Zycie Warszawy, lipiec 1970 (XXVII/155-181)
1970-07-10 / nr. 163
Str. 2 ZA GRANICA#ZA GRANICA ZA GRANICA rnZA GRANICA# Plemim KC KP Słowacji BRATYSŁAWA (PAP) W Bratysławie rozpoczęło się w czwartek plenarne posiedzenie Komitetu Centeralnego Komunistycznej Parćtii Słowacji. W obradach uczestniczy delegacja KC KPCz, w której skład wchodzą członek Prezydium i sekretarz KC V. Bilak oraz członek Prezydium i przewodniczący Biura KC do Spraw Kierowania Pracą Partyjną na Ziemiach Czeskich J. Kempny. Głównym punktem porządku dziennego obrad, które otworzył członek Prezydium i sekretarz KC KPS L. Abraham, jest informacja o wykonaniu wytycznych w dziedzinie realizacji zaleceń partii na Słowacji oraz zadania wynikające z uchwał czerwcowego plenum KC KPCz. Referat na ten temat wygłosił pierwszy sekretarz KC KP Słowacji J. Lenart. Następnie rozpoczęła się dyskusja. (P) Na plenum członkowie Komitetu prośbą Centralnego zapoznali się ż członków prezydium KC KPS S. Sadovsky’ego, J. Elszika i M. Hanko o zwolnienie ich z obowiązków członków Prezydium KC KPS. Plenum uwzględniło ich prośbę i wybrało w tajnym głosowaniu nowymi członkami prezydium KC KPS —■ sekretarza KC V. Vaezoka oraz wiceppremiera rządu ministra planowania SRS H. Diur- i kovicza. (W) Zmiany w rządzie słowackim BRATYSŁAWA (PAP) Jak podaje agencja CTK, Prezydium Słowackiej Rady Narodowej odwołało w czwartek IM. Luezańa ze stanowiska ministra oświaty SRS w związku z objęciem przez niego innych obowiązków. St. Szebesta został odwołany ze stanowiska ministra budownictwa i techniki. Jednocześnie Prezydium Słowackiej Rady Narodowej mianowało prof. St. Hohola ministrem oświaty SRS oraz prof. J. Busę ministrem budownictwa i techniki SRS. (P) Dla uczczenia 25 rocznicy ONZ * Światowe Zgromadzenie Młodzieży rozpoczęło obrady w Nowym Jorku Przemówienie powitalne U Thanta nie 10 czasu miejscowego w sali Zgromadzenia Ogólnego w siedzibie ONZ w Nowym Jorku zostały otwarte obrady Światowego Zgromadzenia Młodzieży. Impreza zorganizowana została, zgodnie z uchwałą 24 sesji ONZ, dla uczczenia obchodzonej w tym roku 25 rocznicy powstania ONZ W obradach Światowego Zgromadzenia Młodzieży uczestniczy ponad 600 przedstawicieli młodego pokolenia Wszystkich kontynentów. Delegacje m’odzieżowe przybyły ze 110 krajów członkowskich ONZ, oraz z 14 krajów i terytoriów nie należących do organizacji; ponadto w pracach zgromadzenia uczestniczą przedstawiciele 34 międzynarodowych organizacji młodzieżowych. Młodzież polską na obradach reprezentuje 5-osobowa grupa działaczy naszych organizacji młodzieżowych w składzie: wiceprzewodniczący Rady Naczelnej ZSP, K. Kielan, zastępca sekretarza Komisji Zagranicznej Ogólnopolskiego Komitetu Współpracy Organizacji Młodzieżowych. S. Szafarz, przewodniczący Studenckiego Stow, Przyjaciół ONZ, J. Bielawski, rizia acz stołecznej organizacji ZMS, K. Wilski oraz najmłodszy wiekiem pracownik dyplomatyczny misji PRL przy ONZ, K. Dąbrowski. Przemówienie powitalne a zarazem otwierające obrady wygłosił sekretarz generalny ONZ, U Thant. W czasie mojego życia — powiedział m. in. sekretarz generalny — ludzkość dokonała wspaniałych osiągnięć. Wystrzelono pierwszego sztucznego satelitę Ziemi, człowiek postawił nogę na Księżycu, rozwinęły się nowe gałęzie nauki, w niektórych rejonach świata przeciętna długość ludzkiego życia została podwojoną Moja generacja widziała również największe nieszczęścia ludzkości, dwie wojny światowe pochłonęły miliony istnień ludzkich. Zbrojenia przybrały zastraszające rozmiary i ludzkość wydaje obecnie na ten ćel 200 mld doi. rocznie. Dramatycznie pogłębia się różnica poziomów życia w krajach bogatych i biednych. Naturalne otoczenie człowieka zatruwane jest gazami i odpadkami radioaktywnymi. Przed ludzkością otwiera się wspaniała perspektywa wspólnego korzystania z bogactw naszej planety i z os^oamiających osiągnięć nauki. Otwiera się jednak równocześnie perspektywa tragicznych wojen, zabójczych rozbieżności, nie zlikwidowanej nędzy rejonów zacofanych. Nasza generacja ma głęboką świadomość niebezpieczeństwa i złego stanu spraw’ naszego świata. Dlatego też właśnie zwołaliśmy tu was, przedstawicieli młodego pokolenia, działając w nadziei i z wiarą, że wy, młodzi, potraficie dotrzeć do korzeni zła i uczynić pierwsze kroki dła zapobieżenia nieszczęściom jakie wiszą nad ludzkość ą. Pód auspicjami ONZ złamano system kolonialny w wielu rejonach świata. System ten nie został jednak całkowicie wyel minowany i nadal istnieją kraje, w których koloniańzm i rasizm są podstawami polityki. Zgromadzenie wybrało prezydium konferencji oraz zatwierdziło program pracy, składający się z 4 punktów: 1) sprawa pokoju światowego, 2) postęp, 3) oświata, 4) naturalne otoczenie człowieka Powzięto również postanowienie, że w celu zapewnienia warunków jak najswobodniejszej dyskusji dalsze obrady zgromadzenia będą się toczyły przy drzwiach zamkniętych, W godzinach popołudniowych rozpoczęły prace komisje konferencji. Obrady potrwają do 19 bm. (P] NOWY JORK (PAP). Korespondent PAP, red. S. Głąbiński donosi: 9 bm. o aodzi- Uchwały plenum KC EFK BUKARESZT (PAP). 9 bm zakończyły się :v dwudniowe obrady KC Rumuńskiej Partii Komunistycznej. Omówiona została m. in. informacja Komitetu Wykonawczego KC RPK o powodzi, która nawiedziła Rumunię wiosną tego roku, oraz o posunięciach zmierzających do usunięcia skutków tej klęski żywiołowej. Powzięta została uchwała. Plenum powzięło uchwałę o uroczystościach, które będą zorganizowane w związku z 50 rocznicą RPK. Na plenum omówiono informację o działalności prowadzonej przez partię i państwo w ostatnim czasie na arenie międzynarodowej. KC ocenił wysoko te działalność Komitetu Wykonawczego KC RPK, rządu Socjalistycznej Republiki Rumunii ora? sekretarza generalnego partii przewodniczącego Rady Państwa N. Ceausescu, podkreślając, żt stanowi ona realizację ustalonej przez X Zjazd partii linii polityki zagranicznej. Plenum podkreśliło, że RPK . rząd SRR będą nadal prowadzić konsekwentnie tę politykę zagraniczną, odpowiadającą w pełni żywotnym interesom narodu rumuńskiego oraz interesom socjalizmu, pokoju i wzajemnego zrozumienia między narodami. Plenum oceniło wysoko nowy rumuńsko-radzieeki układ przyjaźni, współpracy i pomoc) wzajemnej podkreślając jego doniosłe znaczenie dla rozwoju stosunków między dwoma państwami socjalistycznvmi, dla dobra narodu rumuńskiego i narodów ZSRR dla umocnienia światowego systemu socjąast>cs nego i jego jedności oraz dis dobra pokoju i postępu na świe' cis. Na zakończenie obrad plenum przemawiał sekretarz generaiii) RPK N. Ceausescu. (W) i c Sprawa celibatu księży Wizyta prymasa Holandii w Watykanie RZYM (PAP). Korespondent PAP, Z. Morawski pisze: do Rzymu przybył 8 bm. prymas Holandii, kardynał Alfrink, zaproszony przez papieża Pawła VI w celu przedyskutowania problemów wywołujących rozbieżności między Watykanem a katolickim kościołem holenderskim. Jak wiadomo, główna różnica zdań, która spowodowała znaczne napięcie w stosunkach kurii rzymskiej z katolikami i hierarchią holenderską, dotyczy celibatu księ-TV Kościół holenderski stoi na stanowisku, iż w określonych wypadkach powinno się pójść na ustępstwa od tej zasady, ruiwnocześnie hierarchia kościelna w Holandii, ostro zaatakowana przed kilku miesiącami przez kardynała Danielou na łamach oficjalnego dziennika watykańskiego vatore Romano”, wyraziła „Osserpublicznie pogląd, iż problemów spornych dotyczących życia wewnątrżkościelnego nie można w obecnych czasach przezwyciężyć w drodze wyrokowania ex katedra, lecz drogą demokratycznej dyskusji Watykanu z episkopatem. Pawel VI, pozostając jak dotąd nieprzejednany w kwestii celibatu duchownych, przyjął ten ostatni punkt widzenia hierarchii kościelnej w Holandii, zapraszając Aifrinka do Watykanu. Zostanę on przyjęty przez papieża, a także odbędzie liczue konferencje. (Pj Brytyjscy górnicy za zwołaniem konferencji europejskiej LONDYN (PAP). Korespondent PAP red. Z. Boniecki.pisze: Obradujący w Douglas — głównym mieście Isle of Men, położonej na Morzu Irlandzkim — doroczny zjazd związku zawodowego, górników brytyjskich uchwalił 8 bm, rezolucję domagającą się zwołania konferencji bezpieczeństwa europejskiego, W obradach uczestniczy delegacja polskiego związku górników’, z przewodniczącym ZG M. Specjałem. W przemówieniu wygłoszonym z trybuny zjazdu M. Specjał wezwał górników brytyjskich dc wspólnej akcji związkowców całej Europy — bez względu, na ich przynależność do jednej czy drugiej centrali światowej na rzec? poparcia konferencji bezpieczeństwa. Projekt rezolucji w tej sprawie zgłosił przewodniczący związku górników szkockich, B. Maclean. Stwierdził on, że ogólnoeuropejska konferencja, której propozycja wyszła od rządów krajów Układu Warszawskiego, mogłaby Przyczynić się do rozładowania najbardziej niebezpiecznych problemów w’ Europie, zmniejszenia napięcia i umożliwienia redukcji wydatków wojskowych, co miałoby wielkie znaczenie dla podniesienia stopy życiowej. Przewodniczący górników szkockich podkreślił, że głównymi warunkami bezpieczeństwa europejskiego jest niekwestionowanie obecnych granic w Europie, zwłaszcza granicy na Odrze i Nya sie oraz granicy między NRD i NRF. Zjazd jednomyślnie uchwalił rezolucję zgłoszoną przez Macleana, (P) ŻYCIE WARSZAWY Partyzanci wietnamscy przygotowują ofensywę? Katastrofa helikoptera USA z gen. Caseyem na pokładzie Phnom Penh nadal w okrążeniu niu PARYŻ (PAP). Z Wietnamu południowego donoszą o ożywiedziałań partyzanckich na tzw. froncie północnym, czyli w rejonie bezpośrednio przylegającym do strefy zdemilitaryzowanej. W środę w południe doszło tam do walki, która trwała aż do zmroku. Wzięty w niej udział oddziały partyzanckie oraz uzbrojone helikoptery USA. Walka toczyła się w odległości 50 kni na południe od strefy zdemilitaryzowancj. 4 żołnierzy USA zginęło, a 7 zostało rannych. USA najbardziej lęka się ataków na dawną stolicę cesarską Hue, która już była w rękach sil wyzwoleńczych w 1963 roku. (A) W Kambodży siły wierne księciu Sihanoukowi otaczają Phnom Penh oraz kilka miast o znaczeniu strategicznym w po bliżu stolicy. Uważa się, że za kilka tygodni z nastaniem pory deszczowej, siły wyzwoleńcze rozpoczną wielką ofensywę. Gen. G. Casey zginął? NOWY JORK (RAP). Amerykańska agencja AP doniosła czwartek wieczorem, iż w v. niw kli akcji poszukiwań nst^r-r»'miejsce gdzie znajduje się wrak zaginionego helhioptera, na którego pokładzie znajdował się gen, USA G. W. Casey, dowódca naczelny pierwszej dywizji kawalerii powietrznej oraz sześciu innych Amerykanów. Agencja AP powołując się na koła wojskowe pisze, iź śmigłowiec uległ katastrofie i runął na górzyste tereny dżungli. Brak jest jakichkolwiek informacji, aby ktokolwiek sie uratował. PARYŻ (PAP). W czwartek odbyło sie w Paryżu 74 posiedzenie konferencji paryskiej w sprawie Wietnamu. Zastępca przewodniczącego delegacji TRRRWP Llnh Va Thi, podkreślił w sw’oim wystąpieniu, że na bazie obecnej agresywnej i wojny w Wietnamie połndniowym w całych Indochinach kontynuowana jest „agresywna polityka, którą USA konsekwentni« prowadzą w okresie dziesiątków lat, w celu przekształcenia Półwyspu Indocbińskiego w agresywńą bazę wojenną USA w Azji południowo-wschodniej”. Przewodniczący delegacji DRW Ngiiven Minb Vi nowićrlzi^L że ostatnie oświadczenia prezydenta USA Nixona, o sytuacji w Inrlo- Chinach sa dowodem zamiarów amerykańskiego prezvdedta „przedłużania wojny xv Wietnamie południowym, rozszerzania interwencji w’ojskow'ej w Laosie, niezaprzestania agresji przeciwko Kambodży” Konflikt między izbami Konaresu WASZYNGTON (PAP). Jak in formowaliśmy 30 czerwca br. senat USA 5ś głosami przeciwko uchwalił popraxvkę domagającą sic zgody Kongresu na finansowanie Była to jedna z największych walk na ,,froncie północnym'’ od wielu tygodni. W rejonie tym w ciągu ostatniego tygodnia Amerykanie stracili 10 żołnierzy. Dowództwo USA obawia się, że siły patriotyczne, przegrupowujące swoje oddziały, zaatakują jedno z miast przybrzeżnych. Dowództwo działań wojennych w Kambodży oraz na finansowanie przez USA działań wojennych innych krajów xv Kambodży. Autorzy tej rezolucji, senatorzy Church i Cooper, mieli w tym ostatnim wypadku na myśli przygotowania do finansowania działalności wojsk Syjamu xv Kambodży. Powyższą uchwała Senatu miała utrudnić prezydentowi Nixonowi wprowadzanie wojsk USA i ich sojuszników do Kambodży. W czwartek sprawa ta znalazła się na porządku dziennym xv Izbie Reprezentantów, która 237 glosami przeciwko 153 odrzuciła poprawkę Churcha - Coopera, co oznacza poparcie dla polityki Nixona. W tym stanie rzeczy doszło do otwartej niezgody między obydwoma izbami kongresu. Obecnie sprawę rozpatrzy połączona komisja Senatu i Izby Reprezentantów. 12-ty oskarżony o zbrodnie w Song My WASZYNGTON (PAP) Jak poinformował Pentagon, przed sadem z wojskowym odpoxviadac będzie 12 kolei żołnierz amerykański, uczestnik masakry xv Song My w 1968 r. Jest to 2l-letni Robert T’Souvas, oskarżony o zabójstwo z premedytacją dwóch cywilnych Wietnamczyków. Data rozpoczęcia rozprawy przed sądem wojskoxvym ciągle jeszcze nie jest ustalona. (P) 100 proc. podwyżka podatków w Sviamie LONDYN (PAP) Jak donosi z Bangkoku Agencja Reutera, rząd Syjamu zdołał przeforsować w parlamencie kontrowersyjny projekt ustawy o podwyżce podatków większością zaledwie jednego głosu. W wyniku wprowadzenia ustawy, niektóre podatki wzrosną do 100 proc. (P) (W) Wietnam • Bliski Wschód Konferencja prasowa Lairda WASZYNGTON (PAP). Konsekwentną realizację doktryny Nixona zapowiedział w czwartek na konferencji prasowej w Pentagonie amerykański sekretarz obrony, Laird. Laird zakomunikował, że z Wietnamu południowego wycofanych zostanie do 13 października dalsze 50.000 żołnierzy amerykańskich; miejsce ich zajmą nowo uzbrojone oddziały południowowietnamskie. Laird oświadczył również, że przewiduje się częściowe wycofanie wojsk z Korei południowej, zaś armila południowokoreańska będzie dalej modernizowana i będzie się znajdować nadal pod opieką Pentagonu. Jeśli idzie o sprawy Bliskiego Wschodu, to Laird oznajmił, że „VI flota amerykańska na Morzu Śródziemnym jest gotowa dc akcji w wypadku kryzysu, lec? nie planuje się takiej akcji”. Laird wyraził niezadowolenie z powodu pomocy radzieckiej dla ZRA. Oświadczył on, że USA dążą do „równowagi sił” na Bliskim Wschodzie. Mówiąc o „równowadze sił” politycy waszyngtońscy mają na myśli dostarczanie broni Izraelowi. Laird w odpowiedzi na jedno z pytań, dotyczące rokowań SALT oświadczył, że „dysponuje informacjami, które przedstawi jedynie komisji Kongresu i które mają uzasadnić dalszą rozbudowę zbrojeń strategicznych USA”. Sekretarz obrony zaznaczył, że ministrowie obrony krajów NATO podczas posiedzeń, jakie odbyły się w ub. m. po raz pierwszy fnówili o konieczności udziału państw europejskich należących do paktu północno-atlantyckiego, w ponoszeniu wydatków wojskowych. Laird dodał, że jest sprawą wielkiej wagi, by Kongres USA zatwierdził odpowiednie fundusze na utrzymanie oddziałów amerykańskich, które mają stacjonować w Europie dc połowy 1971 r. Całość wypowiedzi Lairda stała pod znakiem zaostrzenia napięcia i kontynuowania wyścigu zbrojeń. (W) Czołowi przywódcy murzyńscy oskarżają administrację Nixona (Od staleao korespondenta) Nowy Jork, 9 lipca (P) Bodajże najważniejszym wydarzeniem w polityce wewnętrznej USA w zeszłym tygodniu, był gwałtowny atak czołowych przywódców ruchu murzyńskiego w Ameryce, przypuszczony na administrację Nixona. Atak przypuszczony został w toku obrad krajowej konferencji największej liczebnie i politycznie najbardziej wpływowej organizacji murzyńskiej nazwie ..Krajowe stowarzyszeo nie dla rozwoiu ludności kolorowej” (NAACP). Jest to najbardziej umiarkowana z organizacji murzyńskich. cieszącą się pełnym poparciem sfer przemysłowofinansowych i kokietowana przez szereg poprzednich administracji waszyngtońskich 7. NAACP żyli w zgodzie wszyscy kolejni prezydenci or co najmniej lat 40. Totei gwałtowny atak na Nixona był z jednej strony zaskoczeniem, a z drugiej dowodem. że nawet umiarkować przywódcy murzyńscy nie mogą sie pogodzić z polityk? wewnętrzna obecnego prezydenta. „Od czasów prezydenta Wilso na Stany Zjednoczone nie miał; administracji o tak wyraźnie an lymurzyńskim charakterze, reaii żującej tak wrogą Murzynom po lityke” — oświadczył, otwierają! konferencję NAACP, prezes or eanizacji. biskup anglikański Step itan Snottswood. Pó raz pierwszj od 1920 roku rząd w Waszyngto nie prowadzi z rozmysłem polity kg godzącą w interesy i potrze hy murzyńskiej społeczności. Biskup Spottswood przytoczył szereg faktów, na których opari to poważne i brzemienne dla amerykańskich stosunków wewnętrznych oskarżenie. Stwierdzi! on m. in„ że administracja z rozmysłem wstrzymuje proces desegregacji rasowej szkól, wstrzymuje uchwalenie przez Kongres ustaw gwarantujących Murzynom równe prawa polityczne, przeciwstawia się uchwałom gwarantującym równe prawa do pracy, popiera koncerny odmawiające zatrudniania Murzynów. Lisia zarzutów jest dłuższa i ujawnia cały szereg antymurzyńskicli pociągnięć prezydenta i jego rządu. Oskarżenia poparli i inni uezestnicy konferencji. Poparły je również inne organizacje murzyńskie od umiarkowanych po radykalne. Sprawa nabrała natychmiast ogromnego rozgłosu i znalazła się na czołówkach całej niemal prasy, w szczególności prasy liberalnej oraz sprzyjającej • partii demokratycznej. Administracja podjęła próbę odparowania tego bolesnego dla niej ciosu. Nixon wysiał do Cincinnati, gdzie obraduje konferencja, swoich dwóch specjalnych doradców do spraw soołecznych, a popieraiąca nrezydenta część prasy zamieściła artykuły broniące rząd i zawierające wykazy posunięć dokonanych przez tenże rząd „na korzvść Murzynów”. Publikacje te nie mogą ierinak umocnić nó- Ważnie zagrożonej reputacji prezydenta i nie wpływa ią uspokaiaiaco na nastroje w śródowtskn murzyńskim. Wydaje się. że w najbliższych tyeodniach otworzy się szeroka dyskusja publiczna nad antymurzyńska postawą i politvka administracji, dyskusja. której Nixon, stojący w przededniu wyborów kongresowych. wolałby niewątpliwie uniknąć. STANISŁAW OUABINSKT Ocena wyprawy „Sojuza-9" (DOKOŃCZENIE ZE STR. 11 są statki kosmiczne, które będą sterowane przez kosmonautów jak dziś samoloty przez piilotów. Pilotaż kosmiczny ma di a zbudowania i funkcjonowania stacji orbitalnych oraz utrzymywania z nimi komunikacji znaczenie podstawowe. Wiele światła na te zagadnienia rzuciły eksperymenty ze statkami „Sojuz”. W ich tó ku opracowywano zasady kierowania, manewrowania, połączenia, funkcjonowania różnych urządzeń pokładowych. Nikolajcw bardzo chwalił „Sojuza”, podkreślając nie tylko jego komfort, ale również łatwość pilotowania. Poinformował on, że „Sojuz 9” był statkiem ulepszonym po doświadczeniach poprzednich lotów. Ostatni lot dostarczył dalszych doświadczeń dla konstruktorów. Następńe j,So juzy” będą więc na pewno jeszcze doskonalsze jako środki komunikacji kosmicznej. Nikolajcw powiedział, że podczas lotu dokonano kilkadzićsiąt operacji orientowania statku w przestrzeni. Siewastianow mówił podczas konferencji o bogatym programie naukowym lotu. Załoga m. in. obserwowała i fotografoxvala chmury, określała granice zalegania śniegu, lokalizowała burze, sztormv i cyklony tropikalne. Kosmonauci fotografowali obiekt* geograficzne i geologiczne na powierzchni Ziemi, aby uściślić istniejące many I pomoc w oprącowaniu noxvveh map dla poszukiwania pożytecznych kopalin Wykonano kdkaset zdjęć powierzchni Ziemi. Odpowiadając na pytania dziennikarzy, którzy interesowali sie. czy długo utrzyma sie obecny rekord długotrwałości przebywania w Kosmosie.’ ustanowiony przez załogę . Foiu7a 9". Nikołajów oświadczył, że jego zdaniem, niedługo. Nie chodzi jednak o rekordv. „La<amv w Kosmos abv pracować, aby lepiei poznać Ziemię i przestrzeń okołoziemską” — powiedział kosmonauta. W odczuciu Nikolajewa jego jierwszy lot w Kosmosie w 1962 t. był dla niego trudniejszy z punktu widzenia psychologicznego. Twierdził on, że kierowane opuszczanie się na Ziemie na ..Sojuzie'’ jest łatwiej znieść niż lądowanie balistyczne na statku „Wostok” gdyż przeciążenie było znacznie mniejsze. Na pytanie, kiedy stacje orbitalne będą wyko-zystane lako platformy startowe dla lotów międzyplanetarnych. prof. Kieidys/ odpowiedział, że problem takich lotów może być rozwiązany albo w końcu bieżącego dziesięciolecia, albo w następnym l#-leclu. Z wypowiedzi składanych na konferencji prasowej można wysnuć wniosek, że ludzie zdolni do długotrwałego przebywania i pracy w Kosmosie oraz sprawne statki kosmiczne, to dwa zasadnicze elementy dalszego postępu kosmonautyki (P) „Kosmos-353'1 na orbicie MOSKWA (PAP). W Zw. Radzieckim wystrzelono sztucznego satelitę Ziemi „Kosmos-353”, który kontynuować bedzie badania przestrzeni kosmicznej. Aparatura zainstalowana na satelicie pracuje normalnie, napływające informacje są opracowywane. (P) Największa inwestycja Afryki Tama pod Asuanem-gotowa (P) Dobiega końca największa w Trzecim Świecie inwestycja współczesnej doby. Potężny węzeł hydroelektryczny na Nilu pod Asuanem, marzenie wielu światłych Egipcjan i nadzieja milionów egipskich rolników, stal sie faktem w swym ostatecznym kształcie. Uroczyste otwarcie całości związane z małym jubileuszem — 10-)eciem rozpoczęcia prac asuańskich — nastąpi już za kilka dni. Od tej pory gospodarka Zjednoczonej Republiki Arabskiej. już od dwu lat zasilana energią z pierwszych asuańskich turbozespołów, mieć hedzie tutaj otwarte całe konto. A jest ono rzeczywiście bogate i solidnie oprocentowane... Dzięki tamie będzie można nawodnić w sumie 546 tysięcy hektarów pustynnej ziemi. Dla Egiptu oznacza tc perspektywę dodatkowych zbiorów póRora miliona ton pszenicy, albo 3 min ton ryżu, bądź też ponad 300 tysieev ton bawełny, której przeciętne plony są w tvm kraju wvżs7e niż np. w USA. Dalsza korzyść. majaes szczególne znaczenie dla gospodarczego, a zwłaszczs przemysłowego rozwoju ZRA zwiazana jest z energetyka dwanaście zainstalowanych pod Asuanem turbozespołów o łącznej mocy 2,1 tyś. MW dawać będzie rocznie 10 miliardów kilowatogodzin energii elektrycznej. Liczby te nie oddają jeszcze całego znaczenia asuańskiego węzła — do wyobraźni bardziej przemówić może fakt, iż do tej pery, przy pracy części tylko instalowanych tu sukcesywnie agregatów, limę wysokiego napięcia dotarły już do połowy egipskich wsi. Mało ten znany na świecie fakt oznacza dla rolniczych obszarów nad Nilem prawdziwą rewelację. A niedaleki już dzień, kiedy światło elektryczne palić się będzie niemal w każdej egipskiej zagrodzie. Ponadto zesoół elektrowni asuańskich umożliwi pracę zaprojektowanym w tym rejonie fabrykom: hucie aluminium obliczonej na 100 tysięcy ton metalu rocznie, kombinatowi fosforowemu mające ta u dawać co roku 320 tys. ton nawozów sztucznych. zakładom produkcji żelazokrzemu i wreszcie kombinatowi stalowemu Heluanie, którego docelowa zdolw ność wytwórcza •— 1.5 min ton — wysunie Zjednoczoną Republikę Arabską na jedno z czołowych mielsc w Trzecim Świecie pod względem produkcji stali. Energia spod Asuanu służyć też będzie dziesiątkom mniejszych' choć w sumie równie ważnych dla przemysłowego rozwoju kraju warsztatów pracy. Istnieie wreszcie perspektywa dła rybołówstwa; już obecnie w sztucznym jeziorze, które jeszcze nie jest eałkoxvicie napełnione, odławia się około 7 tys. ton ryb w skali rocznej. Według oficjalnych szacunków, pełne wykorzystanie asuańskiego systemu h.ydroenergetycz^ego. co nastąpi dopiero za kilka lat, przyniesie ZRA wzrost dochodu narodowego co najmniej o 234 min funtów egipskich rocznie; stanowi to równowartość około 540 min dolarów. Inaczej mówiąc, do obecnych 180 dolarów dochodu narodowego przypadających na 1 mieszkańca ZRA Asuan „dorzuci” jeszcze 17 dolarów. A przez cały dość długi okres budowy tama asuańska dawała zarobek licznym fellachom — w okresach szczytowego nasilenia robót, np. wiosną br. pracowało przy niej 17 tysięcy ludzi. Duża część zatrudnionych zdobyła dzięki tej inwestycji nowe kwalifikacje i stała się kadrą do wykorzystania przez „ciąg dalszy” nilowej inwestycji — rodzący się tu przemysł. Budowa tamy asuańskiej i związanego z nia kompleksu hydroelektrycznego — ta równocześnie cała karta współczesnej historii z jej najbardziej typowymi konfliktami i prawidłowościami. Przed 14 laty Stany Zjednoczone odmówiły Egiptowi pomocy w tym projektowanym już od dawna wielkim przedsięwzięciu. Był to, przypomnijmy, okres po obaleniu w Egipcie monarchii, okres dojrzewania tych sił politycznych, które obecnie sprawują władze w ZRA. Zaraz potem przyszła historyczna nacjonalizacja Kanału Sueskiego. a nasteonie inwazja Anglii. Francji Izraela na Egipt. I w roku i 1960 — zwrot w losach asuańskiego projektu — deklaracja rzeczowej, technicznej, organizacyjnej i finansowej pomocy ze strony ZSRR, specjalna na ten temat urnowa oraz początek prac nad Nilem. Toteż zakończenie budowy, które oficjalnie nastapi 23 bm.. w rocznice dojścia do władzy antyimperiaiistycznych, postępowych sił pod kierownictwem Nasera, będzie także faktem o doniołvm znaczeniu politycznym — niejako podsumowaniem pewnego etapu ścisłej współpracy nawiązanej przez Zjednoczoną Republikę Arabską z państwami a zwłaszcza socjalistycznymi, Związkiem Radzieckim, oraz otwarciem dróg dalszego rozwoju tej wsnółpracy. Bedzie też wymownym przykładem realności i znaczenia pomocy udzielanej przez świat socjalistyczny krajom wyzwolonym spod kolonialnej zależności. Tama pod Asuanem ma 4 kilometry długości i 121 metrów wysokości, jest więc tylko o 24 m niższa od największej w Egipcie piramidy Cheopsa. a zbiornik wodny powyżej tamy po całkowitym napełnieniu będzie miał 510 km długości i przeszło 12 km szerokości, bedzie więc największym sztucznym jeziorem na świecie. Poteżne turbozespoły elektrowni — to dzieła nowoczesnej techniki wytwórczej. Przy tej kompleksowej inwestycji — mimo trudności zrealizowanej spowodowanych agresja izraelska — biedna słynne piramidv Cheopsa, Chefrena i Mykerinosa; dopiero dzięki pomnikom takim jak Asuan i jego Przemysłowe dopełnienia nabiera Egipt wyróżniających znamion wielkości i siły. (AR-WEZ) K. R. u Nr 163 10 LIPCA 1970 R. (W) W. Ulbricht przyjął delegację DRW BERLIN (PAP). Pierwszy sekretarz KC SED i przewodniczący Rady Państwa NRD, W, Ulbricht przyjął w czwartek przebywająca w NRD na zaproszenie Izby Ludowej delegację Zgromadzenia Narodowego DRW pod przewodnictwem członka Biura Politycznego KC PPW, Hoanga Van Hoana, wiceprzewodniczącego stałego Komitetu Zgromadzenia Narodowego. Hoang Van Hoan przekazał w imieniu przywódców DRW i ludności wietnamskiej podziękowania za wielostronną pomoc i solidarne poparcie ze strony SED, rządu i narodu NRD, udzielaną narodowi wietnamskiemu. W. Ulbricht zapewniał, że NRD wspólnie ze Zw. Radzieckim i innymi państwami socjalistycznymi będzie zdecydowanie kontynuowała swą pomoc dla narodów Indochin, opartą na internacjonalizmie proletariackim. W. Ulbricht potępi? rozszerzenie i wzmaganie agresywnej wojny USA i ich satelitów przeciwko narodom indorhin. (P) Douglas-Home spotka się z szachem Iranu LONDYN (PAP). Brytyjskie MSZ podało do wiadomości, że nowy minister spraw zagranicznych Alec Douglas-Home wyjedzie w piątek rano do Brukseli, aby spotkać się tam z szachem Iranu i omówić problemy, dotyczące Zatoki Perskiej. Rzecznik Foreign Office zakomunikował, iż rząd brytyjski chciałby jak najszybciej rozpocząć krajów konsultację z przywódcami położonych nad Zatoką Perską, w celu zastanowienia się w jaki sposób można by „najlepiej służyć wspólnym interesom w tej strefie”. Rzecznik dodał, że nie zapadły żadne decyzje na temat przyszłej nolitvki wobec tej strefy i że celem wizyty Dduglasa-Home’a nie jest przedstawienie iadnveh nowych propozycji szachowi Iranu. Obserwatorzy polityczni przypominają, iż rząd labourzystowski postanowił wycofać brytyjskie siły zbrojne z obszaru Zatoki Perskiej do końca 1971 r. Przywódcy konserwatystów7 przed wyborańii powszechnymi wyraźnie zapowiadali, że jeśli dojdą do władzy, przeprowadzą konsultacje z zainteresowanymi stronami w sprawie utrzymania „brytyjskiej obecności militarnej” w tej strefie. (P) Projekt budżetu NRF na 1971 r. BONN (PAP). Korespondent PAP red. L. Kaszycki donosi: Rząd NRF na posiedzeniu 9 bm. uchwalił projekt budżetu państwa nr 1971 r. Cechą charakterystyczną tego budżetu jest założone całkowite odejście od stośoxxrania ograniczeń podyktowanych względami koniunktury i podjęcie — przy założeniu, iż do roku przyszłego wprowadzone obecnie środki pozwolą opanować rosnące dysproporcje — szerokiego programu reform wewnętrznych, połączonego z realizowaniem związanych z tym zamierzeń inwestycyjnych w zakresie szkolnictwa wyższego oraz badań naukowych, a szczególnie badań atomowych, a także rozbudowy systemu komputeryzacji ! wprowadzania nowych technologii. Znacznie zwiększą się róxvnież wydatki NRF na cele zbrojeniowe. Budżet Ministerstwa Obrony, który zamknąć się ma w tym roku kwotą 19,8 miliarda urasta w 1971 r. do 21,9 miliardów. Budżet NRF na 1971 r. po raz pierwszy zamknie się po stronic wydatków kwotą przekraczającą 10 miliardów marek, co oznacza w porównaniu do budżetu z roku 1970 wzrost aż o 12,1 proc. (W) Represje wobec obrońców w Atenach PARYŻ (PAP). Jak już donósiiiśmy, jeden z adwokatów występując w obronie osób oskarżonych o działalność przeciwko juncie wojskowej w Grecji, zosta! w środę aresztowany na sali sądowej. W tej sytuacji S studentów, którzy stanęli 9 bm. przed ateńskiir trybunatem wojskowym oskarżeń: o podobną działalność, zrezygnowali ze swych obrońców nie chcąc narażać ich na aresztowanie. Ns sali sądowej zjawił się jedynie jeden obrońca z urzędu. Aresztowany w środę adwokal K. Kizirigiz został skazany na rok więzienia za „obrazę trybunału”, Nie jest to pierwszy wypadek represji wobec obrońców sądowych W lecie ub. r. trybunał wojskowy skazał na areszt domowy i 2 tysiące drachm grzywny adwokata który w czasie procesu politycznego nie chciał zadowolić się — jak to oświadczył — rolą figurańta. Z grupy 5 studentów sądzonych przez trybunał wojskowy w Atenach za akcję w okręgach wiejskich przeciwko greckie) dyktaturze wojskowej, jeden z oskarżonych skazany został na 14 lat Więzienia, drugi na to lat tyięzienia, a trzeci na 4 lata więzienia z zawieszeniem. Dwóch oskarżonych uniewinniono. fP’ Kryzys rządowy we Włoszech—trwa RZYM (PAP). Korespondent PAP, red. Z. Morawski pisze: Prezydent Saragat kontynuował S bm. konsultację z przywódcami partii włoskich, w ce'u znalezienia drogi wyjścia z kryzysu rządowego trwającego od 6 lipca br. Premier zdymisjonowanego rządu, M. Rumor dał do zrozumienia, że nie reflektuje na misję szefa kolejnego rządu. Dzienniki wymieniają więc jako potencjalnych kandydatów na premiera dotychczasowego ministra spraw zagranicznych —A. Moro, ministra skarbu — E. Colombo i ministra do spraw rozwoju południa Włoch — E. P. Tavianiego, Wszyscy trzej są chrześcijańskimi demokratami. Znaczna część prasy włoskiej, podobnie jak prawicowe ośrodki w chadecji i partii socjaldemokratycznej, nadal prą do przedterminowych wyborów powszechnych i rozwiązania parlamentu, twierdząc, że przy obecnym układzie sił parlamentarnych nie ma możliwości utworzenia stabilnego rządu WłPK w opublikowanej 9 bm. uchwale swego kierownictwa wskazuje natomiast, że przezwyciężenie kryzysu „nie jest możliwe bez nawiązania z Wł.PK idącymi za jej przewodem siłami i robotniczymi i ludowymi nowych stosunków, które brałyby pod uwagę ciężar gatunkowy partii, jej realną politykę, jej funkcje w konkretnej sytuacji włoskiej i w międzynarodowym ruchu robotniczym”. (P)