Zycie Warszawy, kwiecień 1971 (XXVIII/78-103)
1971-04-08 / nr. 84
IZA GRANICĄ^ZA GRANIC^^^GRANIC^^^GRANIC^O^^GRANICAil^^GRANICAl 20 kwietnia br. rozpoczyna obrady X Zjazd Bułgarskiej Partii Komunistycznej (Informacja własna) materialnych narodu9 i duchowych (P) 20 kwietnia br. rozpoczyna obrady X Zjazd Bułgarskiej Partii Komunistycznej- Z tej okazji ambasador Ludowej Republiki Bułgarii w Polsce N. Czernew spotkał się w środę z dziennikarzami. Amb. Czernew przedstawi! główne problemy, którymi zajmie się Zjazd. Będą to przede wszystkim zadania gospodarcze. Zjazd rozpatrzy kierunki rozwoju gospodarki do 1975 r. Główne zadanie szóstej pięciolatki sformułowane zostało w programie BPK: „na bazie wszechstronnego wykorzystania rewolucji naukowo-technicznej, zwiększenia społecznej wydajności pracy i szybkiego wzrostu gospodarczego, zapewnić kompleksowe, jeszcze pełniejsze zaspokojenie stale wzrastających potrzeb Dochód rtarodowy powinien wzrosnąć w 1975 r. o 47—50 proc. w porównaniu z 1970 r., a realne dochody na głowę ludności o 25— 30 proc. Przewiduje się wzrost spożycia podstawowych artykułów spożywczych i przemysłowych, udoskonalenie struktury spożycia. Budownictwo mieszkaniowe ma wzrosnąć dwukrotnie. To główne zadanie wymaga przede wszystkim kontynuowania polityki intensyfikacji gospodarki i zwiększenia jej wydajności przez postępowe zmiany w strukturze produkcji. Zjazd rozpatrzy projekt nowego programu Bułgarskiej Partii Komunistycznej, który opierając się na doświadczeniach narodu bułgarskiego w budownictwie socjalistycznym wskazuje na najważniejsze kierunki dalszego rozwoju, podporządkowanego ostatecznemu rozwojowi BPK — wprowadzeniu zasad komunizmu w tym kraju, W znacznym stopniu jest to uzależnione od osiągnięć gospodarczych. Podstawowym kierunkiem rozwoju gospodarki zawartym planie pięcioletnim jest jej unow' wocześnienie i rekonstrukcja techniczna. Zakłada się znaczne tempo rozwoju produkcji przemysłowej — ó około 55—6Ä proc. Produkcja rolna ma wzrosnąć o 17—20 procent. Bułgaria — kraj turystyki temu problemowi poświęca bardzo wiele uwagi. Np. przewiduj* się budowę wielkiej autostrad} Z Sofii do Burgas i Warny z odgałęzieniami do Rumunii, Jugosławii i Turcji. Zjazd rozpatrzy projekt nowe; konstytucji Bułgarii. Zmiany w konstytucji podyktowane są koniecznością dostosowania jej dt nowego, wyższego etapu społeczeństwa bułgarskiego, (rdl) Whemin. S. Trepczyński zakończył wizyto w NRD BERLIN (PAP). 7 bm. dwudniowy pobyt w stolicy NRE Berlinie zakończył wicemin spraw zagranicznych PRL S Trepczyński. Wicemin. S. Trepczyński spotkał się z urzędującym kierownikiem MSZ NRD, wicemin. P. Florinem i odbył z nim przyjacielską rozmowę. Dokonali oni wymiany poglądów na tęmat dalszego rozwoju współpracy między Polską i NRD oraz poruszyli interesujące obydwie strony zagadnienia międzynarodowe. Spotkanie upłynęło w atmosferze wzajemnego zrozumie-W czasie pobytu w Berlinie wicemin. Trepczyński spotka) się również z członkiem Biura Politycznego i sekretarzem KC SED G. Gruenebergiem. w rozmowie, która upłynęła w serdecznej atmosferze, wzięli udział: kierownik Wydziału Zagranicznego KC SED P. Markowski, zastępca min. spraw zagranicznych NRD O. Fischer oraz kierownik Wydziału Krajów Sąsiednich MSZ NRD F. Everliartz. Przedyskutowano problemy braterskiej współpracy między Polską i NRD oraz wspólnych wysiłków na rzecz pokoju i bezpieczeństwa w Europie. W spotkaniach i rozmowach uczestniczy! ambasador nadzwyczajny i pełnomocny PRL w Berlinie T. Gede. W środę przedstawiciele kierownictwa polskiego MSZ serdecznie żegnani przez gospodarzy, opuścili Berlin udając się w drogę powrotną do Warszawy. (P) „Kosmos —405” MOSKWA (PAP). W.. ZW,. Tladżiećkim wystrzelono sputnika Zjemi „Kosmos-405”. Na jego pokładzie znajduje sie aparatura do badania przestrzeni kosmicznej, zgOdnie z wcześniej ustalonym programem. Zainstalowana na sputniku aparatura działa normalnie. Ośrodek koorctvnacyjno-obliczeniowy opracowuje otrzymywane dane. (B) Gorąca linia Spotkanie ekspertów ZSRR i USA w Wiedniu WIEDEŃ (PAP). W Stolicy Austrii odb5rło się kolejne posiedzę nie radzieckich i amerykańskich ekspertów’ w dziedzinie łączności w sprawie udoskonalenia linii bezpośredniej łączności miedzv Mosfcjvą i Waszyngtonem, zainstalowanej w 1963 r. (B) Stosunki dyplomatyczne Chile-NRD MEKSYK (PAP). Chilijski min. spraw zagranicznych C. Almeych na konferencji prasowej w Santiago ogłosił wspólny komunikat rządów Chile i NRD o nawiązaniu stosunków dyplomatycznych, Prezydent Chile S. Allendc wyraził nadzieję, że nawiązanie stosunków dyplomatycznych między jego krajem a NRD. nie spowoduje pogorszenia stosunków Chile z Republiką Federalną. (B) Strajk powszechny we Włoszech RZYM (PAP) W nocy z wtorku na środę Włochy obją! strajk powszechny. Bierze w nim udział około ii min osób. Strajk został zorganizowany przez trzy największe włoskie centrale związków— Włoską Powszechną zawodowych Konfederację Pracy, Włoską Konfederację Pracow-niczych Związków Zawodowych oraz Włoską Unię Pracy; Celem strajku 1est zmuszenie rządu do przeprowadzenia całego szeregu reform ekonomicznych 1 socjalnych. Według ostatnich doniesień Rzymu, strżjk sparaliżował życie z we Włoszech. Stanęły pociągi, tramwaje, nie otwarto sklepów i banków. (A) Samolot... bez pślota poleciał do Austrii BONN (PAP) — Ministerstwc Obrony NRF zakomunikowało ż€ w środę po południu w pobliżu Dachau w Górnej Bawarii uległ katastrofie samolot szkoły lotnictwa wojskowego NRF typu ,,Fia1 G91”. Pilot uratował się dzięki uruchomieniu katapulty. Samolot zaś poleciał w głąb obszaru powietrznego Austrii. Rzecznik Min. Obrony NRF zakomunikował w Bonn, że wrak samolotu znaleziono w pobliżu Amstetten koło Linzu. Drugi samolot typu „Fiat G9r"; który uczestniczył w zderzeniu lądował uszkodzony w Fuerstenfeldbruck (PI Kandydat na kanclerza Strauss poprze Schroedera? (Od stałego korespondenta, Bonn, 7 kwietnia (P) W chadeckich przetargach o kandydata na kanclerza z ramienia CDU/CSU zaszedł nieoczekiwany zwrot. O przedświąteczną sensację postarał się F. J. Strauss. Przywódcą CSU w wywiadzie udzielonym magazynowi „Stern*’ dał do zrozumienia, że gotów’ b5Tłby ewentualni« poprzeć kandydaturę wiceprzewodniczącego CDU, G. Schroedera. Dotychczas Strauss i Schroeder uchodzili za zdecydowanych przeciwników’ politycznych i powszechnie uważano, że „bawarskie książątko” pragnie widzieć w roli przyszłego kanclerza z ramienia chadecji przewodniczącego frakcji parlamentarnej CDU/CSU. Barzela. Strauss stwierdzi! wprawdzie, że gdyby CDU/CSU była zmuszóna — na przykład- w rezultącie kryzysu w obecnej koalicji rządowej do wystawienia kandydata na kanclerza jeszcze w bieżącej kadencji parlamentarnej, to większe szanse miałby Barzel, Generalnie jednak rzecz biorąc „Schroeder dzięki swej inteligencji, doświadczeniu i powściągliwości posiada wiele walorów, które również jego predestynuj;do objęcia urzędu kanclerskiego*1 — oświadczył Strauss. Przywódca bawarskiej chadecji wypowiedział się także za odejściem od dawnej tradycji łączenia w jednym ręku stanowiska kanclerza i przewodniczącego CDU, dodając, że sam nie ma żadnych kanclerskich ambicji. Nic ulega wątpliwości, że wywiad Straussa stanie się dodatkowym bodźcem dla tych kręgów CDU. które uważają, iż Schroeder jest najwłaściwszym kandydatem na kanclerza i jedvnvm politykiem CDU, którv ze względu na dawne powiązania z FDP miałby pewne szanse przyciągnięcia wolnych demokratów z no wrót cm na pozycje sojuszu z chadecją. Równocześnie wystąpienie Straussa uważa się za starannie obliczone posunięcie, którym przywódca CSU wzmacnia jeszcze bardziej i tak już bardzo silną własną pozycję w bloku chadeckim. Wycofując się z przypisywanego mu zaangażowania ną rzecz Barzela, i „otwierając się” na obie strony, bawarski polityk uruchomił dodatkowe mechanizmy zakulisowej licytacji o jego wzsrledVRYSZARD DRECK: Zwołanie konferencji w sprawie Jordanii - ołewnym celem postępowych krajów arabskich W. Tali o akcjach represyjnych wobec fedainów KAIR (PAP) Napięta i niebezpieczna sytuacja w Jordanii, jaka utrzymuje się tam już od blisko dwóch tygodni jest przedmiotem troski przywódców licznych postępowych krajów arabskich. Dążą oni do jak najszybszego zwołania zaproponowanej przez prezydenta ZRA, El-Sadata, konferencji przedstawicieli szefów państw arabskich. Jak podawał w środę kairski dziennik „Al-AhranV‘ istnieją poważne szanse, że spotkanie to odbędzie się przed upływem trzech dni. W Kairze znajduje się delegacja Palestyńczyków, którzy zdecydowanie wypowiadają się za odbyciem konferencji Zgodnie z informacjami „Al- Ahram“ na konferencji przedstawione zostaną dwa podstawowe sprawozdania: pierwsze, przewodniczącego arabskiej ko misji nadzorującej realizację porozumień palestyńsko-jordańskich. byłego premiera Tunezji B. Ladghama, drugi, gen. H. Hilmi, przewodniczącego wojskowej komisji obserwatorów. Organ Libańskiej Partii Komunistycznej, dziennik „An-Nidaa” opublikował oświadczenie Komunistycznej Partii Jordanii ostro potępiające masakr}' ludności palestyńskiej, dokonywane przez wła dze jordańskie. Porozumienia Ammann i Kairu pozostały mart2 wą literą — głosi oświadczenie. Wszyscy z na,i a powód tego stanu rzeczy: jest nim zamiar zlikwidowania palestyńskiego ruchu oporu przez rząd W. Talia, ujawniony już od chwili utworzenia tego gabinetu. Syryjska partia komunistyczna podkreśla, że obecna sytuacja nie może trwać dłużej, gdyż korzystają z niej tylko wrogowie świata arabsklego. Oświadczenie wzywa d< natychmastowego przerwania starć i lojalnego zastosowania się do porozumień kąirskich i ammańskich. W tym celu niezbędne jest utworzenie nowego rządu jedności narodowej, grupującego wszystkie Rozmowy i spotkania min. A. Giersza w Szwecji SZTOKHOLM (PAP). Bawiący 2 wizytą oficjalną w Szwecji minister budownictwa i przemysłu materiałów budowlanych, A Giersz i członkowie delegacji tego resortu spotkali się z ministrem spraw wewnętrznych Szwecji. E. Holmcjvisterh. przeprowadzając i nim rozmowy na temat metod prefabrykacji, planowania przestrzennego i normalizacji w budownictwie obu krajów. siły patriotyczne i ma jącego na celu mobilizowanie wszelkich zasobów i możliwości arabskich dt walki z wrogiem. W Ammanie opublikowano propozycje, jakie przekazała rządowi jordańskiemu i Komitetowi Centralnemu Organizacji Wyzwi Palestyny, komisja przygotowawcza „kongresu Ludowego”, który ma się wkrótce zebrać w stolicy kraju. Propozycje te przewidują połączenie się wszystkich sił walczących ż wrogiem, poparcie dla ruchu oporu i współpracę armii a (erlamami w operacjach przeciwko wrogowi, natychmiastowe wstrzymanie między wszelkich starć zbrojnych Palestyńczykami i armia jordańską, zakończenie wojny’ propagandowej oraz przygotowywanie się do walki z agresorem izraelskim. Premier Jordanii W. Tali udzieli! wywiadu dla libańskiego dziennika „Le Jour”, w którym przedstawia ponownie stanowisko swego rządu w konflikcie z Palestyńczykami. Tali musiał przyznać, że rząd jordański prowadził akcje represyjne wobec fedainów’, mimo iż ci, tak jak to przewidywały porozumienia wrześniowe zainstalowali swoje bazy w dolinie Jordanu najbliżej okupowanych terytoriów. W. Tali podkreślił w zakończeniu SAvego wywiadu, że Jordama przeciwna zawarciu jakiegokolwiek układu separatystycznego 2 Izraelem, i że sama nie ma zamiaru tego zrobić. (P) Oficjalna odmowa Jordanii KAIR (PAP) Pod znakiem zapytania staje konferencja przedstawicieli szefów państw’ arabskich, do której dąży grupa postępowych krajów tego rejonu. W środę podano oficjalnie do wiadomości, że Jordania odmówiła udziału w konferencji. Notę w tej sprawie przekazał ambasadorowi ZRA w Ammanie min. spraw zagranicznych Jordanii, A. Salah. (P) Akceptacje dla propozycji Maroko KAIR (PAP). Jordania gotowa jest zaakceptować kompromisowa propozycję Maroka, by zorganizować w Algierze arabska konferencję na szczycie dla omówienia obecnego kryzysu między rządem jordańskhn a powstańcami palestyńskimi. Zgoda Jordanii na udział w konferencji na szczycie została przekazana Lidze Arabskiej za pośrednictwem jordańskiego char- ge d’affaires Mohameda El Kodaka. (P) Agresywny kurs Izraela NOWY JORK (PAP). Izraelska Partia Pracy - główne ugrupowanie koalicji rządzącej — zatwierdziła agresywny kurs rządu nremiera Goldy Meir. który nadal odmawia wycofania wojsk izraelskich z okupowanych arabskich terytoriów. Zjazd Partii Pracy przyjął rezolucję. w której popiera posunięcia Goldy Me.ir i podkreśla konieczność „istotnych zmian noprzedńich granic” Izraela, innymi słowy, domaga sie aneksji zajętych terytoriów. (P) Po uwolnieniu Calieya Protest prokuratora WASZYNGTON (PAP). Prokurator na procesie oprawcy z My Lai, porucznika Calieya, kapitan Daniel skierował do prezydenta Nixona depeszę protestującą przeciwko ingerowaniu prezydenta w postępowanie sądowe. Kapitan Daniel stwierdza, że jest zaszokowany faktem, iż prezydent kazał wypuścić z więzienia porucznika Calieya, którego skazano na dożywocie. Nixon motywował to zresztą okolicznością, że obecnie jesl w toku postępowanie apelacyjne w tej sprawie. Na łamach dziennika „Washington Evening Star“ ukazał się komentarz podkreślający, że postępowanie Nixona jest na rękę zwolennikom Wallace'a, który zainaugurował cyniczną kampanię ns rzecz usprawiedliwienia mordercy, Starając się ułagodzić skrajną prawicę prezydent ignoruje przedstawicieli sil lewicowych, którzy stwierdzają, że Calley zasługuje w pełni na karę, choć był tylko jednym z wielu, którzy popełniali zbrodnie podczas wojny wietnamskiej. (P) Napięta sytuacja w Ekwadorze Prezydent uwolnił wojskowych - spiskowców MEKSYK (PAP). Prezydent Ekwadoru Jose Velasco Ibarra wygłosił w środę przemówienie radiowe, w którym poinformował, że pod naciskiem pewnej części oficerów armii min. obrony Jorge Acosta Velasco podał się do dymisji. Jego miejsce zajął Luis Robles Plaza, który dotychczas pełnił funkcję ministra opieki społecznej i pracy. Naczelnym dowódcą armii został gen. Jacome Castallio na miejsce gen. Saooto Montero. Na żądanie dowództwa armii ekwadorskiej, uczestnicy nieudanego buntu wojskowego, którj’ zorganizowano w uh. tygodniu w, akademii wojskowej, zostali wypuszczeni na Wolność, a wśród nich także gen. Jacome Chavez, który był głównym inspiratorem buntu. Prezydent zapowiedział, że poda się do dysmisji jeśli nie zostaną wyciągnięte sankcje wobec gen. Chaveza. Jak piszą korespondenci agencji prasowych w środę z Quito, te dwie dymisje — min. obrony i naczelnego dowódcy armii — były rezultatem długich rokowań między prezydentem oraz dowództwem wojskowym. W Quito kra*ą pogłoski, że zdymisjonowany min. obrony Acosta Velasco zwrócił się z prośbą o azyl polityczny w ambasadzie Peru. Przywódca nieudanego buntu wojskowego gen. Chavez odzyskał ponadto swe stanowisko dyrektora akademii wojskowej, która była mićjscem buntu. Prezydent w przemówieniu radiowym oznajmił, iż dla dobra republiki przyjął zarówno min. Acosty. jak i gen. Montero. Szef państwa ekwadorskiego z tego samego powodu anulował także dekret wykluczający z armii zbuntowanych oficerów i pozbawiający ich stopuj wojskowych. (P) Przymusowy urlop końskiego generała BONN (PAP). Gen. E. Middeldorf, dowódca siódmej dywizji grenadierów pancernych w Unna. został w środę urlopowany do czasu wyjaśnienia zarzutów podniesionych przeciwko niemu przez tygodnik „Stern”. Decyzję w tej sprawie powziął min. obrony H. , Schmidt, po złożeniu wyjaśnień przez gen. Middeldorfa. Mim Schmidt — jak wynika z komunikatu ministerstwa — zarządził dokładne wyjaśnienie sprawy. (P) Konflikt między USA a EWG wkracza w krytyczne stadium Misja Malfattiego w Stanach Zjednoczonych WASZYNGTON (PAP). Korespondent PAP J. Gołębiowski pisze: Konflikt między Stanami Zjednoczonymi a europejskim Wspólnym Rynkiem na tle wzajemnych ograniczeń importowo-eksportowych zdaje się wkraczać w krytyczne stadium Glówne — ale nie jedyne — elementy tego konfliktu można ująć następująco: 0 kraje EWO postanowiły przyznać preferencje importowe krajom rozwijającym sie. ezesP USA. mimo obietnic, dotychczas nie uczyniły: 0 wymienione posunięcia człon ków EWG godzą oczywiście w interesy eksportowe USA i to akurat w okresie gdy amerykańska gospodarka znajduje sie '•> podwójhych kleszczach wzrostu bezrobocia oraz inflacyjnej zwyż-Iz-; eon • il per«Ltpirtv\va rozcżprzema EWG na W. Brytanię i kilka innych krajów wywołuje stan bliski paniki w amerykańskich kolach gospodarczych i politycznych; # pod wpływem tych i iimycfc czynników w Kongresie Stanów Ziednocznn.vyh wzmaga sie nacisk na zwiększenie ógraniczeii importu z krajów EWG. Na takim właśnie tle rozpoczęła się w dniu 5 bm. <>ficjalna wizyta w Stanadi Zjednoczonych przewód n lezącego „Komisji Wspólnot Europejskich” — Malfattiego. Maifatti odbył już szereg spotkań w’ Nowym Jorku (miedz* inńymi z sekretarzem generalnym ONZ U Thantem) a we wtorek konferował z podsekretarzem stanu do spraw europejskich M HiHenbrandem oraz z sekretarzem stanu USA W. Rogersem. Na 8 bm. wyznaczona jest rozmowa przewodniczącego EWG a prezydentem Nixönem. W dniu rozpoczęcia wizyty Malfattiego w Stanach Zjednoezonveh obie strony — tj. USA i EWG — wymierzyły przeciwko sobie wstępne salwy. Ośrodek informacyjny EWG w’ Waszyngtonie opublikow»ał mianowicie dziesieciostronnicowe oświadczenie, w którym oskarża Stany Zjednoczone o „brak zrozumienia” dla polityki gospodarczej krajów’ wspólnego rynku. Oświadczenie wypomina m.in Waszyngtonowi, że głosząc zasady wolnego handlu międzynarodowego w praktyce od zasad tych coraz bardziej odchodzi, wprowa* dzająe wszelkiego rodzaju ograniczenia importowe. Stanowisko Waszyngtonu wobet polityki EWG znalazło wyraz w ogłoszonym w najnowszym numerze „US News and Wprld Report” wywiadzie z ministrem skarbu — Connally^. . \y. wywiadzie tym Connąlly, uskarżając się na „brak kooperätywności”, że stropy krajów EWG oświadczył wręcz, iż w tych warunkach Stany. Zjednoczone będą zmuszone zajiąć „twardszą posta««r iyiinister skarbu zapewnił, iż Waszyngton prągnię uniknąć gospodarczej wojny z EWG, ale dął wyraźnie do zrozumienia, iż „mamj jeszcze w zapasie środki” dla wywarcia odpowiedniego nacisku na kraje wspólnego rynku. W waszyngtońskich kołach prasowych wyrażane są opusie, iż przebieg misji Malfattiego będzie „co najmniej burzliwy”. Rozmowa z Rogersem W rozmowie przeprowadzonej w Waszyngtonie z przewodniczącym komisji wspólnot europejskich Malfattim amerykański sekretarz stanu W. Rogers nie ukrywał, że w stosunkach między USA a EWG „występowały i występują problemy” i ostrzegał, że przyjęcie do EWG innych krajów stworzy dodatkowe problemy. Równocześnie jednak Departament — jak to stwierdzi] Stanu — Rogers Maifatti zgodni byli co do tego, i że problemy te można rozwiązać. Departament Stanu . przedstawi! Malfattiemu stanowisko rządu USA w sprawie polityki rolnej krajów EWG. Stany Zjednoczone, jak wiadomo, niepokoją się o eksport artykułów rolnych do Europy. (P) Obawy Heatha BRUKSELA (PAP). Red. J. Kasprzycki donosi; W siedzibie EWG przyjęto z ca. ła powagą oświadczenie premiera E. Heatha złożone w Bonn. Uważa sie tu, że premier W. Brytanii nie przesądza i że naprawdę może dojść do przerwania rokowań, o ile trzecia ich tura nie przyniesie konkretnych decyzji. Brytyjczycy muszą się bowiem liczyć z własnym społeczeństwem, które przyjmuje każde kolejne fiasko rokowań jako dow’öd złej woli „szóstki” i zapowiedź niebezpieczeństw związanych z udziałem w tym bloku gospodarczym. Tym silniejsze są zabiegi wokół montowania jedności „szóstki” na bazie propozycji finansowych belgijskiego min. spraw zagranicznych P. Harmela. W Brukseli uważa się, że wizyta premiera Heatha w’ Bonn i poparcie. jakie tam. znalazł są zręczr nym „manewrem oskrzydlającym”. Ż politycznego punktu w'u dzenia Francuzi mogą znaleźć się w odosobnieniu w obliczu powstawania niemiłej sobie osi"Londyn- Bruksela-Bonń. (P) Premier Wioch E. Colombo wzywa do rewizji konkordatu z Watykanem (Od stałego korespondenta) Rzym. 7 kwietnia (P) Rżś,d włoski opowiada się za rewizją konkordatu, regulującego status Kościoła we Włoszech. Oświadczenie tej treści. złożył dzisiaj w parlamencie premier E. Colombó, będący przedstawicielem chadecji a więc partii katolickiej, .Szef rządu włoskiego stwierdził, że we współczesnych Włoszech nie ma miejsca dla pozostałości z okresu monarchii czy faszyzmu. Zasada ta odnosi się oczywiście również i do konkordatu, który zawarty zpstaf w 1929 roku, a więc za rządów Mussoliniego. Składając odważne — jak na działacza katolickiego — oświadczenie, E. Colombo potwierdził równocześnie, że stosunki pomiędzy Włochami i państwem kościelnym układa ja sie bardzo dobrze, że rząd pragnie, aby było tak również i w przyszłości, zaś rewizja konkordatu nie jest sprzeczna z tym pragnieniem, ponieważ potrzebę taka akceptuje również Watykan. Nad oświadczeniem premiera rozwinęła sie ożywiona dyskusja Niektórzy przedstawiciele ugrupowań laickich m. in. socjaliści opowiadali się za wypowiedzeniem konkordatu przez państwo włoskie i za „polityka faktów* dokonanych” w stosunku do Watykanu i Kościoła. Wśród przeciwników tak daleko idących kroków znaleźli się m. in. komuniści w imieniu któ rych przemawiała Niida Jojbti będącą członkiem kierownictwa partii. Wskazała ona, że konkordat należy zrewidować i dostosować do wymogów współczesności, jednakże powinien on obowiązywać w zmienionej formie: Natomiast same zinianv no w inn v być wynikiem obODÓlnei ugodv uzyskanej w wyniku rokowań. Anulowanie konkordatu, za czyni opowiadają się również niektóre skrajnie prawicowe siły laickie, byłoby — jak wskazują komuniści sprzeczne '* uczuciami i stanowiskiem światopoglądowym znacznej części społeczeństwa. Podstawowym czynnikiem umożliwiającym uzyskiwanie postępu w kraju jest dla WłPK współpraca katolików i Komunistów, ściślej katolickiej i laickiej lewicy samym, .wszelkie społecznej. Tym posunięcia narażające ńa szwank taką. współ: pracę, naruszającó pokój religijny w kraju będącym przecież kolebka chrześcijaństwa, byłyby zdaniem komunistów równie błędne jak szkodliwe, bo słiiżące interesom sił zachowawczych nie zaś postępowych. Debata na temat rewizji konkordatu była dla rządu włoskiego dość trudnym przeżyciem. Ewentualne rokowania z prowadzić będzie min Watykanem spraw» zagranicznych Moro będący — podobnie jak jego zastępcy — członkiem chadecji. Przedstawiciele obozu katolickiego w’ rządzie nie mogą oficjalnie i publicznie domagać się ograniczenia przywilejów i uprawnień Kościoła w życiu publicznym kraju a równocześnie muszą liczyć się ze stanowiskiem laickiej części sił rządzących gdyż jakakolwiek opozycja spowodowałaby natychmiast kryzys rządowy. Widzi tę skomplikowaną sytuację również i sam Watykan, który godzi się na rokowania zmierzające do modernizacji konkordatu i jak się wydaje zaakceptuje ograniczenie roli Kościoła xve Włoszech do zakresu spraw1 wiążących się ściśle z religią, nie roszcząc sobie pretensji do jakiejkolwiek aktywności i wpływów wychodzących poza ten szeroko pojęty zakres problemów». Tego rodzaju tendencje zgodne są zresztą z posoborowymi koncepcjami dotyczącymi życia i działalności Kościoła ZDZISŁAW MORAWSKI Na dalekopisie: Moskwa i Budapeszt Reformy gospodarcze w krajach socjalistycznych (P) „Opracowanie i realizacja dojrzałych reform w funk cjonowaniu gospodarki i całego państwa jest podstawowym warunkiem naszego szybszego marszu naprzód” — powiedział na VIII plenum KC PZPR E. Gierek. Konieczność zmiany metod optymalizacji gospodarki dojrzewa już od dawna. Wysuwano i próbowano realizować niemało koncepcji, które na ogól nie były jednak skuteczne. Nie prowadziły one zwłaszcza do stworzenia jednolitego, zgodnego wewnętrznie systemu ekonomicznego. Czeka nas więc opracowanie takiego systemu, w którym obok własnych doświadczeń powinniśmy również zaadaptować twórczo do naszych warunków sprawdzone w praktyce, niektóre pozytywne rozwiązania uzyskane przez inne kraje socjalistyczne. Bratnie kraje socjalistyczne mają niemałe osiągnięcia w tej dziedzinie. Informują o nich korespondenci PAP w Moskwie : Budapeszcie-Korespondent PAP w Moskwie red. P. Ziarnik: Już 6 rok trwa w Zw. Radzieckim wprowadzanie reformy ekonomicznej: nowego systemu planowania i zarządzania gospodarką. Mówił o tym w referacie sprawozdawczym na XXIV Zjeździe KPZR sekretarz generalny KC partii L. Breżniew. Rozwiązując szereg ważnych zagadnień długofalowej polityki gospodarczej nakreślonej przez XXIII Zjazd KPZR — powiedział L. Breżniew — KC podejmował też kroki .na rzecz usunięcia niedociągnięć w zarządzaniu rolnictwem i przemysłem, do których doszła w poprzednim okresie. Nader istotny wynik pracy dokonanej przez partię w okresie sprawozdawczym polega na tym — stwierdził dalej sekretarz generalny KC KPZR że kadry partyjne, rad >oue gospodarcze i związkowe, żc szerokie masy ludzi pracy zaczęf" głębiej wnikać w sprawy ekonomiczne, lepiej rozumieć stojące przed nimi probierny i sposoby ich rozwiązywania Tyle stwierdzeń na zjeździe. Dodać tu trzeba, że zmiany wprowadzone w systemie planowania i zarządzania radziecką gospodarką polegają głównie na zmniejszeniu liczby planów wskaźników dyrektywnych przedsiębiorstw i przyjęciu — jako zasadniczego wskaźnika produkcji sprzedanej i osiągniętego zysku. Kierownictwu przedsiębiorstw dało to większą samodzielność w planowaniu produkcji i kierowaniu zakładem Do końca 1970 r. zakończono w zasadzie wprowadzanie tego systemu do przedsiębiorstw przemysłu, transportu i łączności. Pc nowemu pracowało 42 tys. zakładów przemysłowych, zatrudniających 92 proc. wszystkich robotników i pracowników przemysłowych. Obecnie trwa masowe wprowadzanie reformy do budownictwa — po uzyskaniu pozytywnych wyników w 40 eksperymentujących. organizacjach budowlanych. Jednocześnie przygotowują się do przejścia na nowj system pozostałe przedsiębiorstw« innych gałęzi gospodarki. Od 2 lat trwa eksperymentalna praca na zasadach rozrachunku gospodarczego w niektórych przemysłowych zarządach centralnych. Jest to nowy etap reformy. W obecnej pięciolatce wszystkie zarządy centralne i ministerstwa branżowe przejdą na ten system Powszechne jest zdanie, że reforma była jednym z głównych czynników osiągnięcia tak wysokiego tempa rozwoju w latach 1966— 70. Nowy system wyzwoli] inicjatywy kierownictw i załóg przedsiębiorstw przemysłowych zwiększył ich zainteresowanie w ustalaniu wysokich planów produkcyjnych i ich wykonywaniu, w osiąganiu wysokich wskaźników ekonomicznych. W toku wprowadzania reformy rozpoczęto też proces łączenia małych zakładów wr zjednoczenia i tworzenie nowych typów zjednoczeń: projektowo-naukowyćh naukowo-produkcyjnych. Wynikły również potrzeby wprow»adzenia zmian w działalności banków i całego aparatu finansowania, organizacji zaopatrz! niowych, handlu w organizacji i planowaniu republikańskim i ogól u oz wiązkowym, w» systemie powiązań kooperacyjnych, kształtowaniu cen itp. Nowy system zapoczątkował kompleksowe i wszechstronna przeobrażenia w gospodarce radzieckiej. Jest to proces ciągły i długotrwały. Jego celem jest intensyfikacja produkcji i wzrost jej efektywności. Zgodnie z dokumentami XXIV Zjazdu KPZR system planowania będzie nadal ulepszany. Korespondent PAP w Budapeszcie red. A. Czerkawsbi: Węgierski „nowy nizm” czyli reforma mechagospodarcza wprowadzona przed trzema laty w sposób bardzo ostrożny i przemyślany powoli przynosi wyniki oczekiwane przez jej twórców. Takie jest zdanie czołowych ekonomistów węgierskich, aczkolwiek nie ukrywają oni, że nie są one jednakowe we wszystkich dziedzinach gospo darki narodowej. Nowy system zarządzania przyniósł generalną poprawę zaopatrzenia rynku i znaczne rozszerzenie asortymentu wyrobów konsumpcv^nj’ch. Zwiększona samodzielność i odpowiedzialność przedsiębiorstw stworzyły solidną podstawę do większej, lepszej i bardziej rentownej produkcji, państwo decyduje centralnie o cenach połowy towarów, na pozostałe — ceny ustalają poszczególne przedsiębiorstwa, na pod-stawie swego rachunku ekonomicznego. Tego rodzaju możliwości stwarzają konkurencję w dobrym tego słowa znaczeniu wpływają na stałe polepszanie jakości i wzbogacanie asortymen tu towarów przeznaczonych dis ludności. Poszczególne przedsiębiorstwa fabryki opracowują plany produkcyjne przede wszystkim ns podstawie analizy sytuacji rynkowej. Jak wykazują dotychczasowe rezultaty, plany te były są na ogół zgodne z wytycznym: gospodarki narodowej. Większośt przedsiębiorstw pracuje z zyskiem. , Osobnym zagadnieniem przy omawianiu węgierskiej reform* gosnodarczej jest sprawa gospo darki zapasami. Był to przez długie lata bardzo nabrzmiały i ostry problem gospodarki WRL „Nowy mechanizm” i w tej dziedzinie przyniósł pozytywne zmiany, wprowadzając materialna odpowiedzialność przedsiębiorstw za produkcję. Zakłady unikają jat? mogą gromadzenia nadmiernych zapasów, ponieważ tego rodzaju praktyka „bije je Głównym kryterium po kieszeni” stały się w produkcji; dobra jakość rów i gruntowna znajomość towapotrzeb rynku. Założenia nowego mechanizmu przyczyniły się już także do dalszego węgierskiego handlu rozwoju zagranicznego. Warto tu przypomnieć. że jednym z tych założeń jest rozwój kooperacji między przedsiębiorstwami węgierskimi a zagranicznymi oraz przyznanie prawa eksportu poszczególnym przedsiębiorstwom i fabrykom. Dotyczy to oczywiście tych zakładów, które spełniają określone warunki, zarówno jeśli chodzi o rodzaj jak i jakość produkcji. (PAPl 15 W. Brandt odwiedzi Wiedeń BONN (PAP). Kanclerz ŃRF W. Brandt złoży wizytę w Wiedniu od 1 do 3 czerwca na' zaproszenie kanclerza Austrii, B. Kreisky’ego. Kanclerz NRF — jak informuje agencja DP A — pojedzie do Wiednia przypuszczalnie z Helsinek gdzie od 25 do 27 maja weźmie udział w konferencji Rady Generalnej Międzynarodówki Socjali. stycznej. 'P) ..a Barze! USA BONN (PAP). Przewodniczący frakcji CDU/CSU w Bundestagu R. Barzel przeprowadzi w połowie przyszłego tygodnia w Waszyngtonie rozmowy polityczne z prezydentem USA, R. Nixonem. Rzecznik frakcji zakomunikował w środę w Bonn, iż przywódca opozycji wybiera się do USA. aby wygłosić odczyt w Nó.Wym Jorku, ha posiedzeniu „Council of Foreign Relations”. <B) Konsultacje gospodarcze Rumunia - NRF BONN (PAP). Min. spraw wewnętrznych NRF H. D. Genscher wyjechał w środę z czterodniową wizytą do Rumunii. Przeprowadzi on rozmowy z członkami rządu rumuńskiego i innymi osobistościami na tematy gospodarcze. (B) Demonstracje w Berlinie zach. po prowokacyjnym uwolnieniu zbrodniarzy hitlerowskich BĘJłLlN (PAP). Berliński kores pondent pap red. J. Wańkowie: donosi: /- powszechnym oburzaniem postępowej opinii publicznej Borlina. zacli. spotkał się ogłoszony 7 bm. wyrok miejscowego sądin na mocy którego zostali uwolnieni od winy i kary dwaj zbrodniarze hitlerowscy, wysocy oficerowie SS i czołowi pracownicy b. placówki gestapo W Berlinie — Kurt Venter i Max Grautstueck — winni niezliczonych zbrodni dokonanych w okresie III Rzeszy na obywatelach niemieckich pochodzenia żydowskiego. Winę zbrodniarzy potwierdziło ponad wszelką wątpliwość 40 świadków oskarżenia ze St. Zjednoczonych. Kanady i Izraela. Mimo bezspornych dowodów winy, prokurktór zaządal' dia' Venlera kary tyiko 5' lat wiezienia, co — jak cynicznie dodał odpowiada karze 2 do 3 godziri wlezienia ża każda popełniona zbrodnię, w stosunku do drugiego oskarżonego zażadął umorzenia postępowania sądowego z uwagi na „brak dowodów”. : Przed gmachem sądu zachódnioberlińskiego demonstrowały liczne grupy młodzieży oskarżające trybunał miasta o hitlerowską stronniczość i deptanie ućzuć młodego pokolenia żądającego sprawiedliwej kary dla ludóbót» ców. (P)