w czasie spotkania z dziennikarzami ambasador DRW w Polsce — Le Trang omówił treść i znaczenie przyjętego przez delegacje narodów indochińskich oświadczenia Amb. Le Trang podkreślił, *e oświadczenie będące programem dalszej walki narodów IndochiD z imperialistyczną agresja stwierdza, że jej celem jest niepodległość, pokój i neutralność. Uczestnicy konferencji zwrócili się do wszystkich narodów i krajów, w tym także do narodu amerykańskiego, z wezwaniem o popieranie słusznej walki narodów Indochin i przeciwstawianie się agresji i interwencji imperializmu USA. Z rajdu dziennikarzy i pilotów Po /.etapie prawdy” załogi wojskowe nadal w czołówce (B) (Inf. wl.) Rzeszów pożegnał rankiem 2 maja załogi uczestniczące w IX Samolotowym Rajdzie Dziennikarzy i Pilotów. Samoloty startowały do jednej z najtrudniejszych konkurencji rajdowych przy niezbyt sprężającej pogodzie Było zimno, wiał silnv wiatr, od czasu do czasu przy niskiej podstawie chmur zacinał deszcz. Zadanie polegało na przelocie po trasie łamanej z równoczesnym rozpoznaniem obiektów według otrzymanych zdjęć oraz znaków z płócien startowych — przy czym komisja sę■iziowsk? brata pod uwagę regularność przelotu z dokładnością do iorSnoi minuty W końcowym odcinku trasy 'ecąca nr NKDG (nakazany kat drogi äaograf - nej) załoga musiała odnałetr znak w kształcie Utery Y, od niego obliczyć kąt kursowy na lotnisko Aeroklubu Podhalańskiego w Łososinie pod Nowym Targiem i wyjść na metę z dokładnością dr 30 sek. Trudne werr.iiki. Jakie stwarzają łcty w górach, niezbyt dobra pogoda ł trudne do rozpoznania obiekty sprawiły, te w klasyfikacU rałdowej na tym etapie — niektórzy nazwali go „etapem r wdy” — dokonały się znaczne przetasowania. Wiele załóg nie odnalazło ounktu z—1 i i nrzvszío na meDOKOŃCZENIE NA STR. 5 W 23«lecJc Wieś polska spotyka się z bohaterami bitewnych dróg (A) W ramach uroczystych obchodów ćwierćwiecza Zwycięstwa nad faszyzmem, w dniach 2 i 3 maja br. oficerowie ludowego Wojska Polskiego spotkali się w ponad 4 tys. gromad całego kraju ze społeczeństwem wsi. Podczas tych spotkań mieszkańcy wsi zamanifestowali niezłomną jedność Wojska Polskiego ze społeczeństwem. Charakterystycznym elementem tych spotkań — wynikającym ze srebrnego jubileuszu Zwycięstwa nad faszyzmem — jest fakt., że biorący w nich udział oficerowie to w 98 proc. uczestnicy walk z najeźdźcą hitlerowskim, doświadczeni oficerowie różnych rodzajów naszych Sił Zbrojnych, zaangażowani działacze frontu ideologicznego, zasłużeni wychowawcy kadr wojskowych oraz ofiarni współtwórcy siły j gotowości bojowej Wojska Polskiego. Ta okoliczność sprawiła, że przebieg spotkań przekształcił się w swoisty szczery i bezpośredni dialog pomiędzy oficerami a ludnością wiejską, wśród której licznie uczest«ÍAwylj fpnWlKofpÄAi »TT-! 1 Lr -» V)?f1ßPVy« mem — bardzo często w ubiorach żołnierskich i z pełna galą Odznaczeń bojowych. W dialogach tych dominowały polityka wewnętrzna i zagraniczna naszego państwa, problemy gospodarcze. kulturalne oraz perspektywy dalszego rozwoju Polski Ludowej i iei poszczególnych regionów. Spotkania, które stały się jeszcze iedna okazja do zamanifestowania jedności naszego społeczeństwa, kończyły się z reguły imprezami artystycznymi z udziałem zespołów zawodowych i amatorskich. Tylko w dniu 2 maja wystąpiło 1.164 zespołów estradowych, a w wielu gromadach wyświetlono filmy. Obok spotkań z mieszkańcami wsi wielu oficerów uczestniczyło w blisko 500 dodatkowych, ponadplanowych spotkaniach z młodzieżą szkół i miejscowych zakładów pracy. Retaej« naszych korespondentów z niektórych spotkań zamieszczamy na str, 4 i 5. SerdeCiiae pr zy'jmoivati swego gościa ppłk. Wojciecha Kolarza, mieszkańcy gromady Potoczek w powiec e Janów i.ubelski. Młodzież szczególnie interesowały różne przeżycia na szlaku bojowym weterana. (Foto — chor. W. Rybak) 0 kD ćwierćwiecza towarzyrszy codziennie i wiernie naszemu żołnierskiemu życiu. Trafia do serc i umysłów, wzbudza serdeczną troskę o sprawy dla nas wszystkich najważniejsze — o dobro Ludowej Ojczyzny. Niech więc Jubilat — Polskie Radio przyjmie za codzienny, owocny trud wszystkich twórców Jego przebogatego programu słowa serdecznej podzięki i uznania od nas wszystkich, ludzi w mundurach. Oby następne ćwierćwiecze przyniosło dalsze sukcesy, oby wszelkim poczynaniom naszych przyjaciół — radiowców towarzyszyła nadal powszechna życzliwość milionów wiernych słuchaczy. 25 łat odrodzonej radiofonii Akademia w Warszawie (A) (PAP). Przed 25 laty — wznowiły swą działalność rozgłośnie Polskiego Radia w Warszawie, a następnie, pozostałych ośrodków wojewódzkich. Z okazji tego jubileuszu w Sali Kongresowej Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie odbyła się uroczysta akademia. W akademii udział wzięli: sekretarz KC PZPK — Stefan Olszowski, zastępca przewodniczącego Rady Państwa, przewodniczący CK SD — Zygmunt Moskwa, członek Rady Państwa, wiceprezes NK ZSL — Kazimierz Banach, wicepremier Marian Olewiński, kierownik Wydziału Kultury KC PZPR — Wincenty Krasko, zastępca kierownika Biura Prasy KC PZPR — Wiesław Bek, sekretarz CRZZ — Wiesław Adamski. Przybyli gospodarze stolicy z I sekretarzem KW PZPR — Józefem Kępą. O- becni byli również redaktorzy naczelni agencji prasowych, dzienników i czasopism z przewodniczącym ZG SDP, red. Stanisławem Mojkowskim, W imieniu Komitetu Centralnego PZPR podziękowanie za dotychczasowy wkład pracy oraz serdeczne gratulacje z okazji jubileuszu przekazał zebranej rzeszy pracowników Radia i Telewizji — Stefan Olszowski. O dorobku ćwierćwiecza polskiej radiofonii mówił przewodniczący Komitetu d/s Radia i Telewizji —• Włodzimierz Sokorski. Gorącymi oklaskami przyjęli zebrani aa akademii tekst listu do I sekretarza KC PZPR — Władysława Gomułki. Pracownicy polskiej radiofonii zapewniają iż dołożą wszelkich wysiłków, aby jeszcze lepiej służyć swą pracą budowie socjalistycznej ojczyzny. Z okazji jubileuszu wielu zasłużonych pracowników Komitetu d/s Radia i Telewizji otrzymało wysokie odznaczenia państwowe oraz honorowe odznaki Komitetu d/s Radia i Telewizji. Orderem Sztandaru Pracy II klasy udekorowany został Zbigniew M. Lipiński. Krzyże Komandorskie Orderu Odrodzenia Polski otrzymały dwie osoby, Krzyżami Kawalerskimi Orderu Odrodzenia Polski odzneczono 31 osób. Wręczone także zostały złote, 6rebrne i brązowe Krzyże Zasługi. Akademie zakończył koncert w wykonaniu aktorów czołowych scen teatralnych J estradowych stolicy, który transmitowany był przez radio 1 telewizją. IZOLACJA I POTĘPIENIE (OWSZECHNE oburzenie I potępienie — taka jest reakcja świata na inwazję wojsk amerykańskich i sajgońskich na Kambodżę. Napaść tę przygotowywano od dawna w sztabach Pentagonu i CIA. Pierwszym jej etapem było obalenie legalnego rządu z księciem Sihanoukiem na czele, drugim — rozpętanie terrorystycznej akcji przez rząd Lon Nola przeciwko własnemu narodowi, celem złamania wszelkiej opozycji w kraju, i dokonywanie zbrodni na wietnamskiej mniejszości zamieszkującej Kambodżę. Dalej wypadki rozwijały się w sposób — rzec można — klasyczny dla amerykańskiej interwencji, gdziekolwiek jest ońa dokonywana. Słaby, pozbawiony poparcia w społeczeństwie rząd zwrócił się o pomoc do Stanów Zjednoczonych. Na lotnisku w Phnom Penh zaczęły lądować samoloty z białymi gwiazdami dostarczając nowym władcom Kambodży broni. Jednocześnie w miejscowościach granicznych pojawili się łącznikowi oficerowie amerykańscy i sajgońscy nawiązując kontakt z przedstawicielami wojsk reżimowych. Potem potrzebna była tylko decyzja prezydenta Nixona — rozkaz do ataku. Ta brzemienna w następstwa decyzja została podjęta. Już od dwóch godzin trwały działania wojenne na terytorium Kambodży, gdy przed kamerami telewizyjnymi stanął prezydent USA, aby poinformować swój naród i świat o tym wydarzeniu. „Argumenty”, których używał, nie mogły przesłonić prawdy. Nixon wystąpił jako rzecznik wojennej polityki, za którą stoi cały kompleks wojskowo-przemysłowy Stanów Zjednoczonych, najbardziej awanturnicze kola „jastrzębi”. Znany polityk amerykański i znawca problemów azjatyckich, J. K. Galbraith, krytykując decyzję prezydenta Nixona stwierdzi! w konkluzji: „Prezydent nie kontroluje już machiny wojskowej — to machina wojskowa kontroluje prezydenta”. Występując jako reprezentant tej machiny, bo taki sens ma decyzja Nixona, prezydent Stanów Zjednoczonych rozwiał ostatnie złudzenia, jakie do jego polityki mogli jeszcze żywić Amerykanie. Spontaniczne manifestacje ludności. wystąpienia części członków senatu i kongresu, ostre artykuły prasowe na lamach znanyeh dzienników amerykańskich są dowodem, że nowa eskalacja wojny spotkała się z oporem społeczeństwa. Opinia publiczna w Stanach Zjednoczonych jest zaszokowana. Obecna administracja, która obiecywała, że będzie szukać dróg politycznego rozwiązania konfliktu wietnamskiego, zrobiła to, na co nie odważył się poprzednik Nixona w okresie największego nasilenia wojny w Wietnamie — rozszerzyła działania wojenne na Laos, a obecnie na Kambodżę. Także na arenie międzynarodowej, nawet wśród własnych sojuszników, decyzja rządu amerykańskiego spotkała się, jeśli nie z wyraźnym polepieniem, to na pewno z ostrą krytyką. „W sensie politycznym jest to akt szaleństwa wynikający z depresji...“ - pisze brytyjski dziennik „GuarDOKONCZENTE na STR MŁODZIEŻOWE „PATROLE ZWYCIĘSTWA” ODW1E0ZA1A ZASŁUŻONYCH W połowie kwietnia br., w ramach obchodów 25 rocznicy zwycięstwa i powrotu Ziem Zachodnich i Północnych do Macierzy, wyruszyły na trasy swych wędrówek młodzieżowe „Patrole Zwycięstwa“. Patrole, złożone z przedstawicieli młodzieży wojskowej i cywilnej odwiedzając weteranów walk z hitlerowskim faszyzmem, zbierają łeb wspomnienia, które wpisywane są do „Księgi Przekazu Tradycji“. W minionym okresie, jak już informowaliśmy, „Patrole Zwycięstwa" odwiedziły kilkuset ludzi zasłużonych w walce z hitlerowskim najeźdźcą. Akcja, która objęła swym zasięgiem cały nasz kraj, kontynuowana jest nadal. Kilku patrolom złożonym z podchorążych Wojskowej Akademii Medycznej w Lodzi i przedstawicieli cywilnych organizacji młodzieżowych towarzyszyła red. Krystyna Zytyńska. Jej relacje ze spotkań zamieszczamy na str. 6, Pełne poparcie dla walki HsrAriáw Endacfiiii OŚWIADCZENIE RZĄDU PRL Rząd PRL powitał z uznaniem zwołanie konferencji narodów Indochin, która odbyła się w dniach 24—25 kwietnia 1870 r. w gronie przedstawicieli narodu wietnamskiego w osobach premiera DRW tow. Pham Van Donga, przewodniczącego KC NFW Wietnamu Płd. i przewodniczącego Rady Doradczej Tymczasowego Rządu Rewolucyjnego Republiki Wietnamu Płd. - Nguyen Huu Tho, przedstawiciela narodu Kambodży — księcia Norodoma Sihanouka, przedstawiciela narodu Laosu — księcia Souphanouvonga. Konferencja i jej uchwały świad. czą o dalszej konsolidacji wszystkich sił postępowych i patriotycznych w obliczu kontynuowania agresji imperialistycznej i rozszerzania wojny w Indoehinach przez Stany Zjednoczone i podległe im reżimy. Rząd PRL popiera zdecydowanie wspólne oświadczenie uczestników konferencji wzywające narody trzech krajów do umacniania solidarności 1 prowadzenia zdecydowanej walki przeciwko amerykańskim imperialistom i ich zausznikom w obronie swoich praw narodowych, w obronie podstawowych zasad porozumień genewskich z 1954 r. i 1962 r. Rząd i naród polski zdecydowanie potępiają kontynuowanie i rozszerzanie zbrojnej interwencji Stanów Zjednoczonych w krajach Indochin i domagają się wycofania wojsk amerykańskich i ich sojuszników z Wietnamu. Laosu i Kambodży zgodnie z układami genewskimi z 1954 r. i 1962 r. Rząd PRL wyraża stanowczy protest przeciw nowej brutalnej interwencji zbrojnej imperializmu amerykańskiego w Kambodży. Szczególne oburzenie społeczeństwa polskiego budzą wiadomości o zbrodniach popełnianych przez wojska interwencyjne w Wietnamie, masakrach dokonywanych na ludności wietnamskiej i kambodżańskiej oraz masowych bombardowaniach przez lotnictwo amerykańskie całych obszarów w Wietnamie Płd., Laosie i Kambodży. Polska Rzeczpospolita Ludowa potwierdza raz jeszcze swe pełne poparcie dla celów walki narodów indochin z agresją imperialistyczną i wyraża przekonanie, że walka ta zakończy się pełnym zwycięstwem. (B) (PAP) Interwencja USA w Kamhad-hr trwa ostatnie wiadomości z Indochin na str. 2 LUDOWEJ OJCZYŹNIE ■ EN1NO... Rąbiów... Parczew,« Studzianki... Gruszka.., Warszawa... KoiobTćg„ Budziszyn... Berlin. Miasto r wsie, które dla cudzoziemców sa tylko punktami na mapie, niektóre z nich - nawet trudnymi do znalezienia. Dla nas. Polaków, te miejscowości I setki innych majq szczególna wymowę. Lenino... Berlin«. Te dwa słowo niejako symbolizują walkę ‘ narodu polskiego i faszyzmem o Polskę Ludówq. t OK 1970, w którym obchodzi* my 25-leeie zwycięstwa nad faszyzmem. daje nlezoprzeczalnq okazję, a raczej stwarza potrzebę, czy nawet konieczność, powrotu pamięcią do okresu heroicznych zmagań z hitleryzmem, w których nasz naród odegra! niepoślednią rolę, dając z siebie maksimum wysiłku na DOKOŃCZENIE NA STR. Z