Zycie Warszawy, październik 1970 (XXVII/234-260)
1970-10-20 / nr. 250
lz^GRANICAl»Z^GRANicAl?Z^RANICAl?Z^RANiCAl?2^GRANI^#Z^RANłCĄ| MILITARIA Manewry „Braterstwo broni" (P) W niedzielę przetoczyła się ulicami Magdeburga defilada oddziałów reprezentujących siedem armii państw Układu Warszawskiego. Był to przemarsz trwający godzinę, w którym zmieściły się tylko wybrane jednostki spośród uczestniczących w manewrach „Braterstwo broni”. Imponowała precyzja defilady, ale do tego zdążyliśmy się już przyzwyczaić. Elementem nowym było akcentowanie międzynarodowego jej charakteru. Było siedem hymnów, były poczty sztandarowe, były ważne politycznie przemówienia Waltera Ulbrichta i Iwana Jakubowskiego; dowódcy Zjednoczonych Sił Zbrojnych Układu Warszawskiego. Mówiono 0 niewzruszonej woli obrony pokoju, o bojowej solidarności państw Układu. Radziecki marszałek podkreślał, że armie nasze nikomu nie zagrażają. Nie mamy zamiaru na nikogo napadać — mówił — jesteśmy jednak gotowi odeprzeć druzgocącym ciosem każdy atak skierowany na którykolwiek z krajów socjalistycznych. Wypowiedzenie »tych słów pod koniec wielkich manewrów miało dodatkowe znaczenie. W roku tym mija bowiem piętnaście lat od chwili podpisania Uk'.adu Warszawskiego. Jest to rocznica, którą obchodzi się nie tyle akademiami, ile lepszymi wynikami wyszkolenia bojowego i politycznego. Najlepszym sprawdzianem tych wyników są w warunkach pokoju manewry. Mieliśmy je rok temu na naszej ziemi. Nazwano je w'öwczas .,Odra-Nysa”. Tym razem odbywały się w rejonach północnych, centralnych ] południowych Niemieckiej Republiki Demokratycznej. Brały w nich udział wszystkie rodzaje broni — od Zjednoczonych SU Floty Bałtyckiej (w skład których wchodzą okręty radzieckie, polskie i NRD) po siły powietrz- 1 no-desantowe, jednostki pancerne wojska inżynieryjne siedmiu armii. Była to poważna i ciężka próba. Utrudniały ją jesienne komplikacje pogody. Desanty odbywały się np. we. mgle. Pełną oceną wyników zajmą się sztaby. Sprawozdawcy, którzy obserwowali z bliska przebieg wspólnych ćwiczeń zwrócili uwagę na dwa wydarzenia — forsowanie rzeki z marszu przez oddziały pancerne (w drugim dniu manewrów) oraz skomplikowany desant z morza (w dniu przedostatnim). „W czasie wojny — piszą sprawozdawcy „Krasnoj Zwiezdy” — rzeka ta uchodziła za trudną rlo przezwyciężenia przeszkodę wodną... Znajdujemy się w środkowym pasie ataku czołgistów Wojska Polskiego... Jako pierwsze podeszły do brzegu czołgi pływające. W czasie przeprawy prowadziły one ogień z dział. Po nich runęła w wodę druga fala stali — były to oddziały piechoty w opancerzonych transporterach kołowych. Za nimi na całej widocznej linii brzegu pojawiły się z. wielką szybkością czołgi i zanurzyły w wodę. Na przeciwległym brzegu z marszu przystępowały7 do działań maszyny7 bojowe. Zabezpieczono ścisłe współdziałanie ze znajdującym się już na brzegu desantem — batalionem czechosłowackiej piechoty7 zmotoryzowanej, który przez rzekę przerzucony7 został przez radzieckie helikoptery”. Podobnie międzynarodowy7 przebieg miała operacja desantu na wybrzeżu morskim. Działali tu więc ramię przy ramieniu żołnierze i dowódcy7 polscy, radzieccy, czechosłowaccy, rumuńscy, węgierscy, bułgarscy, NRD. Zda;i egzamin w czasie ćwiczebnych działań bojowych. Podobnie jak i nowoczesny sprzęt, który raz jeszcze potwierdził swą sprawność i niezawodność. W tym roku byliśmy7 już świadkami trzech manewrów7 o wielkim zasięgu z udziałem armii Układu Warszawskiego. Były to wczesną wiosną ćwiczenia „Dźwina” z udziałem jednostek radzieckich, latem manewry „Ocean” o globalnymi zasięgu floty radzieckiej i wreszcie październikowa „Braterstw7o broni”. Nie ma wątpliwości, że spełniły one swoje zadanie. Udowodniły sprężystość dowodzenia w najhardziej nawet złożonych warunkach i operacjach. Byrły to manewry7 armii nowoczesnych, znakomicie wyposażonych. KAROL SŻYNDZIELORZ Sukces „Centromoru” Polski 32-tysięcznik dla bandery brytyjskiej (Od stałego korespondenta AR) Londytt, 19 października (P) Można powiedzieć, żc znaleźliśmy się w przysłowiowej jaskini lwa. W Wielkiej Brytanii, która sama posiada kilkadziesiąt stoczni i ma' ol;$rzj'niią flotę, spTzedąjiŚiTjy ^ógromny, służący . dp przewozu ładunków masowych .statek, o nośności 32 tys. ton. W Londynie kontrakt podpisał nabywca i właściciel przedsiębiorstwa żeglugowego z Cardiff — I. D. Williams, oraz przedstawiciele „Centromoru” J. Jankowski i S. Popielski. Po zawarciu umowy dyrektor Tadeusz Cenkier ze Stoczni Szczecińskiej, która statek zbuduje oświadczył, że firma Williams jest ich 13 t. kolei klientem, ale stoczniowcy szczecińscy nie należi do przesądnych i są pewni, że statek będzie gotowy na czas, to znaczy już we wrześniu przyszłego roku. Jest to termin rewelacyjnie krótki, konkurujący nawet r. ofertami Japonii, gdzie Brvt37jczyćy kupują dużą liczbę statków. Dotychczas sprzedaliśmy do Wielkiej Brytanii 4 nieduże statki rybackie. Ulokowanie pierwszej wielkiej jednostki otwiera obiecujące perspektywy. Brytyjczycy co roku zakupują w7 obcych stoczniach statki o ładowności 1.5 min ton. Część tego mogą dostarczać stocznie polskie. M. S. Delegacja KC PZPR w NRD BERLIN (PAP) 13 hm. do Berlina przybyła delegacja KC PZPR z zastępcą członka KC, kierownikiem Wydz. Rolnego KC PZPR. E. Mazurkiewiczem. W jej składzie Znajdują się. m. in. sekretarze wojewódzkich organizacji partyjnych x Katowic. Poznania i Rzeszowa. Na berlińskim lotnisku — Schoenefeld człońków delegacji powitał m. in. zastępca Kierownika Wydziału Rolnego KC SED, Ch. Ostniann. Obecny był ambasador PRL w NRD. T. Gede. Podczas 7-dniowego pobytu w NRD delegacja dokona wymiany doświadczeń z przedstawicielami KC SED i jej terenowymi instancjami w dziedzinie pracy partyjnej na odcinku rolnictwa i całokształtu gospodarki wiejskiej. <P) Współpraca bankowa Francji i NRF BRUKSELA (PAP). Eksperci finansowi EWG komentują szeroko układ o współpracy, zawarty między francuskim bankiem Credit Lvonnais a Kommerz Bankiem w NRF. Po raz pierwszy w historii jeden z największych banków Francji i to o kapitale państwowym, związał sie tak blisko z równie potężnym organizmem finansowy i z drugiej strony Renu. Wspólnie mają one 13 tys. Oddziałów w całej Zachodniej Europie, zatrudniają 50 tys. osób i dysponują kapitalem wartości 12 mld doi., co stawia te spółką na piątym miejscu w skali światowej. Przewodniczący komisji walutowej EWG P. Werner oświadczył na ten temat: „Jest to zgodne z linią generalną naszych działań na rzecz przyszłej europejskiej unii walutowej-’. (P) „Certain Thrust“ Ćwiczenia wojsk NATO BONN (PAP). Na terenie NRF w. pobliżu granicy z NRD rozpoczęły się W poniedziałek manewry sił NATO pod kryptonimem „Certain Thrust”’. Ćwiczenia te, stanowiące fragment, wielkich manewrów „Refórger 2” toczą się na terenach okręgów Bamberg i Coburg i trwać będą do 24 bm. Uczestniczy w nich ponad 30 tys. żołnierzy amerykańskich i około 3500 żołnierzy Bundeswehry, jak również 2000 różnego rodzaju bojowych pojazdów na gąsienicach. (P) Rząd regio nolny na Sycylii podał się do dymisji RZYM (PAP). 18 i 19 bm. złożyły kolejno dymisje: rząd regionalny na Sycylii, przewodniczący sycylijskiej federacji partii clirześcijańsko-demokratycznej Giuseppe d'Angelo i wszyscy członkowie kierownictwa tej federacji. Wśród działaczy, którzy podali się do dymisji, jest 7 deputowanych chadeckich. Kryzys polityczny na Sycylii został wywołany decyzją rządu włoskiego, lokalizując budowę państwowego kombinatu hutniczego w regionie Kałą br ii, więc na kontynencie włoskim. Władze sycylijskie zaś liczyły, że ten wielki kombinat, już piąty z kolei, realizowany z funduszów przemysłu państwowego, powstanie na wyspie, zacofanej ekonomicznie bezskutecznie walczącej z bezrobociem. (W) Szef państwa i rządu Syrii - Atasi ustąpił (A) DOKOŃCZENIE ZE STR. 1 związek między wydarzeniami w Syrii, a nagłym odwołaniem zc stanowiska wiceprezydenta Iraku Al Takritiego, który dowiedział się o dymisji w drodze powrotnej z Madrytu do Bagdadu i ostatnio znalazł się w Algierii. Partia BAAS, jej oba odłamy syryjski i iracki, znalazły się po śmierci prezydenta Nasera i wojnie domowej w Jordanii w nowej sytuacji, stając wobec konieczności przegrupowania się. Oficjalnym powodem dymisji Al Takritiego było to, że podczas wojny domowej w Jordanii Al Takriti, który zresztą znajdował się na terenie działań wojennych, powstrzymał stacjonujące tam oddziały irackie od interwencji po stronie fedainow. Król Husajn obawiał się wejścia do akcji wojsk irackich, kierując zresztą wezwanie do wielkiej czwórki, aby powstrzymały Bagdad od angażowania się zbrojnego. Władze wojskowe w Bagdadzie używając znanej retoryki, mówiły o poparciu dl3 Palestyńczyków, ale jednocześnie oddziały irackie w sile około 12 tys. ludzi, zachowywały obojętność. Później w Bagdadzie wielokrotnie podawano do wiadomości, że wojska te dostarczały fedainom broni, amunicji i żywności dla podkreślenia, że zgodnie z linią propagandowa Bagdadu, pomocy jednak dostarczano. Obserwatorzy w Bejrucie sa zdania, że Al Takriti zapłacił stanowiskiem wiceprezydenta za powstrzymanie oddziałów7 irackich od bezpośredniego zaangażowania się. Jednym1) słowem tak zwane wojskowe elementy partii BAAS w Badgadzie obstawały za wkroczeniem armii w wojnę domową w7 Jordanii, podczas kiedy Al Takriti wezwania tego nie usłuchał, obawiając się poważnych konsekwencji jakie z tego mogłyby wyniknąć. W Syrii rzeczy układały si^ odwrotnie. Tak zwana grupa cywilna domagała się interwencja zbrojnej. Podobnie jak Takriti w Iraku Asad widział jednak poważne niebezpieczeństwa i do interwencji nie doszło. Kryzys w łonie syryjskiej ekipy rządowej, podobnie ja« kryzys w Iraku, wybuchł na ogólnym tle sprawy palestyńskiej. Nie jest to jedyna przyczyna trudności politycznych w łonie tych grup. W Syrii trudności wewnętrzne wystąpiły na tle konfrontacji założeń teoretycznych grujjy cywilnej z możliwościami jakimi dysponują wojskowi. W tej sytuacj: prezydent Atasi, odgrywający rolę pośrednika między dwoma cywilnymi i wojskowymi odłamami partii BAAS, napotkał zapewne trudności w kontynuowaniu swojej własnej linii. TADEUSZ JACKOWSKI Starcia w Jordanii Bejrut, 19 października (P) Specjalna Komisją ' Międzyarabska znajduje ‘ się' na północy Jordanii, aby powstrzymać wojska rządowe i oddziały fedainów palestyńskich przed nowymi starciami. Jak donoszą z Ammanu w niedzielę i poniedziałek rano, doszło ponownie do lokalnych utarczek wojskowych w kilku wsiach ryglujących dostęp do Syrii. Rzecznicy Palestyńczyków oskar żyli wojska rządowe o użycie czołgów7 i artylerii przeciwko umocnionym punktom partyzanckim. Jak dotąd nie podano wysokości strat. Wysoka Komisja Pojednawcza pod kierownictwem tunezyjskiego premiera Ladghama, przystąpiła natychmiast do akcji mediacyjnej. Według pierwszych oświadczeń incydenty miały charakter lokalny i ograniczony, aczkolwiek koła palestyńskie i niektóre koła rządów* w Jordanii donoszą, że Komisja zminimalizowała zasięg nowych incydentów, które wybuchły w kilkanaście godzin po podpisaniu tak zwanego „ostatecznego porozumienia” między rządem króla Husajna a Centralnym Komitetem Organizacji Wyzwolenia Palestyny. Jak podają poinformowane źródła w Bejrucie do ponownego złamania umowy doszło na północy, gdzie oddziały fedainów zajmują nadal wsie położone w okolicy miejscowości Irbid. Wojska rządowe w istocie rzeczy kontynuują to co pragnęły osiągnąć przed podpisaniem umowy, a więc odcięcie fedainów od dróg zaopatrzenia z Syrii. Mimo uspokajających zapewnień Komisji Międzyarabskiej, w Ammanie znów zapanowało napięcie. Zycie, które powoli zaczęło się normalizować, znów zostało zakłócone. Zamykano i barykadowano sklepy, przechodnie znikali z ulic, Wysoka Komisja Międzyarabska zapowiada, że będzie nadal obserwować rozwój wydarzeń, informować szefów państw arabskich, a także międzynarodową opinię publiczną o ws-zelkich próbach naruszenia umowy i będzie wskazywać winnych. Jest to jedyny środek presji jaki pozostaje w7 dyspozycji tej komisji. Mimo wciąż napiętej sytuacji obecność tej komisji i możliwość oddziaływania opinii arabskiej na obie strony jest poważnym — i jak dotąd jedynym — czynnikiem gwarantującym utrzymanie kruchego i niepewnego pokoju wewnętrznego. TADEUSZ JACKOWSKI Przemówienie Sadata KAIR (PAP). Prezydent Anwar Sadat, spotkał się w7 ZRA, poniedziałek w siedzibie sztabu generalnego z wyższymi oficerami sił zbrojnych. W Spotkaniu wziął udział min. obrony Fauzi oraz szef sztabu generalnego, gen. Sadek. Poruszając kwestię trzymiesięcznego wstrzymania ognia w strefie Kanału Sueskiego, którego termin upływa 5 listopada, prezydent stwierdził, że ZRA zgodzi się na przedłużenie tego rozejmu jedynie w7 takim wypadku, jeśli dojdzie do poważnych i skutecznych kontaktów. „Jeśli wyrazimy zgodę na przedłużenie porozumienia o zaprzestaniu ognia — dodał on — to przedłużenie to będzie ostatnie i nie zgodzimy się powtórnie na dalszą kontynuację rozejmu”. Znaczna część wystąpienia Anwara Sadata poświęcona była stosunkom egipsko-radzieckim. ZRA i Zw. Radziecki wspólńie występują przeciwko jednemu wrogowi, jakim jest międzynarodowy imperializm. Prezydent przypomniał, że dzięki skutecznej pomocy Zw. Radzieckiego ZRA mogła w krótkim czasie stworzyć pewną i dobrze ufortyfikowaną linię obronną i że odporność, jaką wykazał naród ZRA w ostatnich trzech latach, w znacznym stopniu związana jest z pomocą udzieloną przez Zw. Razi .3» n Ir i M. Fauzi premierem ZRA? KAIR (PAP). Kairski korespondent PAP. red. K. Wojna donosi: We wtorek ZRA będzie znała nazwisko nowego premiera. Prezydent Sadat na nadzwyczajnej sesji KC Arabskiego Związku Socjalistycznego ujawni je w7 godzinach wieczornych. Agencja Reutera pisze, że, zdaniem obserwatorów, nowym premierem zostanie Mahmud ' Fauzi, doradca pre•zy den ta Nasera do spraw zagranicznych. (W) Znaczenie dymisji Hajkala Bejrut. 19 października Dymisja Mohammeda Hasainlna Hajkala, ministra informacji i jednocześnie redaktora naczelnego dziennika „Al-Ahram”, nie zaskoczyła bliskowschodniej opinii publicznej, mimo że łączyły go ze zmarłym prezydentem Naserem bliskie więzy przyjaźni i współpracy Pierwszą zapowiedzią, *e Hajkal po wyborze Anwar el Sadaia przestanie odgrywać wybitniejszą rolę było napomknienie uczynione przez Sadata wobec pewnej delegacji arabskiej, że Hajkal poświęci się w przyszłości całkowicie upamiętnieniu osoby Zmarłep-n. W pewnych wszakże kołach rozeszły się wiadomości, że Hajkal rozgrywać zaczął po śmierci prezydenta Nasera swoją własną partię. Uderzające było, że na łamach redagowanego przez niego dziennika ukazały się wiadomości o poważnych atakach serca zarówno obecnego prezydenta, jak i Ali Sabriego, cieszącego się poparciem lewicy nacjonalistycznej Wiadomości le podawane w formie alarmującej miały, być może, na celu zwrócenie uwagi, że obaj ci przywódcy nie mogą podołać z racji zdrowotnych spadającym na nich obowiązkom. Jednocześnie obserwatorzy zwrócili uwagę, że po śmierci Nasera „Al-Ahram” poświęcił kilka wzmianek osobie Zakari Mohieddina, odsuniętego przez prezydenta Nasera od aktywnej działalności politycznej. Wreszcie przed niedawnym czasem Hajkal podai do wiadomości, że prezydent Na ser na krótko przed śmiercią przygotował memorandum dc prezydenta Nixona i że zostało one przekazane za pośrednictwem wysłannika USA Richardsona podczat jego udziału w pogrzebie Nasera Wiadomość ta została zdemento wana. Zwraca się uwagę, że dymisja Hajkąla jest pierwszą de cyzją rządową zaaprobowTaii£ przez now7egó prezydenta Egiptu TADEUSZ JACKOWSKI Wywiad M. Riada NOWY JORK (PAP). Egipski minister spraw zagranicznych, M. Riad oświadczył, że ZRA nic instalowała nowych przeciwlotniczych stanowisk rakietowych strefie przerwania ognia. Ameryw kańskie zdjęcia, które jak twierdzą Izrael i USA świadczą jakoby o naruszeniu porozumienia o przerwaniu ognia — powiedział Riad —- bynajmniej nie potwierdzają naruszenia porozumienia. Widoczne są na nich rakiety, które zainstalowane zostały tam jeszcze przed ? sierpnia. Później nastąpiła dyslokacja tych rakiet, a ponadto ustawiono wyrzutni rakietowych dla makiety wprowadzenia w błąd lotnictwa izraelskiego. (A) Stan wyjątkowy w Kanadzie (P) Uprowadzenie dyplomaty brytyjskiego, Crossa, zwłaszcza zamordowanie mia nistra pracy prowincji Quebec, Laporte a, doprowadziło do skrajnego napięcia w stosunkach wewnątrzkanadyjskich. Autorem tych czynów jes1 Front Wyzwolenia Quebecu (FLQ), niewielka organizacja terrorystyczna skupiająca podobno tylko 200 członków działających w 22 komórkach. Jednakże FLQ ma także spore grono aktywnych sympatyków, obliczane na co najmniej 2 tysiące osób, a co ważniejsze — cieszył się dotychczas niewątpliwym poparciem pewnej części Kanadyjczyków francuskich, zwłaszcza spośród studentów i młodzieży szkolne i. Front Wyzwolenia Quebecu powstał w latach sześćdziesiątych i przechodził rozmaite koleje losu Początkowo — jak wiele podóhnych ruchów na świecie — dążył do zwrócenia na siebie uwagi poprzez różne dramatyczne wystąpienia, a zwłaszcza użycie bomb plastykowych. W latach 1967—1968 aktywność Frontu jakby zamarła i w prasie kanadyjskiej można było spotkać głosy, że został on rozwiązany. Ta ewolucja wiązała się z nadziejami na rozwiązanie problemu Quebecu poprzez akcję polityczną, legalną. Szereg ugrupowań niepodległościowych skupiło się w7 partii RIN. Jednocześnie zaś utalentowany przywódca partii liberalnej Quebecu (partii popierającej federację), Renć Levesque, wystąpił wraz z licznymi sympatykami z tego ugrupowania i założył ruch na rzecz suwerennego Quebecu powiązanego jednak unią gospodarczą z Kanadą. W tych nowych warunkach ówcześni kierow7niey FLQ uznali, iż kontynuowanie akcji terrorystycznej może tylko komplikować sytuację i utrudniać działanie legalnym siłom niepodległościowym. Renć Levesque, który tymczasem stanął na czele połączonych sił niepodległościowych, występujących pod nazwą partii Quebecu, wanie potępiał i potępia zdecydoakcję terrorystyczną. Wydawało się w7ięc, że nie ma już pola do działania dla grup terrorystycznych. W kwietniowych wyborach do parlamentu prowincji partia Quebecu uzyskała 24 proc. głosów, co — jak na pierwszy start wyborczy uznać trzeba za sukces ogromny Stała się ona poważną silą polityczną, której istnienie czyni już nieaktualnym używany dawniej nieco pogardliwy termin „separatyści”. Czymże więc wytłumaczyć ponowne odrodzenie się terroryzmu i to w tormach bardziej skrajnych niż u progu działalności FLQ? Trudno o pełną odpowiedź na to narzucające się pytanie. Wydaje sie jednak, że klucz tkwi w procesie polaryzacji społeczeństwa Quebecu. Ruch niepodległościowy cieszył się tutaj dość dużymi sympatiami, jednakże postawa większości społeczeństwa była raczej politycznie bierna. Obecnie liczba aktywnych zwolenników „ostrożnej niepodległości”, przy zachowaniu więzów gospodarczych z Kanada całością, znacznie, wzrosła, jako czym świadczą sukcesy partii o Quebecu. Z drugiej jednak strony nastąpiła aktywizacja sił opowiadających się za utrzymaniem federacji, za jednością oaństwa Jest to niewątpliwie element nowy w sytuacji. Wprawdzie pokaźna — bardziej pokaźna niż to dawniej sądzono — ilość Francuzów7 kanadyjskich myśli całkiem serio o niepodległości, to jednak bodaj czy nie większa część wypowiada się świadomie za federacja. Nie należj7 zapominać, że w tych samych wyborach kwietniowych, w7 których partia Quebecu odniosła niezaprzeczalny sukces, ster władzy w prowincji przejęła partia liberalna, a więc ugrupowanie najbardziej zdecydowanie popierające federację (z tych kół właśnie wywodzi się premier Kanady, Trudeau). Od rządów7 odsunięci zostali konserwatyści, często pomawiani o ciche sympatie niepodległościowe. Można sądzić, iż właśnie te elementy skłoniły ugrupowania ak stremistyczne do podjęcia akcji- Nadzieje na polityczne rozwiązanie problemu po myśli niepodleg łościowców niewątpliwie zmalały w wyniku połączonych wysiłków premiera Kanady Trudeau i nowych władz prowincji. Po raz pierwszy .bowiem można mówić o wzajemnym zrozumieniu między rządem Kanady i rządem prowincji Quebec. Środowiska skrajne, zwłaszcza studenckie, odnosiły się zresztą cały czas z pewną nieufnością do partii Quebecu Rćne Levesque’a, uważając ją za zbyt ostrożną i ugodowa. Okres zawieszenia broni w obozie niepodległościow7ców najwyraźniej minął. Postawa rządu federalnego wobec ponownej aktywizacji FLQ jest zdecydowana. Już dyplomaty brytyjskiego, porwanie Crossa, dowiodło, iż rząd nie pójdzie na przetargi, lecz pragnie wykorzystać tę okazję dla likwidacji FLQ. Skoro taki był zamiar rządu,. to zamordowanie liberalnego ministra Laporte’a, Kanadyjczyka francuskiego, stwarza wyjątkowe możliwości dla rozprawy z FLQ przy zachowaniu neutralności lub nawet przy poparciu społeczeństwa Quebecu. Czyn ten bowiem musiał spotkać się z szerokim potępieniem, a nawet sympatycy FLQ nie mogą jawnie stanąć w obronie tego aktu terroru. Akcja FLQ niewątpliwie skomplikuje sytuację legalnej partii Quebecu, której przeciwnicy zechcą zapewne przypisać moralna współodpowiedzialność za ostatnie wydarzenia. Należy jednak podkreślić, że partia Quebecu jest zdecydowanym przeciwnikiem ter roryst3rcznych metod walki. Ogłoszenie stanu wyjątkowego w Kanadzie i odwołanie zapowiedzianej dawniej podróży premiera Trudeau do Moskwy świadczy, jak poważnie władze oceniają obecną sytuację. Premier Trudeau spodziewa się dalszych zamachów terrorystycznych. Mozę im przeszkodzić fala aresztowań, prowadząca do faktycznej likwidacji PLQ. Byłoby jednak błędem utożsamiać FLQ z siłami niepodległościowymi Quebecu. Kto wie, czy na dłuższą metę kompromitacja polityczna i moralna ekstremistów nie będzie działać na korzyść Partii Niepodległościowej Rśnś Levesque, opowiadającej się za akcją polityczną. Źródła konfliktów między mówiącymi po francusku mieszkańcami prowincji Quebec a federacją, nie tkwią bowiem w jakichś subiektywnych nastrojach grup ekstremistycznych, lecz w sytuacji gospodarczej i społecznej oraz wielowiekowej walce Francuw zów, którzy „byli tu pierwsi”, z naporem elementów anglosaksońskich. (aw) 16 Koordynacja planów z NRD E. Szyr, ministrowie resortów gospodarczych. Obecny był amb. NRD w Polsce R. Rossmeisl. (PAP) (B) DOKOŃCZENIE ZE STR. 1 stycznej integracji gospodarczej zgodnie z uchwałami XIII i XIV sesji RWPG. W wyniku obrad ustalono przyjęcie uzgodnienia obu komisji planowrania dotyczące rozwoju współpracy i wzajemnych dostaw za podstawę przy opracowaniu planów 5-letnich i rocznych obu krajów7 oraz zawarciu wieloletniej umowy handlowej na lata 1971^-1975. W poniedziałek podpisany został protokół o wynikach koordynacji planów7 na łata 1971—1975 między PRL i NRD. Ze strony polskiej podpisał gc S. Majewski, ze strony NRD G Schuerer. Obrady przebiegały w duchu przyjaźni i wzajemnego zrozumienia. W czasie pobytu w Warszawie, 19 bm. G. Schuerer został przyjęty przez prezesa Rady Ministrów PRL — J Cyrankiewicza. Z okazji pobytu wicepremiera G. Schuerera amb. NRD w Polsce — R. Rossmeisl wydał cocktail w salach ambasady. Na przyjęcie przybyli: wicepremier, przewodniczący Komisji Planowania przy Radzie Ministrów — St. Majewski, wicepremier E. Szyr, pierwszy zastępca przewodniczącego Komisji Planowania — W. Trąmpczyński, ministrowie oraz wiceministrowie resortów7 gospodarczych. (PAP) Delegacja NRD opuściła Warszawę W godzinach wieczornych delegacja NRD pod przewodnictwem wicepremiera G. Schuerera opuściła Polskę. Na lotnisku Okęcie delegacje żegnali: s. Majewski 7. członkami kierownictwa Komisji Planowania * fW) Kraje socjalistyczne przystępują do realizacji nowych planów pięcioletnich. O- głoszenie ostatecznego kształtu tych planów poprzedza gruntowne przygotowanie zakresu i kierunków wzajemnego współdziałania. Chodzi dzielenie sił tam, gdzie jest to o ekonomicznie uzasadnione lub tez o ich łączenie w dziedzinach, w których w pojedynkę trudno jest nadążyć za coraz szybszym postępem gospodarczym i naukowo-technicznym świata. . Zrozumienie wymogów dalszego rozwoju krajów wspólnoty socjalistycznej opiera się coraz to bardziej o realia międzynarodowego podziału pracy. NRD jest obecnie najważniejszym partnerem handlowym Związku Radzieckiego i drugim co do ważności partnerem większości krajów socjalistycznych. /Wymiana ? krajami RWPG statlowi przesżloi -divie- ttzęcie! ■całości handlu zaafia-' Marszałek Greczko u W. Ulbrichta BERLIN (PAP). Jak donosi agenejft ADN, pierwszy sekretarz KC SED i przewodniczący Rady Państwa NRD W. Ulbricht przyjął w poniedziałek przebywającego w NRD ministra obrony ZSRR. marszałka Zw. Radzieckiego A. Greczkę. W rozmowie, która przebiegała w przyjacielskiej i serdecznej atmosferze omówiono problemy zacieśnienia przyjacielskie] współpracy między ZSRR i NRD oraz siłami zbrojnymi obu krajów7 dla umocnienia bezpieczeństwa europejskiego oraz podniesienia zdolności obronnej NRDMarszałkowi Greczce towarzyszyli szef GZP radzieckiej armii i marynarki wojennej gen. armii A. Jepiszew, naczelny dowódca grupy wojsk radzieckich stacjonujących w NRD gen. armii G. Kulikow oraz dowódca floty bałtyckiej admirał M. Michajłin. Ze strony NRD w rozmowie wzięli udział członek Biura Politycznego KC SED i przewodniczący Rady Ministrów NRD W. Stoph, członek Biura Politycznego KC SED, E. Honecker, min. ON gen. armii H. Hoffmann i inni wyżsi dowódcy wojskowi. (P) niecnego NRD. Od czasu przystąpienia. NRD do Rady obroty osiągnęły łączną wartość ponad MO mld maren. Współpraca z krajami socjalistycznymi pozwoliła NRD przezwyciężyć odziedziczone dysproporcje oraz powstałe w wyniku działań NRF trudności. Rozwinęły się działy gospodarki, które tak jak przemysł stoczniowy, budowy maszyn, chemia, elektronika., określają strukturę ekonomiki NRD. Koordynacja planów pozwala na zharmonizowanie tempa i założeń dalszego rozwoju, ułatwia obranie dróg odpowiadających najlepiej potrzebom i możliwościom zarówno każdego z partnerów, jak wspólnoty socjalistycznej jako ca1 łości. Rewolucja naukowo-techniczna, do której wkraczają zarówno Polska jak i NRD, stwarza dla tych planów inną niż w przeszłości skalę zadań. Nie może być efektywnych badań i inwestycji jeśli nie będą one miały na uwadze całego rynku RWPG. W komunikacie o koordynacji planów między Polską 1 NRD wspomina się o roli, jaką odegrały spotkania między przywódcami obu naszych krajowi Jest to istotnie rola poważna, co potwierdzają uzyskane wyniki. Warto też przy okazji przypomnieć myśl, jaką rok temu wypowiedział w Berlinie Władysław Gomułka — o wzajemnej zależności stosunków politycznych i gospodarczych. Bez dobrych i rozwijających się stosunków ekonomicznych nie może być dobrych stosunków politycznych. Praktyka stosunków między Polską i NRD jest tego potwierdzeniem. Organizm gospodarczy socjalistycznej Europy składać się będzie z elementów, które powstały w wyniku racjonalnej i opłacalnej współpracy partnerów tak doskonale się wzajem uzupełniających jak Polska i NRD. Fakt ten znajduje swoje odbicie w założonym przez oba nasze kraje tempie wzrostu wymiany. Jest ono imponujące, jeśli zważyć, że obliczone zostało z uzyskanego już Wysokiego poziomu. Jest to handel dwóch krajów, których przemysł jest. dostatecznie nowoczesny, wielki prężny, aby w wielu dziedzinach I mógł przejąć całość zadań wynikających z uzgodnionego zadania zaspokojenia potrzeb partnera. W ten sposób handel staje się sojusznikiem specjalizacji. Opublikowany dzisiaj komunikat jest więc doniosłym wydarzeniem w życiu naszych krajów. Jego znaczenie jest w równej mierze ekonomiczne, co i polityczne. Pokazuje bowiem jak mocne, różnorodne i trwałe są więzy łączące Polskę z pierwszym socjalistycznym państwem niemieckim. K. S. Prezydent Turcji w Bonn BONN (PAP). Prezydent Turcji C. Sunay przybył w poniedziałek 7. wielodniową wizytą oficjalńą do Bonn na zaproszenie prezydenta NRF, G. Heinemanna. Prezydent Turcji przeprowadzi rozmowy z kanclerzem NRF, W. Brandtem, a min. spraw zagranicznych Caglayangil z bońskiim szefem tego resortu W. Scheelem. Rozmowy dotyczyć będą przede wszystkim rozszerzenia współpracy gospodarczej między obu krajami, a zwłaszcza nowych inwestycji kapitału NRF w7 gospodarkę Turcji. (B) W Kanadzie (C) DOKOŃCZENIE ZE STR. 1 Niemniej, jak piszą agencje zachodnie, władze Quebecu są gotowe nadał pertraktować z terorystaini. 190 głosami przeciwko 16 (posłowie z nowej partii demokratycznej) kanadyjska izba gmin zaaprobowała w poniedziałek decyzję rządu federalnego, wprowadzająca w życie postanowienia ustawy przewidzianej w wypadku wojny. Ustawa ta wyjmuje spod prawa ekstremistyczną organizację „Front Wyzwolenia Quebecu”. Rząd St. Zjednoczonych zażąda) dodatkowej ochrony policyjnej dla swoich urzędników przebywających w Kanadzie. Jednocześnie departament stanu zalecił swoim urzędnikom w Ottawie i Quebecu stosowanie specjalnych środków ostrożności. (W) Konferencja prasowa kosmonautów radzieckich w USA WASZYNGTON (PAP). Dwaj radzieccy kosmonauci A.G. Nikołajew i W. I. Siewastjanow przebywający w St. Zjednoczonych na zaproszenie agencji kosmicznej NASA odbyli w poniedziałek konferencję prasową. Odpowiadali oni na pytania granicznych amerykańskich i zadziennikarzy. Kosmonauci szczegółowo opowiedzieli o swym 18-dniowym locie kosmicznym, w czasie którego pobity został rekord przebywania vr przestrzeni kosmicznej. Odpowiadając na pytania dziennikarzy, radzieccy kosmonauci podkreślili, że obecnie głównym kierunkiem radzieckich badań kosmicznych jest zbudowanie stacji orbitalnych, za których pomocą można by badać nie tylko przestrzeń okołoziemską, ale która służyłyby także potrzebom gospodarki narodowej ZSRR, takim jak np. poszukiwanie bogactw naturalnych. (P) Obserwatorium stratosferyczne zakończyło badania MOSKWA (PAP). Automatyczne obserwatorium stratosferyczne, skonstruowane przez uczonych i specjalistów radzieckich, zakończyło pomyślnie trzeci lot, dokonując ra wysokości 20,5 km obserwacji Słońca. Dzięki temu otrzymano około 100 zdjęć zewnętrznych warstw fotosfery Słońca — powiedział dyrektor obserwatorium w Pułkowie, W. Krat, pod którego kierownictwem zbudowano ten latający naukowy aparat automatyczny. Po raz pierwszy w warunkach stratosferycznych otrzymano również 20 spektogramów umożliwiających szczegółowe badanie ruchu gazu w atmosferze Słońca. Analiza zdjęć wielkiej słonecznej plamy — powiedział uczony — pozwoliła wysnuć szereg wniosków dotyczących struktury pola magnetycznego Słońca. (P) Atak patriotów kambodżańskidi na prowincję Battambang LONDYN (PAP) Patrioci kanibodżańscy zaatakowali w poniedziałek prowincję Battambang, będącą spichlerzem ryżowym tego kraju. Według oświadczenia rzecznika Phnom Penh, był to najbardziej skoncentrowany atak w tym rejonie w toku obecnych działań wojennych. M. In. był on wymierzony przeciwko garnizonowi wojskowemu w Samrang — mieście leżącym przy szosie nr 5, łączącej Phnom Penh z tym najurodzajniejszym rejonem Kambodży. (Al „The Guardian“ o granicy na Odrze i Nysie (Od korespondenta AR) Londyn, 19 października (P) Liberalna gazeta „The Guardian” zamieściła komentarz, w którym z naciskiem wypowiada się za definitywnym uznaniem granicy na Odrze i Nysie. Na wstępie „Guardian” przypomina, iż toczące się od pewnego czasu rokowania polskozachodnioniąmieckie zapoczątkowane zostały propozycją Władysława Gomułki z maja ubiegłego roku. Gazeta słusznie podkreśla, że Polacy w negocjowanym obecnie porozumieniu chcą pełnego uznania swej zachodniej granicy, a nie tylko stwierdzenia, iż nie będzie ona pogwałcona. NRF powtarza natomiast ustawicznie, iż nie może tego uczynić, nim cztery mocarstwa n!„ zgodzą się na zwołanie konferencji pokojowej. „Guardian” stwierdza, że Polacy zainwestowali w swoje terytoria zachodnie bardzo wiele: ekonomicznie, społeęznie i emocjonalnie. Mają więc oni rację — pisze gazeta — że oficjalne wypowiedzi, m. in. brytyjskie, w których nie dostrzega sie tych faktów, wydają się im dziwne i drażniące. „Guardian” przypomina, te Churchill jeszcze przed zakończeniem wojny mówił o możliwości przyłączenia ziem zachodnich do Polski. Potem b. premier Wilson, jeszcze jako przewodniczący opozycji parlamentarnej, zapowiadał uznanie na Odrze i Nysie, ais nie uczynił tego, gdy doszedł do władzy. Brytania Teraz oficjalnie Wielka utrzymuje, że niczego nie można uczynić, co osłabiłoby pozycje Bonn, podczas gdy Bonn z kolei argumentuje, iż nie może osłabić pozycji mocarstw zachodnich w ewentualnej przyszłej konferencji pokojowej. Jesl to irytujące i formalistyczne błędne koło. — „Linia Odra — Nysa .lest zachodnią granica Polski” — kończy „Guardian”, stawiając pytanie: dlaczego nie powiedzieć tego otwarcie*? MACTE.1 SLOTWTNSKI „Nie" - odwetowców BONN (PAP) Przeciwko rozładowaniu napięcia i uznaniu granic powojennych w Europie wypowiedzieli się uczestnicy zebrania ziomkostwa Slazaków. które odbyło się w Koenigswinter w pobliżu Bonn. Przewodniczący tego ziomkos<wa. deputowany do Bundestagu Hupka skrytykował rząd w związku z lego planami normalizacji stosunków7 7. europejskimi krajami socjalistycznymi. Szczególnie ostro wystąpi? on przeciwko uznaniu granicy na Odrze i Nysie. (B)