Zycie Warszawy, wrzesień 1971 (XXVIII/209-234)
1971-09-19 / nr. 225
^ ___• •T ~ ~ ~ '* .' ’ ;_;_'v______________________ '' - ' . ’ '■■ • -. ___________ W ducliii pelisej lojalności weites sefuszeiköw—die peleiaep rozwoje Enron Owocne rozmowy L. Breżniew - W. Brandt Ratyfikacja układów — w interesie wszystkich narodów Zapowiedź konsultacji w sprawie konferencji bezpieczeństwa Ograniczenie zbrojeń — równoprawna wszechstronna współpraca Wielkie znaczenie unormowania stosunków NRF — NRD MOSKWA (PAP). Podajemy za agencją TASS tekst komunikatu o spotkaniu L. Breżniewa z W. Brandtem: Zgodnie osiągniętym z porozumieniem, podczas pobytu kanclerza federalnego NRF W. Brandta w Moskwie w sierpniu 1970 r., złożył on w dniach 16—18 września 1971 r. wizytę w Związku Radzieckim. Podczas wizyty na Krymie odbyły się rozmowy między sekretarzem generalnym KC KPZR L. Breżniewem a kanclerzem federalnym W. Brandtem. Rozmowy miały przebieg i rzeczowy i szczery charakter przebiegały w atmosferze wzajemnego zrozumienia. W spotkania wzięli udział: zi strony radzieckiej — odpowiedzialni pracownicy sekretariatu sekretarza generalnego KC KPZR MSZ ZSRR, a ze strony NRF — odpowiedzialni pracownicy urzędi kanclerza federalnego i MSZ NRF W duchu pełnej lojalności wobez swoich sojuszników strony przedyskutowały szeroki krąg problemów międzynarodowych, stanowiących przedmiot obopólnego zainteresowania, poświęcając główną uwagę rozwojowi sytuacji w Europie. Dokonano wymiany poglądów na problemy dotyczące stanu stosunków między ZSRR NRF oraz możliwości ich rozwoju Podkreślono pierwszorzędne znaczenie, jakie ma dla stanu obecnego i dla przyszłości stosunków między obu państwam układ podpisany przez Zw. Radziecki i Republikę Federalną 12 sierpnia 1970 r. Układ ten już obecnie przyczynia sie do poprawy klimatu politycznego między obu krajami, wywiera douruczynny wpiyw na bieg wydarzeń w Europie. L. Breżniew i W. Brandt przedyskutowali problemy dotyczące ratyfikacji układu przez Radę Najwyższą ZSRR i Bundestag NRF oraz wyrazili niezłomne przekonanie, że wejście w najbliższym czasie w życie układu między ZSRR a NRF, a także układu zawartego między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Federalną Republiką Niemiec pozwoli na zdecydowany zwrot w stosunkach między tymi krajami w kierunku szerokiej, trwałej i długofalowej współpracy z dużą korzyścią dia obecnego i przyszłych pokoleń narodów tych krajów i ich sąsiadów, dla utrwalenia pokoju w Europie. Strony jednomyślnie stwierdziły, że rozwój w tym kierunku odpowiada ich celom i zamiarom i że będą ustawicznie pracować nad przezwyciężeniem obciążeń przeszłości oraz przyczyniać się w ten sposób do wcielenia w życie idei pokojowej współpracy, zarówno w dziedzinie stosunków międzypaństwowych, jak i w kontaktach między organizacjami społecznymi i obywatelami obu państw. W tym kontekście poświęcono znaczną uwagę podczas rozmów problemom związanym z podpisaniem 3 września br. przez ZSRR, W. Brytanie, USA i Francje porozumienia czterostronnego, które stanowi wielki krok na drodze rozładowania napięcia w Europie i na arenie międzynarodowej, Strony są zgodne co do tego, że zawarcie tego porozumienia stwarza dobre przesłanki dia dalszych praktycznych kroków zmierzających do uzdrowienia sytuacji w centrum Europy, do umocnienia bezpieczeństwa i rozwoju współpracy na kontynencie. Ważne miejsce w rozmowach zajęły problemy przygotowań do konferencji bezpieczeństwa i współpracy w Europie. Uznano, że kształtująca się obecnie ’ sytuacja w Europie sprzyja zwołaniu ogólnoeuropejskiej konferencji z udziałem USA i Kanady. Związek Radziecki i Republika Federalna zamierzają przeprowadzić w najbliższym czasie konsultacje wzajemne, konsultacje ze swoimi sojusznikami i z innymi państwami europejskimi, aby przyspieszyć odbycie takiei konferencji Strony przedstawiły swoje poglądy na sprawę ograniczenia sil (B) DOKOŃCZENIE NA STR. 2 Zanoszenie do Bonn i BONN (PAP). Jak podaje agencja DPA W. Brandt zaprosił L. Breżniewa do złożenia wizyty w NRF w dogodnym dla niego terminie. Zaproszenie zostało przyjęte, lecz data wizyty nie została ustalona. (P) (Idy rozpoczyna się wielka debata Do nas i z nami HENRYK KOROTYNSKI D LYSKAWICZNIE wydaną ® najpierw na zwykłym gazetowym papierze przez „Trybunę Ludu”, a potem równie sprawnie przez „Książkę i Wiedzę” — nazwano już tę broszurę polskim, bestsellerem roku 1971. Mówi o nas i do nas w najważniejszych sprawach, które są sprawami naszymi, partyjnych i bezpartyjnych, dojrzałych wiekiem i młodych. Mówi o sprawach Polaków w socjalistycznej Polsce — w latach najbliższych i dalszych. O partii i narodzie, o społeczeństwie i jednostce. Nie tylko zwrócona jest do nas, ale wyraża wolę działania z nami, z wszystkimi, którzy socjalistyczne pryncypia i cele uznają za swoje, Formułuje program, określa obowiązki, ale i proponuje, stawia pytania. Odwołuje się do zbiorowej mądrości i odpowiedzialności, wzywa nas do .ogólnonarodowej dyskusji Ten niewielki objętością I doniosły w treści dokument o. pracował i uchwalił u progu tego miesiąca Komitet Centralny PZPR jako Wytyczne na VI Zjazd Partii — „O dalszy socjalistyczny rozwój Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej”. Przeczytały już ten dokument tysiące, powinni rj - ehło zapoznać się z nim wszyscy, którzy myślą i chcą wiedzieć, co partia proponuje narodowi, wszyscy, którzy w miarę swoich sił i zdolności chcą uczestniczyć w kształtowaniu zbiorowego 1 własnegc losu. Powinni przeczytać także i ci, którzy stojąc na uboczu, powiadają: „poczekamy, zobaczymy” A również i ci, którzy pod naporem polskich trudności i konfliktów ulegają zwątpieniu i opuszczają ręce Zostawiając jednak na drugim planie skłonnych do bierności czy niewiary, powiedzmy, że zdecydowana większość społeczeństwa, która myślą i czynem udzieliła poparcia nowemu kierownictwu partii, odnajdzie w Wytycznych Komitetu Centralnego ten sam ton dialogu, który pamiętamy z przemówienia telewizyjnego Edwarda Gierka w dniu 20 grudnia i ze spotkań w stoczniach Szczecina i Gdańska, ten nowy styl kierowania partią i państwem, który polega na konsultowaniu się z klasą robotniczą, z całym społeczeństwem, przed podjęciem decyzji. Sformułowany w Wytycznvch program dla Polski nie został potraktowany jako zbiór gotowych postanowień, lecz iest projektem otwartym dla dvskusii. przedstawia szereg alternatywnych rozwiązań. Jest zbieżny z wyrażanymi wcześniei postulatami opinii publip’"»' stanowi konsekwentna k''"‘"ouację polityki pogrudniowjj. Dokument tak nośny w swojej treści i tak otwarty dla obywatelskiego myślenia, jest sam w sobie najlepszą zachęta do powszechnej dyskusji. — Nasze apele wydają się więc zbyteczne: po prostu „Życie Warszawy” staje do dyspozycji Czytelników, którzy tylekroć już udowodnili, że chcą współuczestniczyć i wspólodpowiadać za los kraju, nie chcą stać na boku. ’ Jakiej dysKusji na łamach gazety pragniemy? Aby Dyla autentyczna i swobodna, konstruktywna i ‘ rzeczowa. To nie jest sptzeczność, to jest jeno postulał świadomej dyscypliny myślowej, wymagającej bez wątpienia wysiłku w imię skuteczności i realnego pożytku debatowania o sprawach publicznych. Nie chcemy przecież — ani Wy Czytelnicy, ani redakcja — aby się tylko wygadać, aby tylko wypowiedzieć, co leży na wątrobie, chociaż i to ma pewne znaczenie dla higieny psychicznej. Nie zmierzając bynajmniej — powiem nawet, broń Boże! — do unikania wypowiedzi ostrych, czy wysuwania sądów i postulatów, jak to mówią, kontrowersyjnych, pragnęlibyśmy, aby dyskusja w „Życiu Warszawy” przyniosła jak najwięcej dojrzałych owocow, stanowiła konfrontację Wytycznych z doświadczeniem i pragnieniami społeczeństwa, czyli pomogła partii, państwu, nam wszystkim w dziele naprawy i dalszego rozwoju. Dyskusji było już w Polsce niemało — w tej, jak nigdy przedtem, chodzi o to, aby była właśnie rzeczowa, konstruktywna, owocna. Czas biegnie szybko, Polska nie ma czasu za wiele. Z wielkiej panoramy problemów i zadań, które formułują Wytyczne, panoramy zbyt wielkiej, aby jakakolwiek gazeta mogła w dyskusji ją objąć, proponujemy wybór skupienie uwagi Czytelników i i zaproszonych do zabrania głosu specjalistów oraz działaczy społecznych na kilku istotnych tematach, odpowiadających profilowi „Życia Warszawy”: — doskonalenie ' kierowniczej roli partii, postulaty w sprawie pozycji i udziału bezpartyjnych obywateli w życiu publicznym, aktywizacja Frontu Jedności Narodu; — państwo ludowe i nadrzędność interesów państwa „w stosunku do wszelkich motywacji jednostkowych bądź regionalnych”, obowiązki obywatela wobec państwa i państwa wobec obywatela, przygotowanie projektu nowej Konstytucji PRL: doskonalenie systemu gospodarowania i kierowania (A) DOKOŃCZENIE NA STR. 5 Kasi korespondenci telefonuję z Moskwy I Bonn Umocnienie kursu odprężenia Moskwa, 18 września (P) Wspólny komunikat, wydany po rozmowach Breżniew- Brandt na Krymie, nie pozostawia żadnych wątpliwości, że druga wizyta kanclerza federalnego w ZSRR nie była tylko spektakularnym gestem. Wbrew twierdzeniom szeregu wielkich gazet i rozgłośni zachodnich, zwłaszcza części prasy brytyjskiej i zachodnioniemieckiej — zaproszenie Brandta do związku Radzieckiego miało na celu przedyskutowanie najpoważniejszych kwestii z dziedziny stosunków dwustronnych oraz ogólnoeuropejskich i — jak widać ze wspólnego komunikatu — cel ten został osiągnięty. Obserwatorzy moskiewscy zwracają zwłaszcza uwagę na uzyskaną w Oreandzie zgodność poglądów co do przyspieszenia przygotowań do ogólnoeuropejskiego spotkania w sprawie bezpieczeństwa i współpracy z udziałem USA i Kanady i na zaakcentowanie wagi układu radziecko-zachodnioniemieekiego dla normalizacji wzajemnych stosunków i ogólnoeuropejskiego odprężenia. Pełna jednomyślność co do potrzeby rychłej ratyfikacji zarówno układu radzieckó-zachodnioniemieckiego, jak i polsko-zachodnioniemieckiego przez parlamenty zainteresowanych krajów jest tu interpretowana jako zapowiedź umocnienia kursu odprężeniowego i zgodnej oceny obu przywódców, iż kurs ten znalazł twardy grunt w obu krajach i całej Europie. Logiczną konsekwencją takiego i stanowiska Związku Radzieckiego Republiki Federalnej jest zapowiedź rozwoju stosunków handlowych, naukowych, kulturalnych i sportowych między obu krajami óraz poczynienie w tym kierunku praktycznych kroków, poprzez powołanie mieszanej komisji radziecko-zachodnioniemieckiej, która zajmie się realizacja tych postanowień. Podkreślenie równoprawnych stosunków pomiędzy NRD i NRF oceniane jest tu jako pełne zwycięstwo zdrowego rozsądku uznanie przez stronę zachodnio- i niemiecką nie tylko granicznych, ale także politycznych realiów powojennej Europy. WOJCIECH KUBICKI Oświadczenie W. Brandta (Od stałego korespondenta) Bonn, 18 września (P) Kanclerz Brandt po powrocie ze swe) wizyty w Zw. Radzieckim określił przeprowadzone rozmowy jako „swobodną wymianę poglądów, która okaże się pożyteczna dla zabezpieczenia pokoju europejskiego”. Szef rządu zachodnioniemieckiego, występując w sobotę po południu na konferencji prasowej, scharakteryzował w czterech punktach treść i znaczenie swego spotkania z Leonidem Breżniewem. Po pierwsze: dwustronne stosunki między zSRft a NRF mogą i powinny być w wielu dziedzinach rozbudowywane „na ile — jak się kanclerz wyraził — czynią to możliwym wspólne interesy“. Po drugie: układ podpisany między oboma państwami w sierpniu ub. roku musi wejść w życie. W tym punkcie swego wystąpienia kanclerz Brandt podkreśli! także potrzebę realizacji innych zamiarów polityki wschodniej swego rządu, wymieniając tu ratyfikację układu z Polską „w (C) DOKOŃCZENIE NA STR. 2 (A) ...aertiy i Ueruy... — czytaj artykuł na str. ś tot. Z. Kwilecki Jubileusz 800-lecia Kielc Iiroczysta sesja z udziałem W. Kraski Otwarcie muzeum na Zamku (Od naszego specjalnego wysłannika) Kielce, 18 września (W) Doniosłym wydarzeniem wybiegającym daleko poza region świętokrzyski były sobotnie uroczystości związane z obchodami IX wieków Kielc. Przybyli na nie: wicepremier Rady Ministrów W. Kraśko, wiceprezes NK ZSL i członek Rady Państwa J. Ozga-Michalski, kierownik Wydziału Kultury KC PZPR J. Kwiatek, sekretarz CRZZ W. Adamski, wicemin- kultury i sztuki Z. Garstecki oraz gospodarze Kielecczyzny z pierwszym sekretarzem KW PZPR T. Rudolfem. W uroczystości wzięli także udział goście z Ukrainy, delegacja zaprzyjaźnionej z . Kielcami Winnicy. Zgromadzono się w renesansowym pałacu stanowiącym obiekt zabytkowy klasy światowej, który uchwalą WRN z 15 stycznia hr, przekazany został w zarząd i nieodpłatne użytkowanie Muzeum Świętokrzy sk i e m u -— Przekazanie tego pomnika architektury na cele muzealne — pow)edział podczas powitania gości ‘ przewodniczący Prezydiium WRN A. Zarajczyk <— jest wyrazem dążności regionu świętokrzyskiego do jak najszerszego uczest-ni-ctwa w procesach kulturotwórczych naszego kraju. Przewodniczący podziękował za pomo-c placówki przy organizowaniu tej j użyczenie cennych eksponatów Muzeum Narodowemu w Warszawie i osobiście prof, di S. Lorentzowi oraz muzeom: Historycznemu m. st. Warszawy, Narodowemu w Krakowie, a także Zarządowi Muzeów i Ochrony Zahvtkriw. Po przecięciu wstęgi przez wicepremiera W. Kraskę zwiedzano ekspozycję 12 pałacowych wnętrz zabytkowych XVII i XVIII wieku na pierwszym piętrze. W parterowych pomieszczeniach stałą wystawę przygotowano historyczną Kielc. Sukcesywna konserwacja pomieszczeń pałacowych udostępni w następnych latach dalsze pomieszczenia pałacowe. Historii Kielc, ale przede wszystkim powojennemu rozwojowi tego miasta poświęcona była następnie uroczysta sesja MRN w hali widowiskowo-sportowej, którą otworzył przewodniczący J. Szmajder. Na sesji wystąpił wicepremier W. Kraśko wysoko oceniając przeobrażenia jakie dokonały się na ziemi kieleckiej i w samym raieście, które pamięta sprzęci kilkunastu laty. Wysoką oceną zasług dis Kielecczyzny były odznaczenia przyznane uchwałą WRN, którymi udekorowano sztandar MRN, a indywidualnia wicepremiera W. Kraskę oraz wielu działaczy miejscowych Odznaczenia państwowe przyznane przez Radę Państwa otrzymało 18 osób zasłużonych dla tego regionu, Mar. Członkowie kierownictwa KC SED przybyli do Warszawy (P) Ta zaproszenie I sekretarza Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej — E. Gierka oraz członka Biura Politycznego Komitetu Centralnego PZPR, prezesa Rady Ministrów PRL — P. Jaroszewicza w dniu 18 września przybyli do Polski z przyjacielską wizytą towarzysze: E. Honecker — I sekretarz Komitetu Centralnego Niemieckiej Socjalistycznej Partii Jedności; W. Stoph — członek Biura Politycznego Komitetu Centralnego Niemieckiej Socjalistycznej Partii Jedności, przewodniczący Rady Ministrów Niemieckiej Republiki Demokratycznej; H. Sindermann — członek Biura Politycznego KC SED, I zastępca przewodniczącego Rady Ministrów NRD oraz K. Fichtner — członek KC SED, zastępca przewodniczącego Rady Ministrów NRD. (PAP) Pierwsze takty „Warszawskiej jesieni” Konfrontacja różnych kierunków współczesnej muzyki (P) Po raz piętnasty już Warszawa znajduje się w centrum uwagi znawców i miłośników współczesnej muzyki, nie tylko polskich, ale również z innych krajów Europy i kontynentów. 18 bm. otwarto doroczną imprezę muzyczną, która zajmuje trwałą pozycję zarówno w polskim, jak i międzynarodowym życiu muzycznym. Rozpoczęty właśnie XV Międzynarodowy Festiwal Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień” stanowi forum, na którym dokonuje się konfrontacja różnych kierunków i nurtów współczesnej muzyki-Ta wszechstronność i obiektywność warszawskich festiwali zyskała im uznanie wśród muzyków wielu krajów znajdujących tu informację o Cieplej (B) Synoptycy PIHM przewidują na niedzielę zachmurzenie duże, jednak na wschodzie i południu okresami umiarkowane. Miejscami. a zwłaszcza w północnej połowie Polski niewielkie opady, a w nocy i rano mgły. Temperatura minimalna od minus 2 st. na wschodzie i południu do ok. plus 5 st. na zachodzie. W dzień w granicach od 12—lir st., a więc nieco cieplej. Wiatry słabe i umiarkowane, przeważnie z kierunków zachodnich. W Warszawie zachmurzenie będzie duże, z możliwością niewielkich opadów deszczu, jak również większych przejaśnień w ciągu dnia. Temperatura ok. 14 st. W godzinach porannych mglisto, wiatry słabe, przeważnie zachodnie. Słońce wzeszło o godz. 5.15, zajdzie o godz. 17.44. Imieniny obchodzi Konstancja. (WICHEREK) dniu dzisiejszym współczesnej muzyki. Zdaniem obserwatorów, te właśnie cechy nadają „Warszawskiej Jesieni” unikalny charakter. XV „Warszawska Jesień”, podobnie, jak poprzednie festiwale, wzbudziła ogromne zainteresowanie międzynarodowego świata muzycznego. Organizatorzy powitali licznych gości i obserwatorów przede wszystkim z Europy, krajów Ameryki Łacińskiej, spośród których wielu to wierni słuchacze festiwalowych koncertów. Po raz piętnasty już przyjechał do Warszawy kompozytor & NRD H, Funk, niejednokrotnie też gościliśmy francuską kompozytorkę — Marcelie de Manziarly, dyrektora „Holland Festivalu” — Jo Elsendorna. W grupie gości festiwalu znajduje sie również dyrektor muzyczny BBC — St. Plaistow, muzyczny wysłannik z dalekiego Buenos Aires — B. Bronfman, nasz rodak zamieszkały w W. Brytanii, utrzymujący stałe kontakty z krajem muzykolog B. Maciejewski ä in. W tym roku na festiwalu reprezentowana jest muzyka 26 krajów, w programie 18 koncertów i przedstawień będą wykonane 72 kompozycje, w tym 19 polskich. Festiwal trwać będzie do 26 bm. Wieloletnim zwyczajem, pierwsi wystąpili na festiwalowej estradzie polscy muzycy. XV Międzynarodowy Festiwal Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień“ rozpoczęły dźwięki utworu P. Hindemilha „Sinfonia Serena“ w wykonaniu Orkiestry Symfonicznej Filharmonii Narodowej pod dyr. W. Rowickiego. Także drugi punkt programu należy już do klasyki współczesnej muzyki. „Scherzo fantastyczne“ Igora Strawińskiego odegrano w hołdzie pamięci zmarłego w br. wielkiego kompozytora. Kolejne dwie kompozycje mają bardziej awangardowy charakter. Był to po raz pierwszy wykonywany utwór Tomasza Sikorskiego „Voix humaine“ oraz nieznany dotychczas polskim słuchaczom utwór włoskiego kompozytora Niccolo Castiglioniego — „Rondels“. Na inauguracyjnym koncercie obecni, byli m. in. L. Motyka, A. Willmann, przedstawiciele świata kultury, twórcy, artyści, miłośnicy muzyki. Przybyło także wielu gości zagranicznych. (PAP) Piotr Abrasimow nowym ambasadorem ZSRR we Francji MOSKWA (PAP). Prezydium Rady Najwyższej Związku Radzieckiego mianowało P. Ahrasimowa ambasadorem we Francji. P. Abrasimo\V, który zajmował szereg odpowiedzialnych stanowisk partyjnych i rządowych był w latach 1957—1961 ambasadorem w Polsce, a od 1962 r. ambasadorem w NRD. W tym okresie był też negocjatorem ZSRR w pomyślnie zakończonych rokowaniach 4 mocarstw w’ sprawie Berlina Zachodniego. W. Zorin, dotychczasowy ambasador Związku Radzieckiego we Francji zwolniony został że swych obowiązków w związku z przejściem do innej pracy. (A) Tragiczny pożar w stoczni w Rijece BELGRAD (PAP). W piątek wybuchł tragiczny w skutkach pożar w stoczni „3 Maj” w Rijece na statku „Ragna Gorthon” o wyporności 68.500 ton, który znajdował się w końcowej fazie budowy. Statek miał w sobotę wyruszyć w, próbny rejs, zaś po dziesięciu dniach miał być przekazany szwedzkiemu armatorowi. Według pierwszych doniesień w pożarze przypuszczalnie 20 robotników poniosło śmierć. Dotychczas wydobyto zwłoki 15 robotników. (B) ✓ Ćwiczenia bratnich armii w MD BERLIN (PAP). W sobotę zakończyły się wspólne, kilkudniowe ćwiczenia, które rozpoczęły się 13 września na północy NRD, zgodnie z planem dowództwa Zjednoczonych Sił Zbrojnych Krajów Członkowskich Układu Warszawskiego. Na ćwiczeniach, które odbywały się pod kierownictwem członka Komitetu Centralnego SED, ministra obrony narodowej NRD, generała armii I-I.- Hoffmanna, obecny był przedstawiciel dowództwa Zjednoczonych Sił Zbrojnych U- kladu Warszawskiego przy Narodowej Armii Ludowej NRD, generał pułkownik A. Burdejny i inni wyżsi oficerowie uczestniczący w ćwiczeniach armii. bojowym uczestniczyły W szkolepiu sztaby i jednostki grupy wojsk radzieckich czasowo stacjonujących w NRD. Wojska Polskiego j Narodowej Armii Ludowej NRD. Ćwiczenia przyczyniły się do dalszego usprawnienia metod współdziałania sztabów i jednostek bratnich armii oraz podniesienia ich zdolności bojowej. Żołnierze, podoficerowie i oficerowie sojuszniczych sił zbrojnych wykazali ponownie, w trudnych warunkach, wysoki poziom wyszkolenia i wysoką gotowość bojową. (P) Dziś 12 stron Przypadek cholery w W. Brytanii LONDYN (PAP). W W. Brytanii zanotowano wypadek zachorowania na cholerę. Chodzi o mężczyznę, który powrócił z wakacji z Hiszpanii. Obecnie znajduje się on pod opieką lekarzy w szpitalu w Leeds. Przeprowadzono również szczegółowe badania osób. z którymi chory stykał się po przyjeździe dc kraju. U nikogo nie stwierdzono zakażenia tą groźną chorobą. (B)