Trybuna Ludu, kwiecień 1974 (XXVI/91-120)
1974-04-20 / nr. 110
MAGAZYN SOBOTNI Proletariusze wszystkich krajów, łączcie się! /** Trybuna Tudu ü ORGAN KOMITETU CENTRALNEGO POLSKIEJ ZJEDNOCZONEJ PARTII ROBOTNICZEJ NAKŁAD 936240 CENA 1 ZŁ Po naradzie Doradczego Komitetu Politycznego Państw-Stron Układu Warszawskiego Delegacje Bułgarii, CSRS, NRD i Węgier opuściły Polskę , 19 bm. opuściły Polskę delegacje Ludowej Republiki Bułgarii. Czechosłowackiej Republiki Socjalistycznej, NieijiiecMej Republiki Demokratyczne} i Węgierskiej Repu- Jbliki Ludowej, które uczestniczyły w naradzie Doradczego Komitetu Politycznego Państw-Stron Układu Warszawskiego. Delegacjom przewodniczyli: Bułgarii — I sekretarz KC BPK, przewodniczący Rady Państwa LRB — Todor Żiwkow; CSRS — sekretarz generalny KC KPCz — Gustav Husak; NRD — I sekretarz KC SED Erich Honecker; Węgier — I sekretarz KC WSPR Janos Radar. Pożegnanie odbyło się na warszawskim lotnisku udekorowanym flagami narodowymi państw-członków Układu Warszawskiego. Delegacje żegnali: I Sekretarz KC PZPR Edward Gierek, Przewodniczący Racly Państwa Henryk Jabłoński, Prezes Rady Ministrów Piotr Jaroszewicz, członkowie i zastępcy członków Biura Politycznego, członkowie Sekretariatu KC PZPR: Ędward Babiuch, Władysław Kruczek, Stefan Olszowski, Franciszek Szlachcic, Jan Szydlak, Kazimierz Barcikowski, Stanisław Józef Kępa, Stanisław Kania, Kowalczyk, Jerzy Łukaszewicz, Józef Pińkowski, Andrzej Werblan, Ryszard Frelek i Zdzisław Żandarowski. Delegacje żegnali również: Stanisław Gucwa, Janusz Groszkowski, Franciszek Kaim, Jan Mitręga, Kazimierz Olszewski, Zdzisław Tomal, Michał Grendys, Jan Kaczmarek. Obecni byli ambasadorowie państw, których delegacje opuściły Warszawę (PAP) Marszałek I. Jakubowski opuścił Warszawę ls> bm. opuścili Warszawę uczestniczący w naradzie Doradczego Komitetu Politycznego Państw — Stron Układu Warszawskiego — naczelny dowódca Zjednoczonych Sil Zbrojnych, Marszałek Związku Radzieckiego Iwan JakubojKski. i szef sztabu tych sil — gen. armii Siergiej Szte'mienko. Na lotnisku Okęcie gości żegnali: członek Biura Politycznego KC PZPR, minister Obrony Narodowej gen. armii — Wojciech Jaruzelski, zastępcy członków Biura Politycznego KC: sekretarz KC PZPR Stanisław Kania i Stanisław Kowalczyk, Obecny był attachś wojskowy, morski i lotniczy Ambasady ZSRR w Warszawie płk Walentyn Knrżenknw. (PAP) P. Jaroszewicz przyjął N. Faddiejewa Prezes Rady Ministrów K Piotr Jaroszewicz, przyjął 19 Him. przebywającego z wizytą w Polsce sekretarza Rady Wzajemnej Pomocy Gospodarczej — Nikołaja Faddie= jewa i odbył z nim serdeczną rozmowę. W spotkaniu uczestniczył zastępca przewodniczącego Komisji Planowania przy Radzie Ministrów — Janusz Hrynkiewicz. (PAP) Delegacja KC PZPR udała się do Libanu i na Cypr Na zaproszenie Komunistycznej Partii Libanu udała się 19 bm. do Bejrutu "clel!gacja~Ku i;^Pk, Jrtórej‘ "prżewodnlczy sekretarz KC PZPR Józef Pińkowski. Po kilkudniowym pobycie w Libanie delegacja wyjedzie na Cypr, gdzie weźmie udział w XIII Zjeździe Postępowej Partii Ludu Pracującego Cypru (AK EL). cję Na lotnisku Okęcie delegażegnali: sekretarz KC PZPR Jerzy Łukaszewicz, członek Sekretariatu Ku, kierownik Wydziału Zagranicznego KC PZPR — Ryszard Frclek oraz wiceminister Spraw Zagranicznych Jan Czapla (PAP) Oświadczenia przyjęte na naradzie Doradczego Komitetu Politycznego Państw-Stron Układu W arszawskiego: 0 trwały i sprawiedliwy pokój na Bliskim Wschodzie 0 trwały pokój w Wietnamie i zapewnienie słusznych narodowych interesów narodu wietnamskiego Zaprzestać ataków bezprawia i prześladowań działaczy demokratycznych w Chile! - str. 2 Echa obrad w prasie europejskiej Dwudniowe posiedzenie w Warszawie Doradczego Komitetu Politycznego Państw — Stron Układu Warszawskiego obserwowane było z ogromnym zainteresowaniem przez światową opinię publiczną. Szczególnie wiele miejsca poświęciły mu agencje, prasa, radio i telewizja krajów członkowskich Układu Warszawskiego, 19 bm. na czołowych miejscach poinformowały one c przebiegu i wynikach obrad, podały tekst komunikatu końcowego, a także zamieściły doniesienia o spotkaniach czołowych osobistości bratnich krajów, jakie odbyły się w Warszawie, oraz informacje o innych wydarzeniach towarzyszących naradzie. W relacjach tych podkreśla się atmosferę braterstwa i przyjaźni, w jakiej odbywała się narada, a także jej wielkie znaczenie dla umocnienia pokoju i bezpieczeństwa w Europie i na święcie ZSRR Relacjonując przebieg i wyniki posiedzenia Doradczego Komitetu Politycznego, dziennik „Izwiestia“ pisze 19 bm., żę omówiło ono najważniejsze, aktualne problemy związane z umacnianiem bezpieczeństwa w Europie i dalszym odprężeniem międzynarodowym. Warszawskie posiedzenie — stwierdza dziennik — jeszcze raz za-demonstrowało potężną, twórczą siłę wspólnoty socjalistycznej, jej ogromną rolę w podejmowaniu spraw o decydującym znaczeniu dla ludzkości. Komentator telewizji radzieckiej. omawiając znaczenie warszawskiej narady, przypomniał liczne inicjatywy pokojowe państw Układu Warszawskiego i wskazał, że odegrały one istotną rolę w procesie, który doprowadzi! do zwołania Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie. Obecnie chodzi o to, aby odprężeniu politycznemu towarzyszyły konkretne przedsięwzięcia w zakresie rozbrojenia. Czechosłowacja — Uchwalono doniosłe dokumenty o wielkim międzynarodowym znaczeniu — pisze czechosłowacki dziennik „Rude Pravo“, — wytyczają one drogę dalszego ugruntowania (DC KOŃCZENIE NA STR. 2) Dobre rezultaty pracy śląskich kolejarzy Kolejarze okręgu katowickiego osiągają znakomite rezultaty pracy. W ciągu ostatniej doby wyekspediowali oni rekordową liczbę — 544 pociągi towarowe. Jest to o 13 poc ągów więcej od poprzedniego, najlepszego wyniku uzyskanego 21 lutego br. Warto podkreślić, że w tym miesiącu kolejarze katowiccy przewieźli już ponad plan przeszło 260 tys. ton ładunków: węgla, koksu, wyrobów hutniczych i innych towarów, Było to możliwe dzięki dobrej organizacji pracy, właściwemu wykorzystaniu taboru kolejowego, ścisłej współpracy z klientami kolei. Szczególnie wyróżniły się załogi węzłów PKP: Gliwice, Pyskowice, Katowice — Muchowiec, Jaworzno - Szczakowa, Tarnowskie Góry, Łazy, Niedobczyce, Częstochowa, Oświęcim. (PAP) Obchody 29 rocznicy układu Polska - ZSRR Dziś uroczysty koncert w Teatrze Wielkim 21 kwietnia przypada 29 rocznica zawarcia przez Polskę i Związek Radziecki Układu o Przyjaźni, Współpracy i Pomocy Wzajemnej. Układ stał się trwałym fundamentem ścisłego współdziałania naszych narodów. Od kilku dni trwają w całym kraju obchody związane z rocznicą układu. Centralna uroczystość-koncert — zorganizowany przez Ogólnopolski Stołeczny Komitet FJN i ZG i TPP-R — odbywa się w sobotę, w Teatrze Wielkim w Warszawie. Również od soboty czynna będzie w stolicy wystawa pod hasłem „Sojusz prawdziwie braterski”. Na ekspozycję, przygotowaną przez RSW „Prasa-Książka-Ruch” i ZG TPP-R, składają się dokumenty, fotografie i plansze ilustrujące 29-letni dorobek współdziałania politycznego, gospodarczego, naukowo-technicznego i kulturalnego óbu bratnich krajów. Na uroczystości rocznicowe przybywa do Polski delegacja Centralnego Zarządu Towarzystwa Przyjaźni Radziecko-Polskiej. Goście radzieccy, w czasie kilkudniowego pobytu w naszym kraju, odwiedzą m. in. Katowice i Wrocław Tegoroczne obchody, przypadające w roku 30-Iecia Polski Ludowej, są okazją do ukazania wszechstronnego wzajemnie korzystnej dorobku współpracy, do przypomnienia wkładu ZSRR w uprzemysłowienie Polski. Ciekawe imprezy z okazji rocznicy układu, odbywają się w miastach i regionach zaprzyjaźnionych z obwodami w Związku Radzieckim. W wielu miejscowościach trwać będą „Dni kultury Kraju Rad”; odbędą się one m. in. na Rzeszowszczyźnie. Współpraca regionów zaprzyjaźnionych obejmuje coraz szersze dziedziny przemysłu, kultury, nauki; rozwija się też turystyka. (PAP) Przesunięcie części dziobowej drugiego 105-tysięcznika W suchym doku Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni trwa budowa drugiego 105-tysięcznika. 19 bm. rozpoczęła się operacja przesunięcia części dziobowej tego statku, której ciężar wynosi 2 tys. ton, na odcinku 16 m w kierunku bramy suchego doku. Masa stali przesuwana jest z zegarmistrzowską precyzją na specjalnych rolkach przy pomocy pneumatycznych wciągarek. Po zakończeniu operacji część dziobowa 105-tysięcznika, podobnie jak część rufowa statku, wystawać będzie poza dok. fPAP) ETIOPIA Premier apeluje o pomoc armii Byli ministrowie w areszcie domowym LONDYN (PAP). Premier Etiopii, Endaikatczu Makkonnen, zaapelował do sil zbrojnych i policji, by pomogły rządowi wyprowadzić kraj z poważnego kryzysu politycznego i gospodarczego. Według informacji radia Addis Abeba, premier przemawiał do żołnierzy 4 dywizji piechoty, stacjonującej w stolicy. Jednocześnie poinformowano, że rząd polecił zastosować areszt domowy wobec ministrów dawnej administracji. --------Rolniczy zwiad--------Wapno czeka n a transport (RELACJA NASZEGO REPORTERA) Dotarliśmy 19 bm. do kilku powiatów woj. krakowskiego i kieleckiego. Oto wrażenia z naszego reporterskiego zwiadu. Międzykółkowa Baza Maszynowa w Łagowie, pow. Opatów. Niby wszystko w porządku, rzędem stoją sprawne, wyremontowane ciągniki i maszyny rolnicze. Kazimierz Guliński — zastępca kierownika bazy oprowadza nas po swoim gospodarstwie. Dowiadujemy się, że jest tu 20 ciągników z pełnym zestawem maszyn, ale zaledwie 9 traktorzystów. Akurat w tej chwili nie ma — podobno — dużego zapotrzebowania na roboty w polu, ale co będzie w okresie spiętrzonych prac? Czy ozęść maszyn zostanie w bazie, bo nie będzie miał kto usiąść za kierownicą? Wszędzie obserwuje ogromne zapotrzebowanie się na nawozy. Z zaopatrzeniem jest różnie. Niektórych rodzajów nawozów brakuje, innych jest pod dostatkiem, ale zrozumieć nie można dlaczego właśnie w woj. kieleckim tak trudno wapno nawozowe. Rolnicy poo wiadają: nasze województwo leży na wapnie, tu się je produkuje, a w magazynach pusto. Poprosiliśmy o wyjaśnienie Zdzisława Kwiatkowskiego, zastępcę kierownika Wydziału Rolnictwa Urzędu Powiatowego w Opatowie. Wyjaśnił, że zakłady przemysłu terenowego produkujące wapno nawozowe nie mają dostatecznej ilości (DOKOŃCZENIE NA STR. 4) Junta chilijska nasila akcję terrorystyczną Proces 63 przedstawicieli opozycji BUENOS AIRES, LONDYN (PAP). Farsa sądowa, prowadzona w Santiago przed trybunałem wojskowym od 17 kwietnia, trwa. Wielki proces 63 osób, głównie wojskowych (tylko 10 oskarżonych to osoby cywilne), jest jeszcze w stadium początkowym. Prokuratura wojskowa przedstawia dokumenty, mające rzekomo usprawiedliwić udział podsądnych w „nielegalnych akcjach“, podejmowanych w obronie obalonego, ludowego rządu. Ciężkie zarzuty „zdrady stanu“, „szpiegostwa“ itp. czynów, kierowane przeciw oskarżonym, budzą jednak powszechne wątpliwości wśród obserwatorów procesu. Rozpoczęty przed trzema dniami proces ma ukryć przed opinią publiczną Chile i świata rzeczywistą sytuację w tym kraju Propozycje krajów socjalistycznych na specjalnej sesji Zgromadzenia Ogólnego NZ Zasada wzajemnychkorzyści w handlu międzynarodowym NOWY JORK (PAP). Podczas debaty nad projektem „Deklaracji w sprawie utworzenia nowego międzynarodowego ładu ekonomicznego” — głównego dokumentu sesji specjalnej — przedstawiciele Polski, Białorusi, Bułgarii, Czechosłowacji, NRD, Węgier, Mongolii, Ukrainy i Związku Radzieckiego wystąpili z propozycją sformułowania w deklaracji postanowień, które zachęcałyby państwa do zawierania długoterminowych, wielostronnych układów handlowych w zakresie poszczególnych towarów. Układy te powinny być oparte na zasadzie wzajemnych korzyści i wykluczać stosowanie jakichkolwiek form dyskryminacji. Wniosek krajów socjalistycznych, wyrażając tendencje większości państw, uwzględnia interesy zarówno państw konsumentów, jak i producentów. Stanowi również przesłankę spełnienia jednego z podstawowych postulatów wysuwanych w debacie generalnej, postulatu zapewnienia stabilizacji w międzynarodowej wymianie handlowej, koordynacji i współpracy między państwami producentami i konsumentami. Przedmiotem polemiki ' pomiędzy W. Brytanią, NRF, Francją, Japonią i USA a krajami rozwijającymi się jest problem zdefiniowania warunków i praw państw do nacjonalizacji obcych przedsiębiorstw i obcego mienia. Problem ten podniósł w swym przemówieniu prezydent Algierii Huari Bumedien Zmierzając do umocnienia pozycji producentów surowców, kraje Trzeciego Świata domagają się zaakceptowania przez sesję specjalną prawa do zrzeszania się krajów surowcowych przez porozumienia typu kartelowego. Podczas debaty w grupie roboczej Komitetu Specjalnego przyjęto jednomyślnie decyzję o konieczności opracowania zasad funduszu pomocy dla tych krajów rozwijających się, które szczególnie ucierpiały wskutek podwyżki cen paliw oraz tendencji inflacyjnej na świecie. Początek kampanii przedwyborczej we Francji 12 kandydatów walczy o miejsce w Pałacu Elizejskim (OD NASZEGO KORESPONDENTA W PARYŻU) Liczba kandydatów w obecnych wyborach prezydenckich będzie rekordowa: udział w rywalizacji o fotel w Pałacu Elizejskim brało w 1965 r. 6 kandydatów, w r. 1969 — 7, podczas gdy ogłoszona w czwartek wieczorem przez Radę Konstytucyjną oficjalna lista zawiera 12 nazwisk polityków, którzy zmierzą się w 1 turze wyborów w dniu 5 maja. Obok postaci, które liczą się w sposób autentyczny — I sekretarza Partii Socjalistycznej, F. Mitterranda, byłego premiera z ramienia gaullistowskiej Unii Demokratów na rzecz Republiki, J. Chaban-Dclmasa, oraz ministra Gospodarki _ i Finansów, V. Giscard d‘Estainga — w wyborach udział kandydaci, którzy wezmą chociaż pozbawieni są szans zwycięstwa, to mogą w nich ode-grać pewną rolę. Należy do nich przede wszystkim były minister handlu i rzemiosła, niestowarzyszony z żadnym ugrupowaniem deputowany do Zgromadzenia Narodowego, a zarazem mer Tours, 53-letni Jean Royer. Uważa się, że ten popularny wśród drobnych sklepikarzy i rzemieślników polityk odebrać może kilka procent głosów kandydatowi gaullistowskiemu. Owych kilka procent głosów może mieć decydujące znaczenie, gdyż — jak wskazują wszystkie ankiety i sondaże — o tym, który z przedstawicieli obozu rządowego przejdzie do II, decydującej tury wyborów, aby zmierzyć WL ZRAŁEK (DOKOŃCZENIE NA STR. 2] Żyrarćów słynie przede wszystkim jako ośrodek przemysłu włókienniczego, głównie Inlarskiego. Znajduje się tu także wytwórnia „Stella“, której wyroby — różnego rodzaju rajstopy, pończochy, stopki elastiiowe, podkolanówki są dobrze znane na rynku. Zakłady dostarczają również męskie skarpetki. Tegoroczną wartość produkcji oblicza się na 480 milionów złotych. Na zdjęciu: Bożena Okulus operatorka maszyny szyjącej pończochy. Fot. caf — rozmysłowicz Walki na froncie syryjsko-izraelskim Bitwa powietrzna w rejonie masywu Hermon KAIR, PARYŻ, LONDYN, MOSKWA (PAP). Walki w rejonie masywu Hermonu na syryjsko-izraełskich liniach przerwania ognia przybierają na sile. W piątek 19 bm. doszło do bitwy powietrznej między samolotami syryjskimi a izraelskimi — pierwszej od zawieszenia broni w październiku ub. roku. Izrael usiłował również zbombardować pozycje syryjskie, położone z dala od Hermonu. Rzecznik wojskowy oświadczył w Damaszku, że w wyniku bitwy powietrznej i akcji syryjskiej obrony przeciwlotniczej Izrael stracił w piątek 17 samolotów. Jak wynika z komunikatów syryjskich, na różnych odcinkach frontu doszło do starć. Izrael odpowiedzialny za napięcie na Bliskim Wschodzie Debata nad skargę Libanu w Radzie Bezpieczeństwa NOWY JORK (PAP). 18 bm. późnym wieczorem Rada Bezpieczeństwa wznowiła debatę w związku ze skargą Libanu przeciwko Izraelowi. Delegat Iraku Talib Szibib stwierdził, że Rada Bezpieczeństwa już niejednokrotnie potępiała Teł Awiw za podobne napaści i ostrzegała przed ich ponawianiem. Dlatego czas już przejść od ostrzeżeń do posunięć skuteczniejszych, przewidzianych w Karcie Narodów Zjednoczonych. Przedstawiciel Białorusi Witalij Smirnow polemizował z argumentem izraelskim, iż atak na wioski libańskie był odwetem za akcję bojowników arabskich przeprowadzoną kilka dni wcześniej w miejscowości Kiriat Szmone w Izraelu. Smirnow dodał, że odpowiedzialność za utrzymujące się na Bliskim Wschodzie napięcie spada całkowicie na Izrael, który wciąż nie chce odstąpić od swej ekspansjonistycznej polityki i okupuje ziemie arabskie. Rada odroczyła dalszą debatę na czas nieokreślony. Jutro W ydanie n iedzielne W numerze m.in.: Literatura polska na świecie Obecna czy nieobecna? .TAN KOPROWSKI Debiuty: nadzieje i oczekiwania, jakie wiążemy z nową generacją filmowców są tak istotne, że nikogo nie powinien dziwić ton ostrej, bezkompromisowej dyskusji. „Ranga debiutu fabularnego” W. WIERZEWSKI Do koguta już się prawie przyzwyczaiłem. Niedługo jednak rozpoczną się popularne imieniny — czeka mnie serial, złożony z beatowych i tanecznych koncertów oraz wystąpień chóralnych. „Kogut w mieście pieje” Ponadto: „Z PANORAMY POLSKICH LOSÓW WITOLD NAWROCKI „DEGRADACJA* MAREK JAWORSKI „Gdańscy edytorzy" prasy zagranicznej: „JESTEM JAK SZEF KUCHNI’* „RENESANS KINA** KSIĄŻKI DZIŚ 10 STB0N