Zycie Warszawy, kwiecień 1974 (XXXI/78-102)
1974-04-20 / nr. 94
ZYCIE WARSZAWY NR 94 (9486) # 1 ZŁ SOBOTA, 20 KWIETNIA 1974 R. Istnieje od 1944 roku Wielkie znaczenie dla umocnienia pokoju i bezpieczeństwa w Europie i na świecie Światowe echa warszawskiej narady (P) Dwudniowe posiedzenie w Warszawie Doradczego Komitetu Politycznego Państw — Stron Układu Warszawskiego obserwowane było z ogromnym zainteresowaniem przez światową opinię publiczną. Szczególnie wiele miejsca poświęciły mu agencje, prasa, radio i telewizja krajów członkowskich Układu Warszawskiego. Relacjonując przebieg wyniki posiedzenia Doradczei go Komitetu Politycznego dziennik „Izwiestia” pisze 19 bm., że omówiło ono najważniejsze. aktualne problemy związane z umacnianiem bezpieczeństwa w Europie i dalszym odprężeniem międzynarodowym. Warszawskie posiedzenie — stwierdza dziennik — jeszcze raz zademonstrowało potężną, twórczą siłę wspólnoty socjalistycznej, jej ogromną rolę w podejmowaniu spraw o decydującym znaczeniu dla ludzkości. Prof. M. Mitin, autor zamieszczonego w tym samym numerze dziennika artykułu pt. „Nauka, która przekształca świat”, nawiązując do kolejnego spotkania przywódców państw Układu Warszawskiego wskazuje, że światowy system socjalistyczny sta! o się podstawową siłą w walce zachowanie pokoju na swiecie. Komeruator telewizji radzieckiej, omawiając znaczenie warszawskiej narady, przypomniał liczne inicjatywy pokojowe państw Układu Warszawskiego i wskazał, że odegrały' one istotną rolę w procesie, który doprowadzi! do zwołania konferencji bezpieczeństwa i współpracy w Europie. Obecnie chodzi o to, aby odprężeniu politycznemu towarzyszyły konkretne przedsięwzięcia w zakresie rozbrojenia 19 bm. na czołowych miejscach poinformowały one o przebiegu i wynikach obrad, podały tekst komunikatu końcowego, a także zamieściły doniesienia o spotkaniach czołowych osobistości bratnich (DOKOŃCZENIE NA STR. 4) („Ofensywa pokoju” — czytaj str. 1) Oświadczenia przyjęte na naradzie Doradczego Komitetu Politycznego Państw-Stron Układu Warszawskiego str. 4 Delegacje Bułgarii, CSRS, NRD i Węgier opuściły Polskę (P) 19 bm. opuściły Polskę delegacje Ludowej Republiki Bułgarii, Czechosłowackiej Republiki Socjalistycznej. Niemieckiej Republiki Demokratycznej i Węgierskiej Republiki Ludowej, które uczestniczyły w naradzie Doradczego Komitetu Politycznego Państw -Stron Układu Warszawskiego Delegacjom przewodniczyli: Bułgarii — I sekretarz KC BPK, przewodniczący Rady Państwa LRB — Todor Żiwkow; CSRS — sekretarz generalny KC KPCz — Gustav Husak: NRD — I sekretarz KC SED — Erich Honecker; Węgier — I sekretarz KC WSPR — Janos Kadar. Pożegnanie odbyło się na warszawskim lotnisku, udekorowanym flagami narodowymi państw-członków Układu Warszawskiego. Delegacje żegnali: I sekretarz KC PZPR Edward Gierek. przewodniczący Rady Państwa Henryk Jabłoński, prezes Rady Ministrów Piotr Jaroszewicz, członkowie i zastępcy członków Biura Politycznego. członkowie Sekretariatu KC PZPR: Edward Babiucii, Władysław Kruczek, Stefan Olszowski, Franciszek Szlachcic, Jan Szydlak, Kazimierz Barcikowski, Stanisław Kania, Józef Kępa, Stanisław Kowalczyk, Jerzy Łukaszewicz, Józef Pińkowski, Andrzej Werblan, Ryszard Frelek i Zdzisław Żandarowski. Delegacje żegnali również: Stanisław Gucwa, Janusz Groszkowski, Franciszek Kaim, Jan Mitręga, Kazimiera Olszewski, Zdzisław Tomal, Michał Grendys, Jan Kaczmarek. Obecni byli ambasadorowie państw. których delegacje opuściły Warszawę. (PAP) Marszałek I. Jakubowski opuścił Warszawę (P) 19 bm. opuścili Warszawę, uczestniczący w naradzie Doradczego Komitetu Politycznego Państw-Stron Układu Warszawskiego — naczelny dowódca Zjednoczonych Sił Zbrojnych, marszałek Związku Radzieckiego Iwan Jakubowski i szef sztabu tych sił — gen. armii Siergiej Sztemienko. Na lotnisku Okęcie gości żegnali: członek Biura Politycznego KC PZPR, minister obrony narodowej, gen. armii — Wojciech Jaruzelski zastępcy członków Biura Politycznego KC: sekretarz KC PZPR Stanisław Kania i Stanisław Kowalczyk. Obecny był attache wojskowy, moiski i lotniczy ambasady ZSRR w Warszawie, płk Walentyn Korzenkow. (PAP) P. Jaroszewicz przyjął K Faddiejewa (P) Prezes Rady Ministrów Piotr Jaroszewicz przyjął 19 bm. przebywającego z wizytą w Polsce sekretarza Rady Wzajemnej Pomocy Gospodarczej — Nikołaja Faddiejewa i odbył z nim serdeczną rozmowę. W spotkaniu uczestniczył zastępca przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów — Janusz Hrynkiewicz: (PAP) fartka dnia Patrzeć! Naśladować! Działać! (A) Różnorodność propozycji i pomysłów do realizacji oraz wzmożona przedsiębiorczość wszystkich środowisk, do której bodźcem jest zbliżająca się rocznica trzydziestolecia PRL — znajduje oobicie także w naszym Ogólnopolskim Banku Doświadczeń Miast. Ze wszystkich stron kraju otrzymujemy opisy bądź tylko sygnały o osiągnięciach, wzorcowej robocie i doświadczeniach, których dopracowały się poszczególne *es" poły miejskie: różna jest ich waga. ale wszystkie służą tworzeniu lepszego, łatwiejszego ' przvjemnie.iszego żveia miesz kańeom miast i osiedli. Ministerstwo Gospodarki Terenowe) i Ochrony Środowiska które od samego początku popiera działalność naszego Banku — wydało właśnie kolejny Biuletyn zawierający opisy zgłoszonych doświadczeń z zakresu działalności resortu, przy noszące sprawdzone już w danych miejscowościach poważne wymierne efektv rzeczowe. I tak np. DZBM Poznań — Stare Miasto zastosował do ma' lowania elewach sąsiadujących ze sobą budynków — samocho dy wieżowe, te'eskopowe z piat formami i balkonem. We Wror ławiu, Miejskie Przed. Robót Elewaeyjnych i Budowlanych wprowadziło metode fotografo wania przv wykonywaniu elewacji budynków, zamiast — czasochłonnej ł pochłaniającej olbrzymie ilości papieru — metody sporządzania oddzielnej dokumentacji dla każdego drobiazgu elewacji. Krakowskie MPK zatrudniło w charakterze motorniczych tramwajów — studentów, członków studenckiej spółdzielni pracy „Żaczek”. W Głównym Instytucie Górnictwa w Katowicach skonstruowano automatyczny tzw. kontroler stężenia fenolu w wodzie. To tylko niektóre wybrane przykłady. Społeczne korzyści, chociaż oczywiście niewymierne — są także olbrzymie. Działalność Banku uczy patrzeć poza własne podwórko, cenić sąsiedzki dorobek i korzystać z wzorców w myśl zasady, że nie ma co wyważać otwartych drzwi i wymyślać wszystkiego od początku, skoro ktoś inny znalazł już dawno rozwiązanie. Jesteśmy radzi, że obok gospodarzy miast i osiedli, organizacji społecznych i przedsiębiorstw. także podjęli zadanie nasi Czytelnicy bieżącego dostrzegania i odnotowywania wszystkich tych osiągnięć, które warte sa szerokiej popularyzacji i powszechnego wykorzystania. Niech najlepsze rozwiązani* stana się naszą wspólną własnością. Niech wszystkim służą i procentują wszędzie! (marr) IM przededniu 29 rocznicy układu Polska - ZSRR ♦ Spotkanie w ambasadzie PRL w Moskwie ♦ Dziś uroczysty koncert w Warszawie (P) W niedzielę, 21 bm. przypada 29 rocznica zawarcia Układu o przyjaźni, współpracy i pomocy wzajemnej między Polską a Związkiem Radzieckim. Z tej okazji 19 bm. odbylc się spotkanie w ambasadzie PRL w Moskwie, na która przybyli radzieccy działacze polityczni, gospodarczy i społeczni. Centralną uroczystością obchodów w Polsce związanych z tym Układem będzie dzisiejszy koncert w Teatrze Wielkim w Warszawie. MOSKWA (PAP). Korespondent PAP, Michał Skalenajdo informuje: Z okazji 29 rocznicy podpisania układu o przyjaźni, pomocy wzajemnej i współpracy powojennej między Polską a Związkiem Radzieckim, ambasador PRL Zenon Nowak spotkał się 19 bm. w salach ambasady w Moskwie z radzieckimi działaczami politycznymi, gospodarczymi, społecznymi i innymi osobistościami. W spotkaniu wzięli udział: zastępca przewodniczącego Prezydium Rady Najwyższej ZSRR, Michaił Jasnow, wicepremier Michaił Lesieczko, przewodnicząca Rady Narodowości Rady Najwyższej ZSRR Jadgar Nasriddinowa, sekretarz Prezydium Rady Najwyższej Michaił Georgadze, kierownicy wydziałów Komitetu Centralnego KPZR, ministrowie iszeregu resortów, wiceministrowie wybitni dowódcy armii radzieckiej, weterani II wojny światowej — uczestnicy walk o wyzwolenie Polski, przedstawiciele stołecznych zakładów pracy, działacze TPRP, reprezentanci świata nauki, kultury i sztuki. W spotkaniu uczestniczył również naczelny dowódca Zjednoczonych Sił Zbrojnych Państw—Stron Układu Warszawskiego, marszałek Związku Radzieckiego Iwan Jakubowski, Obecni byli przebywający w Moskwie członkowie delegacji Zarządu Głównego TPPR członkiem KC PZPR, I sekretar rzem Komitetu Łódzkiego Partii, Bolesławem Koperskim. (P) Uroczystości w Polsce (P) Od kilku dni trwają w całym kraju obchody związane z rocznicą układu. Centralna uroczystość-koncert — zorganizowany przez Ogólnopolski i Stołeczny Komitet FJN i ZG TPP-R odbędzie się w sobotę 20 bm. w Teatrze Wielkim w Warszawie. Na uroczystości przybywa do Polski rocznicowe delegacja Centralnego Zarządu TPR-P. Goście radzieccy, w czasie kilkudniowego pobytu w naszym kraju, odwiedzą m.in. Katowice i Wrocław. (PAP) Przyspieszenie rozwoju gospodarczego obu krajów Owocna współpraca palsko-radzicka (P) Ponad 200 ważnych zadań naukowych i technicznych realizują wspólnie badacze i inżynierowie polscy oraz radzieccy. Współpraca obu krajów w dziedzinie nauki i techniki, rozwijająca się nieprzerwanie od prawie 30 lat, obejmuje coraz szerszy zakres i przynosi coraz większe efekty. Wspólne badania pozwalają szybciej kończyć kosztowne prace, lepiej wykorzystywać potencjał badawczy i aparaturę naukowo-techniczną, spraw, niej osiągnąć efekty gospodarcze prac naukowych. Współpraca naukowo-badawcza i techniczna obu krajów obejmuie wiele tematów o doniosłym znaczeniu gospodarczym. Sa to zagadnienia z dziedziny energetyki i geologii, wykorzystania energii jądrowej w celach pokojowych, górnictwa chemii, metalurgii, elektroniki radiotechniki, przemysłu lekkiego, spożywczego, budownictwa, transportu, darki wodnejleśnictwa i gospo(A) DOKOŃCZENIE NA STR 2 Żarówki halogenowe z „Róży" W ciągu najbliższych miesięcy, pracochłonne na razie czynności zostaną zautomatyzowane zakłady czekają na norce urządzenia polskiej produkcji. Na zdjęciu: zatapianie metalowych włókien w szklanych rurkach, (mom) Fot. Ryszard Przedworski (P) Pierwsze żarówki halogenowe wyprodukowano w warszawskiej „Róży Luksemburg” w III kwartale ub. roku. Trudno nawet mówić o ptodukcji — nowy wydział dopiero uruchomiono. W tym roku praca ruszyła już pełną parą. Plan przewiduje 2S0 tys. żarówek halogenowych do samochodów — świateł przeciwmgielnych, dalekiego zasięgu oraz żarówek projekcyjnych. Wydział chciałby jednak plan przekroczyć i dostarczyć poszukiwanych wyrobów o ok. 10 tys. sztuk więcej. Co świadek ma do powiedzenia ? TfyiłnctW. 1 Aktorem naczelnym Wytwórni Filmów Dokumentalnych ' mk im lllfnrc79iMia Honrwl/iom lanfncom (A) Zbliża się '30 rocznica narodzin Polski Ludowej. Cc świadek — film dokumentalny — będzie miał w związku z tym do powiedzenia? Takie pytanie postawiłem redaktorowi naczelnemu Wytwórni Filmów Dokumentalnych w Warszawie, zastępcy dyrektora do spraw programowych, red. HENRYKOWI JANTOSOW1. — Nie zamierzamy produkować żadnych okolicznościowych „laurek”, ani „przymierzać się” do tej rocznicy bezpośrednio. Chcemy dać filmy mówiące o losach ludzi, którzy uczestnicząc w potoku Nieco cieplej Możliwy deszcz (P) Na mapach pogody nie widać większych zmian. Polska nadal znajduje się pod wpływem rozległego wyżu atmosferycznego, z ośrodkiem nad Wyspami Brytyjskimi. W dalszym ciągu więc napływać będą nad obszar Polski masy chłodnego powietrza arktycznego. Będzie jednak cieplej niż ubiegłej doby. Po chłodnej jeszcze nocy — w ciągu dnia należy się spodziewać wyższej temperatury: od 8 st. C na wschodzie kraju, do 10—12 st w dzielnicach centralnych i dc ok. 16 st. na zachodzie. Zachmurzenie będzie niewielkie i umiarkowane. Jedynie w części północno-wschodniej i wschodniej może wystąpić wzrost zachmurzenia i przelotne opady deszczu. Wiatry umiarkowane z kierunków północno-zachodnich: W Warszawie będzie zachmurzenie umiarkowane, w ciągu dnia wzrastające. Możliwy przelotny deszcz. Temperatura maksymalna ok. 10 st. C. Wiatry umiarkowane z kierunków północno-zachodnich. Imieniny obchodzą: Agnieszka i Czesław. (J.I.) wydarzeń tego czasu. sami sobie częstokroć nie zdają sprawy, że jest to ich własny jubileusz. iByć może losy ich ukazane w naszych filmach, staną się powodem zadumy, refleksji i inspiracji dla tych, którzy dopiero wchodzą w życie dorosłe. Polska-NRD 3:3 Nasi hokeiści zostają w grupie „A” (P) Polscy hokeiści utrzymali swą pozycję wśród najlepszych drużyn świata. W meczu decydującym. o utrzymaniu się w grupie „A“ nasza drużyna zremisowała w piątek po dramatycznej grze z NRD 3:3 (2:2, Polska — Węgry 1:0 W meczu tenisowym o Puchar Davisa w pierwszej grze pojedynczej Wojciech Fibak pokonał Petera Szoeke 3:6, 6:1, 6:2, 3:6, 6:1. Drugi pojedynek Tarocsy — Niedźwiedzki przerwany został z powodu zapadającego zmroku przy stanie 6:2. 4:6, 6:3, 5:2 dla tenisisty węgierskiego. (Informacje sportowe — str. 6) — Proszę o kilka tytułów... — Na przykład: „Pradziadek „Sól” — film o działaczu ludowym Stanisławie Sikoniu, autorze pamiętników, żołnierzu BCh, który mimo iż sam ludowiec. z krwi i serca, nie od razu przecież wkroczył na słuszne politycznie drogi wiodące ku Ludowej. Film ten zrealizowała Ewa Kruk. Z tei samej serii ukaże sie: „Wypracowanie na temat” — saga o pewnej rodzinie hutniczej z Huty Baildon w reżyserii Wacława Florkowskiego; „Rodzina Krauzów i inni” — podobny zapis o dziejach dynastii stoczniowców. którzy sa dziś dla młodych legenda i wzorem, (B) DOKOŃCZENIE NA STR. 2 Bitwa powietrzna w rejonie wzgórza Hermen Syryjczycy zestrzelili 17 samolotów Izraela KAIR, MOSKWA PARYŻ, LONDYN, (PAP). Walki w rejonie masywu Hermonu na syryjśko-izraelskich liniach przerwania ognia przybierają na sile. W piątek 19 bm. doszło do bitwy powietrznej między samolotami syryjskimi a izraelskimi — pierwszej od zawieszenia broni w październiku ub. roku. Izrael usiłował również zbombardować pozycje syryjskie, poło- 12 kandydatów Początek przedwyborczej kampanii we Francji PARYŻ (PAP). Korespondent PAP, Robert Bielecki pisze: W piątek rozpoczęła , się we Francji oficjalna część kampanii propagandowej przed wyborami prezydenckimi. Zakończy się ona 3 maja. W „Dzienniku U- rzędowym” ukazała się oficjalna lista 12 kandydatów dopuszczonych do wyborów przez Rade Konstytucyjną. Poza trzema głównymi pretendentami — Franęois Mitterrandem, Valery-m Giscard d’Estaing i Jacquesem Chaban-Delmasem — o stanowisko szefa państwa Jjędą ubiegać się: b. min. poest — Jean Royer, prof, ekologii — Rene Dumont, prof, prawa — Guy Heraud, dwoje działaczy trockistowskich — Alain Krivinc i Arlette Laguiller, kandydat skrajnej prawicy — Jean Marie le Pen, socjaldemokrata — Emile Muller, przedstawiciel monarchistów — Bertrand Renauvin oraz reprezentant europejskiego ruchu federacyjnego — Jean Claude Sebag, W piątek wystąpili przed kamerami TV pierwsi pretendenci do stanowiska szefa państwa. Ze względu na dużą liczbę kandydatów każdemu z nich przyznano jedynie godzinę i 5 minut emisji telewizyjnej — zamiast spodziewanych 2 godzin. Jako pierwszy przemawia! kandydat gaullistów Jacques Chaban-Delmas. Cześć kandydatów wyruszyła już w podróż po Francji. Odwiedza oni największe miasta Republiki. W piątek Giscard d’Estaing odbył w stolicy Alzacji — Sztrasburgu konferencje prasowa, poświecona problemom gospodarczym. W czasie konferencji odpowiedział na wcześniejsze zarzuty Chaban-Deimasa i przedstawił własny projekt przezwyciężenia trudności spodarczych, przeżywanych goo- becnie przez Francję. (P) żonę z dala od Hermonu. Rzecznik wojskowy oświadczył w Damaszku, że w wyniku bitwy powietrznej i akcji syryjskiej obrony przeciwlotniczej Izrael stracił w piątek 17 samolotów. Jak wynika z komunikatów syryjskich, na różnych odcinkach frontu doszło do starć z udziałem artylerii, czołgów i broni przeciwczoigowej. Syria oskarża Izrael o wykorzystanie przestrzeni powietrznej Libanu dla uniknięcia ognia syryjskiej obrony przeciwlotniczej. W związku z tym władze syryjskie — jak pisze AFP — zwróciły się do władz międzynarodowego lotniska w Bejrucie o zamknięcie chwilowo dwóch korytarzy czych, przebiegających w lotnipobliżu rejonu, gdzie toczą się walk' W Tel Awiwie — obradował w piątek pięcioosobowy komitet wyłoniony z kierownictwa Izraelskiej Partii Pracy. Agencja Reutera informuje, iż na piątkowym posiedzeniu nie osiągnięto zgody co do kandydatury następcy Goldy Meir na stanowisku premiera. Kairski korespondent Tanjuga pisze, że w Egipcie z dużą uwagą śledzą rozwój wy. (DOKOŃCZENIE NA STR. 51 31 rocznica powstania w getcie warszawskim Wieczór pamięci w Teatrze Żydowskim (P) 19 bm. minęła 31 rocznica wybuchu powstania w getcie warszawskim, które było odpowiedzią na hitlerowską akcję ostatecznej likwidacji pozostałych jeszcze przy życiu po masowych deportacjach — 7C tys. mieszkańców tej dzielnicy. Powstańcom pospieszyły z pomocą oddziały bojowe GL i AK. Powstanie to przeszło do historii jako symbol solidarności Polaków i Żydów w walce z faszyzmem. W rocznicę zbrojnego wystąpienia w getcie, społeczeństwo stolicy oddało 19 bm, hołd pamięci poległych. Przed Pomnikiem Bohaterów Getta wieńce i kwiaty złożyły delegacje: St Komitetu FJN, ZBoWiD, Międzynarodowego Komitetu Oświęcimskiego, Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Żydów w Polsce. Tego samego dnia w Państwowym Teatrze Żydowskim w Warszawie odbył się wieczór poświęcony pamięci bojowników getta, zorganizowany przez St. Komitet FJN i Zarząd O- kręgu Warszawsko-Mazowieckiego ZBoWiD. Podczas tej uroczystości, przypomniano gehennę ludności żydowskiej w latach okupacji hitlerowskiej i bohaterską walkę i powstańców getta, podkreślając znaczenie pomocy niesionej w różnych formach przez polskie ugrupowania bojowe. W części artystycznej z widowiskiem nawiązującym dc historii walk w getcie wystąpili artyści Państwowego Teatru Żydowskiego. W dniu 19 bm. w 31 rocznicę powstania w getcie, ambasador Stanów Zjednoczonych Ameryki Richard T. Davies złożył wieniec pod Pomnikiem Bohaterów Getta. (PAP) Dziś 12 stron W jutrzejszym, niedzielnym „Życiu” 12 stron W numerze: „Codziennie 35 tysięcy ludzi przekracza bramę Huty im. Lenina. Rampa kolejowa przyjmuje i odprawia codziennie kilkadziesiąt pociągów ładowanych rudą, węglem i stalą. Największy, pod. względem liczby zatrudnionych i wartości produkcji — zakład przemysłowy Polski. Piąta — po dwóch radzieckich gigantach, zachodnioniemieckiej Thyssena i francuskiej Dunkierce — huta w Eurow pie”. Piekarnia przemysłowego chleba Jerzy REDLICH „Różne były wojenne i powojenne losy zabytków. Np. zbiory z Pomorza... znalazły się w Pruszczu Gdańskim. Ponieważ były dobrze zapakowane w skrzynie, owymi skrzyniami... wymoszczono drogę przez bagna. Po tak zaimprowizowanym moście przejechały niemieckie czołgi...” Ratownicy z łopatg Magdalena GODLEWSKA Poza tym piszą Teresa BRODZKA, Stanisław GRZELECKI, Irena GUMOWSKA, Aleksander JACKIEWICZ, Jerzy KASPRZYCKI, Jan KOPROWSKI, Zdzisław MORAWSKI Dariusz PIĄTKOWSKI, Janusz PRZYMANOWSKI, Andrzej RAYZACHER, Janusz ROLICKI, Tadeusz RUBACH, i inni.