Zycie Warszawy, maj 1971 (XXVIII/104-129)
1971-05-08 / nr. 110
ZYCIE WARSZAWY ROK XXVIII NR 110 (8572) SOBOTA, 8 MAJA 1971 R. CENA 50 GR Uroczysty apel w 50 rocznicę III Powstania Śląskiego Wielka manifestacja patriotyczna na Górze św. Anny z udziałem Edwarda Gierka i Piotra Jaroszewicza Dziś centralne obchody w Katowicach (P) 7 bm. wieczorem na Górze Sw. Anny odbył się uroczysty apel powstańczy z okazji 50 rocznicy Trzeciego Powstania Śląskiego. Uroczystość stała się płomienną manifestacją patriotyzmu, przywiązania Ślązaków do Macierzy, a zarazem jedności wszystkich Polaków. Oddano hołd bohaterskim powstańcom, którzy 2 maja 1921 r. zbrojnym zrywem przeciw niemieckiemu zaborcy, po raz trzeci upomnieli się o prawo powrotu Ziemi Śląskiej do ojczyzny. U stóp monumentalnego Pomnika Czynu Powstańczego — zgromadzili się weterani powstań, działacze plebiscytowi, zasłużeni bojownicy w walce z germanizacją, kombatanci II wojny światowej, ci których o- Przedstawiciele OK WOM u E. Gierka (P) I sekretarz KC PZPR — E. Gierek spotkał się 7 bm. z przedstawicielami Ogólnopolskiego Komitetu Współpracy Organizacji Młodzieżowych : przewodniczącym ZG ZMS — A. Żabińskim, przewodniczącym ZG ZMW — Z. Kurowskim, naczelnikiem ZHP — S. Bohdanowiczem, przewodniczącym RN ZSP — S. Cioskiem i sekretarzem Rady Młodzieżowej WP płk H. Januszem. W czasie spotkania, w którym uczestniczył również członek Biura Politycznego, sekretarz KC PZPR — S. Olszowski, omawiano aktualne problemy i zadania organizacji młodzieżowych. (PA?) fiarność i poświęcenie przyspieszały odbudowę i rozwój regionu po wyzwoleniu — przedstawiciele wszystkich warstw społeczeństwa śląskiego. Na mundurach i czapkach powstańców śląskich — dystynkcje podporuczników, stopni oficerskich nadanych przez Radę Państwa PRL wszystkim uczestnikom narodowego zrywu zbrojnego przed półwieczem. Serdecznie powitano przybyłych na uroczystość przedstawicieli najwyższych władz partyjnych i państwowych oraz gospodarzy województw opolskiego i katowickiego. Owacyjnie witano I sekretarza KC PZPR E. Gierka, premiera P. Jaroszewicza, członka Biura Politycznego, sekretarza KC PZPR J. Szydlaka, zastępcę członka Biura Politycznego KC, min. ON W. Jaruzelskiego, sekretarza KC PZPR S. Kanię, I sekretarzy KW PZPR w Opolu J. Kardysia i w Katowicach — Z. Grudnia oraz przewodniczących prezydiów WRN w Opolu — J. Buzińskiego i w Katowicach — J. Ziętka, który piastuje równocześnie godność przewodniczącego krajowej komisji weteranów powstań śląskich. Wśród przybyłych gości byli przedstawiciele narodu radzieckiego, delegacja weteranów wojennych ZSRR z gen. F. Kuźniecowem. Na uroczystość przybyła takie kilkudziesięcioosobowa grupa dyplomatów oraz dziennikarzy zagranicznych akredytowanych w naszym kraju. Pod potężnym pomnikiem plonie znicz. Obok pocztów sztandarowych i weteranów walk — honorową straż zaciągnęła kompania Ludowego Wojska oraz tysiąc har. cerzy dzierżących płonące pochodni*» Gdy zamilkł „Hymn do miłości ojczyzny“ Ignacego Krasickiego i słowa „Orła Białego”, rozpoczął się apel powstańczy. Prowadził go oficer LWP — syn powstańca śląskiego — S. Żogała. Apel powstańczy Tekst apelu splótł historię z teraźniejszością. Apel mówi o spełnieniu marzeń wielu pokoleń Ślązaków o prawic do ojczyzny, o spełnieniu marzeń żołnierzy powstań śląskich, którzy 50 lat temu wyruszyli do walki o powrót Śląska do Polski, o narodowe i społeczne wyzwolenie. Żołnierzy z miast i wiosek, z przysiółków i osad robotniczych — którzy dumne powstańcze wyzwanie polskości opłacili później poniżeniami, prześladowaniami, torturami w lochach gestapo i hitlerowskich obozach koncentracyjnych. Słowa apelu skierowane były też do tych którzy broń powstańczą przenieśli na wszystkie fronty II wojny światowej oraz do bohaterskich żołnierzy Armii Radzieckiej, którzy przynieśli wolność prastarej ziemi piastowskiej i mogiłami których pokryty jest Śląsk. „To wy, powstańcy, jesteście codziennie przypomnieniem polskiej bohaterskiej przeszłości Ziemi Śląskiej, jesteście żywym pomnikiem siedemsetletniej wierności i wytrwałości ludu śląskiego — głosi apel. To wasza wierność i walka stałv sie dla n-^ pokolenia wzorem i nakazem wal(A) DOKOŃCZENIE NA STR. 4 (P) Podczas apelu poległych CAF — Jakubowski Dzień Zwycięstwa Transmisja w PR i TV (B) 9 bm. o godz. 11.55 Polskie Radio w programie II i w programach wszystkich rozgłośni wojewódzkich przeprowadzą bezpośrednią transmisję z uroczystej zmiany warty przed Grobem Nieznanego Żołnierza w Warszawie 2 okazji Dnia Zwycięstwa. (PAP) * Przemysł maszynowy — Skup mleka * Kontrola funduszu płac Posiedzenie Prezydium Rządu — - - - «/ - (P) 7 bm. odbyło się posiedzenie Prezydium Rządu, Rozpatrzono informacje na temat osiągania projektowych zdolności produkcyjnych przez przedsiębiorstwa resortu przemysłu maszynowego. Szczególną uwagę zwrócono na przypadki niewłaściwego sposobu prowadzenia budowy, fluktuację kadr oraz nieracjonalną eksploatację niektórych maszyn i urządzeń przez użytkowników. Omówiono środki i przedsięwzięcia podjęte przez Ministerstwo Przemysłu Maszynowego w celu likwidacji skutków opóźnień w osiąganiu zakładowych zdolności produkcyjnych oraz zapobiegania takim opóźnieniom w przyszłość5 Na tle tej dyskusji i zgłoszonych wniosków zobowiązano ministra przemysłu maszynowego do zapewnienia dotrzymywania terminów w tej dziedzinie, a także — pełnego wykorzystywania zdolności produkcyjnych stworzonych w ostatnich latach. Omówiono również i przyjęto projekt uchwały Rady Ministrów w sprawie zasad korekty oraz zasad i trybu wykonywanej przez banki kontroli funduszu płac przedsiębiorstw uspołecznionych. Intencją projektu, który wychodzi naprzeciw zgłaszanym postulatom, jest uporządkowanie gospodarki funduszem plac przy u. względnieniu ostatnich decyzji dotyczących premiowania i nagradzania robotników i pracowników umysłowych. Projekt przewiduje poszerzenie uprawnień w tej dziedzinie resortów, zjednoczeń a w przypadku przedsiębiorstw terenowych — prezydiów wojewódzkich rad narodowych. Przewiduje on także uprawnieni! przedsiębiorstw do korekty planów funduszu płac przy przekroczeniu planowanych zadań gospodarczych, jak również przyjęcie zasady, że oszczędności funduszu płac powstałe w wyniku bankowej korekty nie podlegają blokowaniu. Prezydium Rządu, z udziałem zainteresowanych ministrów oraz prezesa Zarządu Centralnego Związku Spółdzielni Mleczarskich i Centralnego Związku Kółek Rolniczych, rozpatrzyło sprawy skupu mleka w br. W dyskusji omówiono m. In, tendencje występujące w podaży i skupie mleka, sprawę zaopatrzenia w pasze oraz problemy organizacyjne aparatu skupu. Powzięto decyzje zmierzające dc zapewnienia rozwoju skupu mleka, usprawnienia organizacji sieci skupu, racjonalnego i stałego usprawniania przetwarzania mleka, a także określono kierunki działania na rzecz wzrostu spożycia mleka i jego przetworów. (PAP) Lotnicza „inspekcja” Rogersa nad Izraelem Rozmowy w Jerozolimie z członkami Knesetu PARYŻ (PAP). Piątek był drugim dniem pobytu amerykańskiego sekretarza stanu Rogersa w Izraelu. W godzinach rannych Izraelczycy chcieli mu zorganizować przelot izraelskim helikopterem nad okupowanymi syryjskimi wzgórzami Golan, by wykorzystać swego rodzaju „podróż inspekcyjną” dla własnych celów politycznych. Rogers zdecydował się jednak lecieć własnym samolotem „Boeing 707”, by mieć możliwość swobodnego wyboru trasy przelotu. Skierował się nie ku wzgórzom Golan, ale poprzez terytorium Izraela nad zatoką Akaba w pobliże strategicznie ważnego punktu Szarm el Szejk, który znajduje się na południowym krańcu Półwyspu Synajskiego u wejścia do cieśniny Tiran. Rogers oświadczył później, że dal polecenie pilotowi, aby starannie unikał przelatywania nad okupowanym terytorium arabskim. Po powrocie do Jerozolimy Rogers uległ jednak presji Izraelczyków i udał się helikopterem do arabskiej części miasta a następnie zwiedził niektóre jego dzielnice. Jak wiadomo, Izraelczycy dokonali bezprawnej aneksji tej części Jerozolimy. 3 Po południu Rogers przez blisko godziny konferował przy drzwiach zamkniętych z członkami komisji spraw zagranicznych i obrony izraelskiego parlamentu. Jego przemówienie było właściwie rozwinięciem znanych od dawna tez tzw. planu Rogersa i nie dotyczyło sprawy arabskiej części Jerozolimy, jak tego oczekiwali izraelscy politycy. Amerykański sekretarz stanu stwierdził, że plan ten, wzywający do wycofania wojsk izraelskich z okupowanych ziem arabskich, jest popierany przez prezydenta Nixona i zaapelował do Izraela, by przyjął jego warunki. Rogers podkreślił też, że niezależnie od opozycji wobec jego planu politycy Izraelscy — w przeciwieństwie do przywódców ZRA — nie sprecyzowali jeszcze jasno swego stanowiska wobec spornych problemów. Następnie zabierało głos kolejno 17 członków Knesetu. Szczególnie gwałtowne przemówienie wygłosił przywódca skrajnie prawicowej patii Gahal osławiony Menachem Begin. Stwierdził on, że 97 proc. członków Knesetu jest przeciwnych planowi Rogersa i że politycy izraelscy nie chcą nawet słyszeć o powrocie do granic sprzed 1967 r. (W) „Mistrz Techniki" Rozdanie nagród (P) 17 bm. o godz. 18 w sali Urzędu Rady Ministrów, Al. Ujazdowskie 1/3, odbędzie się uroczystość rozdania nagród laureatom konkursu ..MISTRZ TECHNIKI WARSZAWA 1970* Zaproszenia zostały wysłane pocztą. Coraz cieplej (B) Dziś w ciągu dnia miejscami nastąpi przejściowy wzrost zachmurzenia i przelotne opady, głównie na południu. Temperatura od 16 st. na wschodzie do 20 st. na zachodzie i na Pomorzu. Wiatry -słabe i umiarkowane, południowo wschodnie. W dzie Warszawie zachmurzenie bęumiarkowane przejściowa większe z możliwością przelotnegc deszczu. Temperatura ok. 18 st. Wiatry słabe i umiarkowane z kierunków wschodnich. Słońce wzeszło o godz. 3.54, zajdzie o godz. 19.12. Imieniny obchodzi Stanisław. (WICHEREK) 0 rozszerzenie zasięgu letniego wypoczynku w trosce o zdrowie i radość wszystkich dzieci List Sekretariatu KC PZPR Do komitetów i organizacji PZPR Do rad narodowych, samorządów robotniczych, związków zawodowych i organizacji młodzieżowych. Drodzy towarzysze! Stała troska o zdrowie wszechstronny rozwój młodei go pokolenia znajduje się w i centrum zainteresowań partii wszystkich świadomie patrzących w przyszłość obywateli naszego kraju. Zbliżają się wakacje, okres niezbędnego wypoczynku kilku milionów dzieci i młodzieży. Pragniemy, aby dzieci po całorocznej nauce mogły zdrowo wypocząć, brać udział w ciekawych i pożytecznych zajęciach — nabrać sił do czekających je zadań w nowym roku szkolnym. Państwo na organizację wakacyjnego wypoczynku dzieci i młodzieży rokrocznie przeznacza znaczne kwoty. W ubiegłym roku z różnych form wczasów korzystało około 3 min dziewcząt i chłopców, w tym 1.567 tys. dzieci wyjechało na kolonie i obozy. W roku bieżącym zwiększone będą środki państwa i wzrośnie udział dzieci i młodzieży w różnych formach wakacyjnego wypoczynku. Potrzeby w tym zakresie są jednak ogromne i dlatego z uznaniem powitać należy inicjatywy społeczne, podejmowane w wielu regionach kraju, zmierzająca do zapewnienia możliwie wszystkim dzieciom zorganizowanego wypoczynku w okresie letnich wakacji. Obywatelska troska zaradność gospodarska pozwai lają żywić przekonanie, że w działalności opiekuńczo-wychowawczej można osiągnąć znacznie lepsze rezultaty ilościowe i jakościowe, jeżeli wysiłki państwa wzbogacone zostaną o powsze hną inicjatywę instancji partyjnych, rad narodowych, samorządów robotniczych, związków zawodowych i organizacji młodzieżowych. Sekretariat KC PZPR zaleca wszystkim instancjom i organizacjom partyjnym dokonanie wspólnie z zainteresowanymi instytucjami i organizacjami oceny stanu przygotowań do tegorocznej ak. cji letniej z jednoczesnym rozpatrzeniem możliwości finansowych, lokalowych i kadrowych w celu rozszerzenia zasięgu, polepszenia warunków zdrowotnych i bytowych oraz umocnienia ideowo-wychowawczej funkcji letniego wypoczynku. Szczególnie ważne jest zwrócenie uwagi na następujące sprawy: 1. Zmierzając do rozszerzenia udziału dzieci i młodzieży w koloniach, obozach, półkoloniach oraz różnych formach wc: isów w miejscu zamieszkania, należy rozpatrzyć możliwość przeznaczenia na ten cel części nadwyżek budżetowych rad narodowych, funduszu zakładowego i tej części społecznego funduszu budowy szkół i internatów, która pozostaje w dyspozycji KSR. Należy także rozpatrzyć możliwość utworzenia specjalnego funduszu w miastach lub powiatach, przeznaczonego na rozwój małych form wczasów w miejscu zamieszkania. 2. Ważnym czynnikiem jest zapewnienie dla potrzeb akcji letniej odpowiedniego sprzętu i bazy lokalowej. Należy dokonać przeglądu istniejących obiektów szkolnych, placówek wychowania pozaszkolnego, przedszkoli, domów kultury, świetlic itp., aby pomieszczenia nadające się do prowadzenia zajęć były wykorzystane w czasie wakacji. Należy także rozważyć możliwość organizowania wczasów dziecięcych i młodzieżowych w trzech turnusach, co pozwoli objąć akcją letnią większą liczbę dzieci. Należy równiei dążyć do lokalizacji obozów na terenie swojego województwa. 3. W celu zagwarantowania właściwej opieki dzieciom o mniejszej sprawności fizycznej i dzieciom chorym, wymagającym specjalnej troski i opieki lekarskiej, należy szerszym niż dotychczas stopw niu organizować kolonie zdrowotne, a okres ich trwania ustalić zgodnie z zaleceniami służby zdrowia. 4. Należy rozwijać takie formy wakacyjnego wypoczynku, które zapewniają (B) DOKOŃCZENIE NA STR. 4 W1974 r.- budynek Zamku Królewskiego ma być pod dachem (INFORMACJA WŁASNA) ny (P) Ustalono już orientacyjharmonogram prac przy odbudowie Zamku Królewskiego w Warszawie. Prezydium Obywatelskiego Komitetu zatwierdziło na posiedzeniu 7 bm. program robót na bieżący rok i wypowiedziało się w sprawie planu prac przewidzianych na lata 1971—1975. Wykonawcy — Pracowniom Konserwacji Zabytków i inwestorowi zastępczemu — Dyrekcji Rozbudowy Miasta Warszawa- Wschód zaleciło Prezydium Obywatelskiego Komitetu Odbudowy takie programowanie robót, które pozwoliłoby do lipca 1974 r. wznieść bryłę budynku zamkowego z elewacjami i' dachem. Na piątkowym posiedzeniu omawiano także przebieg toczącej się obecnie dyskusji na temat przeznaczenia zamkowych pomieszczeń. Dotychczas wpłynęło do Biura Obywatelskiego Komitetu oraz do redakcji tygodnika „Stolica“ „Życia Warszawy” kilkaset wypoi wiedzi. Część z nich nasz dziennik publikował. Przyjmowanie wypowiedzi i wszelkiego rodzaju uwag trwać będzie do 15 maja. Następnie wszystkie materiały nadesłane przez zabierających głos w powszechnej dyskusji będą wnikliwie analizowane i opracowane. Na ich podstawie Obywatelski Komitet podejmie pod koniec czerwca wiążące decyzje o zagospodarowaniu, o przeznaczeniu zamkowych pomieszczeń, (t) Kraje EWG dążą do rozwiązania kryzysu walutowego 4-godzinne posiedzenie gabinetu bońskiego 8 bm. spotkanie ministrów w Brukseli BONN (PAP). W krajach EWG trwa nadal ożywiona działalność. zmierzająca do zażegnania obecnego kryzysu walutowego. W piątek odbyło się czterogodzinne posiedzenie rządu federalnego. Na podstawie wypowiedzi rzecznika rządu, K. Ahlersa i innych kół miarodajnych w Rnnn sytuacja w chwili nbecnej przedstawia się następująco: wszyscy partnerzy EWG zgodni są co do tego, że należy dążyć do wspólnego rozwiązania problemu walutowego przez kraje „szóstki“. Jednakże istnieją poważne różnice zdań, co do dróg, jakimi to rozwiązanie można osiągnąć. Większość krajów EWG skłania się w kierunku narzuconych ograniczeń rynku dewizowego dla zahamowania napływu dolarów do Europy. Wydaje się jednSk, że rząd federalny, w którym ton, jeśli idzie o sprawy walutowe, nadaje minister gospodarki, K. Schiller, według słów K. Ahlersa, chce wystąpić w Brukseli z określoną „kombinacją” propozycji. W Republice Federalnej wzrasta tymczasem liczba zwolenników swobodnego kursu marki zachodnioniemiecklej. Zdaniem obserwatorów, za takim rozwiązaniem opowiada się zarówno frakcja FDP, jak i wielu polityków CDU—CSU. Sprawa jednak dotychczas nie została postawiona oficjalnie na forum żadnej z frakcji parlamentarnych. Rzecznik rządu, Aiders, podkreślił, że w łonie gabinetu federalnego istnieje zgoda co do tego, iż podstawowym zadaniem jest osiągnięcie maksimum stabilizacji. Jednocześnie koła bońskie reprezentują pogląd, że wprowadzenie swobodnej wymiany waluty nie wymaga specjalnego zezwolenia Rady Ministrów EWG. Zgoda taka konieczna jest jedynie w zakresie wyrównań na rynku agrarnym i pewnych postanowień importowych. Kanclerz federalny Brandt w piątek wciągnął do konsultacji również opozycję. Jej R. Barzel po rozmowie przywódca z Brandtem uchylił się wobec dziennikarzy od odpowiedzi, zasłaniając się pretekstem, że mogłyby one być poczytane jako czynnik, wzmagający falę spekulacji. K. Ahlers nie odpowiedział na pytanie, czy giełdy dewizowe zostaną otwarte w poniedziałek, uzależniając tę sprawę od przebiegu obrad w Brukseli. Prezydent banku federalnego, K. Klasen, stwierdził, że bank federalny lojalnie wykona wszystkie dyrektywy rządu. Zainteresowanie obserwatorów wzbudził skład delegacji zachodnioniemieckiej na sesję w Brukseli, w której według wszelkiego prawdopodobieństwa wezmą udzial: minister gospodarki K. Schiller, minister finansów, A. Moeller i minister spraw zagranicznych, W. Scheel. Obecność Scheela interpretowana jest jako dowód chęci rządu federalnego uzyskania porozumienia w ramach EWG. Za priorytetem rozwiązania w ramach EWG wypowiedział się również związek przemysłu zachodnioniemieckiego (BDI), którego rzecznik stwierdził, że nieuzyskanie zgody Brukseli byłoby poważnym ciosem dla polityki europejskiej, utrudniłoby rokowania w sprawie przystąpienia W. Brytanii i z tych względów rząd federalny powinien być świadomy swej odpowiedzialności wobec polityki europejskiej. W Waszyngtonie zbierze się w sobotę dyrektoriat międzynarodo(DOKOŃCZENIE NA STR. 2) Delegacja WP z W. Jaruzelskim uda się do CSRS (B) Na zaproszenie Prezydium KC KPCz, rządu CSRS i ministra ON gen. płk M. Dżura, w połowie maja br. wyjedzie do CSRS oficjalna delegacja Ludowego Wojska Polskiego na czele z zastępcą członka Biura Politycznego KC PZPR, min. ON, gen. broni W. Jaruzelskim. (PAP] Drugi etap Wyścigu Pokoju wygrał Belg Van der Linden Szurkowski czwarty — Czechowski szósty (Obsługa własna) (P) Drugi etap tegorocznego wyścigu „Trybuny Ludu”, „Neues Deutschland” i „Rudeho Prava” odbył słę w piątek na trasie Nieporęt — Włocławek (165 km). Zwycięstwo indywidualne wywalczył belgijski wicemistrz świata z ub. roku — 20-letni Ludo van der Linden. Przejechał on trasę w 3 godziny 25 min. 18 sek., co daje przeciętną 48,2 km na godz. Belg wyprzedzi! grupę o 14 sck. Najszybszy z grupy był zwycięzca pierwszego etapu, lider XXIV Wyścigu Pokoju — Włoch Ongarato. Charakterystycznym — znanym tylko najlepszym torowcom — rzutem roweru wyprzedził on na linii mety _ reprezentanta ZSRR Osincewa, za którym ukończyli etap R. Szurkowski, Bel<* Omlooo i ? naszych reprezentantów, kapitan zespołu Z. Czechowski. Pozostali z naszych reprezentantów zajęli następujące miejsca: Krzeszowiec — 20, Matusiak — 25, Mikołajczyk — 31, Stec — 32. Wszyscy w tym samym czasie co Szurkowski. Kaczmarek, który znowu miał pecha, ukończył etap znów na 104 miejscu. Drużynowo wygrała drugi etap Belgia (13 godz. 40 min. 54 sek.) przed Wiochami, Związkiem Radzieckim i Polską. Ongarato, któremu założono żółtą koszulkę przed startem w Nieporęcie — zachował pierwszą pozycję dzięki bonifikacie, wywalczonej we Włocławku. Na drugie miejsce w klasyfikacji ogólnej awansował van der Linden, trzeci jest Holik (CSRS), czwarty Osińcew (ZSRR), a piąty Fierens (Belgia). Najlepszym z naszych reprezentantów jest w klasyfikacji ogólnej R. Szurkowski, zajmujący ósme miejsce. Od lidera dzieli Szurkowskiego 1 min. 27 sek, od Fierensa ma nasz reprezentant gorszy czas tylko o 12 sek., a od Nielubina (VII) — 2 W klasyfikacji drużynowej nie zaszły zbyt wielkie zmiany po drugim etapie. Prowadzą nadal •Włosi (23 godz. 10 min. 54 sek.). wyprzedzają oni Belgię o i sek., Czechosłowację o 54 sek., ZSRR — 56 sek. Nasza drużyna poprawiła swą lokatę, awansując z 15 pozycji na dziewiątą. Włosi mają nad nami 1 min. 53 sek przewagi, Belgia 1 min. 52 sek., Czechosłowacja — 59 sek. (DOKOŃCZENIE NA STR. 81 Trzeci etap Wyścigu Pokoju (A) W sobotę 8 maja odbędzie się trzeci etap tegorocznego Wyścigu Pokoju. Rozpocznie się ten etap w Milżynie (meta dru-giego etapu była we Włocławku), a zakończy w Poznaniu. Start ostry w Milżynie. Długość trasy około 170 km. Polskie Radio rozpocznie komunikaty z trasy o godz. 15, o 17.30 przeprowadzi trasmisję z zakończenia etapu. Początek transmisji telewizyjnej o godz. 17.20. MIL2YN KOLO KOMM SŁUPCA « .VRZESMA NEKLA ii KOSTRZYN “ AA/ADZEPIT K fitt POZNAŃ 1U/AD7CIV (OS NFKI I SŁUPCA RZYf MILŻYN POZNAN Lasery w podziemnej służbie Naukowcy z WAT pomagają górnikom w kopalniach miedzi (A) Wieloletnia, obfitująca w konkretne efekty współpraca łączy górników przedsiębiorstwa budowy koz palń rud miedzi z Wojskową Akademią Techniczną. W ramach tej współpracy naukowcy w mundurach opracowują wiele urządzeń mających praktyczne zastosowanie w górnictwie. Aktualnie na warsztacie WAT znajduje się projekt urządzenia zabezpieczającego spadanie wózka wyciągowego z szyn, którego próby techniczne przeprowadzone zostaną jeszcze w br. Jednym z ostatnich wynalazków stosowanych w praktyce, jest laser przeznaczony do pracy w kopalni. Od dawna już górnikom z przedsiębiorstwa budowy kopalń rud miedzi poważną trudność sprawiało wytyczanie osi drążonego chodnika. Dotychczasowa metoda tzw. trzech sznurków była kłopotliwa, mało precyzyjna i wymagała ciągłych kontroli, a co za tym idzie — powodowała przerwy w pracy. Dodać należy, iż ustalanie osi drążonego pod ziemią chodnika ma istotne znaczenie; wykonywane być musi s dużą precyzją. Tradycyjna metoda tej precyzji nie zapewniała zwłaszcza przy drążeniu chodnika z dwóch stron. Naukowcy z WAT skonstruowali urządzenie laserowe działające na zasadzie wysyłania mało rozbieżnej wiązki promienia koloru czerwonego na odległość 500 metrów. Pada on w samym środku przodka określając oś chodnika i wskazując, gdzie wiercić pierwszy najważniejszy otwór. Urządzenie poddane w ub. r. egzaminowi wyszło z próby zwycięsko. Wg zgodnej opinii górników „mała czerwona lampka” (tak określono wynalazek) w znacznym stopniu zdynamizowała pracę w kopalni „Polkowice”. Dzięki wynalazkowi — brygady górnicze z PBKRM dokonały pod koniec ub. roku rekordowego wyczynu: w twardej dolomitowej skale wydrążyły one kilkadziesiąt metrów chodnika więcej niż przewidywał to plan. Przedsiębiorstwo budowy kopalń rud miedzi zamówiło sześć dalszych kompletów tego urządzenia. Innym wynalazkiem, który narodził się w pracowniach WAT, jest urządzenie laserowe, pozwalające na pionowanie szybów 2 dokładnością wyższego rzędu niż 1 mm na 100 metrów. Urządzenie przechodzi obecnie próbę przydatności w kopalniach PBKRM, (PAP) 50-lecie RPK Akademia w Bukareszcie BUKARESZT (PAP). Kulminacyjnym punktem obchodów przypadającego 8 maja br. 50-Iecia Rumuńskiej Partii Komunistycznej była uroczysta akademia zorganizowana w piątek w olbrzymiej sali Pałacu Republiki w Bukareszcie. W czasie uroczystości — obszerne, mówienie trwające 4 godziny przewygłosił N. Ceausescu, Przedstaw» ou dzieje walki RPK o wyzwolenie narodowe i społeczne kraju a następnie jej ofiarną pracę w wielkim dziele budownictwa socjalistycznego. (P) (Na str. 2 czytaj artyku] 50-lecie RPK).