Trybuna Ludu, kwiecień 1974 (XXVI/91-120)
1974-04-27 / nr. 117
MAGAZYN SOBOTNI Proletariusze wszystkich krajów, łączcie się! ** Trybuna I.ihIii ESS ORGAN KOMITETU CENTRALNEGO POLSKIEJ ZJEDNOCZONEJ PARTII ROBOTNICZEJ im—iwaMM—>■nww»wimwy.»i m iw»'ii'i ii mi Posiedzenie Prezydium Rządu Jak informuje rzecznik prasowy rzqdu — 26 bm. na SW_qim kolejnym .posiedzeniu_PfOTyrlinm l?Tf|rlii rprpntrzyło program dalszych posunięć zmierzających do poprawy gospodarki paliwowo-energetycznej. Program ma charakter kompleksowy. Zawarte w nim są — obok przedsięwzięć o charakterze doraźnym, dotyczących głównie eksploatacji urządzeń energetycznych — różne zamierzenia, których urzeczywistnienie, choć wymagające często dłuższego czasu, hędzie miało zasadniczy wpływ na oszczędne, racjonalne zużycie paliw i energii w całej gospodarce, głównie zaś w przemyśle i gospodarce komunalnej. Chodzi przede wszystkim o prace związane z projektowaniem i konstrukcją nowych oraz modernizacją istniejących urządzeń energetycznych, w sposób zapewniający zmniejszenie jednostkowego zużycia paliw i energii. Temu samemu celowi będą służyć nowe rozwiązania technologiczne, automatyzacja systemów ciepłowniczych, regulacja sieci, a także wprowadzanie metod umożliwiających stosowanie tańszych bądź bardziej dostępnych nośników energii. (DOKOŃCZENIE NA STR. 4] Gospodarka paliwowo-energetyczna Produkcja dużych maszyn elektrycznych Podwyżka płac w handlu wewnętrznym Kongres Studenckiego Ruchu Naukowego Jjjfi hm. rozpoczął się w Warszawie Kongres_Studenckiego Ruchu W otwarciu kongresu wzięli udział: minister Nauki, szkolnictwa' Wyższego i Techniki — Jan Kaczmarek, kierownik 'Wydziału Nauki i 'Oświaty KC PZPR — Romuald Jezierski, przedstawiciele PAN, CRZZ, ZNP, resortów prowadzących szkoły wyższe, organizacji i towarzystw naukowych. Obecni byli także przewodniczący organizacji młodzieżowych: ZG XZSMW - Tadeusz Haladaj oraz GK ZfTF — Stanisław ■Bohdanowicz. ' Keterat programowy wygłosił przewodniczący ZG SZ§P Eugeniusz Mielcarek. MIBÜ Jan Kaczmarek, ocenia jacTölychczäsöwy-aöröijek studenckiego ruchu naukowego. stwierdził, że szczególnie cenne są badania wykonywane przez młodzież dla gospodarki i kultury. Omawiając zadania studenckiego ruchu naukowego — min. Kaczmarek powiedział, że uczestniczenie studentów w badaniach powinno uwzględniać trzy równoległe formy działania: w ramach procesu dydaktycznego, studenckiego ruchu naukowego oraz indywidualnej pracy studentów poza programem dydaktycznym. (PAP) P RZED 1 MAJA Zwiększony wysiłek (RELACJE NASZYCH KORESPONDENTOWI Zgodnie z tradycją dni przed świętem 1 Maja wypełnia zwiększouy wysiłek produkcyjny i społeczny ludzi pracy miast i wsi, W tym roku wysiłek ten koncentruje się na realizacji zobowiązań powszechnego czynu 30-łecia Polski Ludowej. Oto kolejne relacje naszych korespondentów. szybciej niż jej ilość. Wymaga to większych starań zarówne bezpośrednio w górniczych przodkach jak 1 na sortowniach — Panuje u nas naprawdę dobra atmosfera — powiada górnik, Stanisław Cieplak. W moim jedenastym oddziale ponad połowę załogi stanowią ludzie młodzi. Może mniej doświadczeni, ale naprawdę ambitni, Oddział osiąga wydajność lepszą od przeciętnej. Pracujemy rytmicznie cały czas. ale teraz — przed 1 Maja jest niewątpliwie dodatkowy bodziec. Każdy chce pokazać się na pochodzie w gronie przodowników. Na to wyróżnienie trzeba dobrze zasłużyć. Widać żywsze tempo pracy, większą troskę o jej efekty. 1 to nie tylko tych bezpośrednio „z węgla“. Tow. Luejan Kowalczyk z oddziału szybowego mówi, jak jego współtowarzyszę pracy uporali się z trudną robotą przy wymianie elementów urządzenia załadowczego w szybie „Ryszard“. Robili to w niedzielę, aby nie zahamować wydobycia. Ludzie -/ oddziału szybowego sami zresztą sformowali dwie brygady w sile 50 osób, które ufedrowały na ścianach 600 ton węgla. Z działu maszynowego nie chcieli być gorsi: zobowiązali się wydobyć 500 ton węgla. (DOKOŃCZENIE NA STR. 4) „Czerwone Zagłębie" - stare tradycje w nowej kopalni KATOWICE. Kopalnia ma bogate i chlubne tradycje, aczkolwiek pod obecną nazwą znaną jest dopiero od kilku miesięcy, „Czerwone Zagłębie“ to wynik fuzji dwóch zakładów górniczych. Nie tak dawno zespolono bowiem starą kopalnię „Mortimer" z nową „Porąbką“. Teraz dołączyła także legitymująca się ubiegłowieczną metryką kopalnia „Klimontów“. Stan produkcyjny „Czerwonego Zagłębia“ — ponad 16 tys. ton urobku na dobę. Stawia to kopalnię w rzędzie największych w krajowym przemyśle węglowym. — Nasz cały kolektyw ma ambicję, aby być godnym irpieńia, które mu nadano — mówią górnicy. Przed tegorocznym 1-majowym świętem, górnicy kopalni mają szczególne powody do zadowolenia. kwartał nastręczał wiele kło1 potów. Teraz są już za nimi. — Staramy się dawać jak najwięcej grubego węgla, aby wartość produkcji wzrastała Rola i zadania stołecznej oświaty Plenum Komitetu Warszawskiego PZPR Węzłowym problemom stołecznej oświaty poświęcone były plenarne obrady Komitetu Warszawskiego PZPR. W posiedzeniu, któremu przewócfnicz"yT zastępca członka Biura Politycznego KC PZPR, I sSKretarz Komi tetüWärszawskiego PZPR - tow.Józef Kępa. wziął udział minister Oświaty i Wychowania - towT i Jerzy Kuberski oraz działacze oświatowi stolicy. Referat egzekutywy KW TZFr wygłosi! sekretarz KW - tow. Antoni Juniewicz. (Skrót referatu zamieszczamy na str. 4). Dorobek warszawskiej oświaty — co podkreślali dyskutanci "i— jest duży. Pomyślnie przebiegają przygotowania do reformy systemu kształcenia. Zgodnie z potrzebami stołecznej gospodarki władze polityczne i administracyjne miasta przykładają dużą wagę do upowszechniania kształcenia młodzieży w tych kierunkach jakich x wymaga warszawski przemysł, budownictwo, handel i usługi. Stołeczna oświata może poszczycić się wieloma pożytecznymi inicjatywami. Jest to m. in. pełne upowszechnienie szkolnictwa ponadpodstawowego, profilowanie liceów ogólnokształeących, rozwój opieki przedszkolnej, organizacja „szkoły otwartej“ — środowiskowej. Poczesne miejsce w dyskusji zajęły sprawy wychowania młodego pokolenia — kształtowania zaangażowanych ideowych postaw i właściwych stosunków międzykoleżeńskich. Z przytaczanych przykładów wynika, że w tej dziedzinie jest dużo osiągnięć. W każdej warszawskiej szkole istnieją zespoły wychowawcze skupiające przedstawicieli grona pedagogicznego, rociziców, działających na terenie szkoły organizacji politycznych i społecznych. W dziedzinie wychowania jest jednak sporo jeszcze do zrobienia. Szkoła nie może działać sama. Co prawda, pojęcie szerokiego, jednolitego frontu wychowawczego jest znanym pojęciem, jednak ciągle niedostateczna jest jeszcze współpraca rodziców ze szkołą. a także organizacji instytucji społecznych i politycznych działających w bezpośrednim zasięgu tej placówki. (DOKOŃCZENIE NA STR. 4) Delegacja TPR-P w Warszawie Dobiega końca wizyta w Poisce delegacji Centralnego Zarządu Towarzystwa jaźni Radzieeko-Polsldej Przypod przewodnictwem członka KC KPZR, deputowanego do Rady Najwyższej ZSRR, I sekretarza Riazańskiego Komitetu .Obwodowego KPZR Nikołaja Prijeżewa, ---------Goście radzieccy. którzy przebywają w naszym kraju w związku z 29 rocznicą podpisania polsko - radzieckiego Układu o Przyjaźni, Współpracy i Pomocy Wzajemnej —■ po kilkudniowym pobycie w woj. wrocławskim i katowickim — powrócili 26 bm. do Warszawy ML tym dniu delegacja została przyjetaT-Orzea—członka Bnfra “ Politycznego, sekretarza KC PZPR. przewodniczącego ZG TPP-R — Jana Szydlaka. W trakcie spotkania omawiano zagadnienia dalszej współpracy obu bratnich towarzystw. Tego samego dnia Nikołaja [Prijeżewa przyjął__ członek Bmra~fh5ntycznego KC PZPR, minister Obrony Narodowej gen. armii Wojciech Jaruzelski. -------—----- ” —W spotkaniu uczestniczyli członkowie kierownictwa MON. Nawiązując do, zbliżającej się 31 rocznicy powstania na ziemi ’radzieckiej 1 Dywizji Piechoty' im. Tadeusza Kościuszki — N. Prijeżew wręczył , Ministrowi ON urnę, zawierającą ziemię znad Oki, z miejsc gdzie pierwsze jednostki powstawały ludowego WP. Urna umieszczona zostanie w stałej ekspozycji Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie. Min. W. Jaruzelski przekazał przewodniczącemu radzieckiej delegacji TPR-P popiersie Tadeusza Kościuszki ' — dar dla mieszkańców ziemi riazańskiej, gdzie przed 31 laty powstała pierwsza szkoła oficerska LWP. Podczas obu spotkań obecny był ambasador ZSRR w Polsce — Stanislaw Piłotowicz. (PAP) Kondolencje po zgonie prezydenta Austrii 26 bm. w siedzibie Ambasady Austrii w Warszawie w związku ze śmiercią prezydenta federalnego . Republiki Austrii Franza Jonasa — wyłożona została księga kondolencyjna. W godzinach południowych do księgi wpisali się zastępca przewodniczącego Rady Państwa Janusz Groszkowski, wicepremier Jan Mitręga i kierownik MSZ, wiceminister Spraw Zagranicznych Józef Cssyrek Podpisy składali przedstawiciele instytucji i organizacji społecznych, wśród nich Towarzystwa Polsko-Austriackiego, liczne osoby prywatne, Kondolencje złożyli także członkowie korpusu dyplomatycznego akredytowani w Polsce. (PAP) Dni Kultury Fińskiej (INFORMACJA WŁASNA) W dniu 3 maja w Warszawie, a także Wrocławiu, Bydgoszczy, Katowicach. Gdańsku i Inowrocławiu, rozpoczynają się Dni Kultury Fińskiej — pierwsza tak szeroka prezentacja współczesnego dorobku kulturalnego Finlandii w naszym kraju. „Dni" zainauguruje wielka ekspozycja fińskiej sztuki użytkowej w warszawskim Instytucie Wzornictwa Przemysłowego Odbędzie się wiele koncertów i wystaw. Do Polski przybędą przedstawiciele fińskiego świata kulturalnego. (K. G.) Każdy przystępujący do rywalizacji po przepracowaniu dziewięciu miesięcy w zakładzie zostaje zgłoszony przez koło ZMS do Zakładowej Komisji Współzawodnictwa Pracy. Po realizacji konkretnych zobowiązań produkcyjnych otrzymuje ten zaszczytny tytuł. Cenna inicjatywa ZMS-owców z WSK Mielcu prowadzi dp przyw spieszonego awansu i adaptacji młodych robotników. Na zdjęci«: Jakub Bole» chała — tokarz narzędziowy uzyskał już tytuł „Młodego Fachowca“. Wyrabia on 115 procent normy. Fot. MACIEJ BTLLEWIC2 Młodzi pracownicy mieleckiej Wy twórni Sprzętu Komunikacyjnego biorą udzial we współzawodnictwie o tytuł „Młodego Fachowca“. Wychowanie młodzieży w duchu wskazań Lenina Rezolucja zjazdu Komsomołu MOSKWA (PAP). W piątek zakończył obrady XVII Zjazd Komsomołu. w którym uczestniczyło ok. 5 tys. delegatów 1 przedstawicieli organizacji młodzieżowych ze 102 krajów. Na obradach obecni byli przywódcy KPZR i rząćbi radzieckiego. Przemawia! Sekretarz Generalny KC KPZR, Leonid Breżniew. Zjazd poparł politykę wewnętrzną i zagraniczną KPZR i rządu radzieckiego oraz zaaprobował działalność Komitetu Centralnego partii, Biura Politycznego i Sekretarza Generalnego KC Leonida Breżniewa, mającą na celu pomyślne wykonanie zadań budownictwa komunistycznego i przekształcenie w czyn programu pokoju. W uchwalonej rezolucji zjazd oświadczył, że Komsomol zawsze i we wszystkim będzie postępował w myśl wskazań KPZR oraz święcie strzegł i rozwijał tradycje rewolucyjne, bojowe i tradycje pracy narodu radzieckiego. Zjazd zaaprobował działalność KC Komsomołu w dziedzinie wychowania młodego pokolenia w duchu wskazań leninowskich. Delegaci zaaprobowali inicjatywę chłopców i dziewcząt, którzy wyrazili pragnienie uczestniczenia w brygadach pracy komsomolskiej. W latach 1974 — 1977 zjazd kieruje na nowe budowy pół miliona ochotników. Młodzież z entuzjazmem przyjęła apel Leonida Breżniewa o udział w budowie bajkalsko-amurskiej linii kolejowej. (DOKOŃCZENIE NA STR 2) Spotkania delegacji parlamentarzystów Mongolii Wizyto u Przewodniczącego Rady Państwa 26 wfżyfy hm. był drugim....dniem przebywającej w naszjfffi kraju" delegacji ' parlamentarnej- 'Miyngpiii, której przewodniczy Sekretärin Prezydium Wielkiego Churału Ludowego" MRL. członek KC Mongolskiej Partii Ludowo,R ewolucyjnej — Cedendambyn jGotow -----‘ —— Tego dnia delegację Wielkiego Churału Ludowego MRL przyjął w Belwederze Przewodniczący Rady Państwa — Henryk Jabłoński. W serdecznej rozmowie omówiono szereg zagadnień związanych z dalszym socjalistycznym rozwojem Polski i Mongolskiej (DOKOŃCZENIE NA STR. 2) Po wojskowym zamachu stanu W Portugalii panuje spokój Gen. A. de Spinola na czele nowych władz Uwolnienie więźniów politycznych • Zapowiedź zmian w polityce wewnętrznej i zagranicznej PARYŻ, LONDYN (PAP). W piątek dwa ostatnie ogniska oporu — kwatera główna faszystowskiej policji politycznej, gdzie zabarykadowało się 250 funkcjonariuszy oraz więzienie — forteca więźniów politycznych w Caxias, koło Lizbony — poddały się bezwarunkowo po negocjacjach z przedstawicielami sił zbrojnych. Pa ulicach stolicy Portugalii krążą patrole wojskowe, aby nie dopuścić do samosądu ludności nad znienawidzonymi policjantami. Z więzienia w Caxias zwolniono i 14 więźniów politycznych, w tym 9 kobiet. Portugalskie siły zbrojne całkowicie kontrolują sytuację w kraju. W Lizbonie i Innych miastach panuje spokój. Komitet Ocalenia Narodowego wydał polecenie zatrzymywania wszystkich funkcjonariuszy policji politycznej DGS a także, poinformował o przejęciu archiwum tej policji. Generał Antonio de Spinola, który stanął na czele Komitetu Ocalenia Narodowego, złożonego z 7 wyższych oficerów przekazał w- piątek prasie obszerny program nowych władz. Program ten przewiduje rychłe utworzenie tymczasowego rządu cywilnego, dymisję dotychczasowego prezydenta republiki A. Tomasa i premiera Caetano, rozwiązanie /gromadzenia Narodowego i rady stanu, zwolnienie ze stanowisk wszystkich gubernatorów metropolii i prowincji zamorskich, rozwiązanie Akcji Narodowo-Ludowcj, jedynej legalnej partii politycznej, na której czele stal dotychczaso-wy premier, amnestię dla więźniów politycznych, likwidację policji politycznej oraz istotne zmiany w polityce zagranicznej i wewnętrznej. Agencja France Presse poinformowała, że nowe władze deportowały na Maderę prezydenta Tomasa, premiera Caetano i kilku ministrów obalonego rządu. Pozostałych w kraju ministrów początkowo aresztowano, a następnie zezwolono na powrót do domów. Pozostaną oni jednak pod nadzorem Po ogłoszeniu przez gen. Spinolę na konferencji prasowej, zakończonej w piątek około godziny 14.00 czasu warszawskiego, decyzji o rozwiązaniu znienawidzonej policji politycznej DGS (dawniej PIDE) i uwolnieniu więźniów politycznych, tłumy manifestantów wypełniły centrum Lizbony, wyrażając żywiołową radość i uznanie dla Komitetu Ocalenia Narodowego. Informacje o tych decyzjach podały w specjalnych wydaniach dzienniki lizbońskie, które po raz pierwszy od 40 lal (DOKOŃCZENIE NA STR. 2) Dni Kultury, Oświaty, Książki i Prasy Pod znakiem 30-lecia (INFORMACJA WŁASNA) Zbliżającym się Dniom Kultury, Oświaty, Książki i Prasy poświęcona była konferencja prasowa w Ministerstwie Kultury i Sztuki, z utlziałem wiceministra Józefa Fajkowśkiego Tradycyjne Dni staną się w tym roku okazją do przeglądu dorobku kulturalnego trzydziestolecia, a także ukazania perspektyw rozwojowych kultury socjalistycznej Polski. Najważniejszym, symbolicznym, wydarzeniem w dniu inauguracji, 3 maja, będzie uroczyste podpisanie umowy a współpracy pomiędzy Zakładami Przemyślu Bawełnianego im. Obrońców Pokoju Łodzi, a środowiskami twórw czymi tego miasta W sobotę. 4 maja. nastąpi inauguracja masowych imprea artystycznych i rozrywkowych, połączonych z konkursami o tematyce prasowej i literackiej. Odbywać się one będą przez trzy kolejne soboty. 5 maja — pierwsze niedzielne kiermasze książki i prasy. W tym roku w miastach. wsiach i zakładach pracy odbędzie się ich ponad dwa tysiące. 5 maja będzie również Dniem Prasy Radzieckiej. Przygotowano z tej okazji liczne wystawy, odczyty, spotkania. Sztuce współczesnej poświęcona zostanie kolejna niedziela. Pod hasłem „Twórcy o Polsce Ludowej“ odbywać się będą interesujące imprezy, prezentujące dokonania naszych artystów. W następną niedzielę, w Dniu Kultury Polskiej Wsi, we wszystkich gminach odbędą się m. In. festyny ŻSMW i przeglądy amatorskich zespół ów artystycznych. Święto Pracowników Poligrafii — Dzień Drukarza — obchodzić będziemy 25 maja. Ważnym akcentem staną się imprezy związane z 500-leeiem drukarstwa w Polsce. (ok) Argentyńsko misjo gospodarcza odwiedzi Polskę BUENOS AIRES (PAP). Korespondent PAP Zdzisław Marzec pisze: 8 maja opuści Buenos Aires, udając się do Związku Radzieckiego, Polski. Czechosłowacji i na Węgry, argentyńska misja gospodarcza. Będzie jej przewodniczyć minister gospodarki, Jose Gelbard. W związku z bliską już podróżą, min. Gelbard przyjął 24 bm. korespondentów agencji prasowych krajów socjalistycznych, oświadczając m. in. Kraje socjalistyczne stanowią bardzo interesujący rynek dla produktów argentyńskich oraz źródło, z którego możemy czerpać nowoczesną technologię. Rozszerzenie stosunków ekonomicznych z krajami socjalistycznymi umacnia też pozycję Argentyny w walce z konsekwencjami kryzysu energetycznego oraz z recesją gospodarczą, grożącą krajom świata zachodniego i z inflacją, odczuwaną i w Argentynie pod wpływem tego samego procesu w krajach wysoko uprzemysłowionych. Innym powodem zbliżenia z krajami socjalistycznymi kontynuował J. Gelbard — jest fakt, że wraz z nimi bronimy zasady samostanowienie narodów, walczymy też w obronie cen surowców. Argentyna nie tylko pragnie zacieśnić więzy przyjaźni z tymi narodami, ale także potwierdzić w ten sposób swą rzeczywistą suwerenność, zgodnie i doktryną polityczną, którą prezydent Juan Peron sformułował już przed 80 laty. Posiedzenie Centralnej Komisji Wyborczej w ZSRR MOSKWA (PAP). W piątek odbyto się posiedzenie Centralnej Komisji Wyborczej, przygotowującej wybory do Rady Najwyższej ZSRR, Na posiedzeniu podkreślono, że kampania wyborcza osiągnęła nowy ważny etap. W całym kraju odbywają się zebrania, na których wysuwane są kandydatury na deputowanych do najwyższego organu władzy państwowej w ZSRR. Komisja podkreśliła, że pierwszymi kandydatami na deputowanych zostali jednomyślnie wybrani przez robotników Sekretarz Generalny KC KPZR, Leonid Breżniew oraz członkowie i zastępcy członków Biura Politycznego, a także sekretarze KC KPZR, Jest to dowód zaufania społeczeństwa radzieckiego do partii komunistycznej, dowód jego zwartości wokół leninowskiego Komitetu Centralnego, jedności bloku komunistów i bezpartyjnych. Jutro W ydanie niedzielne Wnnmerzem.iEi. „Nie ulega wątpliwości, ie popełnia się w prasie blqd, gdy konstruuje się informację w ten sposób, ie pełna jawność obejmuje osobę poszkodowanego, wówczas gdy sprawcy przestępstwa pozostają pod osłona litery" „Do publicznej wiadomości” JAN BRODZKI „Na liście dokonań Polski Ludowej zajmuje teatr miejsce szczególnie poczesne. Sprawdza ‘ię w odczuciu milionowych rzesz widowni, zadowala twórcze ambicje budujących go artystów, wzrasta w cenie u zagranicznych obserwatorów" „Teatr Polski Ludowej WITOLD FILLED „Trzy lata temu miasto Turku zdobyło się na akt dość szczególny: - stać je było na zaangażowanie jako kierowników miejscowego teatru dwóch lewicowych reżyserów - Ralfa Longbacki i Kalle Holmberga". „Fińskie spotkania" KIRA GAŁCZYŃSKA Ponadto: KULTURA ZA GRANICĄ KSIĄŻKI LITERATURA MŁODYCH DZIŚ 10 STBON