Trybuna Ludu, kwiecień 1974 (XXVI/91-120)
1974-04-17 / nr. 107
u Proletariusze wszystkich krajów, łączcie się! Trybuna Ludu mu ORGAN KOMITETU CENTRALNEGO POLSKIEJ ZJEDNOCZONEJ PARTII ROBOTNICZEJ Nr 107 (9215) Warszawo, środa 17 kwietnia 1974 r. Wydanie AA Cena 1 zł Sojusz dla pokoju Z ACIEŚNIANIE jedności naszej partii z KPZR i sojuszu naszego kraju * - z ZSRR, umacnianie i pogłębianie jedności całej socjalistycznej wspólnoty — to naczelna wytyczna naszego działania na arenie międzynarodowej na dziś i na jutro“ — mówił tow. Edward Gierek na ostatnim, XIII Plenum KC PZPR, poświęconym zadaniom partii w roku XXX-łecia PRL, Jest to jeden z podstawowych, fundamentalnych wniosków, jakie wypływają z całego tego okresu, z obecnego rozwoju Polski i socjalistycznej wspólnoty, z głównych tendencji w kształtowaniu się sytuacji w Europie i w świecie. W pogłębianiu jedności socjalistycznej wspólnoty, w umacnianiu jej pozycji, a jednocześnie w całokształcie jej działania na arenie międzynarodowej wielką, zasadniczą rolę spełnia Układ Warszawski. Potwierdziły to w pełni i pod każdym względem wszystkie lata, które upłynęły od powołania do życia tego sojuszu w maju 1955 roku. Potwierdza teraźniejszość i z pewnością potwierdzi przyszłość. Układ Warszawski jest sojuszem obronnym. Powstał on w odpowiedzi na zamknięte i agresywne pakty państw imperialistycznych, a zwłaszcza NATO, wymierzone przeciwko państwom socjalistycznym, i to dopiero wówczas, gdy stało sit; jasne, że inicjatywy ZSRR i innych krajów socjalistycznych, zmierzające do zorganizowania bezpieczeństwa w Europie na podstawie kolektywnej, były systematycznie przez Zachód odrzucane. Powołany on został do życia w odpowiedzi na włączenie NRF do paktu północnoatlantyckiego, na olbrzymi rozpętany wówczas przez mocarstwa zachodnie wyścig zbrojeń, na narzuconą państwom socjalistycznym „zimną wojnę“ i realne zagrożenie dla pokoju w Europie i w świecie. Układ Warszawski stworzył nieprzebytą tamę dla wszelkiej agresji przeciwko krajom socjalistycznej wspólnoty, zapewnił nienaruszalne ich bezpieczeństwo, udaremnił próby prowadzenia wobec nich polityki „z pozycji siły". Tę funkcję, której skuteczność wykazał cały okres jego istnienia, Układ w pełni zachowuje na dziś i na przyszłość, tak długo, jak długo posiadanie takiej wspólnej tarczy jest i będzie niezbędne. Jednocześnie obronny charakter Układu Warszawskiego, wynikający z samej istoty ustroju jego uczestników — z socjalizmu daje mu wielką polityezno-moralną pozycję w Europie i świecie, pozycję, z której kraje nasze mogą z całą mocą konsekwentnie i aktywnie występować na rzecz międzynarodowego bezpieczeństwa i pokoju. Postanowienia Układu i ich realizacja potwierdzają głęboko humanistyczną treść ideologii i praktyki socjalizmu, pogłębiają poczucie słuszności naszej sprawy, dają socjalistycznej wspólnocie potężny moralno-polityczny instrument w działaniach na rzecz budowy międzynarodowego bezpieczeństwa 1 trwałego pokoju. S IŁA Układu Warszawskiego polega na tym, że opiera się on na trzech niewzruszonych podstawach: ideologicznej, politycznej i obronnej. Podstawą ideologiczną Układu jest ideowa jedność bratnich marksistowsko-leninowskich partii, ich wierność zasadom proletariackiego internacjonalizmu. Podstawą polityczną jest jedność ustroju politycznego i państwowego jego członków, wspólność zasadniczych celów i współdziałanie w ich realizacji. Podstawę obronnej potęgi Układu stanowi potencjał militarny państw Układu, jego Zjednoczone Siły Zbrojne, wielki potencjał ekonomiczny, jakim dysponują kraje wspólnoty. Jest oczywiste, że szczególne, kluczowe znaczenie dla siły Układu Warszawskiego ma potęga Związku Radzieckiego — jego niezwyciężona armia i jego prężna gospodarka. Rzecz jasna, wszystkie kraje wnoszą swój wkład do siły całego sojuszu, do umacniania jego pozycji i do jego aktywności w życiu międzynarodowym. Ważki wkład wnosi Polska Rzeczpospolita Ludowa, będąca niezłomnym ogniwem tego związku bratnich krajów. Wielkie znaczenie dla dynamicznego społeczno-gospodarczego rozwoju krajów — członków Ukłądu, a tym samym dla jego siły i pozycji ma szeroka i bliska współpraca gospodarcza w ramach RWPG, która w tym roku obchodzi 25-lecie swego istnienia. Współpraca ta daje rezultaty, które wzbudzają szacunek na całym świecie. W okresie od 1950 do 1973 r. dochód narodowy krajów RWPG wzrósł 5,7 raza, a produkcja przemysłowa — 8,4 raza. Wolumen obrotów handlu zagranicznego w latach 1951—1972 powiększył się 9-krotnie. Kraje socjalistycznej wspólnoty uzyskują stały wzrost stopy życiowej swych obywateli, osiągają wszechstronny rozwój nauki i kultury. W swych wzajemnych stosunkach kierują się one zasadami przyjacielskiej współpracy i wzajemnej pomocy. Polska, podobnie jak inne kraje socjalistyczne przywiązuje wielką Wagę do stałego pogłębiania tej współpracy, a zwłaszcza do realizacji i dalszego rozwijania programu socjalistycznej lnt«gracji gospodarczej. Polityka krajów socjalistycznych — to polityka umacniania międzynarodowego bezpieczeństwa i pokoju. Tej wielkiej, nadrzędnej dla narodów Europy i całego świata sprawie Układ Warszawski służy poprzez wszystkie swe funkcje i działania. Służy' jej jednolita linia państw Układu wobec najważniejszych problemów sytuacji na naszym kontynencie i na świecie. Układ Warszawski jest stale ośrodkiem pokojowych inicjatyw i propozycji, niezmiernie ważnym i aktywnym czynnikiem kształtowania wiodących pozytywnych tendencji w życiu międzynarodowym. Świadectwem tego są zwłaszcza doniosłe inicjatywy podejmowane w ciągu ostatnich 9 lat na kolejnych naradach Doradczego Komitetu Politycznego w Warszawie, Bukareszcie, Sofii, Budapeszcie, Moskwie, Berlinie i Pradze. Doradczy Komitet Polityczny, który zbiera się na szczeblu Pierwszych Sekretarzy i Premierów, jest najwyższym organem politycznym Układu Warszawskiego. Komitet ten w przyjacielskich kono sultacjach podejmuje decyzje i uchwały zasadniczym znaczeniu dla wspólnej strategii i taktyki państw Układu na arenie międzynarodowej N OWE perspektywy w konsekwentnym działaniu na rzecz realizacji leninowskich zasad pokojowego współistnienia państw o odmiennych ustrojach otworzył Wielki Program Pokoju, uchwalony przez XXIV Zjazd KPZR. Jest on zdecydowanie i na szeroką skalę wcielany w życie przez Komitet Centralny KPZR i jego Sekretarza Generalnego, tow. Leonida Breżniewa, którego aktywność dla sprawy pokoju cieszy się powszećhnym uznaniem i szacunkiem wśród narodów świata. W swym niedawnym przemówieniu w Ałma-Acie tow. L. Breżniew stwierdził; „W ostatnich latach udało się dokonać rzeczywiście wielkiego, ogromnej wagi dzieła, udało się doprowadzić do zwrotu w rozwoju stosunków międzynarodowych, zwrotu od „zimnej wojny“ ku odprężeniu międzynarodowemu i ugruntowaniu zasad pokojowego współistnienia państw o odmiennych systemach społecznych. Jest to bezsporny sukces leninowskiej polityki zao granicznej naszej partii, wytrwałej walki urzeczywistnienie programu pokoju proklamowanego przez XXIV Zjazd KPZR. Jest to wynik jedności działania z bratnimi krajami wspólnoty socjalistycznej, z partiami komunistycznymi i robotniczymi, ze wszystkimi postępowymi siłami świata. Jest to też, oczywiście, wynik pewnego realizmu, jaki przejawili czołowi mężowie stanu wielu krajów kapitalistycznych“, Jest wiele ważnych spraw na naszym kontynencie i na świecie, w tym zbliżające się do decydującej trzeciej fazy prace Europejskiej Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy, które wymagają obecnie uwagi i dalszego aktywnego działania państw Układu Warszawskiego. Nie ulega wątpliwości, że warszawska narada Doradczego Komitetu Politycznego zajmie wobec nich stanowisko, zgodne z żywotnymi interesami międzynarodowego bezpieczeństwa i pokoju Na ubiegłorocznym spotkaniu krymskim przywódcy bratnich partii państw socjalistycznych opowiedzieli się zdecydowanie za kontynuacją, dalszym rozwijaniem i pogłębianiem procesu odprężenia, za rozszerzeniem jego strefy na inne rejony świata. Oczywiście, wymaga to stałej i walki politycznej z siłami imperializmu reakcji przeciwnymi odprężeniu, ze wszystkim, co go hamuje, a jednocześnie współdziałania ze wszystkimi tendencjami pozytywnymi, realistycznymi. Nasza partia zajmuje w tej sprawie stanowisko, które jest szeroko znane. „Uczynimy wszystko — mówił na XIII Plenum tow. Edward Gierek — by proces odprężenia pogłębiać, utrwalać i zapewnić jego nieodwracalność“. P OLSKA Rzeczpospolita Ludowa solidarna w pełni z polityką Związku Radzieckiego współdziała blisko z tą wiodącą siłą wspólnoty i z innymi bratnimi jej krajami we wcielaniu w życie socjalistycznej strategii pokoju. Można być pewnym, że warszawska narada Doradczego komitetu Politycznego przyniesie dalsze rozwinięcie tej strategii, że umocni pozycję i rolę Układu Warszawskiego jako ośrodka działania na rzecz bezpieczeństwa, pokoju i współpracy w Europie i w świecie. Podstawową tego przesłanką jest jedność krajów Układu, ich wola wcielania w życie tych wielkich celów, jakie zostały postawione przed nim 19 lat temu, jakie stawia czas obecny i jakie stawiać będzie przyszłość. Doniosłe znaczenie warszawskiej narady podkreśla fakt, że w przyszłym roku przypada 20- lecie Układu Warszawskiego, tego potężnego i braterskiego zespalającego kraje socjalistyczne Sojuszu dla Pokoju. Na posiedzenie Doradczego Komitetu Politycznego Układu Warszawskiego D elegacja radziecka z tow. Ł. Breżniewem przybyła do Warszawy Serdeczne powitanie na Dworcu Gdańskim 16 bm. przybyła do Warszawy na posiedzenie Doradczego Komitetu Politycznego Państw - Stron Układu Warszawskiego, delegacja Zwiqzku Radzieckiego. Delegacji przewodniczy Sekretarz Generalny KC KPZR - Leonid Breżniew^ W skład delegacji wchodzą: członek Biura Politycznego KC KPZR, Przewodniczący Rady Ministrów ZSRR Aleksiej Kosygin, członek Biura* politycznego- KC KPZR, minister Spraw Zagranicznych ZSRR — Anjdriej Gromyko, sekretarz KC KPZR — Konstantin Katuszew, członek KC KPZR, doradca Sekretarza Generalnego KC KPZR — Konstantin Rusaków i członek CentraT- nej Komisji Rewizyjnej KPZR, doradca Sekretarza Generalnego KC KPZR - 'Andriej Aleksandrów. Delegacji towarzyszy grupa doradców Na Dworcu Gdańskim w Warszawie delegację witali: I Sekretarz KC PZPR Edward Gierek, Przewodniczący Rady Państwa — Hjęnryk Jabłoński, Prezes Rady Mi- Jnistrów — Piotr Jaroszewicz, 'członkowie i zastępcy członków Biura Politycznego, członkowie Sekretariatu KC PZPR: Mieczysław Jagielski, Wojciech Jaruzelski, Władysław Kruczek, Stefan Olszowski, Franciszek Szlachcic, Jan Szydlak, Kazimierz Barcikowski, Stanisław Kania, Józef Kępa, Stanisław Kowalczyk, Jerzy Łukaszewicz, Józef Pińkowski, Andrzej Werblan, Ryszard Fretek, Zdzisław Żandarowski. Witali ich również: Janusz Groszkowski, Franciszek Kaim, Zdzisław Tomal, Michał Grendys, Jan Kaczmarek. Dworzec Gdański udekorowany był flagami czerwonymi i biało-czerwonymi oraz barwami narodowymi . innych państw Układu Warszawskiego. Przed dworcem transparent: „Niech żyje jedność i braterstwo państw wspólnoty socjalistycznej“ Delegacji ZSRR towarzvszvli oćT granicy PRL; , członek Biura Politycznego) sekretarz (KC PZPR — Edward Babinch. ^wicepremier Kazimierz_„ OL* szewski oraz ambasador ZSRR w Polsce — Stanisław Piłoto/wicz. Na warszawskim dworcu delegację ZSRR witali także: naczelny dowódca Zjednoczonych Sił Zbrojnych Państw Stron Układu Warszawskiego marszałek Związku Radzie- Xpkiego Iwan Jakubowski i szef J sztabu tvćh~ sił — gen ąrrnii .Siergiej Sztemienko, Przyjazd delsg dowództwa Zjednoczonych Sil Zbrojnych Układu Warszawskiego lacji 16 bm. przybył do Warszawy na posiedzenie Doradczego Komitetu PoJityczhegä Państw — Stron Układu...Warszawskiego — naczelny dowódca Zjednoczonych Sił Zbrojnych, mar- i szalek Związku Radzieckiego, /iwan Jakubowski 1 szef szta- OTTycETńł — gen. armii Sier- Vgiej Sztemienko -----Na lotnisku Okęcie gości witali: członek Biura Politycznego KC PZPR, minister Obrony Narodowej — gen. armii Wojciech Jaruzelski, zastępcy członków Biura Politycznego KC: sekretarz KC PZPR — Stanisław Kowalczyk. Kania i Stanisław (PAP) Serdeczne powitanie na Dworcu Gdańskim w Warszawie. Na pierwszym planie od lewej stoją: Piotr Jaroszewicz, Aleksiej Kosygin, Leonid Breżniew, Edward Gierek i Henryk Jabłoński. Fot. CAF — LANGDA Przygotowania do obchodów 29 rocznicy podpisania układu Polska - ZSRR 20 bm. koncert w Teatrze Wielkim 21 kwietnia br. mija 29 rocznica podpisania przez Polskę i Związek Radziecki Układu o Przyjaźni, Pomocy Wzajemnej i Współpracy Powojennej, który zapoczątkował nową erę w stosunkach między obu krajami i stał się trwałym fundamentem całej powojennej współpracy naszych narodów. Odnowiony w 20 lat później, 8 kwietnia 1965 roku, ma zasadnicze znaczenie dla rozwoju naszej ojczyzny, umacniania jej gospodarczej i obronnej siły, jej bezpieczeństwa. Do obchodów rocznicy przygotowuje się. wspólnie z innymi organizacjami, Towarzystwo Przyjaźni Poisko-Radzieckiej. Centralną uroczystością będzie — 20 bm. w Teatrze Wielkim w Warszawie — koncert zorganizowany przez O-gólnopolski i Stołeczny Komitety FJN i ZG TPP-R, W Warszawie eksponowana będzie wielka wystawa pod hasłem „Sojusz prawdziwie braterski“. Złożą się nań liczne fotografie, dokumenty, książki i plakaty. Do końca kwietnia zaplanowano szereg konkursów i turniejów. W zakładach pracy, szkołach i domach kultury odbywać się będą liczne spotkania, prelekcje (DOKOŃCZENIE NA STR. i) Spotkanie E. Gierka i P. Jaroszewicza z L. Breżniewem i A. Kosyginem 16 bm. odbyło sie w Warszawie spotkanie I Sekretarza KC PZPR Edwarda V Gierka^ i członka Biura-Politycznego KC PZPR prezesa Rady Ministrów PRL Piotra v Jaroszewicza z Sekretarzem 'Generalnym KC KPZR Leoynidem Breżniewem i człon - ''kłem Biura Politycznego KC KPZR, Przewodniczącym Rady Ministrów ZSRR Aleksieyjem Kosyginem. W toku spotkania omówiono zagadnienia związane z dalszym rozszerzaniem i pogłębianiem braterskiej współpracy Polski i Związku Radzieckiego jak również inne sprawy interesujące obie strony Rozmowa przebiegła w serdecznej, przyjacielskiej atmosferze. (PAP) Premier Finlandii przebywał z nieoficjalną wizytą w Polsce W dniach ,12—16 kwietnia br. na zaproszenie Prezesa Rady ministrów riotra~JaroszeWlcza, przebywa! z wizytą nieoficjalną w Polsce premier Finlandii kalevi Śorsa wraz i małżonką. ISTjmTpremier Kalevi Sorsa został przvietv nrzez I Sekretarza ~ KC PZPR Edwarda Gierka i Prezesa Rady-Ministrów Piotra Jaroszewicza. . Na zakończenie wizyty 16 bm. odbyły się rozmowy obu premierów, w czasie których omówiono stan i perspektywy dalszego rozwoju polsko-fińskich stosunków dwustronnych, ze szczególnym uwzględnieniem współpracy gospodarczej. Dokonano także wymiany poglądów na temat aktualnej sytuacji międzynarodowej, m. in. sprawy Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie. Rozmowy odbyły się w przyjaznej i serdecznej atmosferze. (PAP’ Umocnienie przyjacielskich stosunków między Syrią i ZSRR H. A sad powrócił do Damaszku MOSKWA (PAP). Hafez ai- Asad, sekretarz generalny Tacjaiistycznej Partii Odrodzenia Arabskiego i prezydent Syrii, zakończy! we wtorek pięciodniową wizytę oficjalną w Związku Radzieckim i powróci! z Taszkientu do Damaszku. Wyniki rozmów przedstawia oświadczenie radziecko-syryjskie, podpisane w sobotę na Kremlu przez Leonida Breżniewa i Hafeza Asada, a opublikowane 16 bm. (Oświadczenie ZSRR — Syria str. 2). Również w sobotę, 13 bm. podpisano plan kontaktów partyjnych między KPZR a Socjalistyczną Partią Odrodzenia Arabskiego na 1974 rok, długoterminowe porozumienie o dalszym rozwoju współpracy gospodarczej i technicznej, plan współpracy kulturalnej i naukowej na lata 1974—75 oraz protokół o wymianie towarowej na 1974 rok, RWPG — rezultaty, zadania, perspektywy Konferencja naukowa w Moskwie (OD NASZEGO KORESPONDENTA W ZSRR) W moskiewskiej siedzibie Rady Wzajemnej Pomocy Gospodarczej rozpoczęła się we wtorek 2-dniowa konferencja naukowa na temat: „25 lat RWPG — rezultaty, zadania i perspektywy“. Oprócz kilkuset reprezentujących środowisko naukowe 9 krajów członkowskich organizacji i Jugosławii, w obradach biorą udział zaproszeni goście, wśród nich ekonomiści z DRW, Republiki Wietnamu Płd., KRL-D, Finlandii a także przedstawiciele kilku międzynarodowych organizacji gospodarczych. W uroczystości otwarcia konferencji wzięli również udział akredytowani w Moskwie ambasadorowie państw wspólnoty socjalistycznej Po otwarciu sesji plenarnej przez sekretarza generalnego RWPG N. Faddiejewa głos zabrał wiceprzewodmi- Z. LESNIKOWSK1 (DOKOŃCZENIE NA STR. 21 FRANCJA 32 kandydatów na stanowisko prezydenta Konferencja prasowa Chaban-Delmasa PARYŻ (PAP). We wtorek 16 kwietnia upłynął o północy termin składania kandydatur w wyborach prezydenckich. Po poniedziałkowym ustąpieniu Christiana Foucheta na rzecz Chaban-Delmasa pozostało jeszcze 32 pretendentów. Oficjalna lista kandydatów zatwierdzona przez Radę Konstytucyjną zostanie przekazana rządowi w czwartek 18 kwietnia. Następnego dnia zostanie ona opublikowana w dzienniku ustaw, co będzie oznaczać początek kampanii wyborczej. (OD NASZEGO KORESPONDENTA W PARYŻU) — Nie, nie można przyjąć zasady, aby kraje Europy zachodniej konsultowały się z USA przed podjęciem poważniejszych decyzji politycznych. Moje doświadczenie w zakresie polityki zagranicznej jest dostateczne, abym wiedział, żc prowadziłoby to do stosunków zależności — odpowiedział na jedno z pytań w czasie konferencji prasowej we Jocques Chaban-Delmas, wtorek reprezentujący w wyborach prezydenckich gaullistowską Unię Demokratów na rzecz V Republiki. WŁODZIMIERZ ŻRAŁEK (DOKOŃCZENIE NA STR. 2) Armia objęła władzę w Nigrze ALGIER (PAP). Według doniesień z Niamej, dowództwo wojskowe Nigru — które objęło tam władzę w wyniku zamachu stanu — oznajmiło, że całkowicie kontroluje sytuację w kraju. Szef sztabu armii Nigru płk Seyni Kountie, który stanął na czele przewrotu, podkreślił w przemówieniu radiowym do ludności, że wojsko przejęło władzę, aby „wprowadzić sprawiedliwość społeczną i położyć kres cierpieniom ludu“. S. Kountie zakomunikował, że dotychczasowy prezydent (DOKOŃCZENIE NA STR. 2) DZIŚ io snoa