Trybuna Ludu, marzec 1973 (XXV/59-89)
1973-03-21 / nr. 79
r Proletariusze wszystkich krajów, łączcie się! fwi 1 V I ,____ I rvh ii fi /i I p r111 JBL TL j U U. Km. CE Bi J lUa. 'LL KUa. "H 19,8 r''Ł" 1 ORGAN KOMITETU CENTRALNEGO POLSKIEJ ZJEDNOCZONEJ PARTII ROBOTNICZEJ Dlaczego nie wykonano planu? Zabrakło wyobraźni technicznej (Relada naszego reportera) Wronkowska Fabryka Wyrobów Blaszanych jest największym w kraju producentem kuchenek gazowych, Tcfore obecnie wTtazdej dosłownie ilości gotów jest odebrać handel, budownictwo. 150 tys. kuchenek rocznie, znacznie więcej niż połowę produkcji, przeznacza się na eksport, przede wszystkim do Zwiqzku Radzieckiego. W lutym zakład nie wykonał planu produkcyjnego. Zabrakło 9 procent. W praktyce znaczy to, ze me opuściło fabryki ponad 2 tys. kuchenek. Kłopoty produkcyjne wystąpiły zresztą nie tylko w poprzednim miesiącu. O przyczynach tych zahamowań rozmawiamy z dvrektof rem naczelnym fabryki, inż. ) Maksymilianem .Bartkowia[kiem. I rzecz zaskakująca: dy- 7?5Kfć>F od razu zaznacza, że wszystkie powody, dla których zakład nie wykonał swojego planu, tkwią tu na miejscu, w organizacyjnych i technologicznych problemach fabryki. Nie szuka winnych na zewnątrz. Pytałem nawet o sprawy kooperacyjne, które są często motywem usprawiedliwiającym w niepowodzeniach produkcyjnych. Nie przewidzieliśmy — Owszem — mówi tow. Bartkowiak — z kooperacją mamy dużo kłopotów, ale nie one były przyczyną okresowego załamania się planu produkcyjnego. Po prostu nie przewidzieliśmy pewnych zjawisk, które wynikają z modernizacji wyrobów, zwłaszcza z surowych wymagań odbiorcy. Mówiąc krótko: niedostatecznie szybko dostosowaliśmy nowe technologie do wymagań ryn-W ostatnich paru latach zakład został generalnie zmodernizowany, otrzymał nowe hale produkcyjne, nowoczesne maszyny i urządzenia. Nie było żadnych opóźnień w oddawaniu obiektów Załoga jak gdyby zafascynowała się perspektywą nowoczesności, spodziewając się, że sam fakt pracy przy sprawnych maszynach, przy urządzeniach, które gwarantują wyższą wydajność „załatwi“ automatycznie zwiększone plany. Tymczar sem okazało się w praktyce, że dcń nowych zadań fabryka nie była w porę przygotowana. W trzecim i czwartym kwartale ubiegłego roku trzeba było zwiększyć załogę o jedną trzecią. Zwiększono, i owszem, ale przyszli ludzie nie przeszkoleni, najczęściej nie przygotowani do podjęcia pracy w nowoczesnej, zmechanizowanej fabryce. I to byl pierwszy klonot. Klient określa produkcję Drugi pojawił się w chwili, kiedy odbiorcy zażądali innych kuchenek, odpowiadających najlepszym wzorom światowym. Np. odbiorcy ze Związku Radzieckiego, w związku ze zmianą norm wyposażenia kuchni, obowiązujących w tym kraju od roku 1971, zwrócili się o nową wersję kuchenek, lżejszych, lepiej wyposażonych, ale bardziej pracochłonnych w produkcji. Zamówienie zostało przyjęte, jednak termin opanowania produkcji okazał się za krótki. Po prostu nie poradzono sobie do końca z wprowadzeniem odmiennej technologii. Tymczasem sytuacja zmienia się dosłownie z miesiąca na miesiąc. Są już handlu na kuchnie zamówienia w wielu kolorach i na tzw. meblopodobne, na kuchnie wyposażone w rożen, opiekacz, automatyczne zapalacze. Tempo zmian w konstrukcjach i w technologii przerosło aktualne możliwości zakładu. I to jest w gruncie rzeczy podstąwowa przyczyna niewykonania planu. JERZY OLSZEWSKI (DOKOŃCZENIE NA STR. 4) Nr 79 (8825) Warszawa, środa 21 marca 1973 r. * Wydanie A Cena 1 zł „1-52” bombardujü przedmieścia Phnom Pei Represje Lon Nola wobec opozycji PARYŻ, NOWY JORK (PAP). Jak wynika z doniesień z Phnom Penh, kambodżański rząd marszałka Lon Nola skorzystał z sobotniego ataku bombowego na pałac prezydencki, aby rozprawić się z całą legalną opozycją działającą na terenach kontrolowanych przez władze Phnom Penh, Korespondent Agencji UPI informuje, że grupy specjalnej policji bezpieczeństwa wtargnęły do domów „nieprawomyślnych“ profesorów, polityków i dziennikarzy kambodżańskich i dokonały wielu aresztowań. Wśród około 20 członków rodziny królewskiej, osadzonych w areszcie domowym, jest 69-letnia królowa Kossomak Neariralh, matka księcia Norodoma Sihanouka, obalonego w marcu 1970 r. przez proamerykański zamach stanu, który wyniósł do Władzi/ marszałka Lon Nola. We wtorek agencje donosiły, że w Phnom Penh i w innych miejscowościach kontrolowanych przez rząd Lon Nola obowiązuje stan oblężenia. Zawieszono wszystkie swobody obywatelskie. Wokół pałacu prezydenckiego ustawiono nowe działa lotnicze. Lon Nol opuścił, jednak pałac prezydencki i, Associated jak donosi Agencja Press, zamieszkał w dobrze strzeżonej willi, 3 km od śródmieścia Phnom Penh. Wilię obstawiono działami przeciwlotniczymi i otoczono płotem z siatki wysokości metr«»’, który ma- chronić bu9 dynek przed atakiem rakietowym. (DOKOŃCZENIE NA STR. 2) II ETAP ROZBUDOWY OZOS Trwa II etap rozbudowy Olsztyńskich Zakładów Opon Samochodowych „Stomil“. Inwestycja przebiega zgodnie z ustalonym harmonogramem, który przewiduje przekazanie nowego wydziału opon radialnych do rozruchu 30 kwietnia br. W rok po oddaniu do eksploatacji wydział ten ma osiągnąć pełną zdolność wytwórczą. Produkować wówczas będzie 980 tys. sztuk tych opon dla samochodów dostawczych i ciężarowych oraz 1 mld 240 tysięcy sztuk dętek. Technologię wytwarzania nowoczesnych opon oparto na licencji zakupionej w belgijskiej firmie „Uniroyal“. Obecnie trwa montaż maszyn i urządzeń. Na zdjęciu: Stefan Zawadzki i Eugeniusz Samuraj przy montażu maszyny konfekcyjnej do opon radialnych przeznaczonych dla samochodów ciężarowych. Fot. CAF — MOROZ Dziś początek młodzieżowej „Wiosny Czynów” Tradycyjnym zwyczajem w dniu rozpoczęcia kalendarzowej wiosny, 21 marca dziewczęta i chłopcy zrzeszeni w Związku Socjalistycznej Młodzieży Wiejskiej podejmują różnorodne inicjatywy społeczne, służące całemu środowisku wiejskiemu. Młodzieżowa „Wiosna czynów“ służy co roku porządkowaniu wsi i małych miasteczek oraz niesieniu pomocy rolnikom w przygotowaniu maszyn i sprzętu do wiosennych prac polowych. Brygady młodzieżowe pomagają w remontach obiektów socjalnych i kulturalnych na wsi, dróg lokalnych itp. Rozjazdowe inicjatywy ZIVIS W miesiąc po zakończeniu V Krajowego Zjazdu, ZMS. Owcy przystąpili do realizacji różnorodnych zadań nakreślonych w zjazdowej uchwale. O nowych inicjatywach produkcyjnych i społecznych młodzieży będących konkretną odpowiedzią na uchwałę V Zjazdu mówiono 20 bm. w Warszawie. na pierwszym w nowej kaden"cjT posiedzeniu prezydium ZG ■ ZMS Na szczególną uwagę zasługuje propozycja, by w maju br. przeprowadzić powszechny przegląd stanu organizacyjnotechnicznego stanowisk pracy młodzieży zatrudnionej w przemyśle i budownictwie. Celem przeglądu ma być sprawdzenie stanu wykorzystania kwalifikacji zawodowych młodych pracowników oraz ocena przestrzegania przez młodzież dyscypliny technologicznej i organizacyjnej. Zadaniem przeglądu ma być również ujawnienie jeszcze rezerw w istniejących gospodarce materiałowej i surowcowej. Prezydium ZG ZMS przyjęło również dwie uchwały. Pierwsza z men wzywa wszystkich ZMS-owców do rozwijania działalności służącej ochronie naturalnego środowiska człowieka i poprawy estetyki miast, osiedli itp. Druga — precyzuje zadania organizacji na rzecz tworzenia bazy turystycznej dla młodzieży, (PAP) Trzy dni „Wiosny-73” Obroty -12 mld zl 75 tys. zwiedzających W ciągu trżećh dni trwania Targów Krajowych „Wiosna- 73“ łączne obroty wzrosły do 12 mld zł z czego na artykuły spożywcze przypada 5 mld zł. W środę 21 bm. rozpoczyna się kontraktacja na największych giełdach targowych — odzieżowej, dziewiarskiej i obuwniczej. Targi „Wiosna-73“ zwiedziło już około 75 tys. osób. (PAP) W górach zima w pełni Kalendarzowa wiosna zastała Tatry w pełni zimy. We wtorek 20 bm., na Kasprowym Wierchu notowano 9 stopni mrozu oraz 240 cm śniegu. W ciągu dnia w górach nadal pada! śnieg, wszędzie panowały idealne warunki narciarskie. W Zakopanem trwa szczyt sezonu żirhowego. Wszystkie pensjonaty, hotele, schroniska górskie wypełnione są do ostatniego miejsca. Również w Beskidach panują dobre warunki śniegowe. (PAP) Posiedzenie Biura Politycznego Biuro Polityczne na posiedzeniu w dniu 20 bm. podjęło uctiwalę w sprcmre^przyspieszemcT rozwoju informatyki w latdcli 1973—75 oraz przygotowania długookresowego partyjno-rządowego programu wdrażania jej do różnych dziedzin życia społeczno-gospodarczego kraju. Realizacja uchwał VI Zjazdu PZPR, zwłaszcza zaś potrzeby stałego doskonalenia planowania, kierowania i zarządzania życiem społeczno-politycznym i gospodarczym kraju wymagają szerokiego wykorzystania środków i systemów informatycznych. Biorąc pod uwagę gospodarczą i polityczno-społeczną wagę tych problemów Biuro Polityczne powołało komisję partyjno-rządową dla opracowania długookresowego (ze szczególnym uwzględnieniem lat 1975— — 1980) programu rozwoju środków i wdrażania systemów informatyki do różnych dziedzin życia społecznogospodarczego. W pracach nad przygotowaniem programu rozwoju informatyki komisja korzystać powinna vi szerokim zakresie z pomocy specjalistycznych placówek naukowych oraz zainteresowanych resortówi a zwłaszcza Polskiej Akademii Nauk, Ministerstwa Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki oraz Ministerstwa Przemysłu Maszynowego Zalecono, aby Prezydium Rządu stworzyło maksymalnie sprzyjające warunki dla najlepszego, efektywnego wykonania i przekroczenia założonego na bieżące 5-lecie programu rozwoju informatyki. Biuro Polityczne zapoznało się ze sprawozdaniem z przyjacielskiego spotkania przywódców partii i rządów PRL i WRL, które odbyło się w Warszawie w dniach 14—15 marca br Biuro Polityczne zaakceptowało wyniki tego spotkania i uznało, że mieć będą one doniosłe znaczenie dla rozszerzenia i pogłębienia współpracy polsko-węgierskiej oraz umocnienia przyjaźni międzv obu narodami, a tym samym przyczynią się do zacieśnienia jedności socjalistycznej wspólnoty. Zalecono Radzie Ministrów PRL podjęcie niezbędnych przedsięwzięć w celu zapewnienia pełnego wprowadzenia w życie ustaleń przyjętych wspólnie podczas spotkania. (PAP) Na podstawie wyników całorocznej pracy Przedsiębiorstwa dzielą fundusz zakładowy Przedsiębiorstwa przystąpiły do dzielenia funduszu zakładowego, wygospodarowanego w zeszłym roku. A że byl to rok wyjątkowo pomyślny dla gospodarki, okres wytężonej pracy załóg, mogą one, w swej większości, oczekiwać wyższych niż przed rokiem „trzynastek“ i kwot na wspólne potrzeby socjalne. Tym większa rządu robotniczego za racjonalny jest odpowiedzialność samoi sprawiedliwy podział funduszu zakładowego. Podstawowym warunkiem prawidłowości podziału funduszu — zdaniem Wydziału Ekonomicznego CRZZ — jest szeroka konsultacja wewnątrz przedsiębiorstwa. Rady zakładowe powinny poinformować załogi o kwocie wygospodarowanego funduszu, o wielkości środków jakie — stosownie do ustalonych norm odpisów — można przeznaczyć na nagrody i zbiorowe potrzeby socjalnobytowe, wreszcie o propozycjach samorządu robotniczego, dotyczących podziału środków funduszu na poszczególne cele. Podział części funduszu, przeznaczonej na nagrody indywidualne, wywołuje zwykle najwięcej zainteresowania, czasem i nieporozumień. Moża na im zapobiec, a pomocne są tu zasady obowiązującej i w tym roku uchwały XXIV Plenum CRZZ w sprawie podziału funduszu zakładowego za wyniki 1971 r. Chodzi tu zwłasz(DOKONCZENIE NA STR. 4] AWARIA NA CZERNIAKOWIE Wczoraj, na ul. Czerniakowskiej pękł przewód wodociągowy. Silny strumień wody spowodował głęboką wyrwę w gruncie — na znacznym odcinku ulicą Czerniakowską i częściowo na Szwoleżerów płynęła półmetrowej głębokości „rzeka“. Mimo, że ekipy MPWiK natychmiast odcięty dopływ, nagła a- Waria spowodowała okresową przerwę w komunikacji, Fachowcy z MPWiK pracują przy naprawie uszkodzonego przewodu. Awaria nie spowodowała — na szczęście — zakłóceń w zaopatrzeniu w wodę mieszkańców'Stolicy, (ich) Na ul. Szwoleżerów Fot. „TRYBUNA LUDU” MACIEJ BILLEWICZ BozKiewy w Helsinkach Dyskusja na i współpracą saspośarczą HELSINKI (PAP). Uczestnicy wielostronnych rozmów przygotowawczych do europejskiej konferencji stwa i współpracy bezpieczeńkontynuowali we wtorek przed południem dyskusję nad problemami współpracy gospodarczej, czyli nad treścią drugiego punktu porządku dziennego konferencji. Bardzo aktywny udział w debacie wzięta delegacja Polski, która przedłożyła nowe propozycje dotyczące rozwoju kooperacji przemysłowej, Według informacji kuluarowych, w ciągu tych dwóch dni osiągnięto już pewne postępy i można oczekiwać, że w stosunkowo krótkim czasie grupa robocza przystąpi do wstępnych prac redakcyjnych nad wspólnym projektem tego punktu porządku dziennego. Po południu zebrała się natomiast tzw. mini-grupa robocza, pracująca nad zredagowaniem punktu pierwszego, dotyczącego zagadnień bezpieczeństwa europejskiego. Początek ostatniej fazy wymiany jeńców w Wietnamie PM. PARYŻ, HANOI (PAP), Wtorek byl pierwszym dniem czwartej i ostatniej fazy wymiany jeńców między stronami poludniowowietnamskimi. Strona sajgońska zwolniła w prowincji Quang Tri i w mieście Thien Ngon 1299 żołnierzy sił wyzwoleńczych. Rzecznik delegacji TRR RWP do czterostronnej wspólnej komisji wojskowej, kpt. Phuong Nam oświadczył we wtorek w Sajgonie, że jego rząd dołoży wszelkich starań, aby akcję zwalniania jeńców amerykańskich zakończyć do najbliższej niedzieli, tzn. do 25 marca. Tymczasem agencje zachodnie donoszą, że nadal dochodzi w Wietnamie Południowym do licznych pogwałceń porozumienia o przerwaniu ognia. Ostatnio do incydentów takich doszło w okolicach Tong Le Han i Rach Bap. Jak donosi agencja AP przedstawiciele MKKiN oświadczyli we wtorek. że jej członkowie udadzą się w te okolice w celu przeprowadzenia śledztwa, „prawdopodobnie w środę“. (DOKOŃCZENIE NA STR. 2) Węzeł panamski i problemy kontynentu ZSRR popiera żądania krajów Ameryki Łacińskiej (OD NASZEGO WYSŁANNIKA W PANAMIE) Panama — stolica ma właściwie dwa stare miasta. Jedno — Panama la Vieja to już tylko ruiny, które ocalały po pirackim najeździe w XVII w. Drugie miasto wyrastało wraz z kanałem. Tutaj, spod pomnika Lessepsa, skąd rozpościera się oceaniczna panorama na wiszący nad wodą Most Dwóch Ameryk, jeden z gospodarzy panamskich zwróci] moją uwagę na dwie w tej panoramie „nieosiągalne dla zwykiego śmiertelnika“ wyspy. To „wyspy rakietowe“. Innymi słowy — amerykańska baza. W kilka godzin później słuchałem przemówienia delegata radzieckiego w Radzie Bezpieczeństwa, ambasadora Malika, który poparł w imieniu Związku Radzieckiego wysunięty przez kraje Ameryki Łacińskiej postulat utworzenia z tego kontynentu stre-fy bezatomowej, zgodnie z układem podpisanym już przez szereg państw. Amb. Malik wspomniał, iż obszar klearyzowany. implikuje zdenurównież zakaz przenoszenia do niego oraz tranzytu broni nuklearnej, jak i likwidację obcych baz. Strefa Kanału Panamskiego i— traktowana przez USA jako obszar amerykański. -r znajduje się właśnie na terytorium Ameryki Łacińskiej. Strefa bezatomowa powinna ją więc również objąć Panama chce się pozbyć tej „enklawy kolonialnej“, jak ją nazywali niektórzy mówcy latynoscy. Panama chce być krajem w pełni suwerennym i to jest jej niezaprzeczalne prawo, sprecyzowane w panam(DO KOŃ CZENIE NA STR. 2) ADAM STANEK Wowe formy - stara polityka Brytyjska „Biała księga” w sprawie Irlandii Północnej Zepowldź wzmożenia środków represyjnych LONDYN (PAP). Ogłoszona wc wtorek w Londynie „Biała księga“ rządu brytyjskiego na temat przyszłości Ulsteru stwierdza, że Irlandia Północna tak długo pozostanie częścią zjednoczonego królestwa, jak długo życzyć sobie będzie tego większość jej mieszkańców. Armia brytyjska pozostanie w Irlandii Północnej tak długo, jak będzie tego wymagać sytuacja. Rząd brytyjski — głosi dalej dokument — odpowiedzialny będzie „za utrzymanie porządku w Irlandii Północnej“. Do niego należeć będą również (DOKOŃCZENIE NA STR. 2\ Prace nad konwencją o zakazie broni chemicznej Państwa zachodnie odwlekają przygotowanie porozumienia GENEWA (PAP). Związek Radziecki i inne kraje socjalistyczne, występując w marcu ubiegłego roku z konkretnym projektem konwencji o zakazie broni chemicznej, wyraziły tym samym gotowość prowadzenia rozmów na temat opracowania porozumienia, które byłoby do przyjęcia dla możliwie jak najszerszego kręgu krajów — oświadczy! we wtorek w Komitecie Rozbrojeniowym w Genewie szef delegacji radzieckiej, Aleksiej Roszczin, Stwierdził on także, że wyczerpujące i wszechstronne omówienie tej sprawy w komitecie wykazało, iż postanowienia zawarte w projekcie krajów socjalistycznych są możliwe do urzeczywistnienia. Związek Radziecki, nie jak przytłaczająca podobwiększość krajów uważa, że nadszedł czas przystąpienia do konkretnych prac nad przygotowaniem będącego wzajemnie do przyjęcia tekstu odpowiedniego porozumienia. Jednakże zamiast tego — kontynuował delegat radziecki — komitet w gruncie rzeczy traci czas. USA i ich sojusznicy nic są gotowi przystąpić do takich rozmów. Sprawa sprowadza się nie do trudności technicznych, lecz dc braku decyzji politycznych, w tej sytuacji dalsza praca nad problemem zakazu broni chemicznej zależy od odpowiedzi USA i innych krajów zachodnich na propozycje państw socjalistycznych, sformułowane w projekcie konwencji. Rozmowy SALT GENEWA (PAP). We wtorek, w siedzibie stałego przedstawicielstwa USA przy ONZ w Genewie odbyło się kolejne spotkanie delegacji radzieckiej i amerykańskiej, prowadzących rozmowy w sprawie ograniczenia zbrojeń strategicznych „SALT II“ Dziś 10 stron W numerze: Przed wojewódzkimi konferencjami partyjnymi - ŁÓDZKIE Rzetelne partnerstwo (Po V Krajowym Żjeździe ZHP) Prof, dr B. LE5NOPORSKI Kopernik - humanista K. RZEMIENIECKI Kupiliśmy licencję - i co dalej? (Problemy i dyskusje] J. KONIECZNA Organizacja czy improwizacja (Czyny społeczne) T. MIECIK Do spektrografu bez ogonka (W Roku Nauki Polskiej) W. KNYCPEL Najważniejszą zadania ZKJ (Jugosławia) Z. BRONIAREK Miejsce i rola w Europie (Francja po wyborach) J. TERMER „Sowizdrzał ŚwiętokrzyskiTM (Witryna księgarska)