Trybuna Ludu, wrzesień 1958 (XI/244-273)
1958-09-01 / nr. 244
3 __________________ TRYBUNA LUDU ■' - Nr 244 W KILKU ZDANIACH ADENAUER SPOTKAŁ SIĘ Z PREMIEREM WŁOCH RZYM. Kanclerz Adenauer, Jętńry Jnrzetjywa obecnie w miejscowości Cadenabbia nad Jeziorem Como, upótlcal $ię tam w sobotę z premierem Wioch Fanfanim. Spotkanie jnle miało oficjalnego charakteru. Tematem rozmów między obu politykami była ocena obe-cijej sytuacji międzynarodowej. PREMIER FANFAN1 ODWIEDZI ZRA j^RZYM. Włoskie koła oficjalne ©świadczyły w niedzielę, że premier Fan fani zaakceptował zaproszeni c prezydenta Nassera do złocenia wizyty w Kairze. Data wizyty pręmiera Fanfaniego w Zjednoczonej Republice Arabskiej będzie ustalona w drodz© dyplomatycznej. WALKI W OMANIE .Jt KAIR. Jak oświadczyło przedstawicielstwo imama Omanu w Kairze, w zeszłym tygodniu toczyły się zacięte walki między patriotami omańskimi i wojskami aoglel•kimi w strefie Dźebel al-Ahdar. Powstańcy dokonali wypadu na stanowiska wojsk angielskich ,w pobliżu twierdzy Izki i podpalili kil ka obiektów' wojskowych, 90 Kongres brytyjskich iw. zawodowych LONDYN (PAP). W poniedziałek rozpoczną się w Bournemouth obrady 90 Kongresu brytyjskich związków zawodowych. Obrady, w których weźmie udział tysiąc delegatów, będą trwały tydzień. Sekretarz generalny TUC (Trade Union Congress), sir Vincent Tewson oświadczył w niedzielę na konferencji prasowej, źe brytyjskie związki zawodowe zrzeszają obecnie 8.337.325 członków. Kongres omówi i przeprowadzi glosowanie nad rezolucjami zaaprobowanymi przez Radę Generalną TUC w sprawie: 1) wezwania rządu brytyjskiego do natychmiastowego zaprzestania wszelkich doświadczeń z bronią termojądrową; Z) potępienia przez związki zawodowe polityki zamrażania płac (autorem tej rezolucji jest sekretarz generalny związku zawodowego transportowców, Frank Cousins); 5) utworzenia funduszu narodowego dla finansowania strajków. „Sejm atomowy” rozpoczyna obrady Dobre perspektywy współpracy uczonych Wschodu i Zachodu (Dokończenie ze słr. 11 Znaczenie drugiej konferencji genewskiej będzie poleg przede wszystkim na osobistych kontaktach między uczonymi, na dyskusjach i wymianie doświadczeń — powiedział w sobotę na spotkaniu z dziennikarzami sekretarz generalny konferencji, Eklund (Szwecja). FAclund wymienił następnie refe -aty i problemy, które jegc i zdinieru dostarczą najcłekawazych najważniejszych informacji. Podkreślił on przede wszystkim, ii obecna konferencja będzie pierwszym spotkaniem międzynarodowym, na którym omów ony zostanie problem kontrolowanych reak ji termonuklearnych. Bardze Interesująco zapowiada się porównani« siłowni atomowych: amerykańskiej elektrowni w Shippingport, brytyjskiej cfcntraH Calder Hall z radziecką „Pierwaja w Mirle“. Powszechną uwagę powinny wzbudzić także referaty radziecki i amerykański, poświęcone jeden lodołamaczowi atomowemu „Lenin”, a drugi — statkowi handlowenłu o napędzie atomowym, którego budowę rozpoczęto w USA w maju br. Francuz: mają wygłosić referaty o sposobach pów uranu. wyodrębniania izotoWiadomości nä ten temat stanowią dotychczas tajemnicę wojskową, gdyż chodzi o rozdzielanie łatwo rozszczepialnego uranu 235, który zarazem Jest cennym paliwem reaktora, jak i materiałem do produkcji bomb atomowych, od mniej wartościowegó uranu 23S. Wielu ciekawych danych powinny dostarczyć referaty na tertvat biologicznych skutków promieniowania radioaktywnego. Eklunda zapytano, czym będzie się różnić obecna konferencja od pierwszej genewskiej konferencji atomowej. Odpowiadając Szwed zwrócił uwagę, iż przed konferencją 1955 r. ogromna większość informacji atomowych stanowiła tajemnicę. Znaczenie pierwszego „sejmu atomowego” polegało na tym, że podczas jego trwania opublikowano wiele danych dotąd skrzętnie strzeżonych. Obecna konferencja zbiera sią w innych warunkach. Informacje atomowe, mniej lub bardziej dokładne, są publikowane na bieżąco. Cechą charakterystyczna konferencji genewskiej jest tematyka termonuklearna, której poświęcono około 100 refe-i ratów. Obrady konferencji zaczynają się pod dobrym znakiem.. Zanosi się ńa tó, że to najbliższej przyszłości uczeni amerykańscy, brytyjscy i radzieccy — twórcy eksperymentalnych urządzeń typu „ZETA" — noiciążą bezpośrednią współpracę, która pozwoli znacznie przybliżyć dziś jeszcze odległy moment uruchomienia pierwszego opłacalnego reaktora termonuklearnego. Walery Kalinin, kierownik radzieckiej części międzynarodowej wystawy atomowej, oświadczył na konferencji prasowej, że uczeni ZSRR nie mają nic przeciwko wymianie doświadczeń w zakresie prac nad ujarzmieniem energii bomby rj' W godzinę później na specjalnej konferencji prasowej szefowie delegacji brytyjskiej i amerykańskiej zakomunikowali, iż oba kraje postanowiły ujawnić informacje uzyskane przez uczonych USA i W. Brytanii w zakresie kontrolowania reakcji termojądrowych. ne Krok ten — stwierdza wspóloświadczenie — umożliwi swobodniejszą wymianę informacji między uczonymi USA i W. Brytanii i — po podjęciu odpowiednich posunięć administracyjnych — także z uczonymi innych krajów. Otwarcie dwóch wystaw ilustrujących pokojowe wykorzystanie atomu lę GENEWA (PAP). W niedziew przeddzień rozpoczęcia obrad II Międzynarodowej Konferencji Atomowej, otwarto w Genewie dwie wystawy obrazujące postęp w dziedzinie ujarzmienia energii jądrowej. Przed południem otwarta została wystawa przemysłowohandlowa. W rozległym grńachu Palais des Expositions firmy 13 krajów zaprezentowały najnowsze urządzenia atomowe — od reaktorów pokazanych w modelu po niezwykle małe i niezwykle precyzyjne liczniki do wykrywania radiacji Najwięcej miejsca zajmują eks ponąty firm amerykańskich, brytyjskich, francuskich i zachodnio niemieckich (razem ok. 180 firm). Poza nimi wystawiają swe artykuły inni kupcy ery atomowej: Holendrzy z „Philipsą”, spółki belgijskie, włoskie, szwedzka, kilkanaście szwajcarskich. Jest też jedna firma węgierska — „Mctrimpex” z Budapesztu. Po południu sekretarz generalny ONZ Hąmmarsk.joeld dokonał oficjalnego otwarcia naukowej wystawy atomowej w położonym w parku Pałacu Narodów pawilonie o pow. 8 tys m kw. Znajdują się tu eksponaty nadesłane przez rządy 20 krajów m. in. ZSRR, USA, W. Brytanii, Francji, Indii, Kanady, Czechosłowacji, Szwecji, Japonii i Węgier Wystawa stanowi wyśmienita i lustrację osiągnięć, o których u cccni będą mówili w swych ręfe ratach cł.ęsto niezrozumiałych dis lalka. Największe zainteresowani! gości, którzy zwiedzali wystawi w niedzielę, wywołały modele ra dzieckich, amerykańskich ( brytyjskich urządzeń termonuklearnych Pokazy sprawności polskich pilotów Obchody Święta Lotnictwa W niedzielę 31 sierpnia br <c wielu miastach i miasteczkach odbyły się obchody tegorocznego Święta Lotnictwa. Obchody Święta Lotnictwa na Wybrzeżu Gdańskim zainaugurowało otwarcie wystawy w hangarach i na płycie lotniska w Największe Gdańsku-Wrzeszczu. zainteresowanie zwiedzających skupiło się oczywiście, na samolotach lotnictwa bojowego. Srebrzyste odrzutowce myśliwce „LIM-2“ i „LIM-5“ były dosłownie oblegane. Duża atrakcje stanowiło oglądani* rozebranego na części samolotu treningowego typu „JAK”. Specjalni instruktorzy udzielali wyczerpujących informacji, tłumacząc ma jakich zasadach działa radiolokacyjny celownik służący do bombardowania niewidocznego celu, pakryteg© np. chmurami, albo automatyczny pilot, który nadaje samolotowi pożądany kierunek i wysokość lotu. Podziwiano także precyzyjne lotnicze aparaty fotografujące dokładnie nawet z wysokości kilkunastu tysięcy metrów. Zarówno w woj. bydgoskim Jak i lubelskim, mimo niezbyt pównej pogody, tysiące mieszkańców małych wsi przyglądały się miasteczek i pokazom i akrobacjom samolotów i szybowców. I tak m. in. kilka tysięcy ludzi — Chłopów z okolicznych wsi przybyło w niedzielę do Gardeji, pow. Grudziądz, woj. bydgoskie, gdzif podziwiano akrobatyczne loty szybowców. * Przelot odrzutowych samolotów zainaugurował pokazy w Lubartowie, woj. lubelskim. Na wielkie łąki pod miastem ściągnęli nie tylko liczni mieszkańcy Lubartowa ale także chłopi i to nawet z odległych wsi. Kolejno odbyły sil akrobacje samolotów i szybowców Mimo niepogody, pokazy pod Nowym Targiem cieszyły się powodzeniem. Punktem centralnym uroczystości było tu przekazanie Aeroklubowi Tatrzańskiemu pięknego wyczynowego szybowca typu ..Mucha”, ufundowanego ze składek społeczeństwa Podhala. Szczególnie jednak duże zainteresowanie i okłaski wywołał lot młodych pilotów — górali, wyszkolonych przez miejscowy aeroklub. Olbrzymie pole zlotowe Stadionu Olimpijskiego we Wrocławiu zmieniło w niedzielę 31 sierpnia swój codzienny wygląd. stanęły ńa nim samochodowe kolumny z punktami dowodzenia lotniczego, wokół nich zajęły stanowiska sprzężone, ciężkie karabin> maszynowe, dżiala i reflektory przeciwlotnicze, a na murawie slinęly gotowe do startu myśliwce odrzutowe polskiej produkcj LIM-2. Po południu nastąpił pozoro wany atak, klucze odrzutowców, alarm obrony przeciwlotniczej ora, desant spadochronowy. W taki atrakcyjny sposób otwarta została, zorganizowana przez wojska lotnicze — wystawa inaugurująca Tydzień Lotnictwa na Polnym Śląsku. (PAP) Jak odbyło się lądowanie radzieckiej rakiety geofizycznej MOSKWA (PAP). Dzięki specjalnie skonstruowanym hamulcom aerodynamicznym spadochronom kabina hermetyczna z dwoma psami — „Bielanką”, i „Piostrają”, — 1 przyrządy, które znajdowały się w radzieckiej rakiecie jednoczło. nowej wystrzelonej 27 sierpnia na wysokość 450 km, wylądowały pomyślnie na ziemi. Informuje o tym w wywiadzie ogłoszonym w niedzielę w dzienniku „Trud", członek radzieckiej grupy roboczej do badania górnych warstw atmosfery za porno, ca rakiet i sztucznych księżyców prof. A. Kasatkin. Lądowanie kabiny i aparatury odbyło sie w- ten sposób, że czołowa część rakiety, w której one się mieściły, oderwała się od głównej części kadłuba rakiety w czasie spadania. W tym momencie uruchomione zostały specjalne hamulce, któ. re znacznie zmniejszyły szybkość spadania. Na wysokości ok. ö km otworzył się najpierw mniejszy spadochron, a w kilka chwil później — spadochron większy, dzięki czemu kabina z osami doświadczalnymi i aparatura wylądowały bez wstrząsów Prof. Kasatkin podkreślił na stępnie. że interesującą cechą rakiety była Jej stabilizacja ws wszystkich trzech kierunkach Umożliwiło to umieszczenie jednych przyrządów naukowych ni stronie nasłonecznionej, innych zaś na ocienionej stronie rakie-ty. Zdaniem uczonego radzieckiego do najważniejszych nowych przyrządów umieszczonych w rakiecie należy zaliczyć spektrograf słoneczny i przyrząd do pomiarów promieniowania podczerwonego na ziemi 1 w atmosferze ziemskie!. BUDAPESZT (PAP). Jak podaje sekretarz Węgierskiego Komitetu Astronautycznego Sinka. do wystrzelenia radziecJ. kiej rakiety geofizycznej użyto prawdopodobnie jako paliwa tzw. boranu — kombinacji boru z wodorem. Dzięki nowemu paliwu możliwe będzie w niedalekiej przyszłości wystrzelenie wieloczłonowej rakiety, która będzie mogła krążyć dookoła księżyca z ładunkiem tonowym Fala rasistowskich wystąpień w USA i W. Brytanii NOWY JORK (PAP). W Birmingham (stan Alabama) podpalono w krzyże przed sobotę wieczorem 18 budynkami szkolnymi na znak protestu przeciwko • ewentualnemu przyjęciu dzieci murzyńskich do szkół dla białych. Policja stwierdziła, lż n*-e wie kto ponosi bezpośrednią odpowie dzlalność za lę akcję. Jak w lad o ino, podpalanie krzyży było nleg dyś znakiem ostrzegawczym Ku K lux Klanu l innych rasistow »kich organizacji. LONDYN (PAP). Fala wystąpień rasistowskich w W. Brytanii, zapoczątkowana w ubiegłą niedzielę walkami ulicznymi tłumu białych z grupką ludności kolorowej w Nottingham, objęła również Londyn. W sobotę wieczorem doszło w pobliżu Piccadilly Circus do Starcia między ludnością białą i kolorową. Szereg młodych osobników biorących udział w starciu było uzbrojonych w noże, butelki i bomby domowej produkcji. Po dwugodzinnych walkach, policji udało się przywrócić porządek i rozpędzić tłum. Pięć osób, w tym dwóch Murzynów, zaaresztowano. Oblicza się, że ponad tysiąc osób brało udział w walce ulicznej Tygodnik „Observer” komentując zamieszki rasistowskie w W, Brytanii stwierdza, >ż dowodzą one, że „w Anglii panują nie niniejsze przesądy rasowe nli w Południowej Afryce, Algierii, lub południowych Stanach Ameryki”. Kongo Belgijskie nie jest ju „Nigdy jeszcze nie zastałem tak napiętej atmosfery“ — o-Śwładczył przed kilku .dniami belgijski minister kolonii Petition, po zakończeniu wizyl •w Kongo i Ruanda - Urundi. Pan minister był wstrząśnięty faktem, że w Eli - sabethviUe powitała go kil kudziesięciotysięczna manifestacja mieszkańców, protestujących przeciwko planom administracyjnego rozdrobnienia Konga i żądających jedności swego kraju, Ostatnie wydarzenia wskazują na to, że Kongo Belgijskie przestaje być „oazą spokoju i porządku“ na burzliwym kontynencie Czarnej Afryki i że włącza się do afrykańskiego frontu walki o niepodległość. Kongo, afrykańska posiadłość Bfigii, o powierzchni 2.350 tys. km kw. i ludności liczącej blisko 13 milionów mieszkańców, jest najbogatszym chyba terytorium Afry; ki. Występują tu w wielkich ilościach rudy uranu miedz! i cynku, węgiel kamienny, diamenty i Zlot o: ziemia dostarcza bawełną-, kawy, oleju palmowego i szeregu Innych produktów. Eksploatacja tych bogactw przy. nosi belgijskim towarzystwom ol brzymie dochody. Ze statystyk „Biuletynu Banku Centralnego Belgijskiego Kongo“ wynika, te SOS spółek akcyjnych uzyskało w Ciągu 10 miesięcy 1957 r. zyski w wysokości 11 miliardów franków betg. Zyski te nie byłyby tak wysokie, gdyby ludność murzyńska nie musiała pracować. za głodowe płace. W okresie powojennym, gdy Anglicy i Francuzi ewakuowali z sąsiednich kolonii coraz to nowe instytucje i biura kolonialne, Belgowie w Kongu sadowili się w obszerniejszych i bardziej nowoczesnych gmachach. Podczas, gdy Anglicy i Francuzi musieli krok za krokiem myg-apwaę jte syPłcb przywilejów i oddawać w ręce miejscowej ludności sprawy kierowania swoim losem, Belgowie utrzymywali i utrzymują do dnia dzisiejszego w Kongo „radę rządową“—-fikcyjny organ „reprezentuj ący” miej scową ludność, powołany jeszcze w 1911 r., którego rola ogranicza się do potakiwania gubernatorowi „Przejeżdżając ulicami stolicy Konga, Leopoldville — pisał io paryskim „Le Monde’’ znany publicysta holenderski J. Huizinga — zapylałem kierowcę, to którym z nowych, wielkich budynków mieści się lokalny parlament... Odpowiedź była nieoczekiwana: w żadnym. Wydaje się, że Belgowie zajęci obecnie budową nowego, gigantycznego pałacu dla gubernatora nie sądzą, aby parlament Konga zasługiwał na posiadanie własnego gmachu. Jego członkowie, jak dowiedziałem się później, zbierają się w budynku pewnego gimnazjum”. We wszystkich innych koloniach afrykańskich taka sytuacja wytwarzała stan napięcia między władzami kolonialnymi a miejscową ludnością i nieuchronnie doprowadzała dc starć. W Kongu takich wydarzeń nie było. Ale nie oznacza to wcale, że miejscowa ludność przyjęta za dobrą monetę teorie o „ojcowskim”, a w ostatnich latach o „braterskim” stosunku Belgii do Konga. Belgom udało się utrzymać w tym kraju dotychczasowe stosunki poprzez konsekwentne stosowanie starych, znanych metod panowania kolonialnego. Aż do roku 1955—1956. kiedy to otworzono dwa uniwersytety — w Leopoldville i Elisabethviüe — ludność murzyńska nie miała żadnych możliwości kształcenia się. rzyńscy lekarze Pierwsi mui adwokaci pojawią się w Kongo dopiero w przyszłym roku. W ten sposób kołonialiści belgijscy zabezpieczyli się przed powstaniem grupy ludzi, którzy mogliby stanąć na czele ruchu narodowo-wyzwoleńczego, a po uzyskaniu niepodległości pokierować sprawami państwa. Z drugiej strony, wszelkie żywiołowe bunty miejscowej ludności były brutalnie tłumione. Od roku 1921 — jak czytamy w „Le Monde” — zamknięto w tys. mieszkańców więzieniach 37 Konga (w samym tylko roku 1956 — 5138 osób). Huizinga pisze o nich. że... Nie są to ani intelektualiści, ani kirpcy pobudzeni do działalności politycznej, ale członkowie prymitywnych sekt, jak Kibanguis lub Kitewalas, którzy identyfikują białego człowieka z diabłem... Fakt, że prości ludzie w Kongu Belgijskim doprowadzeni zostali do tego, że „identyfikują białego człowieka z diabłem” świadczy jaskrawo wymownie o metodach panowania białego człowieka w Kongo Stare metody kolonialne, wśród których terror zajmuje poczesne miejsce, nie zapobiegły jednak rozwojowi świadomości narodowej ludności murzyńskiej. Wykazały to wybory do władz samorządowych trzech miast, Leopoldville, Elisabethville i Jadotville, przeprowadzone w grudniu ub. r. Mimo zastosowania przez Belgów szeregu środków administracyjnych, które miały sprowadzić wybory do tzw. „konsultacji” ludności murzyńskiej, ich wyniki zaskoczyły rząd w Brukseli 1) W wyborach wzięło udział 90 proc. Murzynów uprawnionych do głosowania. 2) Bezapelacyjne zwycięstwo odnieśli kandydaci plemienia Bakongo — z dolnego Konga którzy po raz pierwszy wystąpili ze stanowczym żądaniem całkowitej niepodległości, jako warunku poprawy losu ludności Konga. 3) Ludność głosowała nie na miejscowych notabli, znanych ze współpracy z Belgami, ale na młodych ludzi, którzy pojawili się na widowni życia politycznego dopiero niedawno stali się rzecznikami żądań A- i frykańczyków. Wyniki tych wyborów rzuciły snop światła na sytuację w Kongo. Zamiast — jak spodziewał się rząd belgijski — potwierdzić atmosferę stagnacji i spokoju, ujawniły one, że du ża część ludności z tego terytorium dąży do niepodległości. Aby odwlec możliwie jak najdłużej zjednoczenie i konsolidację sil dążących do niepod ległości, Belgia wystąpiła obecnie z planem podziału admini stracyjnego Konga na szereg oddzielonych granicami i rządzonych przez belgijskich gubernatorów prowincji. Celem tego podziału jest uniemożliwienie kontaktowania się ludności murzyńskiej i przeciwstawianie jednej prowincji Konga —• drugiej. W tej właśnie sprawie udał się niedawno do Konga min. Petillon i spotka! się z niespodziewanymi prote stami ze strony ludności. Minister Petillon powrócił w bardzo złym humorze. AKR Wokół konfliktu Islandia-W. Brytania LONDYN (PAP). Sekretaria premiera Macmillana opublikował w niedzielę oświadczenie stwierdzające, źe W. Brytania jest gotowa kontynuować rokowania wokół sporu o rozszerzenie przez Islandię pasa jej wód terytorialnych, lecz wobec braku porozumienia „musi nadal strzec praw statków brytyjskich znajdujących się na wodach w pobliżu Islandii”. 15-krotny wzrost cen w Turcji SOFIA (PAP). Dyrekcja do spraw badań koniunktury gospodarczej przy tureckim ministerstwie handlu opublikowała dane dotycząc? wzrostu cen w Turcji; w marcu br. indeks cen był IS-krotnte wyż 57,y niż w tym samym miesiącu uń* r. Zdaniem kół gospodarczych, w wyniku ostatnich posunięć rządu, Turcja stanęła u progu nowego, jeszcze poważniejszego kryzysu. Jak wiadomo, bezpośrednio po uzyskaniu przez Turcje* nadzwyczajnego kredytu w wysokości 359 milionów dolarów, rząd podjął decyzję w sprawie 3-krotnego podwyższenia kursu dolara i innych walut zachodnich w. stosunku do funta tureckiego Sekretarz generalny opozycyjnej partii ludowo-republikańskiej. K. G.yulek, oświadczył w związku tym na dorocznej konferencji partii ? w Stambule w dniu 29 sierpnia, iż oznacza to automatyczny trzykrotny wzrost zadłużenia zagranicznego Turcji. które w wyniku decyz.i rządu wynosi obecnie faktycznie nie 3. lecz 9 miliardów funtów tu reckich W związku z wydarzeniami w Cieśninie Tajwańskiej „PRAWDA": ZSRR udzieli ChRL pomocy moralnej i materialnej w jej słusznej walce jąc MOSKWA (PAP). Komentumilitarne przygotowania USA w strefie Taiwanu niedzielna „Prawda“ pisze, że te poczynania USA świadczą, iż amerykańscy zwolennicy polityki z pozycji siły knują na Dalekim Wschodzie nową wojenną prowokację. Rozumie się samo przez się, że prowokacyjne działania amerykańskich sił agresywnych nie mogły nie napotkać na zdecydowaną odprawę ze strony Chińskiej Republiki Ludowej. Należy oświadczyć wprost: czas najwyższy by imperialiści amerykańscy zaprzestali nadużywać cierpliwości narodu chińskiego. Czas najwyższy zakończyć okupację Taiwanu, który jest nieodłączną częścią terytorium chińskiego, a obecnie z woli agresywnych sił USA przekształcił się w źródło nieustannych prowokacji przeciwko ChRL. Wyzwolenie Taiwanu i wszystkich należących do ChRL wysp przybrzeżnych jest wewnętrzną sprawą narodu chińskiego. Wyzwolenie swych terytoriów naród chiński uważa za swój święty obowiązek i nikt nie przeszkodzi mu w zjednoczeniu swojej ojczyzny. Amtlorży wojennych prowokacji nie powinni r.anńiulnać, że Chińsk# Republika Ludowa — to nie male i bezbronne państwo, gdzie inofą bezkarnie lądować ioinieri* amerykańskiej piechoty morskiej. Minęły bezpowrotnie te czasy, kiedy imperialiści moteli bezczelnie panować w Chinach. Przyjaciele ChRL — pisze „Prawda” — a ma ona wielu wiernych przyjaciół, są całkowicie po stronie narodu chińskiego. Ludzie radzieccy, podobnie jsk i wszystkie naredy potężnego obozu socjalistycznego, popierają słuszna walkę bratniego narodu chińskiego o przywrócenię należnj-ch mu praw na Taiwanie i innych przybrzeżnych wyspach. Kto dziś próbuje ąrozić ChRI- napaścią -— podkreśla „Prawda” — ten nie powinien zapominać, że grozi również Związkowi Radzieckiemu, ponieważ ZSRR związ.any Jest z Chinami Ludowymi nierozerwalnymi węzłami braterskiej , przyjaźni i współpracy, u których podstaw leży zdecydowana wola obu państw utrwalenia pokoju między narodami i danie odprawy agresorowi. Związek Radziecki i Chiny Ludowe sa zjednoczone w walce przeciwko wszelkim knowaniom wrotów pokoju. Związek Radziecki udzieli Chińskiej Republice Ludowej pomocy moralnej i materialnej w jej słus7,ncj walce. I niech nie iudzą się organizatorzy zbrojnych prowokacji przeciwko ChRL — kończy . Prawda” — że uda im się zlokaliz.ować konflikt. Każda agresja USA na Dalekim Wschodzie nieuchronnie wywoła zaostrzenie całej sytuacji międzynarodowej i doprowadzi do rozszerzenia się wojny na inne strefy ze wszystkimi wypływającymi stąd konsekwencjami. Należy o tym przypomnieć ponownie tym wszystkim, którzy wszczynają niebezpieczna igraszki z ogniem na Dalekim Wschodzie CZTERY KWIATY W GOERLITZ (Korespondencja własna] Goerlitz, 31.8.58. Cztery stylizowane kwiaty o barwach państwowych Polski, Czechosłowacji i NRD oraz czerwonego sztandaru robotniczego symbolizują przyjaźń trzech narodów budujących dziś wspólnie socjalizm. Tak wygląda naprawdę udany pod względem graficznym znaczek wydany z okazji „Tygodnia miasta Goerlitz”. Obchody „Tygodnia” miasta Goerlitz, leżącego nad granicą pokoju, nad Nysą Łużycką, trwają już od sohoty ub. tygodnia. W licznych Imprezach politycznych i rozrywkowych „Tygodnia”, bierze również udział delegacja polska. Oprócz przedstawiciela ambav»dy PRL w Berlinie, obecni są: Przewodniczący Rady Narodowej Wrocławia prof. Bolesław Iwaszkiewicz, sekretarz Prezydium Wrocławskiej Woj. Rady Narodowej prof. Włodzimierz Boerner, sekretarz Koml-tetu Miejskiego PZPR we Wrocławiu tow. Jerzy Lech, a tAkie przedstawiciele sąsiadującego * Góeriita Zgorzelca: sekretarz Prezydium Pow. Rady Narodowej Óskarek oraa sekretarz Koblitetu' Fow\ PZPH Wojciech Major. Tą oficjalna polska delegacja bierze udział wf wszystkich głównych imprezach „Tygodnia”, o których informowałem już poprzednio. Dziś np. oglądaliśmy tradycyjny Pochód socjalistycznych bsiągnięf Goerlitz” tzn. przedst.iwióiie w postaci graficznej na ciężarówkach i traktorach obrazy z codziennegc życia miast» i jego okolic. Delegacja polska brała ponadló dziś udział w uroczystościach świeckich „chrzcin”, tzn. nadawania imion nowo narodzonym obywatelom Goerlitz. Wieczorem odbyło się spotkani# delegacji r. miejscowymi kołami kulturalnymi w Klubie Inteligencji. Jutro nastąpi uroczyste zakończenie „Tygodnia” w Goerlitz. Rędzi* to wielka manifestacja pokojowa w związku z 19 rocznicą napaści hitlerowskiej na Polskę. W imieniu Wojewódzkiego Komitetu Frontu Jedności Narodu z Wrocławia przemawiać będzie prof. Boerner. W tej manifestacji weźmie także udział kilkudziesięcioosobowa delegacja czeska, która w dniu dzisiejszym przybyła do Goerlitz. Tak więc „Festwroche” stanie si< naprawdę okazją do Jeszcze jednego zamanifestowania współpracy i solidarności trzech sąsiedzkich krajów socjalistycznych. Cztery stylizowane kwiaty z Goerlitz nabierają więc symbolicznego Znaczenia. DANIEL LULISSK Represje wobec komunistów w NRF BONN (PAP). Sąd we Frank furcie n. Menem skazał w tych dniach na karę więzienia 12 działaczy antyfaszystowskich z Hesji. Otrzymali oni łącznie 44 miesiące więzienia. Akt oskar żenią zarzucał im kolportowanie nielegalnych gazet i ulotek oraz. kontynuowanie działalności ^ zakazanej KPD. Część spośród skazanych więziona była w o kiesie hitleryzmu w obozach koncentracyjnych. i we Francji PARYŻ (PAP). Jak informuje „Humanite-Dimanche”, policja paryska aresztowała w dzielnicy Saint-Denis dwóch czionków partii komunistycznej rozlepiających plakaty wzywające do głosowania w referendum, które ma się odbyć 28 września, przeciwko projektowi nowej konstytucji, USA nadal wzmacniają siły zbrojne w rejonie Taiwanu Amerykański minister wojsk lądowych naradza się z Czang Kai-szekiem PEKIN (PAP). Agehcja Reutera donosi z Taipeh, że przedstawiciel Oficjalnych kół floty USA na Pacyfiku oświadczył w niedzielę, źe „Stany Zjednoczon# budują w Cieśninie Taiwańskiej największą w historii potęgę morśką”. Akcja wz.maeniänia floty morskiej USA ma się zakończyć do 6 września, tj. dnia, w którym odbędą się manewry jednostek 7 floty USA i Okrętów Chin nacjonalistycznych na wodach przybrzeżnych Taiwanu. Amerykańskie koła wojskowe oświadczyły, żę w wyniku akcji wzmacniania floty, dowództwo marynarki wojęrmćj USA będzie dysponowało 7 krążownikami stacjonującymi na. wódach w pobl żit Cieśńiiiy Taiwańskiej. PEKIN (PAP). Agencja AFP donosi z Taipeh, że amerykański minister wojsk lądowych odbył w niedzielę po południu rozmowę z Czing Kai-szekiem. Treść rozmowy nie została podana do wiadomości. Korespondent AFP pisze powołując się na informacje tamtejszych kół oficjalnych, że „spotkanie Bruckera z Czang Kai-szekiem upłynęło w niezwykle przyjaznej atmosferze”. Brucłrer przybył w sobotę na Taiwan wraz z naczelnym dowódcą armii USA na Pacyfiku, generałem White'm. Brücker wygłosił krótkie przemówienie do żołnierzy ar-mii nacjonalistycznej stanowiącej załogę..wysp, przybrzeżnych, w którym oświadczył, że Stany Zjednoczone będą zawsze walczyć „ręka w rękę z Chinami nacjonalistycznymi w obronie wolności”. Brucker przeprowadził również rozmowy z wyższymi oficerami amerykańskimi znajdującymi się na Taiwanie. NOWY JORK (PAP). iWódca 12 floty powietrznej USA, generał Chester McCarty oświadczył w sobotę wieczorem, że szereg odrzutowców o Szybkoś-ci ponaddźwiękowej zostanie wysłanych na Formozę w celu wzmocnienia stacjonujących tam sił amerykańskich. McCarty podkreślił, że po raz pierwszy od momentu wojny koreańskiej samoloty 12 floty powietrznej zostały skierowane na Daleki Wrschód Zmarł syn Ludwika Waryńskiego GENEWA (PAP). 23 Sierpnia zmarł w Genewie Robert Waryński, syn założyciela „Pierwszego Proletariatu“ — Ludwika Waryńskiego. Pogrzeb odbył się w piątek. Ciekawostki ze świata Samoobsługowy szpital Ni żyóżenię Wesley-Mem»rial-Hospital w Chicago oddał do użytku uiemałże całkowicie samoobsługowy szpital. Przy * łóżku kiżdego pacjenta zainstalowano urządz^nie, które przy naciśnięciu odpowiedniego guzika otwiera lub zamyka drzwi i okna. zasuwa firanki, Zapala ł gaśj światło, radio i telewizor, rżguluje temperaturę w pokoju a także poprawia pacjentowi łóżko i pościel. (ma OFIARA „TOUR DE FRANCE’ Charles» Móraze popularyzator polityki de Gaulle’a we francuskim radio jest od kilku tygodni nieustanni© atakowany przez prawicowy tygodńik „Carrefour”. Okazuje się jednak że to nie różnice polityczne przeciwstawiają prawicowy tygodnik rzecznikowi polityki rządowej. Pan Moraze pozwrolił sobie niedawno skrytyko wht tych Francuzów, którzy pasjonują śię wyścigiem „Tour de France”. Nie może mu tego darować jeden z organizatorów7 wyścigu, a zarazem dyrektor „Carrefour” p. Amours'. (k) ELIZABETH TAYLOR *ĄDA ODSZKODOWANIA Elizabeth Taylor zażądała 5 min. dolarów odszkodowania od trzech towarzystw, które jej zdaniem ponoszą Odpowiedzialność za śmierć jej męża Mike’a Todda w wypadku samolotowym. Towarzystwami tymi śą: firMa ód której Todri kupił samolot oraz dwa towarzystwa, z któ. rych jedno polecało zakup samolotu, a drugie wzięło odpowiedzialność na utrzymanie go w dobrym stanie. (k) KARA ZA PRÖBE SAMOBÓJSTWA Samobójstwo w Brazylii jest karalne. W ośtatnich miesiącach sądy brazylijskie orzekały wyjąlkówm często w sprawach samobójstw', ukazało Się bowiem na początku roku rozporządzenie, na mocy którego wszyscy przechodzący tory kolejowe w miejscach do tego nie przeznaczonych uważani są automatycznie za kandydatów na samobójców'. (ma; W delcie Rzeki Czerwonej i w dżungli CZOFER na postoju natych^miast wyciąga książkę i uczy się: półgłosem sylabizuje pierwsze słowa przygotowując się do lekcji na kursie dla analfabetów lub odrabia lekcje, zadane w wieczorowej szkole zawodowej. Półgłośne czytani« można usłyszeć w korytarzach hoteli, służba wykorzystuje bo. wiem każdą wolną chwilę na naukę. się uczą, W Wietnamie wszyscy w każdym razie w miastach na pewno wszyscy. W czasie wojny narodowowyzwoleńczej najbardziej uciąż. liwym wrogiem byli niewątpliwie francuscy kolonizatorzy, ale już wówczas Ho Chi Minh nawoływał do walki przeciwko trzem wrogom: kolonizatorom, głodowi i analfabetyzmowi. Plagi te bowiem w prawie jednakowej mierze hamowały marsz Wietnamczyków do wolności. Z kolonizatorami francuskimi uporano się. Z głodem również — w ubiegłym roku. Batalia z analfabetyzmem trwa nadal. W ciągu 9 lat wojny z pęt analfabetyzmu wyrwano przeszło 10 milionów osób (w północnym i południowym Wietnamie), ale ludność całego Wietnamu liczy 25 milionów, w tym 13 milionów w Demokratycznej Repułjlice. Po wojnie (1954— 57), na Północy nauczono czytać i pisać dalsze 1,3 miliona osób. Liczba ta byłaby z pewnoćcia większa, (tdyby nie pewne osłabienie tempa walki z analfabetyzmem w pierwszej połowie 1*57 r. Powodem były trudności na wsi wynikłe z błędów popełnionych w czasie reformy rolnej. Ortranizacje partyjne zajete ważniejszymi zadaniami nie mogły zwrócić należytej uwagi na. kursy dla analfabetów. Po naprawieniu błędów kampania oświatowi nabrała nowego rozmachu. W bieżącym roku, a najpóźniej na początku przyszłego, analfabetyzm zostanie w zasadzie zlikwidowany wśród mieszkańców (do 40 lat) delty Czerwonej, a więc tam, Rzeki gdzie mieszka przytłaczająca większość ludności DRW. Pewne zaległości pozostaną jeszcze w bardzo słabo zaludnionych rejonach górskich, gdzie żyją mniejszości narodowe, mówiące Wl.isnynu jęty*arm, przy czy/» niektóre nie posiadają alfabetów (opracowywanie brakujących jest na ukończeniu). W IELE zrobiono w dziedzi** nie szkolnictwa zasadniczego. Nauka w szkole ogólne; trwa 10 łat i jest podzielona na 3 cykle. W porównaniu ze stanem z okresu panowanis francuskiego (konkretnie z lat 1939 — 40) liczba uczniów w szkołach zasadniczych wzrosła prawie 2,5 - krotnie. W roku 1957/38 w szkołach podstawo, wych (pierwśzy cykl) uczyło się ponad 681 tys. dzieci, a w szkołach drugiego i trzeciego cyklu nieco ponad milion osób. O »zkblnietwo zawodowe Franc«xl nie dbali w ogóle. Tymczasem w wolnynt włetnamlt w ubiegłym róku ezynnyeh było U «zkół zawodowych, w których uczyło się prawie 1» ty«, osób, w tym M« kobiet. Liczba studentów wzrosła z 1530 w 1955 r. do 3800 w ubiegłym roku akademickim. Przed wojną (1939—40) istniał tylko jeden uniwersytet (w Hanoi) na całe Indoćhiny, w którym studiowało ftlsęo popad 500 o$ćb, przeważnie nauki humanistyczne. Obecnie główną uwagę kieruje się na nauki techniczne 1 ekonomiczne. Oprócz Uniwersytetu Hanois, kiego DRW posiada następujące wyższe uczelnie: Instytut Politechniczny, Instytut Pedagogicz. ny, Instytut Lekarski i Farma, cji, Instytut Rolnictwa i Leśnic, twa oraz Instytut Sztuk Pięknych. W latach 1955—57 rząd DRW wysłał 1254 óśoby na studia do państw sócjali»tycznych, w tym do Polski Językiem wykładowym na uczelniach hanoiskich jest wietnamski. PóczątkóWó byló x tym Jednak niemąłó kłopotu. t'lvż językowi temu brakowało wiełu wyrażeń z, dziedziny nauki i techniki, w ostatnich latach luki te uzupełniono. W ubiegłym roku wydrukowano 8 milionów książek, w tym 5,7 miliona egzemplarzy różnych podręczników szkolnych. Ogólnie, od zawarcia rozejmu (lipiec 1954) do końca 1957 r. do miast i miasteczek, do wiosek w delcie i dżungli powędrowało prawie 23 miliony książek, a więc w przybliżeniu 2 książki na jednego mieszkań, ca, . U, U.) Walka z analfabetyzmem trwa nadal..