Zycie Warszawy, październik 1955 (XII/234-259)
1955-10-01 / nr. 234
£YCIE WARSZAWY Rok XII. Nr 234 (3717) SOBOTA, 1 PAŹDZIERNIKA 1955 ROKU CENA 20 gr Święto przyjaźni sąsiedzkich wolnych narodów Inauguracia Dni Kultury Białoruskiej na centralnej akademii w Warszawie (Obsługa własna) Na tle wzorzystych haftów ludowych ogromne godło państwowe i pęki flag radzieckich, białoruskich, polsk'ch. Burzą oklasków powitali wczoraj 30.IX licznie zgromadzeni w sali Opery Warszawskiej przedstawiciele świata artystycznego oraz mieszkańcy stolicy — uroczystą inaugurację Dni Kultury Białoruskiej w Polsce, W prezydium akademii zajęli miejsca. członek Biura Politycznego KC PZPR, Prezes Rady Ministrów .1 Cyrankiewicz; zastępcy przewodniczącego Rady Państwa — Marszałek Sejmu J. Dembowski i W. Barcikowski; członkowie władz naczelnych TPP-R: wiceprzewodniczący ZG TPP-R, członek Rady Państwa — S. Matuszewski, czionkowie Prezydium ZG — sekretarz NKW ZSL członek Rady Państwa A. Juszkvewicz i sekretarz generalny CK »T L. Chajn; min. Kultury i Sztuki W Sokorski, sekretarze ZG TPP-R przedstawiciele organizacji politycznych i społecznych, świata kultury nauki oraz przodownicy pracy. W prezydium zasiedli również: charge d'affaires ZSRR w Polsce I. Mielnik, minister Kultury BSRR G. Kisielów, zastępca ministra Kultury USRR — I. Mazepa oraz przedstawiciele delegacji białoruskich działaczy kultury: pisarze P. Browka i M. Tank, dyrektor Białoruskiego Państwowego Teatru im. J. Kupały — A. Tehczan i artyści BSRR, którzy przybyli do Polski na obchody Dni Kultury Białoruskiej. W loży honorowej obecni byli: członkowie Biura Politycznego KC PZPR — J. Berman, K. Rokossowski i R. Zambrowski. Po zagajeniu przez prezesa Zw. Literatów Polskich L. Kruczkowskiego, referat na temat stosunków i więzów kulturalnych Polski i Białorusi wygłosił min. Sokorski. Po nim glos zabrał min. Kisielów oraz pisarz białoruski Piotr Browka. Słowa rozbrzmiewające ze sceny na przemian w języku Mickiewicza, Puszkina i Janka Kupały jednako dobrze rozumiane są przez wszystkich, jednako głęboko zapadają w serca zebranych, wspólną wielką prawdą o wielkiej, szczerej, braterskiej przyjaźni łączącej dziś nasze narody. Przemówienie min. Sokorskiego Przyjaźń między narodami ZSRR a narodem polskim — stwierdzi! m. in. Włodzimierz Sokorski —jest tak oczywista jak sam fakt naszego istnienia. Wyrosła ona z głębokich wspólnych tradycji walk. wyzwoleńczych, z marzeń człowieka o lepszym jutrze. Wyrosia ona z przyjaźni dekabrystów i filaretów, Mickiewicza i Puszkina, przywódców ruchu narodowo-wyzwoleńczego Białorusi i Polski: Kostki-Kalinowskiego, Dąbrowskiego, Sierakowskiego i Wróblewskiego. Wyrosła ona z przyjaźni Elizy Orzeszkowej z wielkim poetą białoruskim Franciszkiem Bohuszewiczem i wielkim poetą Ukrainy Tarasem SzewczenKo. Ze wspólnych walk klasy robotniczej Rosji i Ukrainy, Białorusi i Polski, z pracy i walki Lenina i Dzierżyńskiego, z tradycji 1905 roku, z wielkich dni Rewolucji Październikowej i dekretu Lenina o samostanowieniu narodów, z trudnych zmagań i ostatecznego zwycięstwa nad hitleryzmem, z walki o pokój, z realizacji uchwal poczdamskich, gwarantujących Polsce granice na Odrze i Nysie Łużyckiej. Wyrosła ona ze współpracy państwowej i kulturalnej wolnych i równych narodów, z dziesięciu lat naszej socjalistycznej państwowości. Dekada Kultury Białoruskiej powiedział min. Sokorski — którą dziś po raz pierwszy otwieramy w ramach Miesiąca Pogłębienia Przyjaźni Polsko-Radzieckiej, stanowi w historii naszych tradycyjnych stosunków szczególnie radosną datę. Zjednoczenie Białorusi i Ukrainy w ramach jednolitych radzieckich republik i wyzwolenie Pplski od Bugu do Odry w ramach niepodległej, ludowej i demokratycznej Rzeczypospolitej stało się ną przesłanką i gwarancją ostatecznaszej wiecznej i niezachwianej przyjaźni oraz współpracy gospodarczej i kulturalnej. Nasze dzisiejsze święto przyjaźni jest świętem sąsiedzkich wolnych socjalistycznych narodow. Świętem ich kultury, która ma długie wspólne tradycje. Nikt z nas nie wątpi, że wymiana kulturalna naszych osiągnięć, która nastąpi w ramach Dni Kultury Białoruskiej, nie tylko przyjaźń- naszą pogłębi, lecz jednocześnie przyśpieszy i wzbogaci rozwój naszych własnych narodowych kultur. Niechże więc Dni Kultury Białoruskiej w ramach Miesiąca Pogłębienia Przyjaźni Polsko-Radzieckiej. jako pierwsza tego rodzaju impreza, staną się początkiem jeszcze głębszego, wzajemnego poz(A) DOKOŃCZENIE NA STR. 2 Artystki białoruskiego teatru im, Janko Kupały: Tatjana Aleksiejewa, L’dia Szynko i Zinaida Browarska w kuluarach hotelu ,,Warszawa' gdzie zatrzymał się zespół. Foto Wł. Piotrowski Gratulacje i pozdrowienia z Po ski w 6 rocznicę Chińskiej Republiki Ludowej Do Przewodniczącego Chińskiej Republiki Ludowej, Przewodniczącego Komitetu Centralnego Komunistycznej Partii Chin Towarzysza MAO TSE-TUNGA Premiera Rady Państwowej Chińskiej Republiki Ludowej Towarzysza CZOU EN-LAIA P e k i r Z okazji 6 rocznicy powstania Chińskiej Republiki Ludowej przesyłamy Wam, Szanowni, i Drodzy Towarzysze, oraz bratniemu narodowi chińskiemu, najserdeczniejsze gratulacje i pozdrowienia w imieniu Rady Państwa i Rządu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, w imieniu Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej oraz całego narodu polskiego. Naród polski śledzi z uczuciem gorącej sympatii i solidarności wspaniale i wszechstronne sukcesy narodu chińskiego w socjalistycznej przebudowie kraju i umocnieniu swego ludowego państwa. Słuszna polityka Komunistycznej Partii Chin, twórczy zapał i niewyczerpana energia mas pracujących Chińskiej Republiki Ludowej stanowią rękojmię pomyślne: realizacji 5-ietniego planu uprzemysłowienia kraju i coraz większej s) ły i pomyślności narodu chińskiego Rozkwit gospodarczy i polityczny ludowych Chin, wciąż rosnące znaczenie międzynarodowe państwa chińskiego, złączonego więzami przyALEKSANDER ZAWADZKI Przewodniczący Rady Państwa Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej jaźni i braterstwa z wielkim Związkiem Radzieckim i innymi krajami światowego obozu pokoju, jest wspaniałym wkładem w zwycięstwo sprawy utrwalenia pokoju na święcie, odprężenia i normalizacji w stosunkach międzynarodowych i prowadź, niewątpliwie do powszechnego przyznania wielkiej Chińskiej. Republice Ludowej należnych jej praw, w szczególności reprezentacji w Organizacji Narodów Zjednoczonych orai pełnego zjednoczenia jej ziem. Naród polski wraz z wszystkimi miłującymi pokój narodami popiera te sprawiedliwe dążenia wielkiego narodu chińskiego i będzie nadal bezustannie umacniać i rozwijać serdeczną przyjaźń i współpracę z bratnią Chińską Republiką Ludową, W imieniu narodu polskiego ślemy narodowi chińskiemu w dniu jeg< święta narodowego najgorętsze życzenia dalszych sukcesów w walce o rozkwit Chińskiej Republiki Ludowej i utrwalenie pokoju na całym święcie. BOLESŁAW BIERUT Pierwszy Sekretarz Komitetu Centralnego PZPR JÓZEF CYRANKIEWICZ Prezes Rady Ministrów Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej Wyjazd I. Albrechta na Zjazd Burmistrzów we Florencji 30 ub.m. przewodniczący Prezydium Rady Narodowej w m. st Warszawie — J. Albrecht wyjecha na Zjazd Burmistrzów do Florencji W darze przyjaciołom białoruskim Wystawa Mickiewiczowska dia Muzeum wNawogródku (Obsługa własna) Przekazanie Wystawy Mickiewiczowskiej dla Muzeum w Nowogródku odbyło się w piątek o godz. 12. W obecności gości białoruskich, przedstawicieli Ministerstwa Kultury, egzekutywy Komitetu Mickiewiczowskiego, Komitetu Współpracy Kulturalnej z Zagranicą i Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej minister Sokorski wręczył ministrowi kultury BSRR — G. Kisielowowi wystawowy katalog. Wystawa Mickiewiczowska, która jest darem naszego rządu dla rządu RSRR. składa się z 450 eksponatów. Są to kopie obrazów i rzeźb związanych z postacią poety, kopie dokumentów mickiewiczowskich, fotoa kopie rysunków, litografii, sztychów, także, pamiątek znajdujących się w naszym muzeum Wystawa ma charakter biograficzny. Pokazuje ona chronologicznie życie i twórczość poety. Liczne fotografie odtwarzają epokę, w które; żyl Mickiewicz, ciekawe są liczne ilustracje do poszczególnych jego dzieł, zdjęcia przyjaciół i towarzyszy. Wystawa jest niezmiernie interesująca. Wszystkie kopie i fotokopie doskonale imitują oryginały. Dużą zasługą twórców ekspozycji (scenariusz red. S. Fiszman, opracowanie naukowe ,— dyr. Muzeum Mickiewiczowskiego w Warszawie L. Podhorski — Okolów i kustosz muzeum mgr M. Kapuścińska) jest także jej przejrzystość i czytelność. Począwszy od dziś ao dnia 4 października włącznie, w 3 salach Min Kultury, przy ul. Senatorskiej 13, dostępna będzie dla publiczności część tej wystawy, która stanowi wprawdzie zmniejszoną, ale zamkniętą catość. (H.P.) Za kilkanaście godzin pierwszy cukier T rudna kampania (Obsługa własna) W nocy z S0.IX na 1 października miała ruszyć jako pierwsza w tegorocznej kampanii cukrownia Przeworsk w woj. rzeszowskim. Potwierdzenia o uruchomieniu cukrowni w Przeworsku do chwili oddania numeru do druku niestety nie otrzymaliśmy, wskutek uszkodzenia linii telefonicznej. Do 29 września rano plantatorzy dostarczyli ponad 37 tys. q buraków co jednak było za mało do zaplanowanego początkowo na 29 września uruchomienia cukrowni. Wreszcie dostawy buraków nabrały szybszegc tempa i 30 września wieczorem zgromadzono zapas na 3 dni produkcji, s więc pozwalający na uruchomienie cukrowni. 2 października ruszą następne cukrownie: Michałów, Leśmierz i Ostrowy w woj. warszawskim, a 3 października cukrownia Wlostów woj. lubelskim, Zbiersk w woj. pow znańskim i Swiecie w woj. bydgoskim. Najpóźniej — Jako ostatnia z 76 cukrowni — około 25 października podejmie kampanię cukrownia w Kętrzynie całkowicie odbudowana po pożarze w styczniu br. Rekordowo szybka odbudowa tej cukrowni stała się możliwa dzięki ogromnemu wysiłkowi całego przemysłu cukrowniczego, a szczególnie dzięki majstrom i monterom, oddelegowanym ze wszystkich niemal cukrowni w kraju w liczbie 200 osób. Postawili oni sobie za punkt honoru uruchomić cukrownię w Kętrzynie jeszcze podczas bieżącej kampanii i niewątpliwie słowa dotrzymają. DUŻE INWESTYCJE / Tegoroczny okres międzykampanijnych remontów został wykorzystany na unowocześnienie wielu cukrowni, budowę kotłowni, nowych spławów, urządzeń mechanizujących procesy ‘produkcyjne1>VMiędzy innymi nowe kotłownie otrzymały cukrownie Chełmża, Dobrzelin, Miejska Górka, Zbiersk, Rejowiec, Częstocice i Racibórz. Ponadto dużą inwestycję przeprowadziła cukrownia w Chełmży, która prócz nowej kotłowni zainstalowała też nową turbinę o mocy 3 600 KW. Początkowo istniały obawy, że nie uda się turbiny uruchomić w bieżącej kampanii. Zawdzię czając jednak naczelnemu inżynierowi cukrowni Zbigniewowi Kuncewiczowi, który opracował uproszczony sposób podłączenia turbiny — będzie ona z powodzeniem, Jak wykazały to przeprowadzone kilka dni temu próby — pracowała w tegorocznej kampanii dla cukrowni, a także zasili energią sieć miejską. Dyrekcja cukrowni w Chełmży oblicza, że dzięki nowym inwestycjom prze rób buraka cukrowego na dobę wzrośnie o około 1200 q. (B) DOKOŃCZENIE NA STR. ? Na zdjęciu: ministrowie G, Kisielów i W. Sokorski w chwili zwiedzania wystawy. Ministrów oprowadza scenarzysta red. Fiszman. Foto Wł. Piotrowski RABrc Chiny rzeczywiście chińskie O ZANGHAJ — informowali mnie ^ starzy bywalcy metropolii zamor skich — jest najbardziej zachodnim spośród wszystkich miast chińskich A w notatniku z mojej zeszłoroczne; podróży do Chin odczytuję: Hangczou, 27.X. Rozmowa 2 uczestnikami hinduskiej delegac.i kulturalnej. Spotkali się z Jawa harlalem Nehru w Szanghaju no przyjęciu wydanym przez władzt miejskie. Nehru w swoim przem.ó wieniu oświadczył: „Szanghaj by zawsze wielkim miastem, ale du piero teraz stał się miastem chińskim.“ Hindusi nie od wczoraj znają Chiny. Kontakty między Indiami a Chi nami mają już za sobą tradycję ćo najmniej dwóch tysięcy lat. Premie: zaś Indii nie należy do ludzi przywykłych do nieprzemyślanego żonglowania paradoksami. To co powiedział w Szanghaju — i co z aprobatą powtórzyli mi jego współobywatele, zawierało w dużym skrócie myślowym opinię społeczeństwa największego państwa niesocjalistycznego Azji o przemiańach, które nastąpiły w Chinach dzięki powstaniu republiki ludowej. Chiny były oczywiście również przed zwycięstwem rewolucji ludowej wielkim państwem, obejmującym olbrzymie terytorium i zamieszkałym przez jedną czwartą ludności całej kuli ziemskiej. I dlatego też mimo swojej siabuści militarnej i gospodarczej zostały uznane jako jedno z pięciu wielkich mocarstw — stałych członków Rady Be/.pieczeństwa. Ale te same Chiny co najmniej już od 100 lat coraz bardziej traciły swoją niezależność polityczną i gospodarczą. Mocarstwa imperialistyczne nie byty co prawda w stanie przekształcić kraju tego w swoją bezpośrednią kolonię. Czyniły jednak wszystko, zęby wyłączyć obszar, Chin z procesu wielkiego postępu gospodarczego technicznego charakterystycznego dla i XX wieku. Osiągnęły pod tym względem bardzo dużo. W 1949 r. kraj o wielkiej materialnej i duchowej kulturze, liczącej tysiące lat, wyróżniał się olbrzymią ilością analfabetów, prawie całkowitym brakiem ciężkiego przemysłu, wielką śmiertelnością poziomem życia setek milionów ludzi, i nie odbiegającym od poziomu życia ich przodków z czasów średniowiecznych. Oazy pozornego dobrobytu w rodzaju Szanghaju były nieliczne, Zaś powstanie tych oaz było również przejawem określonej polityki mocarstw imperialistycznych, które ugruntowały swoje wpływy w Chinach w oparciu o znikomy procent ludności spośród warstw posiadających. Rozwinęło się w Chinach male (C) DOKOŃCZENIE NA STR. 2 Cukrownia dla Chin zbudowana przez przemysł Polski, Wniosek ZSRR o środkach dalszego osłabienia napięcia międzynarodowego i o rozwoju współpracy międzynarodowej jednomyślnie umieszczony na porządku obrad ONZ NOWY JORK (PAP). 29.IX Komisja Ogólna NZ wznowiła obrady nad zaleceniami w sprawie porządku dziennego sesji, rozważając dwa punkty: 1) zgłoszony przez grupę 15 państw Azji i Afryki, dotyczący Irianu zachodniego oraz 2) wniosek ZSRR w sprawie umieszczenia na porządku dziennym sesji punktu „o środkach zmierzających do dalszego złagodzenia napięcia międzynarodowego oraz o rozwoju współpracy międzynarodowej“. chodniego został przyjęty 7 głosami przeciwko 5. Za wnioskiem głosował; przedstawiciele ZSRR, Egiptu, Polski Meksyku, Syjamu, Chile i Haiti Przeciwko głosowali delegaci Angin Francji, Norwegii, Nowej Zelandii Luxemburga. USA wstrzymały się od głosu. Komisja przeszła następnie do oma wiania wniosku delegacji ZSRR w sprawie umieszczenia na porządki dziennym X sesji Zgromadzenie Ogólnego punktu „O środkach dalszego osłabienia napięcia międzyna rodowego oraz o rozwoju współpracy międzynarodowej“. Oświadczenie W. W. Kuzniencwa Zgłaszając wniosek przedstawicie. ZSRR W. W. Kuzniecow oświadczy! m, in.: do ONZ powinna wnieść swój wkład sprawy dalszego rozładowania napięcia międzynarodowego i do umocnienia pokoju na całym świe cie. Powinna ona przyczyniać się do tego, by państwa kontynuowały wysiłki zmierzające do zmniejszenia napięcia ł do umocnienia zaufania, rozwijały współpracę gospo darczą i kulturalną. Rząd radziecki — stwierdził Kuzniecow — kierując się interesam: umocnienia pokoju i bezpieczehstwü międzynarodowego przedstawia dc rozpatrzenia X sesji Zgromadzenia Ogólnego projekt rezolucji o środkach dalszego osłabienia napięcia międzynarodowego i o rozwoju współpracy międzynarodowej. Delegacja ZSRR uważa, że sprawa ta zasługuje na uważne rozpatrzenie, i prosi o wiączenie jej do porządku dziennego obecnej sesji Stanowisko USA Przedstawiciel St. Zjednoczonych Lodge wypowiedział się za umieszczeniem na porządku dziennym Zgromadzenia Ogólnego sprawy zgłoszonej przez delegację radziecką. Lodge oświadczył, że St. Zjednoczóne nie protestują przeciwko temu, iż radziecki projekt rezolucji powołuje się na znaczenie konferencji genewskiej szefów rządów czterech mocarstw oraz konferencji krajów Azji i Afryki w Bandungu, jak również nie sprzeciwia się wezwaniu do rządów, aby kontynuowały wysiłki w kierunku dalszego osłabienia napięcia międzynarodowego w interesie umocnienia pokoju i bezpieczeństwa. Lodge oświadczył równocześnie, że delegacja amerykańska ma pewne pytania w związku z projektem rezolucji radzieckiej. St. Zjednoczone sądziły, iż rząd radziecki odpowie puzytywnie na propozycje prezydenta Eisenhowera z 21 lipca. St. Zjednoczone —- powiedział Lodge —■ żałuią, Jak już donosiliśmy wniosek indonezyjski o umieszczenie na porządku dziennym sesji kwestii Irianu za-że do tego nie doszło. Dodał on, że projekt rezolucji radzieckiej jest „nie wystarczający“. -Komisja Ogólna jednomyślnie zaleciła Zgromadzeniu Ogólnemu umieszczenie proponowanej przez delegację ZSRR sprawy na porządku dziennym oraz przekazanie jej do rozpatrzenia Komisji Politycznej, Biblioteka Polska w Paryżu przyznana l*olsc*e PARYŻ (Obsł. wł.). Od kilku lat toczył się spór o Bibliotekę Polską w Paryżu zawierającą bezcenne zbiory książek, pamiątek i rękopisów. Biblioteka ta należała na mocy zapisu od roku 1892 do Polskiej Akademii Umiejętności. Pewna grupa ludzi z polskiej emigracji domagała się przed sądami francuskimi cofnięcia tego zapisu. Proces trwał długo w różnych instancjach. Obecnie sprawa została przez sąd francuski ostatecznie rozstrzygnięta: Polska zachowa swe prawa do Biblioteki w Paryżu. (a) Elektrownia „Gzechnica” rozpoczęta pracę 30 ub. m. o godz. 4.37 rano z no wo wy budowanej elektrowni „Czechnica“ pod Wrocławiem popłynęła po raz pierwszy energia elektryczna. Elektrownia „Czechnica" to podstawowy obecnie zakład dolnośląskiego systemu energetycznego — jedna z największych inwestycji uruchomionych w br. w przemyśle energetycznym. Powstała ona dzięki wysiłkowi polskich robotników i inżynierów, którzy budowali ją oraz załóg czechosłowackich zakładów przemysłowych, które wyprodukowały dla niej nowoczesne, potężne urządzenia. do Produkowana energia wystarczy oświetlenia 200-tysięcznego miasta. Jeszcze w br. rozpocznie w elektrowni pracę drugi turbozespół, Znaczna poprawa stanu zdrowia Eisenhowera NOWY JORK (PAP). Agencja Associated Press podaje, że sekretarz prezydenta do spraw prasy Hagerty oświadczył, iż stan zdrowia Eisenhowera poprawił się do-tego stopnia, że podpisuje on przeciętnie dwa dokumenty oficjalne dziennie. Hagerty wskazał także, że jeśli nie nastąpią komplikacje, zbyteczne będzie przekazanie pełnomocnictw prezydenta innym osobom,