Żołnierz Wolności, październik 1970 (XXI/231-257)
1970-10-27 / nr. 253
Finał turnieju młodych mistrzów techniki Laureaci w gościnie u J. Cyrankiewicza (A) (PAP). 26 bm. dokonano w Warszawie uroczystego podsumowania dorobku turnieju młodych mistrzów techniki — konkursu dla młodych racjonalizatorów i wynalazców. organizowanego przez ZG ZMS, CRZZ i NOT. Laureatów turnieju przyjął w siedzibie UHM — członek Biura Politycznego KC PZPR. premier Józef Cyrankiewicz. W czasie spotkania przewodniczący ZG ZMS — Andrzej Żabiński poinformował o efektach turnieju i przedstawił zwycięzców. Józef Cyrankiewicz pogratulował laureatom uzyskanych osiągnięć, podkreślając jednocześnie, że ich dorobek jest dobrym świadectwem całego ruchu .racjonalizatorskiego młodzieży. Pre- Irnier powiedział m. in., że młodzi -racjonalizatorzy i wynalazcy są ważjnym czynnikiem ogólnospołecznej (walki o lepsze jutro. W czasie spotkania młodzi racjonalizatorzy podzielili się swymi uwagami na temat udziału młodzieży w postępie naukowo-technicznym. Impreza finałowa, na które) ogłoszono wyniki i wręczono nagrody odbyła sie w sali konferencyjne) ZG NÜT, W turnieju wzięło udział 20.085 osób z około 1600 zakładów pracy. Efektem ich wysiłku było zgłoszenie 26.014 wniosków racjonalizatorskich, które przyniosą oszczędności w wysokości około 5,70 min złotych. Pierwsze miejsce w turnieju i nagrodę w wysokości 25 tys. zCuzyskal zespół z Poznańskich Zakładów Farmaceutycznych ..Polfa" w składzie: Zygmunt Węgrowski, Leon Pawelczyk. Jerzy Kołodziejczyk i Marian Wilczyński. Ich praca konkursowa pozwala na lepszą i oszczędniejszą produkcję nici chirurgicznych. Drugą nagrodę w wysokości 15 tys. zł otrzyma) Piotr Jędrzejewski z-Warszawskiej Wytwórni Samochodowych Urządzeń Naprawczych zą pracę. dotyczącą indywidualnego szlifowania okładzin szczęk hamulcowych. Dw-ie trzecie nagrody (po 7 tys. zł) zdobyli: Stanisław Dziubiński i-Jan Jarosz z Instytutu Spawalnictwa w Gliwicach oraz Stanisław Stępniak z Zakładów Barwników' ,,Boruta” ..w,' Zgierzu. Jury przyznało . również'3 czwarte, 3 piąte nagrody oraz szereg wyróżnień. Wszystkim laureatom wręczono pamiątkowe dyplomy oraz medale młodego mistrza techniki. Prezydium spotkania. Od lewej — min. Oświaty i Szkolnictwa Wyższego H. Jabłoński, przewodniczący ZG ZMS A. Żabiński, premier Józef Cyrankiewicz oraz prezes ZG NOT B. Rumiński. (CAF — Matuszewski) MŻOŁNIERZ HfWOLXOSCI GAZETA CODZIENNA WOJSKA POLSKIEGO NR 253 (6182) ROK XXI (XXVIII) j WARSZAWA, WTOREK 27 PA2DZIERNIKA 1970 R. | CENA 50 GR 31 październiku Jesienna sesja Sejmu Na podstawie art. 25 ust. 1 pkt. 2 Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej Rada Państwa postanawia zwołać czwartą sesję Sejmu V kadencji z dniem 31 października 1970 r. Przewodniczący Rady Państwa {-) MARIAN SPYCHALSKI Sekretarz Rady Państwa (-) LUDOMIR STASIAK M. Spychalski przyjął amb. S. Piotrowskiego (C) (PAP) Przewodniczący Rady Państwa Marszalek Polski Marian Spychalski przyjął na audiencji w dniu1 26 bm. ambasadora nadzwyczajnego i pełnomocnego PRL w Turcji — Stanisława Piotrowskiego. Min. S. Jędrychowski — z >| J I • pvwrvCii uv Kraju (A) (PAP). 26 bm. minister S. Jędrychowski wraz z małżonką i towarzyszącymi mu osobami powrócił z Nowego Jorku do Warszawy. Na warszawskim lotnisku Okęcie powracających witali: wiceminister Spraw Żagranicznych Józef Winiewicz i wyżsi urzędnicy MSZ. I Sekretarz KC KP Grecji opuścił Warszawę (A) (PAP). 26 bm. I sekretarz Komitetu Centralnego Komunistycznej Partii Grecji — Kostas Kolijanis, który przebywał w Polsce na zaproszenie KC PZPR — opuścił nasz kraj. Przed odlotem Kostas Kolijanis raz jeszcze w imieniu KC Komunistycznej Partii Grecji przekazał Komitetowi Centralnemu PZPR serdeczne podziękowanie za okazywane poparcie i pomoc dla walk komunistów greckich i si! patriotycznych Grecji oraz życzy! narodowi polskiemu nowych sukcesów w budownictwie socjalizmu. Na lotnisku Okecie gościa greckiego żegnali: sekretarz KC PZPR — Artur Starewicz i kierownik Wydziału Zagranicznego KC PZPR — Józef Czesak. Podoficerów ostatni szlif ALB wykładowe i gabinety, A strzelnice i place ćwiczeń kJ Centrum. Szkolenia Specjalistów Marynarki Wojennej zaroiły sie szczególnego rodzaju kursantami Nierzadko wśród nich można zobaczyć ludzi o wlotach przyprószonych siwizną Są to zebrani, ze wszystkich jednostek Marynarki Wojennej pod, oficerowie zaioodnwi, którzy odbywają tutaJ przeszkolenie z przedmiotów ogól nowo jskowych Podczas tygodnimoego kursu podoficerowie otrzymują solidny zastrzyk wiedzy poznają praktycznie nowe regulaminy, ćwiczą musztrę, strzelają, a w chwilach wolnych dyskutują o swych zadaniach w dziedzinie umacniania dyscypliny i porządku wojskowe - ao Dzień szkoleniowy rozpoczyna się wcześnie. Po kilkunastominutowej gimnastyce przez następnych dziesięć godzin kursantów czekają wykłady i zajęcia praktyczne w terenie. Odwiedzamy ich właśnie w trakcie zajęć. Gruoy szkolone drzez por tnar MIECZYSŁAWA W A LERÓNA i ppor mar GRZEGORZA KOPEN1CHA ćwiczą elementy musztry na placu alarmowym Przerabiała spowhy dowodzenia pododdziałem, wydawanie tarnend w myśl nowych regulaminów, doskonała. DOKOŃCZ EN iE N A STR. Dni Filmu Radzieckiego - rozpoczęte Premiera filmu „Kati jeziorem" (A) (PAP). Uroczysta premiera filmu „Nad jeziorem“, inaugurująca Dni Filmu Radzieckiego w Polsce, odbyła się 26 bm. w odświętnie udekorowanym kinie „Moskwa“', w Warszawie. Wśród przybyłych na premierę obecni byli: Stefan Jędrychowski. Zenon Kliszko. Ignacy Loga-Sowiński. Stefan Olszowski. Zygmunt Moskw'*. Eugeniusz Śzyr. Wincenty Kraśko. Licznie reprezentowany by! świat kulturalny i artystyczny stolicy Obecni byli przedstawiciele ambasady ZSRR w Warszawie; Gorącymi oklaskami powitali widzowie delegację filmowców radzieckich przybyłą do Polski z okazji inauguracji „Dni": reżysera filmu „Nad jeziorem“ Sergiusza Ole* rasimowa. grającą w, tym filmie aktorkę Natalię Bielochwostikową. reżysera - dokumentalistę Leonida Marhnirza i operatora Wasilija Kisielów*. Gości przedstawił widzom reżyser Jerzy Hoffman. W imieniu delegacji krótkie, serdeczne. przemówienie wygłosił rei Gierasimow. W Szefostwie Służby Uzbrojenia i Elek troniki MON Konferencja naukowo-techniczna (A) (Inf wł.) Z udziałem wybitnych specjalistów krajowych obradowała w Augustowie II Konferencja. Naukowo-Techniczna Szefostwa Służby^3Tz5S3iaia^--J—JClektromki MON. Na konferencji rozpatrzono perspektywy dalszego rozwoju radiolokacji w Polsce w świetle zadań“ postawionych przez kierownictwo1 MON. Referat główny obrazujący dotychczasowy dorobek naukowobadawczy i produkcyjny oraz planowany rozwój -sprzętu radiolokacyjnego w latach 1971—1975 wygłosił szef Służby Uzbrojenia i Elektcniniki MON. r»tk mgr inż Włodzimierz (Seweryński. (busz) ZAKŁADY PRACY uroczyście żegnają poborowych (A) (Od kor.) Bardzo odświętny charakter nadano pożegnaniom poborowych ną Górnym Śląsku. Szczególnie okazale wypadły pożegnania w Tychach, Mikołowie, Sosnowcu i Bytomiu. W Bytomskiej Fabryce Lin I Drutu np udający się do wojska pracowniry otrzymuja od lat prezenty w postaci książeczek mieszkaniowych. Wprawdzie poezatVmy wkład nie jest w-ieiki, ale najważniejsze, iż wracając do cywila młody człowiek ma realna szansę otrzymania mieszkania. Ponadto każdy - pracownik w: czasie służby znajduje się pod opieka macierzystego zakładu, ćst wyraża się w utrzymywaniu korespondencji listownej oraz w nagrodach pieniężnych za każdy awans i odznaczenie. Tradycyjne pożegnania nowego rocznika odbyły sie także ha Ziemi Lubuskiej. Wszędzie — jak poinformowano w Wojewódzkim Sztabie Wojskcnfem w Zielonej Górze —zadbano o dobra organizację imprez. W znanej daleko poza granicami województwa'- fabryce ..Zastał” poborowych żegnali: dyrektor Konrad Sołtysiak, sekretarz komitetu, partyjnego tow. Stanislaw Hasz i przewodniczący ZMS tow. Stanisław Mojkowski. Na Opolszczyźnie zorganizowano 17 spotkań.-Najefektowniej wypadły one w „Wagonówęe” i hucie „Małapanew“. W obu tych zakładach poborowi otrzymali od dyrekcji l związku zawodowego upominki książkowe. We wrocławskim Pafawagu przewodniczący Prez. DRN Stare Miasto. Edward Lubieniec. zlozyt zebranym życzenia pomyślności .„w okresie 2-letniej służby wojskowej. Prosił także, aby młodzi wrocławianie nie zapominali o- rodzinnym mieście, które ich ojcowie wy dźwignęli z gruzów. Szef Dzielnicowego Sztabu W oj skoweeo płk Józef Opaliński omówił zadania jakie czekają poborowych po przekroczeniu bram kor szar. Na żohońcsenie ęześci oficjalnej udaiaryro sie do wojska wręczono pamiątkowe widokówki z fragmentami ciekawszych zakątków Wrocławia. Natężenie amerykańskiej agresji w Laosie 5 tys. ton bomb w ciągu 14 dni Krwawe operacje przy współudziale syjamskich najemników (A) HANOI (PAP). Laotański komitet do demaskowania zbrodni wojennych imperialistów amerykańskich ogłosił oświadczenie w związku z nową eskalacją agresywnych działań USA i ich podopiecznych przeciwko narodowi laotańskiemu. Tekst oświadczenia podaje VNA, powołując się na agencje Patet Laó. Od sierpnia br. — czytamy w oświadczeniu — imperialiści amerykańscy i ich sługusi wzmogli agresywne działania przeciwko ludności cywilnej Laosu. W ciągu dwóch tygodni, które zakończyły się 26 września, samoloty amerykańskie, w tym bombowce strategiczne B-52, dokonał)»' pięciu tysięcy . lotów bojo wy ch. zrzucając na południowe prowincje Laosu około 5 tysięcy ton bomb. Od » do 1S października samoloty „B-52” zrzuciły na te rejony- ponad 300 ton bomb. W ciągu ostatnich miesięcy imperialiści amerykańscy zorganizowali wi'ele operacji karnych w prowincjach Luang Prabang, Samaboury, Xieng Khouang, Sarawarae i w innych. W operacjach uczestniczyły oddziały syjamskich najemników. Uczestnicy operacji karnych grabili mienie chłopów i palili ich domy. Agresywne akty — głosi oświadczenie — stanowią poważne naruszenie porozumień genewskich z 1862 roku w sprawie Laosu. Oświadczenie kończy się żądaniem niezwłocznego zaprzestania wszelkich agresywnych działań w stosunku do narodu laotańskiego. w tym barbarzyńskich bombardowań terytorium Laosu przez samoloty USA. (B) PARYŻ (PAP). W całych Indochinach trwają zacięte walki. W sobotę wieczorem kilkuset żołnierzy re. żimu sajgońskiego, wspieranych przez lotnictwo i artylerię, dokonało wypadu na terytorium Kambodży, nawiązując trzygodzinną walkę z silami patriotycznymi w odległości 10 km od granicy, w pobliżu miasta Kampong Rau. W starciach tych oddziały reżimowe straciły 13 żołnierzy w rannych i zabitych. W chwili obec. nej w Kambodży przebywa 11,5 tys. żołnierzy południowowietnamskich. Ich dotychczasowe straty sięgają 1215 zabitych. w ciągu ostatniej doby patrioci kambodżańscy zaatakowali wiele pozycji wojsk rządowych. Najpoważniejszy atak przypuszczono na stanowiska oddziałów gen. Lon Nola w okolicach ruin świątyń Angkor. Aldo Moro-przewodniczącym Rady Paktu Atlantyckiego (A) BRUKSELA (FAP). Nowym przewodniczącym Rady Paktu Atlantyckiego został, włoski minister Spraw Zagranicznych Aldo Moro, który przejmie tę funkcję po swym islandzkim koledze. Emilu Jonssonie, do 17 września przyszłego roku. Chociaż przewodniczący, wyznaczani są kolejno, według porządku alfabetycznego państw NATO, znów odpadła kandydatura Grecji, gdy po śmierci szefa MSZ Pipinél isa obowiązki jego przejął premier Fapadopulos, który — jak oświadczono oficjalnie — nie może z tego powodu podejmować dodatkowych zadań. Ta formalna wymówka była bardzo na rękę kierownictwu NATO. Pozwoliła bowiem uniknąć niezręcznej sytuacji związanej z niepopularnością władz wojskowych Grecji. 29 bm. w Ottawie Posiedzenie grupy planowania nuklearnego NATO (A) BRUKSELA (PAP). Jak zakomunikowano oficjalnie w poniedziałek z siedziby NATO w Brukseli, ministrowie obrony '% 8 krajów NATO rozpoczną w najbliższy czwartek 2-dniową konferencję w Ottawie w sprawie warunków użycia przez kraje Paktu Atlantyckiego broni nuklearnej. Spotkaniu członków grupy planowania nuklearnego NATO przewodniczyć będzie sekretarz generalny Paktu Atlantyckiego, Manlio Brosio. Grupa planowania nuklearnego, która powstała w 1966 r. spotyka sie dwa razy do roku. W skład jej wchodzą: Stany Zjednoczone, Wielka Brytania, Włochy i NRF jako stali członkowie, zaś pozostałe kraje członkowskie zmieniają się na przemian co 16 miesięcy jako niestali członkowie tej grupy. W nadchodzącej sesji, w Ottawie wezmą udział, oprócz ministrów obrony państw stałych członków grupy planowania nuklearnego, ministrowie obrony: Kanady, Grecji, Holandii i Norwegii. Ludzie dzielni sq wszędzie Uratowali cenne mienie (B) Świadkami dzielnej postawy dwóch żołnierzy byli mieszkańcy wsi Zawierniki w pow Dębica (woj rzeszowskie). Szer Stanisław Proszkowski z Podoficerskiej Szkoły Zawodowej Wojsk Inżynieryjnych i szer. Zenon Oskarbski z jednostki w Szczecinie, pierwsi stanęli do gaszę. ,nia pożaru stodoły, ratując z narażę, miem życia wiele cennego sprzętu olriiczego. Postawa ich zyskała uznanie miejscowego komendanta Straży Pożarnej, którv w liście pochwalnym podziękował obu żołnierzom za poświęcenie. »ieri. J TYBURA O WŁAŚCIWY KSZTAŁT WYCHOWANIA FIZYCZNEGO (A) (OBSŁ. WŁ.) W poniedziałek, w Warszawie, w PafSTcu Kultury i Nauki realizowano program IV Konferencji Metodyczno-Naukowej, poświęconej wychowaniu fizycznemu tv ludowym Wojsku Polskim. / Prof. dr meri. Eligiusz Preisler z //Poznania', wygłosi! rełeral na Temat ..Profilaktyczne znaczenie aktywności rurttaweji człowieka w zależności nd wieku“ prof, dr mod. Stefan Lti- Xkasik t Warszawy przedstawił natomläsf pracę pt. „Aparat ruchowy c-’ '<eka w dostosowaniu do wieku i wysiłku fizycznego człowieka“. Następnie głos zabierali — występując z referatami: dr Edward Koziński (Wydolność układu krąż«T‘ nia ' i" oddychania u ludzi w zależności od wieku), npik dr med. Mi-4 chał Eirsowicz (Kontrola medyczna treningu fizycznego rolnerzy w różnym wieku i jej powiązanie z praktyką szkolenia wojskowego), płk drj Czesław Kujawa (Siła żołnierzy i jej zmiany wraz z wiekiem), nlk mgr., Piotr Steehni (Wytrzymałość żołnierzy i jej zmiany wraz z wiekiem) oraz ppłk mgr. Stefan Milewski (Szybkość żołnierzy i je] zmiany /wraz z wiekiem). Tematem konferencji jest wysiłek fizyczny żołnierzy w zależności od 'wieku i funkcji. Ten temat przebija 1 więc we wszystkich «wstąpieniach. Siedząc zaś tok prelekcji, nie trudno dojść do wniosku, że w tej dziedzinie naukowych dociekań poczyniliśmy sporv krok ' naprzód! ■ że nasza nauka, jej przedstawiciele służą siusznei sprawie, walcząc o zdrowie. DOKOŃCZENIE NA STR. 6 Przerwa w debacie bliskowschodniej ONZ M. Riad: ZRA jest zdecydowana wyzwolić wszystkie terytoria arabskie (A) NOWY JORK (RAP), Zgodnie z zapowiedzią, rozpoczęła się w poniedziałek w Zgromadzeniu Ogólnym NŻ debata na temat, kryzysu na Bliskim Wschodzie. Debatę otworzył minister Spraw Zagranicznych ZRA. Mahmud Riad, oświadczając, iż Zjednoczona, Republika Arabska zdecydowana jest wyzwolić .wszystkie terytoria arabskie okupowane prze* Izrael; {rąfrfet-wa e*tonkow- Sk'tfc "$$7/ 'by- *ię skutecznie do pokojowego rozwiązania kryzysu bliskowschodniego na podstawie rezolucji Rady Bezpieczeństwa i. listopada 1^7 r. Oskarżył on Stany Zjednoczone o wrogie* stanowisko wobec kTajów arabskich i popieranie agresji izraelskiej. (A) NOWY JOBK (PAP). Po przemówieniu wygłoszonym przez min. spraw zagranicznych ZRA Mahmuda Riada, Zgromadzenie Ogólne NZ zawiesiło obrady: Debata bliskowschodnia’; zostanie wznowiona we wtorek o godz. 16.30 czasu warszawskiego. UTRZYMYWANIE BAZ USA przy granicy radzieckiej poważnym niebezpieczeństwem OŚWIADCZENIE RZĄDU ZSRR (A) MOSKWA (PAP), Agencja TASS donosi: Rząd radziecki złożył protest rządowi USA z powodu naruszenia w dniu 21 października przez amerykański samolot wojskowy granicy państwowej Związku Radzieckiego. Jednocześnie opublikowano oświadczenie rządu radzieckiego skierowane do rządu Turcji, w którym zwraca się uwagę rządu tureckiego na fakt naruszenia przestrzeni powietrznej Związku Radzieckiego przez samolot amerykański, który leciał z terytorium Turcji. Samolot wojskowych sił lotniczych USA naruszył w dniu 2i października przestrzeń powietrzna ZSRR i lądował na lotnisku w pobliżu miasta Leninakan (Armenia). Znajdujące się na pokładzie samolotu 4 osoby podały się jako: generał amerykański Scherrer, gen. amerykański McQuaerrie, pilot samolotu amerykański mjr Russcl i płk turecki Deneli. Oświadczenie przypomina rządowi USA, że tylko w ciągu ostatnich trzech lat dokonano ponad 10 bezprawnych narusżeń granicy powietrznej ZSRR. Oświadczenie rządu radzieckiego podkreśla, że naruszenia przestrzeni powietrznej ZSRR przez samoloty amerykańskie dokonywane są nie wskutek jakiegoś „przypadkowego zbiegu okoliczności”, lecz są rezultatem ogólnej, wojskowej aktywności Stanów Zjednoczonych w regionach graniczących ze Związkiem Radzieckim. Rząd radziecki niejednokrotnie zwracał uwagę rządu USA na tę wyraźnie wrogą wobec Związku Radzieckiego działalność. Utrzymywanie amerykańskich baz wojskowych wokół Związku Radzieckiego stanowi jak najpoważniejsze źródło niebezpieczeństwa i w żaden sposób nie można tego pogodzić z oświadczeniami na rzecz polepszenia stosunków DOKOŃCZENIE NA STR. 2 DÍ1Í W NUMERZE NA STR. 3 W naszym stałym cyklu: njJoVjWoy - zamieszczamy dziś artykuł płk. dypl. Bazylego Kulińezyka nt. DYSCYPLINA A OSOBOWOŚĆ Żołnierza w świetle REGULAMINÓW • 0 KRYTERIACH DOBREGO ZEBRANIA - pisze w ramach konkursu „Kierowanie - Dowodzenie - Zarządzanie" płk mgr Jerzy Bartosiak • Prezentujemy tam równie? następne cztery sylwetki MŁODYCH, ZAANGAŻOWANYCH PEŁNYCH INICJATYWY - czyli najlepszych spośród najlepszych dowódców przodujących pododdziałów WP NA STR. 4 - publicystyka na tematy międzynarodowe. Dziś piszą: • Franciszek Nietz - o „LOBBY POKOJU" w środowisku studenckim USA • płk Władysław Zieliński - 0 FRANCJI PRZED I PO ODEJŚCIU DE GAULLE A • ppłk dypl. Bogusław Kołodziejczak - o PÓŁNOCNEJ FLANCE NATO 4 listopada nowa runda rozmów w sprawie Berlina Zachodniego (A) BERLIN (PAP). Kolejna runda rozmów ambasadorów czterech wielkich .. —• . — —. -... mocarstw W. spinnir ucuiua, go odbędzie się 4 listopada hr. w dawnym budynku sojuszniczej Rady Kontroli w Berlinie Zachodnim, Będzie to już 9 z kolei spotkanie ambasadorów Związku Radzieckiego, Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii i Francji w sprawie Berlina Zachodniego. Spotkaniu przewodniczyć będzie ambasodor USA w Bonn, Kenneth Rush. Ostatnie spotkan:e czwórki odbyło się 9 października br. i przewodniczył mu ambasador Związku Radzieckiego w Berlinie Piotr Abrasimow. Chilijskie społeczeństwo i armia manifestuj solidarność Pogrzeb gen. R. Schneidera (A) SANTIAGO (PAP). 26 bm. w Santiago odbył się pogrzeb generała Rene Schneidera, naczelnego dowódcy armii chilijskiej, który zmarł w niedzielę z ran odniesionych w czasie dokonanego na niego przez bojówki faszystowskie zamachu. Generał został' pochowany w panteonie wojskowym z honorami należnymi bohaterom narodowym. Ogromne tłumy ludzi zapełniły w poniedziałek centrum Santiago. W pogrzebie. w którym uczestniczyły setki tysięcy mieszkańców Santiago, wzięli udzicJ: m. in. prezydent Republiki — Eduardo Frei, prezydent-elekt — Salvador Allende, członkowie rządu i Kongresu, dowódcy armii, przywódcy wszystkich partii politycznych, delegacje z zakładów pracy i wyższych uczelni, żołnierze i młodzież szkolna. Jak oświadczył Sívvador Allende, pogrzeb ten stał się „wielką manifestacją solidarności ludu z armią i wyrazem protestu przeciw zbrodni”, popełnionej na generale Schneiderze. Cała prasa chilijska w dalszym ciągu poświęca całe kolumny _ zamachowi na generała Schneidera. Dzienniki postępowe piszą, iż w sprawę zabójstwa wmieszana jest Centralna Agencja Wywiadowcza (CIA) USA. W i sobotę 24 bm. parlament chilijski zatwierdzi! ostatecznie nominację dr. Salvador* Allende na stanowisko nowego prezydenta republiki. Za dziesięć dni, 4 listopada, obejmie on oficjalnie władzę w kraju. Do historii Chile, a właściwie do historii całej Ameryki Łacińskiej przejdzie jednak data nieco wcześniejsza: 4 września 1970 r. W tym właśnie dniu nastąpiło wydarzenie nie mające precedensu w dziejach kontynentu południowoamerykańskiego — w powszechnych wyborach prezydenckich najwięcej głosów uzyska! kandydat lewicowego Frontu Jedności Ludowej, który dzięki popareiu, jakiego udzieliły mu najszersze masy chilijskiego społeczeństwa, pokona! swych rywali z szeregów rządzącej chadecji i partii skrajnie prawicowej. Zwycięstwo Salvadora Allende, człowieka, który całe życie poświęcił walce o społeczne, ekonomiczne i politvrzne wyzwolenie Chile spod władzy rodzimej burżuazji i hegemonii zagranicznych monopoli, uwieńczyło proces długotrwałego przy got wy wania społeczeństwa do roli świadomego, aktywnego politycznie czynnika, decydującego o kształcie dokonywanych w kraju przemian Allende, założyciel i przywódca chilijskiej partii socjalistycznej, przedstawił swój program polityczny iuż przed 12 laty kiedy po raz oierwszy kandydował na stanowisko prezydenta Ani jednak «’ roku 19.69 ani w sześć lat później — w 1964 r.. sukces oie hył jeszcze możliwy Przemożnym wpływom kościoła popierającego partię chrześcijańskiej demokracji 3 sile amerykańskiego kapitału związanego z miejscową reakcją — nie były w stanie przeciwstawić się zastraszone, bierne masy chilijskiego proletariatu miejskiego i wiejskiego, nękane brakiem ziemi, bezrobociem i analfabetyzmem. Z wolna jednak idee propagowane przez lewicę uzyskiwały coraz szersze zrozumienie i poparcie, znajdując oddźwięk również w kołach postępowej inteligencji, w środowisku młodzie Sukces lewicy w Chile ży akademickiej, a nawet w lewym skrzydle rządzącej partii chrześcijańsko - demokratycznej. We wrześniu br Allende poprowadził do wyborów szeroką koalicje lewicy, łącznie z komunistami. i w trybie zgodnym z kanonami zachodniego systemu wyborczego zebrał największą liczbę głosów, a następnie uzyskał prezydencką ncminację drogą głosowania w parlamencie. Sukces chilijskich sil lewicowych wywołał zaniepokojenie Waszyngtonu i gwałtowna kontrakcje popieranych przez amerykański kapitał ultrareakcyjnych kół w Santiago. Zaraz Po wrześniowych wyborach „New York rimes” stwierdzał w swym komentarzu bez osłonek, iż objęcie władzy przez Allende „jest jeszcze mocno problematyczne”, gdyż „może dojść do zamachu stanu” który — jak zauważał dzienniis — „byłby chyba wyjściem lepszym niż rządy komunistów7”. Prawica chilijska i jej inspiratorzy, którzy opanowali największe bogactwo tego kraju — kopalnie miedzi, istotnie nie rezygnowała z walki o władzę. Po fiasku terrorystycznych zamachów bombowych, próbowano zbuntować armię. Pierwszą ofiarą tej walki stał się naczelny dowódca sił zbrojnych gen. Rene Schneider, który zapowiedział dochowanie wnernośei obranemu przez naród rządowi i lojalność te przypłacił śmiercią z rąk zamachowchowców. Groźba rozruchów i chaosu zmusiła pełniącego jeszcze funkcje głowy państwa Eduardo Freia do wprowadzenia stanu wyjątkowego. Prezydent-elekt Salvador Allende i Front Jedności Ludowej nie zamierzają jednak ulec naciskom prawicy i zdecydowani są realizować swój program gruntownych reform ekonomiczno-so- Cjalnych. które zmienić maja oblicze kraiu Toteż oczy całej Ameryki Łacińskie! zwrócone są obecnie na Santiago, gdzie toczyć się będzie walka, której znaczenie doceniane jest daleko poza granicami Chile. J. NAORNIAKOWSKA