Żołnierz Wolności, październik 1972 (XXIII/232-257)
1972-10-07 / nr. 237
Deklaracja o Przyjaźni i Współpracy między Polską Rzeczypospolitą Ludową a Republiką Francuską W wyniku rozmów, które odbyły się między I sekretarzem Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej a prezydentem Republiki Francuskiej w czasie wizyty państwowej we Francji od 2 do 6 października 1972 roku, pan Edward Gierek i pan Georges Pompidou postanowili ogłosić następującą Deklarację o Przyjaźni i Współpracy między Polską i Francją: OBIE STRONY wierne tradycji wielowiekowej przyjaźni między Polską i Francją, przeświadczone, źe rozwój ich stosunków odpowiada żywotnym interesom obudwu narodów oraz służy umocnieniu odprężenia, bezpieczeństwa i współpracy w Europie, świadome, że wszelki postęp w tej dziedzinie przyczynia się do umocnienia pokoju i bezpieczeństwa międzynarodowego, zgodnie z celami i zasadami Kar. ty Narodów Zjednoczonych, pragnąc jeszcze bardziej zacieśnić ścisłe związki istniejące między obydwoma krajami przez stworzenie nowych bodźców do współpracy 1. Z zadowoleniem stwierdzają, te realizacją postanowień deklaracji polsko-francuskiej opublikowanej w Warszawie dnia 12 września 196t roku na zakończenie wizyty generała de Gaulle'a w Polsce, jak również deklaracji o przyjaźni i współpracy polsko-francuskiej, podpisanej w Warszawie dnia 27 listopada 1970 roku na zakończenie wizyty w Polsce premiera Francji pana Chaban-Delmasa, przyczyniła się do korzystnego rozwoju, w interesie obu krajów, stosunków polsko-francuskich we wszystkich dziedzinach. 2. Zgodnie oceniają, że postęp w dziele odprężenia na kontynencie europejskim, do którego przyczyniły się wytrwale wysiłki Polski i Francji, powinien być jeszcze bardziej utrwalony poprzez zacieśnienie stosunków między pańśtwafni europejskimi, 3. Potwierdzają wolę dalszego opierania swojej polityki w Europie na poszanowaniu następujących zasad: ■ nieuciekanie się do siły lub groźby jej użycia, ■ poszanowanie suwerenności, równouprawnienia i niezawisłości, ■ nieingerencja w sprawy wewnętrzne, - nienaruszalność istniejących granic. 4. Postanawiają, że ich współpraca polityczna, ciągle rozszerzana i pogłębiana, pozostanie stałym elementem ich stosunków dwustronnych. Stosownie do tego będą one kontynuowały regularne konsultacje na temat problemów międzynarodowych, w szczególności europejskich będących przedmiotem wspólnego zainteresowania, oraz dokonywały wymiany poglądów, harmonizowania stanowisk i ewentualnego uzgadniania inicjatyw. Konsultacje te będą odbywać się w zasadzie raz do roku na szczeblu ministrów lub ich przedstawicieli. Będą one mogły odbywać się w trybie p ,nym w przypadku, gdy obie. 'strony uznają, że sytuacja międzynarodowa tego wymaga. 5. Oświadczają, że podstawowym celem, który wyznaczają sobie obydwa kraje będzie działanie na rzecz trwałego postępu w dziele odprężenia i umocnienia bezpieczeństwa w Europie, przezwyciężenia podziału kontynentu na ugrupowania wojskowo-polityczne i na rzecz rozwoju pokojowej współpracy między narodami europejskimi we wszystkich dziedzinach. Będą zabiegać również o poparcie dla wysiłków, mających na celu powszechne i całkowite rozbrojenie. II I. Stwierdzają, że podstawowe znaczenie dla umocnienia przyjaznych stosunków między obydwoma państwami posiada współpraca gospodarcza w oparciu o podpisany w dniu 5 października 1972 roku układ o rozwoju współpracy gospodarczej, przemysłowej, naukowo-technicznej. Będą one dążyć do wykorzystania wszelkich możliwości rozwoju tej współpracy. W tym celu będą popierać kontakty między przedsiębiorstwami i instytucjami gospodarczymi obu krajów. Międzyrządowa komisja utworzona w ramach tego układu będzie stanowić ważny instrument rozwoju polsko-francuskiej współpracy gospodarczej. Problemy, na jakie będzie ona natrafiała, będą w miarę potrzeby omawiane w ramach międzyrządowych konsultacji politycznych. Obie strony będą czynić wysiłki w kierunku ułatwienia rozwoju wymiany handlowej i rozwiązania w ramach przepisów stosowanych w każdym z obu krajów zagadnień, jakie ten rozwój może wyłonić. 2. Postanawiają, że w ich stosunkach szczególne miejsce zajmie współpraca kulturalna, która poprzez wzmocnienie tradycyjnych więzi między dwoma narodami przyczynia się do ich jeszcze większego wzajemnego zbliżenia. W tym celu będą dążyć do zacieśniania współpracy między uczelniami, organizacjami i instytucjami kompetentnymi w dziedzinie nauczania, kultury i sztuki, prasy, radia i telewizji. Będą popierać również rozwój kontaktów bezpośrednich między ich obywatelami, zwłaszcza młodzieżą, w drodze wyjazdów zbiorowych lub indywidualnych. Zintensyfikują wysiłki w celu zapewnienia lepszej znajomości w swoim kraju języka drugiej strony. W tym celu strony będą kontynuować wysiłki zmierzające do ułatwienia ruchu osobowego między obydwoma krajami. 3. Potwierdzają szczególne znaczenie ciągłego rozszerzania współpracy naukowej i technicznej obejmującej zwłaszcza wymianę informacji na temat wyników badań, jak również wspólną organizację prac badawczych. W tym celu będą popierać współpracę między placówkami szkolnictwa wyższego oraz innymi organizacjami i instytucjami kompetentnymi w dziedzinie badań podstawowych i stosowanych. Sprawy z dziedziny współpracy kulturalnej, naukowej i technicznej między Polską i Francją będą mogły być omawiane również w ramach międzyrządowych konsultacji politycznych. Obie strony wyrażają przekonanie, że ich współpraca we wszystkich dziedzinach przyczyni się do umocnienia porozumienia i pokoju na kontynencie europejskim i na świecie oraz żywią nadzieję, że wszystkie państwa europejskie, niezależnie od ich systemów politycznych, ekonomicznych i społecznych, kierować się będą we wzajemnych stosunkach takimi zasadami, jakie zostały wyrażone w niniejszej deklaracji. Sporządzono w Paryżu, dnia 6 października 1972 roku, w dwóch egzemplarzach, każdy w języku polskim i francuskim, przy czym obydwa teksty posiadają jednakową moc. EDWARD GIEREK GEORGES POMPIDOU I sekretarz Prezydent Komitetu Centralnego Republiki Francuskiej Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej Wypowiedź rzecznika Pałacu Elizejskiego (A) PARYŻ (PAP). W piątek odbyła się konferencja prasowa rzecznika Pałacu Elizejskiego, Denisa Baudouina, który oświadczył, że Deklaracja 0 Przyjaźni i Współpracy między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Republiką Francuską podpisana przez 1 sekretarza KC PZPR, Edwarda Gierka i prezydenta Francji. Georgesa Pompidou „stanowi dalszy krok naprzód oraz oznacza pogłębienie i rozszerzenie stosunków polsko-francuskich.“ Jest ona trzecim dokumentem tego rodzaju; dwa poprzednie zostały podpisane na zakończenie wizyty generała de Gaulle'a w Polsce, 12 września 1967 roku oraz na zakończenie wizyty premiera Jacquesa Chaban-Delmasa 27 listopada 1970 roku. Podobne deklaracje rząd francuski podpisał z innymi krajami Europy wschodniej, a przede wszystkim ze Związkiem Radzieckim. Wyrażają one wolę prowadzenia polityki odprężenia i współpracy. Wizyta Edwarda Gierka — powiedział rzecznik Pałaęu Elizejskiego — stanowi „ważną datę w stosunkach polskofrancuskich i daje powody do zadowolenia“. Komentując poszczególne punkty deklaracji D. Baudouin powiedział m. in. — 1. Na temat konsultacji politycznych: Deklaracja po raz pierwszy przewiduje coroczne spotkania na szczeblu ministrów lub ich przedstawicieli, a ponadto konsultacje w trybie pilnym jeżeli wymagać tego będzie sytuacja międzynarodowa. 2. Na temat konferencji bezpieczeństwa i ograniczenia si! zbrojnych w Europie: są to dwa różne problemy, dlatego też problem ograniczenia sił zbrojnych w Europie nie może być omawiany jednocześnie z pro^ blemem bezpieczeństwa i współpracy. Taką samą opinię wyraziła strona polska. 3. Na temat współpracy gospodarczej: podpisana deklaracja nie jest „układem zamkniętym“, gdyż może być on rozszerzony w przyszłości. Układ nie narusza zobowiązań żadnej ze stron z tytułu ich przynależności do odrębnych systemów gospodarczych — EWG i RWPG. 4. Na temat współpracy kulturalnej: prezydent G. Pompidou i I sekretarz KC PZPR zgodzili się, że poprzez kontakty ludzkie i wzajemne wizyty może powstać bardziej ścisła współpraca i lepsze wzajemne zrozumienie — oświadczył rzecznik Pałacu Elizejskiego. Współpraca Polski i Francji - istotnym elementem bezpieczeństwa i pokoju w Europie Wypowiedź Edwarda Gierka dla FÁP (A) PARYŻ (PAP). Po podpisaniu polsko-francuskiej Deklaracji o Przyjaźni i Współpracy I sekretarz KC PZPR Edward Gjerek udzielił następującej wypowiedzi dla Polskiej Agencji Prasowej; Jestem zadowolony z przebiegu wizyty .we Francji, ze wszystkich jej rezultatów. Można z pełnym przekonaniem stwierdzić, że to spotkanie Polski i Francji stanowiło doniosły wkład w rozwój naszych wzajemnych stosunków. Odznaczało się ono wielką rzeczowością i wielką serdecznością i obie te jego cechy cenimy sobie bardzo wysoko. W toku wizyty odbyliśmy z prezydentem Republiki, panem Georgesem Pompidou przyjacielską, szczerą i bezpośrednią wymianę zdań. Uważam ją za bardzo pożyteczną. Pozytywne' rezultaty mojej wizyty są w wielkim stopniu e -bissą zasługą prezydenta. Dla pomyślnego, owocnego jej przebiegu uczynił wiele rząd francuski, kierowany przez premiera Pierre Messmera, członkowie rządu, a wśród nich minister Gospodarki i Finansów Giscard d'Estaing, który wespół z wicepremierem Mieczysławem Jagielskim przygotowywał ważne uzgodnienia w sprawne współpracy gospodarczej obu naszych krajów. Wszystkie rozmowy 1 spotkania, jakie ja osobiście i towarzyszące mi osoby odbyliśmy w czasie wizyty we Francji uważam, za konstruktywne i pożyteczne. W ich rezultacie podpisaliśmy dwa dokumenty o doniosłym znaczeniu dla dalszego rozwoju i pogłębienia stosunków polsko-francuskich. Pierwszy z nich to Deklaracja o Przyjaźni i Współpracy. Posiada cna dużą wagę polityczną. Potwierdzamy w niej przyjacielski charakter stosunków polsko-francuskich. Dajemy współczesny wyraz żywotności przyjacielskich związków, które nasze narody zadzierzgnęły w dalekiej przeszłości i które dzisiaj umacniamy pokojową współpracą. Kładziemy w tej deklaracji główny nacisk na współczesne treści stosunków polsko-francuskich i perspektywę ich dalszego rozwoju. W'toku naszych rozmów, a w istocie rzeczy jeszcze przed nimi, uznaliśmy zgodnie, że dla dalszego rozwoju całokształtu stosunków polskofrancuskich znaczenie szczególne kluczowe ma pogłębienie współpracy gospodarczej. Rad jestem szczególnie z tego, że nasze rozmowy i ustalenia otwierają realną perspektywę poważnego postępu w tej dziedzinie. Przynosząc obopólne korzyści naszym dynamicznie rozwijającym się krajom, pogłębiona współpraca ekonomiczna i naukowo-techniczna rozszerzy równocześnie . materialną bazę rozwoju stosunków we wszystkich innych dziedzinach, i nasze wzajemne związki uczyni bardziej trwałymi. Drugi dokument podpisany w Paryżu — to układ o współpracy gospodarczej, przemysłowej i naukowotechnicznej. Potwierdza on dotychczasowe i zakreśla nowe obszary tej współpracy, stwarza dla niej szersze ramy 1 pomyślne przesłanki. Jesteśmy zadowoleni z tego układu. Rzecz jasna, o dynamice rozwoju polsko-francuskich stosunków ekonomicznych — a obopólnie pragniemy przecież, by była ona jak najwyższa — nie zadecyduje sam układ. Określać ją będzie to, co czynić będziemy teraz i w przyszłości, konkretnie i wymiernie dla wzrostu obrotów handlowych, dla kooperacji przemysłowej, dla zacieśnienia współpracy naukowo-technicznej. Liczymy na inicjatywę z obydwu stron, na dalsze współdziałanie obydwu rządów. Perspektywa została otwarta, trzeba ją obecnie zagospodarować. W rozmowach naszych mówiliśmy również o pogłębieniu współpracy na innych polach, w tym o dalszym zacieśnianiu kontaktów naukowych i kulturalnych cenionych przez oba nasze narody. Będziemy je rozszerzać, pragniemy bowiem wzbogacić polsko-francuskie stosunki we wszystkich dziedzinach, gdzie jest to możliwe i pożyteczne. Przyjmując z zadowoleniem zaproszenie prezydenta Republiki Francuskiej pana Georgesa Pompidou kierowałem się tym, iż będzie to wizyta w kraju szczególnie Polsce bliskim i odgrywającym ważną, pozytywną rolę w życiu międzynarodowym, kierowałem się przeświadczeniem, że przyjazne stosunki, współpraca i współdziałanie Polski i Francji, stanowią jeden z bardzo istotnych elementów budowy bezpieczeństwa i pokoju w Eńropie. Oba nasze kraje uznają dobrze cenę bezpieczeństwa ! pokoju, oba zaangażowane są głęboko w proces odprężenia, oba pragną utrwalenia pokoju i rozszerzenia międzynarodowej współpracy. Możemy i powinniśmy w tej kluczowej sprawie bliżej współdziałać. Znane jest aktywne działanie Francji na rzecz odprężenia, na rzecz przyjaznego rozwoju stosunków z krajami socjalistycznymi. Znajdowało to wyraz w wielu działaniach, szczególnie zaś w toku doniosłej w rezultacie ubiegłorocznej wizyty Leonida Breżniewa we Francji. Jak już powiedziałem, Polska cieszy się z pogłębiającego się zbliżenia radziecko-francuskiego. Jeśli chodzi o nas — o Polskę — to, tak jak dotychczas — w ścisłym współdziałaniu z naszymi socjalistycznymi przyjaciółmi i sojusznikami, konsekwentnie realizujemy i będziemy realizować jednolitą pokojową linię socjalistycznej wspólnoty. Deklaracja, którą podpisaliśmy z prezydentem Pompidou, stanowi dobitne potwierdzenie zasad pokojowego współistnienia państw o odmiennych ustrojach, jakimi są dzisiejsza Polska i dzisiejsza Francja, a więc stanowi wspólny wkład obu państw w upowszechnienie i utrwalenie tych źasati w życiu międzynarodowym. Są to jedyne Zasady, na których można budować trwały pokój we współczesnej Europie i świecie. Rozmowy nasze wykazały zgodność łub bliską zbieżność poglądów w ważnych międzynarodowych problemach. które omawialiśmy. Jesteśmy w istocie zgodni co do tego, że zwłaszcza w Europie można i należy przejść od odprężenia do współdziałania. Dotychczasowy postęp w normalizacji stosunków na bazie istniejących polityczno-terytorialnych realiów stwarza wszelkie ku temu podstawy. Zaznaczyć to powinna zwłaszcza rychła konferencja bezpieczeństwa i współpracy, dla której przygotowania ł powodzenia Polska i Francja wiele mogą uczynić. Z upoważnienia Rady Państwa Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, a także w swoim własnym imieniu, serdecznie zaprosiłem prezydenta Republiki Francuskiej, pana Georgesa Pompidou do złożenia wizyty w Polsce w dogodnym po temu terminie. Wizyta prezydenta w naszym kraju stałaby się ważnym wydarzeniem w obecnym rozwoju współpracy Polski i Francji, wyrazem przyjacielskich stosunków między naszymi narodami. Opuściłem Paryż zadowolony z tej wizyty, z jej przyjacielskiego przebiegu i owocnych rezultatów. Wierzę, iż zadowolenie to podzieli moja ojczyzna, naród polski i władze naszego państwa, w których imieniu do Francji pojechałem. 23 lata niemieckiego państwa st ylistycznego 7 października 1949 r. proklamowana została Niemiecka Republika Demokratyczna. Niemieckie państwo robotników i chłopów powstało w niecałe 5 lat od daty upadku III Rzeszy. Zrodziło się ońo jako zaprzeczenie tego wszystkiego co w skrócie określamy jako tradycje niemieckiego imperializmu. 21 października 1949 r. w Bonn kanclerz Niemieckiej Republiki Federalnej Konrad Adenauer złożył w imieniu rządu oświadczenie, w którym nazwał NRF „jedyną prawomocną państwową''' organizacją narodu niemieckiego i oświadczył, że tylko ona „ma prawo przemawiać w imieniu całego narodu niemieckiego". Programowe nie uznawanie NRD przez kolejne rządy NRF wyrażało się w licznych posunięciach propagandowych, jak również w praktycznych krokach zmierzających do zniszczenia niemieckiego państwa socjalistycznego. Wbrew tym wrogim poczynaniom Niemiecka Republika Demokratyczna krzepła i umacniała się. Przy bratniej pomocy ZSRR i innych państw socjalistycznych wznosiła ona podwaliny swojej gospodarki, rozwijała przemysł i rolnictwo, naukę i kulturę. ; NRD - państwo budujące socjalizm stało się ważnym czynnikiem pokojowego rozwoju stosunków międzynarodowych na naszym kontynencie. Konstruktywny, pokojowy program polityczny realizowany przez NRD, umocnił autorytet niemieckiego państwa robotników i chłopów. Z faktem tym musieli-pogodzić się wszyscy, którzy próbowali zakwestionować samo prawo NRD do istnienia, łuż ponad 30 państw nawiązało stosunki dyplomatyczne z Niemiecka Republiką Demokratyczna. Inne kraje zaś oświadczają, że jest to dla nich jedynie kwestia czasu. Świadomość nieodwracalności procesów zachodzących w Europie, uwzględnienie obecnego układu sił na tym kontynencie i na catym świecie doprowadziły do zmiany stanowiska wobec NRD także w nadreńskiej stolicy. Po dojściu do władzy rządu, Brandta-Scheela zaczęto w Bonn rewidować stare postawy. W swoim pierwszym expose kanclerz Brandt przyznał, że istnieją dwa państwa niemieckie. Ratyfikacja układów ZSRR - NRF i Polska - NRF, oraz zawarcie porozumienia czterech mocarstw wf sprawie Berlina Zachodniego mogło nastąpić tylko na zasadzie uznania politycznych i terytorialnych realiów w Europie środkowej na zasadzie uznania suwerenności i granic NRD. W dokumencie czterostronnego porozumienia państwa zachodnie musiały zrezygnować z dyskryminacyjnego stanowiska wobec Niemieckiej Republiki Demokratycznej. Porozumienie zostało zawarte w konsultacjach z rządem NRD i po uwzględnieniu jego stanowiska. Opinia światowa z uznaniem przyjęła stanowisko NRD, które ma swój udział w uregulowaniu problemu Berlina Zachodniego, Wzrost znaczenia i autorytetu budującej socjalizm Niemieckiej Republiki Demokratycznej związany jest zarówno z jej polityką zagraniczną jak też ze wzrostem potencjału gospodarczego. Obecnie Niemiecka Republika Demokratyczna, której na Zachodzie przepowiadano kiedyś kryzys gospodarczy, znajduje się w pierwszej dziesiątce najbardźiej rozwiniętych państw przemysłowych świata. Sukcesy i osiągnięcia NRD zarówno gospodarcze jak i polityczne śledzone są przez społeczeństwo polskie ze szczególnym zadowoleniem i zainteresowaniem. Z polskiego punktu widzenia bowiem powstanie na naszej zachodniej granicy zaprzyjaźnionego z nami, dynamicznie rozwijającego się państwo niemieckiego, które zdecydowanie odcięło się od ponurej tradycji „Drang nach Osten" ma ogromne znaczenie. Niemiecka Republika Demokratyczna znajduje się w rodzinie państw socjalistycznych. Jej siły zbrojne wchodzą w skład obronnego przymierza - Układu Warszawskiego. Za Odrą i Nysą Łużycką mamy przyjaciół i towarzyszy broni, których tradycje bojowe wyrosły z rewolucyjnej walki o wolność społeczną, z idei internacjonalizmu. Z okazji święta narodowego, 23 rocznicy powstania NRD, naszym sprzymierzeńcom i przyjaciołom zza Odry i Nysy składamy życzenia dalszych osiągnięć w budownictwie socjalizmu w umacnianiu jedności wspólnoty socjalistycznej w walce o pokój i przyjaźń między narodami. (B) GR. DZ.) Nowoczesne centrum stolicy NRD — Berlina. (Foto: CAF) Kwiaty pod pomnikiem Żołnierza Polskiego i Niemieckiego Antyfaszysty (A) BERLIN (PAP). W piątek w przeddzień 23 rocznicy powstania NRD, społeczeństwo tego kraju składało wieńce i wiązanki kwiatów pod pomnikiem Żołnierza Polskiego i Niemieckiego Antyfaszysty w Berlinie. Przybyli delegaci Kombinatu Obrabiarek im. „7 Października“ z młodzieżą szkoły, nad którą fabryka ta sprawuje patronat. Załoga kombinatu utrzymuje także ożywioną współpracą z analogicznymi zakładami naszego kraju. Do zebranych przemówił radca ambasady PRL w NRD, H. Sokolak, podkreślając wkład narodu polskiego w walkę z faszyzmem. COCKTAIL W AMBASADZIE NRD W WARSZAWIE (A) Z okazji 23 rocznicy powstania ŃRD, ambasador tego kraju w Polsce Rudolf Rossmeisl wydal 6 bm. cocktail w salach ambasady w Warszawie. Wśród gości obecni byli: Stanisław Gucwa, Edward Babiuch, Franciszek Szlachcic, Jan Mitręga, Kazimierz Olszewski, Andrzej Benesz, Ludomir Stasiak, członkowie Rady Państwa i rządu; MSZ reprezentował wiceminister tego resortu — Jan Czapla. Komentarze prasowe Podpisanie układu o współpracy gospodarczej między Polską a Francją na okres 10 lat oraz kolejna rozmowa w cztery oczy Edwarda Gierka z Georgesem Pompidou, stanowią główmy temat komentarzy i informacji dotyczących wizyty I sekretarza KC PZPR we Francji. Podkreśla się znaczenie układu dla stosunków dwustronnych Polski i Francji i przedstawia główne jego postanowienia. Środki masowego przekazu podkreślają, że po podpisaniu układu, a następnie wspólnej francuskopolskiej deklaracji, stosunki między obu krajami zostaną oparte na trwałych podstawach. PARYŻ Piątkowa prasa paryska ^8 ’ wypełniona jest po brzegi materiałami o wizycie Edwarda Gierka We Francji. Są one często ilustrowane zdjęciami. „Les Echos’*, pisząc o podpisanym układzie. stwierdza że tym samym został osiągnięty jeden z podstawowych celów wizyty Edwarda Gierka we Francji, a mianowicie zacieśnienie współpracy gospodarczej Dziennik podkreśla, że Polska staje się jednym z głównych partnerów gospodarczych Francji. „Combat” zwraca uwagę na znaczenie układu dla stosunków Francja — Polską. „Figaro” w swych relacjach uwypukla fakt zaproszenia do Polski prezydenta Pompidou. „La Nation” podkreśla, że po szczycie Gierek — Pompidou współpraca między obu krajami zyskuje „trwałe podstawy”. Tezę tę dziennik zawarł w tytule komentarza do układu ekonomicznego podpisanego w Paryżu. „L'Humanite” zwraca uwagę, że podpisany układ stanowi doniosły krok naprzód, cytując wypowiedź Edwarda Gier, ka na ten temat. W trakcie realizacji będzie się można przekonać, jak układ służy obu krajom. Telewizja francuska nadała w piątkowych dziennikach wieczornych obszerne sprawozdanie z uroczystego podpisania Deklaracji o Przyjaźni i Współpracy między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Republiką Francuską oraz z ostatniego dnia pobytu Edwarda Gierka we Francji. IHKIHYN! w relacjach na temat wiuwiuwii'i, zyty Edwarda Gierka poważne dzienniki londyńskie informują o podpisaniu 10-letniego układu o współpracy między Polską a Francją. „Financial Times” akcentuje m. in. fakt, że układ kładzie szczególny nacisk na współpracę dwustronną w podstawowych dziedzinach przemysłu. O układzie poinformował londyński „Guardian”. „Times” poza informacjami o przebiegu wizyty zamieścił obszerny artykuł redakcyjny poświęcony analizie stosunków. Polski z krajami zachodnimi. MOSKWA Dziennik „Prawda” zamie■■■ ’szcza depesze agencyjne, w których informuje o przebiegu wizyty I sekretarza KC PZPR, Edwarda Gierka we Francji i o jego rozmowach z prezydentem Republiki Francuskiej Georgesem Pompidou oraz o francusko-polskich rozmowach w Pałacu Elizejskim z udziałem ze strony francuskiej ministra Spraw Zagranicznych Maurice Schu-^ manna i innych członków rządu francuskiego. Również dziennik „Izwięstia” zami-eszcza wiadomości, na temat wizyty Edwarda Gierka w Paryżu i Lyonie. I sekretarz KC PZPR zakończyi wizytę we Francji DOKOŃCZENIE ZE STR. 1 czasie jego wizyty we Francji, wicepremier, przewodniczący komisji Planowania — Mieczysław Jagielski, minister Spraw Zagranicznych — Stefan Olszowski, członek Sekretariatu KC PZPR. kierownik Wydziału Zagranicznego KC — Ryszard Frelek, wicemarszałek Sejmu, przewodnicząca Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Francuskiej — Halina Skibniewska, minister Oświaty, Szkolnictwa Wyższego i Techniki — Jan Kaczmarek, prezes Związku Literatów Polskich — Jarosław Iwaszkiewicz, minister Handlu Zagranicznego — Tadeusz Olechowski, minister do Spraw Kombatantów — gen. dyw. Mieczysław Grudzień, ambasador PRL we Francji — Emil Wojtaszek oraz członkowie rządu francuskiego z premierem Pierre Messmerem, ministrem Spraw Zagranicznych — Maurice Schumannem, ministrem Gospodarki i Finansów — Valerym Giscard d'Estaingiem, ministrem Spraw Wewnętrznych — Raymondem Marcellinem. I sekretarz KC PZPR zajmuje miejsce po prawej stronie prezydenta Francji. Następuje podniosły moment składania podpisów. Terkoczą kamery filmowe, błyskają flesze fotoreporterów. Obaj mężowie stanu wstają, serdecznie i długo ściskają sobie dłonie. Uroczystości pożegnalne Edward Gierek i Georges Pompidou przechodzą do Salonu Ambasadorów, gdzie następuje ceremonia pożegnania osób towarzyszących Obu mężom stanu. Jest parę minut po godz. 15.30. Edward Gierek i Georges Pompidou wychodzą na taras Pałacu Elizejskiego. Gwardia Republikańska prezentuje broń. Georges Pompidou prowadzi I sekretarza KC PZPR przed sztandar kompanii honorowej. Rozlegają się dźwięki Mazurka Dąbrowskiego i Marsyłianki. Prezydent Republiki Francuskiej i I sekretarz KC PZPR dokonują przeglądu kompanii honorowej. Następuje moment pożegnania. Obaj przywódcy raz jeszcze serdecznie ściskają sobie dłonie. Za chwilę samochód z biało-czerwonym proporczykiem przez Bramę Kogucią opuszcza Pałac Elizejski. ł sekretarzowi KC PZPR w drodze na lotnisko towarzyszy premier Francji Pierre Messmer, a małżonce I sekretarza KC, Stanisławie Gierkowej — pani Messmer. Po przybyciu na lotnisko Orły w towarzystwie francuskiego premiera Pierre Messmera, Edward Gierek kieruje się do salonu honorowego lotniska, przybranego barwami polskimi i francuskimi. I sekretarz KC PZPR żegna się m. in. z dyrektorem największego lotniska w Paryżu, Gilbertem Dreyfusem, rozmawia chwilę z pracownikami Ambasady PRL w Paryżu, a następnie udaje się w kierunku safnolotu. Przechodzi wzdłuż szpaleru wyprężonych w postawie na baczność gwardzistów republikańskich. Przed zajęciem miejsca na pokładzie samolotu „11-18“ Edward Gierek przeprowadza pożegnalną, serdeczną rozmowę z premierem Francji i jego małżonką. Pięciodniowa wizyta we Francji dobiegła końca. Pozdrowienia z pokładu samolotu Opuszczając terytorium Francji, I sekretarz KC PZPR, Edward Gierek przesiał z pokładu samolotu depeszę z pozdrowieniami dla prezydenta Republiki Francuskiej,. Georgesa Pompidou. Przelatując nad obszarem NRF, Edward Gierek przesiał depeszę z pozdrowieniami dla kanclerza federalnego, Willy Brandta, a podczas przelotu nad obszarem CSRS, depeszę z pozdrowieniami dla sekretarza generalnego KC Komunistycznej Par. tii Czechosłowacji, Gustava Husaka. Powitanie na lotnisku Okęcie (A) (PAP). I sekretarz KC PZPR, Edward Gierek powrócił 6 bm. w godzinach wieczornych do Warszawy. Na lotnisku Okęcie I sekretarza Komitetu Centralnego witali: członkowie Biura Politycznego i Sekretariatu KC PZPR, Rady Państwa z przewodniczącym Rady, Henrykiem Jabłońskim, Rady Ministrów z premierem Piotrem Jaroszewiczem oraz członkowie Prezydium Sejmu. Obecny był charge d'affaires a.i. Francji w Polsce — Andre Jouanin. Wraz z E. Gierkiem powróciły osoby, które towarzyszyły I sekretarzowi KC PZPR w czasie jego wizyty we Francji. Spotkanie E. Gierka z G. Marchais (A) PARYŻ (PAP) W Ambasadzie PRL w Paryżu odbyło się spotkanie I sekretarza KC PZPR, Edwarda Gierka z zastępcą sekretarza generalnego Francuskiej Partii Komunistycznej, Georges Marchais, członkami Biura Politycznego partii, a wśród nich Jacques Duclos i Gaston Plissonnierem. Ze strony polskiej w spotkaniu uczestniczyli: Mieczysław Jagielski, Stefan Olszowski i Ryszard Frelek. Spotkanie upłynęło w bardzo serdecznej, przyjacielskiej atmosferze. Wieniec Wieniec na groble gen. de Gaulle'a (A) PARYŻ VPAP) W ostatnim dniu wizyty oficjalnej we Francji Edwarda Gierka towarzyszący I sekretarzowi KC PZPR w podróży — wicemarszałek Sejmu, przewodnicząca Towarzystwa Przyjaźni Polsko- Francuskiej Halina Skibniewska, minister do Spraw Kombatantów gen. dyw. Mieczysław Grudzień oraz attache wojskowy PRL w Paryżu płk Marian Bugaj — udali się do Colombey-les-des-Eglises, gdzie złożyli wieniec na grobie gen. de Gaulle'a. Na białej płycie grobowca złożono wieniec z biało-czerwonych kwiatów. Na biało-czerwonej szarfie znajdował się napis: „generałowi de Gaulle'owi Edward Gierek“. Po uczczeniu chwilą milczenia pa4 mięci gen. de Gaulle'a, Halina Skibniewska, Mieczysław Grudzień i Marian Bugaj udali się pod górujący nad okolicą Wielki Krzyż Lotaryński, symbol Francji walczącej wzniesiony tam ku czci de Gaulle'a. Następnie udali się z powrotem do Paryża.